En düşük asgari ücret Muş'ta uygulanacak.

Türkiye, 9'uncu Kalkınma Planı'na bölgesel asgari ücreti de aldı. Plan uygulanırsa, 49 ilde asgari ücret 380 YTL'nin altına çekilecek. 49 il içerisinde en düşük asgari ücret Muş'ta uygulanacak.

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan'ın gündeme getirdiği, Diyarbakır Milletvekili Aziz Akgül'ün Meclis'e yasa teklifi sunduğu bölgesel asgari ücret, resmi devlet politikasına dönüşüyor. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından hazırlanan ve 2007-2013 yıllarında uygulanacak 9. Kalkınma Planı, sosyoekonomik açıdan geri kalmış illerde kademeli olarak daha düşük asgari ücret uygulamasını öngörüyor. Henüz taslak çalışması yapılan planda il bazında asgari ücretler belirlenmedi. Ancak, yapılan çalışmalar halen net 380 YTL olan asgari ücretin geri kalmış 49 ilde 200 ile 350 YTL aralığında uygulanabileceğini işaret ediyor. Planın uygulanması halinde geri kalmışlık endeksinde en alt sırada bulunan Muş, örneğin 200 YTL ile en düşük asgari ücretin verildiği il olacak.

ENDEKS DEĞİŞEBİLİR

DPT Müsteşarı Ahmet Tıktık, 9. kalkınma planına ilişkin bilgi verirken, bölgesel asgari ücretin plan kapsamına alındığını açıkladı. Tıktık, düşük asgari ücretin hangi illere uygulanacağı konusunda ise, DPT tarafından belirlenen sosyoekonomik gelişmişlik endeksinin baz alınacağını bildirdi. Tıktık'ın aktardığı bilgilere göre, bölgesel asgari ücret uygulamasında, teşvikte yapılan hataya düşülmeyecek. Yani 49 ilde birden tek asgari ücret uygulanmayacak. Bunun yerine, sosyoekonomik endeksindeki sıralamaya bağlı olarak düşük asgari ücret de değişiklik gösterecek. Düşük asgari ücretin il bazında olabildiği gibi, 5 veya 10'arlı il grupları şeklinde de belirlenebileceği ifade ediliyor. Ancak, 2003 endeksinin Türkiye gerçeklerini tam olarak yansıtmadığı, dolayısıyla yeni ve güncel bir endeks sıralamasına ihtiyaç olduğu da biliniyor.

200 İLA 350 YTL

2003 yılı endeksi baz alındığı takdirde, düşük asgari ücret şöyle uygulanacak: Bu endekste Nevşehir'den başlayıp Muş'a kadar uzanan ve giderek kötüleşen 49 il yer alıyor. Her ilin endeks sayısı o ilin geri kalmışlığını gösteriyor. Eksi endekslerin yer aldığı bu sıralamada rakam büyüdükçe ilin geri kalmışlığı da artıyor. Buna göre, brüt 531, net 380 YTL olan asgari ücret, geri kalmış bu illerde Nevşehir'den Muş'a kadar azalan bir periyotta yeniden belirlenecek. Örneğin Nevşehir'de net asgari ücret 350'ye çekilirken, listenin en sonunda yer alan Muş'taki asgari ücret 200 YTL'ye kadar düşebilecek. Bu sayede, emek yoğun çalışan ya da istihdam maliyetini düşürmek isteyen yatırımcılar yatırımlarını bu illere kaydırırken, yoksul iller de yatırımla tanışacak. Asgari ücret, il il belirleneceği gibi, gruplar halinde de olabilecek. Bu konuda kesin kararı Hükümet verecek.

Zafer Başkan'ın büyük zaferi

Bölgesel asgari ücret konusunda önemli çıkışlar yapan ve 9. kalkınma planına girmesini sağlayan ASO Başkanı Zafer Çağlayan, dünya ekonomisinin yarısını oluşturan ABD, Çin, Kanada, Meksika, Japonya gibi ülkelerde sistemin uyguladığını söyledi. Çağlayan, "ABD'de işletmede çalışan insan sayısına göre bölgesel asgari ücret uygulaması var. Japonya'da 47 bölgesel asgari ücret uygulaması var. 251 endüstri bölgesinde de farklı uygulama bulunuyor" dedi. 2001 yılına göre Türkiye'de kişi başı milli gelirin 2 bin 165 dolar iken, Ağrı'da bu rakamın 568 dolar. Kocaeli'nde ise 6 bin 715 dolar olduğuna dikkat çeken Çağlayan şunları söyledi:

YATIRIMLAR KAÇMASIN

"2003 yılı itibariyle aylık kişi başı harcama İstanbul'da 319, Ankara ve İzmir'de 250 YTL. Ağrı'da ise sadece 82 YTL. Her ilin geçim standardı farklı. Türkiye'de 2.5 milyon asgari ücretli varkan bunun sadece 95 bini en fakir 19 ilde bulunuyor. Bu 19 ilin toplam nüfusu ise 10 milyona yakın. Türkiye'nin geri kalmış illerine yatırım gitmiyor. Hal böyle olunca göç artıyor ve faturayı tüm Türkiye ödüyor. 5084 sayılı teşvik yasası iyi niyetli ancak yetmedi. Bu yasa ile Düzce, Afyon ve Çankırı'ya verilen teşvikin aynısı Muş'a verildi. Asgari ücret aynı olduğunda yatırımcı niye Muş ve Ağrı'ya gitsin. İnsanı doğduğu yerde doyurmak lazım. Bunun yolu da bölgesel asgari ücrettir. Türkiye bir karar verecek, emek yoğun yatırımlar Romanya, Bulgaristan'a mı yoksa bölgesel asgari ücreti çıkartarak 19 ile mi yönelsin."

bugün