2007 tarihinde sözleşmeli, 2011 yılında memurluğa başlamış kişinin sosyal güvenlik durumu nasıl sağlanır?

Soru : Merhabalar, ben 12.09.2007 tarihinde sözleşmeli olarak atanan bayan din görevlisiyim. (30 Nisan 2008 öncesi) sözleşmeli olarak atanmış olmam ve 2011 de kadroya geçirilmem dolayısıyla 5510 a tabi görünüyorum. Aslında 5434 e tabi olmam gerekirdi.( 2008 öncesi olduğum için) 5434 e göre bayanlarda hizmet süresi 7200 prim günü yani 20 yıl. 5510 da ise 9000 prim günü yani 25 yıl. Sadece sözleşmeli olarak göreve başlamış olmam hizmet yılımın beş yıl daha fazla olmasına sebep oldu. Şahsen 20 yılımı doldurup görevden çekilmeyi( maaş almadan yaşı bekleyerek) düşünüyordum rahatsızlığım sebebiyle. Hali hazırda gündemde bağ-kurluların prim gününün düşürülmesi söz konusuyken bu bahsettiğim hususu haber yapmanız mümkün mü 5510 tabi bayan memurlarda da prim 7200 gün yani 20 yıl olsun şeklinde

Detaylar/Değerlendirmeler:

Çalışma statüsünde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, emeklilik statüsünde ise 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. Çalışma hayatında kamu işyerlerinde farklı statülerde görev yapma durumları bulunmaktadır.
Çalışma şekilleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinde belirtilmiş ve kamu hizmetlerinin memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle yürütüleceği belirlenmiştir.
- Memurlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin ( A ) bendinde gösterilmiş, ancak sosyal güvenlik işlemlerinde ise 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olurlar.
- Sözleşmeli personel, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin ( B ) bendinde gösterilmiş, ancak sosyal güvenlik işlemlerinde ise 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( a ) bendi kapsamında sigortalı olurlar.
- Diğer bir statü olan esnaflık statüsünde bulunanlar, sosyal güvenlik işlemlerinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( b ) bendi kapsamında sigortalı olmaktadırlar.
Yani, 5510/4 (a) ile 657/4 (A) durumunun karıştırılmaması gerekmektedir.
Memurlar hakkında sosyal güvenlik uygulamalarında bugün için iki farklı sistem uygulanmaktadır.
Birincisi 5434'e tabi olan memurlar, ikincisi de 5510'a tabi memurlardır.
Memurların 5434'e tabi olmasını sağlayan en önemli durum, kişilerin mutlaka 2008 yılı Ekim ayından önce memurluğa başlamış olmaları veya memurluk hizmetinden sayılan yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık gibi çalışmalarının olmalarıdır. Bu şekilde çalışmaları olanlar hakkında hem emeklilik yaşı, hem aylık bağlama sisteminde tamamıyla 5434 hükümleri uygulanır.
Memurların 5510'a tabi olmasını sağlayan durum ise, kişilerin 2008 yılı Ekim ayından önce memurluk hizmeti, memurluk hizmetinden sayılan yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık gibi bir hizmetlerinin bulunmamasıdır. Bu şekilde, yani ilk defa 2008 yılı Ekim ayından sonra memurluğa başlamış kişiler hem emeklilik yaşı, hem aylık bağlama sisteminde tamamıyla 5510'a tabi olur. Sadece 2008 yılı Ekim ayından öne işçi, esnaf, sözleşmeli statüde çalışanlar gibi hizmetleri olanlar hakkında ise emeklilik yaş hesabında 5434, ancak aylık bağlama sisteminde 5510 uygulanır, bunda değişiklik olmaz.
Öğretmenlerin, mesleğe sözleşmeli öğretmen olarak başlamaları kişilerin 5434'e tabi olmasını sağlamaz. Sözleşmeli öğretmenlerin SGK primleri aynı işçi statüsündeymiş gibi gönderilir. Yani sigortalı olarak çalışma olarak işlem yapılır. Ve hiç kadrolu öğretmen yani memur statüsünde görev yapmadıkları sürece emeklilikleri de işçi statüsünden gerçekleşir. Ancak, 1 Ekim 2008 tarihinden önce sözleşmeli iken memurluğa başlamış olan ve memurlukta da en az 1260 gün ve daha fazla çalışmış olmaları ve 8 Eylül 1999 tarihinden sonra göreve başlamış olmaları nedeniyle de kadın ve erkek fark etmeksizin 25 tam hizmet yılı ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları şartıyla emekli aylığına hak kazanmaları söz konusu olur.

