Belediye Kanunu Tasarısı

BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç
Madde 1- Bu Kanunun amacı, belediyenin hukuki statüsünü, belediyenin ve mahalli idare birliklerinin kuruluşunu, organlarını, yönetimini, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.

Kapsam
Madde 2- Bu Kanun belediye ile mahalli idare birliklerini kapsar.

Tanımlar
Madde 3- Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Belediye: Beldenin ve belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisini,

b) Belediyenin organları: Belediye meclisini, belediye encümenini ve belediye başkanını,

c) Belde: Belediye teşkilatına sahip yerleşim yerini,

d) Mahalle: Belediye sınırları içerisinde yer alan, ortak ihtiyaç ve öncelikleri benzer özellikler gösteren ve sakinleri arasında komşuluk ilişkisi bulunan insanların yaşadığı tüzel kişiliği bulunmayan idari birimi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Belediyenin Kuruluşu ve Sınırları

Kuruluş
Madde 4- Son nüfus sayımına göre nüfusu 5.000 ve üzeri olan yerleşim birimlerinde belediye kurulabilir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunludur.

İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarında ve kurulu bir belediyenin sınırlarına, meskun sahası 5.000 metreden daha yakın olan yerleşim yerlerinde belediye kurulamaz.

Köylerin veya muhtelif köy kısımlarının birleşerek belediye kurabilmeleri için, meskun sahalarının, merkez kabul edilecek yerleşim yerinin meskun sahasına, kuş uçuşu azami 1.000 metre mesafede bulunması ve nüfusları toplamının en az 5.000 ve üzerinde olması gerekir.

Bir veya birden fazla köyün ihtiyar meclislerinin mazbatayla veya seçmenlerinin en az yarısından fazlasının mahallin en büyük mülki idare amirine yazılı olarak müracaat etmesi ya da valinin re`sen buna gerek görmesi halinde, valinin bildirimi üzerine, mahalli seçim kurulları, en az on beş gün içinde tayin ve ilan olunacak gün ve mahalde seçmenleri oy vermeye davet ederek belediye meclisi üyeleri seçimindeki usul ve şartlar dairesinde köy veya kısımlarının ayrı ayrı oylarını alır ve sonucu bir tutanakla valiliğe bildirir.

İşlem dosyası valinin görüşüyle birlikte İçişleri Bakanlığına gönderilir. Danıştayın görüşü alınarak müşterek kararname ile o yerde belediye kurulur.

Yeniden iskan sebebiyle oluşturulan ve nüfusları 5.000 ve üzerinde olan yerleşim yerlerinde İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararnameyle belediye kurulur.

Belediye sınırlarının tespiti
Madde 5- Yeni kurulan bir belediyenin sınırları, belediye meclisi kararıyla kuruluşu izleyen altı ay içinde aşağıdaki şekilde belirlenir:

a) Eskiden beri beldeye ait sayılan tarla, bağ, bahçe, çayır, mer'a, otlak, yaylak, zeytinlik, palamutluk, fundalık gibi yerler ile kumsal ve plajlar belediye sınırı içine alınır.

b) Bir belediyenin sınırları içinde kalan ve eskiden beri komşu belde veya köy halkınca ortaklaşa yararlanılan yayla, çayır, mer'a, koru, kaynak ve mesirelik gibi yerlerden geleneksel yararlanma hakları devam eder. Bu haklar için sınır kağıdına şerh verilir.

c) Belediye sınırlarını dere, tepe, yol gibi belirli ve sabit noktalardan geçirmek esastır. Bunun mümkün olmaması halinde, sınır düz olarak çizilir ve işaretlerle belirtilir.

d) Çizilen sınırların geçtiği yerlerin isimleri sınır kağıdına yazılır. Ayrıca yetkili fen elemanınca düzenlenen kroki sınır tespit tutanağına eklenir.

Sınırların tasdiki
Madde 6- Belediye sınırları belediye meclisinin kararı ve valinin onayı ile kesinleşir. İlçe içindeki belediyelerin sınırlarının tasdikinde kaymakamın görüşü alınır.

Kesinleşen sınırlar, valilikçe yerinde uygulanmak suretiyle taraflara gösterilir ve durum bir tutanakla tespit edilir. Kesinleşen sınır kararları ile dayanağı olan belgelerin birer örneği; belediyesine, mahalli tapu dairesine, il özel idaresine ve mahallin mülki idare amirine gönderilir.

Kesinleşen sınırlar ayrılma ve katılma halleri dışında zorunlu sebepler olmadıkça beş yıl süre ile değiştirilemez.

