Konyaaltı sular altında kalabilir

Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nihat Dipova, Antalya'nın gözde yerleşim yerlerinden Konyaaltı'ndan denize dökülen Boğaçayı'nda yaşanabilecek taşkınlara dikkati çekerek, "Uzun vadeli projeksiyonlarda, senaryolarda, Boğaçayı kaynaklı Konyaaltı Belediye imar alanının tamamını kaplayacak kadar bir taşkın bekleniyor" dedi.

Doç. Dr. Dipova, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2001 ve 2010 yıllarındaki şiddetli yağışların ardından kentin simgesi falezlerde yer yer çökmeler meydana geldiğini anlattı. Kent kurulurken falezlerin üzerine binaların inşa edildiğini belirten Dipova, özellikle Lara, Şirinyalı, Güzeloba ve Dedeman bölgesini içine alan Düden platosunun risk altında olduğuna dikkati çekti.

Falezlerden kaya kopuşlarının çoğu zaman fark edilmediğine değinen Dipova, kayaların koptuğunu falezlerin dibine düşen parçalardan anladıklarını söyledi.

Falezlerin çökmesinin doğal olduğunu, güzel görüntüsünü yüzeyindeki bu çökmelere borçlu bulunduğunu vurgulayan Dipova, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Falezlere fazla yaklaşmışız biz. İmarda bir sıkıntı var. Örneğin 2010 yılındaki çökmenin yaşandığı Şirinyalı'da çok zayıf bir zemin var. Kendini eğreti şekilde tutan, zaman içinde erozyonla aşağı inen, tam kaya diyemeyeceğimiz bir malzeme. Kumlar bir araya gelmiş, iyi kötü kendini tutuyor ama yağmur yağdığı zaman tutamaz hale geliyor. Aradaki çimento ve zamklar eriyor. Şirinyalı'da binalar falezlere 10-12 metreye kadar yaklaşmış. Kıyı Kanunu'na aykırı. O zaman bir şekilde yapılaşma olmuş. Bölgedeki yapılar falezlere yaklaştıkça kıymeti artıyor ama yaklaştıkça risk de artıyor."

Boğaçayı'nda taşkın beklentisi

Dipova, Meteoroloji yetkililerinin yağışlarda yaşanabilecek artışlara dikkati çektiğini hatırlatarak, şehir planlaması yapılırken yağış rejimlerinde olası değişikliklerin gözönünde bulundurulması gerektiğini bildirdi.

DSİ tarafından hazırlanan raporlarda özellikle Boğaçayı bölgesi konusuna dikkat çekildiğini anlatan Dipova, şöyle konuştu:

"Boğaçayı'na baktığınızda doğru düzgün su göremezsiniz. 'Bu kadar az suyun üzerine niye bu kadar büyük bir köprü yapmışlar ki' diye düşünürsünüz. Halbuki geçmiş yıllardaki yağışlarda bu çayın yatağının tamamının dolduğu, suyun köprü seviyesine kadar yükseldiği oldu. Yanlara da taşmalar görüldü. Yoğun yağışlarda su, 300 metrelik yatağın tamamını doldurdu ancak Boğaçayı'nda bugüne kadarki en büyük taşkınları gördük mü? Bunlar olabilecek en büyük taşkınlar mı? Bu işlerin uzmanları daha büyük taşkınlar beklediklerini söylüyor. Uzun vadeli projeksiyonlarda, senaryolarda, Boğaçayı kaynaklı Konyaaltı Belediye imar alanının tamamını kaplayacak kadar bir taşkın bekleniyor."

Taşkın riskine karşı önlemlerin henüz alınmadığını savunan Doç. Dr. Dipova, imar alanını dolduracağı iddia edilen taşkın geldiğinde binaların, tarım alanlarının sular altında kalacağını, can kaybı da yaşanabileceğini kaydetti. Dipova, sel riskini önleyebilmek için Boğaçayı üzerinde regülatör ve gölet yapımı ile kanalın derinleştirilmesi gibi önlemlerin alınabileceğini söyledi.

"Taşkın önlemi dünyaca ünlü plajı olumsuz etkiler"

Doç. Dr. Dipova, Boğaçayı'nda yapılabilecek taşkın önleme çalışmalarının dünyaca ünlü Konyaaltı Plajı'nı olumsuz etkileyeceğinin altını çizdi. Plajın kum ve çakıllarının Boğaçayı ile beslendiğine değinen Dipova, çay üzerinde yapılacak her türlü çalışmanın bu beslemeyi durduracağına işaret etti.

Geçmişte benzeri durumların yaşandığını, özellikle 1990'lı yıllarda çaydan çakıl alınması nedeniyle su seviyesinde düşüş olduğunu ifade eden Dipova, şöyle konuştu:

"1930'dan 1990'lı yıllara kadar plajın genişliği 50 metre kadar geriledi. Yataktan kum ve çakıl alımı durdurulduktan sonra plaj eski haline geldi. Doğa kendini tamir ediyor ancak sel olmasın diye baraj yaparsak, şu anda göremediğimiz başka sorunlar da ortaya çıkacaktır. Bu nedenle alınacak tedbirlerin çok iyi analiz edilmesi lazım."