Özetle;

2008 yılı Ekim ayı öncesi 657/4 (B) li statüde çalışanlar çalışma şartları itibariyle memurlarla aynıdır, ancak SGK statüleri ve primleri itibariyle tamamıyla işçiler hakkında uygulanan şartlara tabi olurlar. Yani, bu tarihten sonra memurluğa geçerlerse 5510 a tabi olurlar, 5434 e tabi olmazlar.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 4/B kapsamında 2008 yılı Ekim ayından önce sözleşmeli statüde çalışmakta iken hem 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hem 6495 sayılı Kanun hem de 7433 sayılı Kanun ile tercihlerine istinaden memurluğa geçme durumları söz konusudur.
Sözleşmeli iken söz konusu yasal düzenlemeler ile memurluğa geçenlere iş sonu tazminatı ödenmeyip, emekli olmak istediklerinde memur statüsünde ve memur statüsündekilere uygulanan hesaplama sistemine bağlı olarak emekli ikramiyesi hizmet sürelerine eklenmektedir.
Ayrıca, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışma hayatına başlamış olan kadın ve erkek memurların 58 ve 60 yaşlarını çalışmadan bekleyebilmeleri için mutlaka 25 tam yıl (memurluk, işçi, esnaf, varsa borçlanılan süreler dahil) olması gerekmektedir. 5510'a Tabi Memur, Kaç Yıl Hizmetten Sonra İstifa Ederse Emeklilik Yaşını Bekleyebilir? Konusuyla ilgili olarak da https://www.memurlar.net/haber/1143348/ adresimiz ziyaret edilebilir.

Sonuç bağlamında değerlendirmemiz;

Sözleşmeli öğretmenlik statüsü memur statüsünde geçmiş hizmet kabul edilmez. Bu nedenle de, 2008 yılı Ekim ayından sonra memurluğa başlamış olmanız nedeniyle emekli aylığı bağlanma sisteminde 5510'a tabi olursunuz. Emeklilik hizmet ve emeklilik yaşında ise 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışma süreniz olmadığı için 58 yaşınızı ve 25 hizmet yılınızı tamamlamanız gerekir. Yani, 2007 tarihinde başlamış olduğunuz sözleşmeli öğretmenlik sizi 5434 kapsamına dahil etmeyeceğini söyleyebiliriz.
Ayrıca, yukarıda belirttiğimiz yasal düzenlemelerde de yer aldığı üzere sözleşmeli statüde geçen sürelerle sınırlı olarak, bu süreler memurun kazanılmış hak aylık intibakında sayılır ve bu şekilde sayılma işlemi sadece intibak işlemi ile sınırlı olup intibak işleminin yapılması memur statüsünü kazandırmamaktadır.
Bağ-Kur kapsamında olanların 7200 gün hizmet aranması şeklinde çalışmalar var ise sadece bu kapsamda olanları kapsayacağını memurlarda aranılan 25 hizmet yılında bir indirimin olmayacağını değerlendirmekle birlikte, bu konuda taslak bir metin olması halinde içeriğini takip etmekte fayda olacağını söyleyebiliriz.
Çalışmadan 58 yaşınızı beklemeyi düşündüğünüzde ise mutlaka 25 tam hizmet yılınızı tamamlamanızı tavsiye edebiliriz.
Ayrıca, kısmi emeklilik, yani 15 yıl hizmet + 61 yaş dolumu ile de emeklilik mümkün olabilmektedir. Bu konudaki bilgi için, https://www.memurlar.net/haber/1020835/ adresimiz ziyaret edilebilir.