Sınır uyuşmazlıklarının çözümü
Madde 7- Uyuşmazlık, bir il içindeki belde ve köyler arasında ise kendilerine mahallin mülki idare amiri tarafından yazılı olarak yapılacak tebligat üzerine ilgili ihtiyar heyeti veya belediye meclisinin en çok otuz gün içinde bildirecekleri görüşleri de incelenmek şartıyla valinin onayı ile karara bağlanır. Bunlardan ilçelere ait olanlar hakkında kaymakamın da görüşü alınır.

İl ve ilçe sınırlarının değiştirilmesini gerektirecek sınır uyuşmazlıklarında, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu hükümleri uygulanır.

Birleşme ve ayrılmalar
Madde 8- Birleşme ve ayrılmalarda;

a) Bir beldenin tamamının diğer belde ile birleşmesi,

b) Bir beldenin bazı kısımlarının komşu bir beldenin yerleşim yeri ile birleşmesi,

c) Köylerin veya köy kısımlarının komşu bir beldenin yerleşim yeri ile birleşmesi,

hallerinde, iltihak olunacak belde sakinlerinin oylarına başvurulmaksızın, birleşmek isteyen köy veya belde kısmında yapılan oy verme sonucuna ait evrak, valilikçe iltihak olunacak belediyeye gönderilir. Belediye meclisi evrakın gelişinden itibaren otuz gün içerisinde istek hakkındaki kararını verir ve birleşme gerçekleşir. Birleşme talebinin belediye meclisince reddi halinde, kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde talep sahiplerinin itirazı üzerine, valinin görüşüyle birlikte dosya, İçişleri Bakanlığınca Danıştaya gönderilir. Danıştayın görüşü üzerine 4 üncü maddedeki usule göre işlem tamamlanır.

Birinci fıkranın (b) bendine göre yapılan birleşme ve ayrılmalarda esas belde nüfusunun 5.000'den aşağı düşmemesi şarttır.

Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki hallerde bu idareler arasında; personel, kadro, taşınır ve taşınmaz mal, hak ve borçların devrine ilişkin esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenir.

Birleşme ve ayrılma işlemlerinde bu maddede düzenlenmeyen hususlarda 4 üncü madde hükmüne göre işlem yapılır.

Mahalle ve yönetimi
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.

Belediye sınırları içinde mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi, belediye meclisinin kararı ve valinin onayı ile olur. İlçe ve bağlı belediyelerinde kaymakamın görüşü alınır.

Muhtar, mahalle sakinlerinin gönüllü katılımıyla ortak ihtiyaçları belirlemek, mahallenin yaşam kalitesini geliştirmek, belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilişkilerini yürütmek, mahalle ile ilgili konularda görüş bildirmek ve diğer kurumlarla işbirliği yapmak, kanunlarla verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.

Belediye, mahallenin ve muhtarlığın ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının çözümü için gerekli yardım ve desteği sağlar. Kararlarında mahallenin taleplerini gözönünde bulundurur ve hizmetlerin mahallenin ihtiyaçlarına uygun şekilde yürütülmesini sağlamaya çalışır.

Belde adının değiştirilmesi
Madde 10- Bir beldenin adı, meclis üye tam sayısının en az dörtte üç çoğunluğunun kararı ve valinin görüşü üzerine İçişleri Bakanlığının onayı ile değiştirilir. Bu karar Resmi Gazetede yayınlanır.

Belediye tüzel kişiliğinin sona erdirilmesi
Madde 11- İl ve ilçe belediyeleri hariç diğer belediye veya köylerden bağlı olduğu il veya ilçe belediyesi ile nüfusu 50.000 ve üzerinde olan bir belediyenin sınırına, sınırları 5.000 metreden daha yakın hale gelenler; genel imar düzeni veya temel alt yapı hizmetlerinin gerekli kılması durumunda, Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararname ile tüzel kişiliği kaldırılarak bu belediyeye katılır. Tüzel kişiliği kaldırılan belediyenin mahalleleri, katıldıkları belediyenin mahalleleri haline gelir ve bu belediyenin memur ve işçileri kadro ve pozisyonlarıyla birlikte, taşınır ve taşınmaz mal, hak, alacak ve borçları katıldıkları belediyeye intikal eder.

Nüfusu 2.000'in altına düşen belediyeler, Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararname ile köy haline dönüştürülür. Tüzel kişiliği kaldırılan belediyenin tasfiyesi il özel idaresince yapılır. Bu belediyenin taşınır ve taşınmaz malları ile hak, alacak ve borçları ilgili köy tüzel kişiliğine intikal eder. İntikal eden borçların köy tüzel kişiliğince karşılanamayan kısımları il özel idaresince üstlenilir. Memur ve işçileri, kadro ve pozisyonlarıyla birlikte kadro şartına bağlı olmaksızın il özel idaresinin kadrolarına atanır.

Kurulma, katılma ve sona erdirme kararlarının uygulanması
Madde 12- 5 inci, 6 ncı, 7 nci, 8 inci, 9 uncu ve 10 uncu maddelerde belirtilen kararlar kesinleşme tarihini takip eden yılın 1 Ocak gününden itibaren yürürlüğe girer.

4 üncü maddedeki belediye kurulmasına, 9 uncu maddedeki mahalle kaldırılmasına ve 11 inci maddedeki belediye ve köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasına, köy kurulmasına veya birleşme ve ayrılmalara dair kararlar, ilk mahalli idareler seçimlerinde uygulanır ve seçimler bu yerlerin yeni durumuna göre yapılır.

Hemşehri hukuku
Madde 13- Herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından faydalanma hakları vardır.

Belediye, hemşehrileri arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar. Bu çalışmalarda uzman kişilerin ve sivil toplum kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının katılımını sağlayacak tedbirler alınır.

Belediye sınırları içinde oturan, bulunan veya ilişiği olan her şahıs, belediyenin, kanunlara dayanan emirlerine ve duyurularına uymakla ve belediye vergi, resim, harç ve aidatlarını ödemekle yükümlüdür. (memurlar.net)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belediyenin Görev Yetki ve Sorumlulukları

Belediyenin görev ve sorumlulukları
Madde 14- Belediye, kanunlarla açıkça başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen mahalli müşterek nitelikteki her türlü görev ve hizmeti yapar.

Belediye, belediye sınırları içinde mahalli müşterek nitelikteki her türlü imar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel altyapı; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; sosyal hizmet ve yardım, evlendirme, meslek ve beceri kazandırma; zabıta, itfaiye, acil yardım ve kurtarma, şehiriçi trafik; defin ve mezarlıklar; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi; bunlarla ilgili diğer hizmetlerin kararlaştırılması, yürütülmesi ve denetlenmesi konularında görevli ve yetkilidir.

Ayrıca, belediye, okul öncesi eğitim kurumları açabilir; devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile yapılmış binaların bakım ve onarımını yapabilir, her türlü araç-gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihi dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir, bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.

Belediye, sağlıkla ilgili her türlü tesisi yapabilir ve işletebilir.

Hizmetler, yoksul, özürlü, yaşlı ve düşkünlerin hizmet almasını sağlayacak şekilde vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur.

Hizmetlerde öncelik sırası, belediyenin mali durumu ve hizmetin aciliyeti dikkate alınarak belirlenir.

Belediyenin yetkileri ve imtiyazları
Madde 15- Belediyenin yetkileri ve imtiyazları şunlardır:

a) Belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her türlü faaliyet ve teşebbüste bulunmak,

b) Beldenin ve belde halkının sağlık, esenlik ve refahını temin etmek ve beldenin düzenini korumak amacıyla kanunların belediyeye verdiği yetkiye uygun yönetmelik çıkarmak, emir vermek ve belediye yasakları koymak ve uygulamak, aksine davranışta bulunanlara kanunlarda belirtilen cezaları vermek,

c) Gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermek,

d) Özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim ve harçların tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak,

e) Müktesep haklar saklı kalmak üzere belediye sınırları içinde; içme, kullanma ve endüstri suyu temin etmek; kullanılmış sular ile yağmur sularının uzaklaştırılmasını sağlamak; bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek,

f) Belediye sınırları içinde toplu taşıma yapmak; bu amaçla otobüs, deniz ve su ulaşım araçları, tünel, raylı sistem dahil her türlü toplu taşıma sistemlerini kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek.

g) Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, bertaraf edilmesi ve depolanmasına ait bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak.

h) Mahalli müşterek nitelikteki hizmetlerin ifası amacıyla, belediye sınırları ve mücavir alanlar içerisinde menkul ve gayrimenkul malları almak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, trampa etmek, bunlar üzerinde sınırlı ayni hak tesis etmek,

i) Borç almak, bağış kabul etmek,

j) Toptancı ve perakendeci halleri, otobüs terminali, fuar alanı, mezbaha ve marinalar kurmak, işletmek, işlettirmek; gerçek ve tüzel kişilerin belediye sınırları içinde hal açmasına izin vermek,

k) Motorlu taşıt muayene ve emisyon ölçümü yapmak veya yaptırmak,

l) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı on milyar Türk Lirasının altında olan dava konusu işlerin anlaşmayla tasfiyesine karar vermek,

m) Sosyal yardımda bulunmak,

n) İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhi müesseseleri ruhsatlandırmak,

o) İçkili yerlerle ilgili düzenlemeler yapmak ve ruhsat vermek,

p) İlk yardım ve ambulans hizmetleri vermek.

(e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetler münhasıran belediyenin hakkıdır. Bu hizmetlere ait hak ve imtiyazların devri genel hükümlere göre yapılır. Belediye, toplu taşımaya ilişkin hizmetlere ait hakkını, kiralayabileceği gibi tekel oluşturmayacak şekilde ruhsat vermek suretiyle de kullanabilir.

Belediye, belde sakinlerinin belediye hizmetleriyle ilgili görüş ve düşüncelerini tespit etmek amacıyla kamuoyu araştırması yapabilir.

Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır.

Belediyenin vergi, resim ve harç gelirleri ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları haczedilemez.

Belediyenin muafiyetleri
Madde 16- Belediyenin kamu hizmetine tahsis edilen veya kamunun faydalanmasına açık, gelir getirmeyen taşınmaz malları ile bunların inşa ve kullanımları her türlü vergi, resim, harç ve katkı paylarından istisnadır. (memurlar.net)

İKİNCİ KISIM
Belediyenin Organları

BİRİNCİ BÖLÜM
Belediye Meclisi

Belediye meclisi
Madde 17- Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilmiş üyelerden oluşur.

Mahalle muhtarlarının, belediye meclisi üye tam sayısının beşte biri oranında her yıl kendi aralarından seçeceği temsilci, belediye meclisinin fahri üyesidir. Fahri üyeler, meclis ve ihtisas komisyonu toplantılarına katılarak görüşlerini belirtebilir, ancak oy kullanamaz.

Ayrıca, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversite ve sendikalar ile gündemdeki konularla ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, oy hakkı olmaksızın meclis ve ihtisas komisyonu toplantılarına katılabilir ve görüş bildirebilir.

Katılıma ilişkin esas ve usuller belediye meclisince düzenlenir.

Meclis üyelerinin ödenekleri ve diğer sosyal hakları
Madde 18- Belediye meclis üyelerine, toplandıkları her gün için, İçişleri Bakanlığınca belediyelerin nüfuslarına göre tespit edilecek üst sınırları aşmamak üzere belediye meclisince belirlenecek miktarda huzur hakkı ödenebilir.

Belediye meclis üyeleri hastalıkları süresince izinli sayılır. Ayrıca mazeretleri halinde, bir yıl içindeki toplantı süresinin yarısını aşmamak şartıyla talepleri üzerine meclisçe izin verilebilir.

Belediye meclisinin görev ve yetkileri
Madde 19- Belediye meclisinin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Stratejik plan ile yatırım ve çalışma programlarını görüşmek ve kabul etmek,

b) Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, bütçenin giderler bölümünde fonksiyonel sınıflandırmanın I inci düzeyinde fonksiyonlar arası, gelirler bölümünde I inci düzeyde bölümler arası aktarma yapmak,

c) Belediyenin imar planlarını görüşmek ve onaylamak,

d) Borçlanmaya karar vermek,

e) Taşınmaz mal alımına, satımına, trampasına izin; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi yirmibeş yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı ayni hak tesisine karar vermek,

f) Şartlı bağışları kabul etmek,

g) Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek,

h) Miktarı iki milyardan on milyar Türk Lirasına kadar dava konusu olan belediye alacaklarının anlaşma ile tasfiyesine karar vermek,

i) Kamu hizmetlerine tahsisli belediye taşınmazlarının tahsis şeklini değiştirmek, diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis etmek veya akar haline getirmek,

j) Bütçe içi işletmeler ile Türk Ticaret Kanununa tabi ortaklıklar kurulmasına, kurulmuş veya kurulacak ortaklıklara katılmaya veya ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek,

k) Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye yatırımlarının yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına; belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek,

l) Encümen üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek,

m) İçişleri Bakanlığınca belirlenecek norm kadro çerçevesinde belediyenin ve bağlı kuruluşlarının kadrolarının ihdas, iptal ve değiştirilmesine karar vermek,

n) Belediye tarafından çıkarılacak yönetmelikleri kabul etmek,

o) Meydan, cadde, sokak ve parklara isim vermek,

p) Diğer mahalli idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuş birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek,

r) Yurtiçindeki ve yurtdışındaki belediyeler ve mahalli idare birlikleriyle karşılıklı işbirliği yapılmasına ve kardeş kent ilişkileri kurulmasına karar vermek,

s) Ulusal ve uluslararası alanda işbirliği yapılan kentler arasında ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla İçişleri Bakanlığının izni ile arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya takas etmeye karar vermek,

t) Fahri hemşehrilik payesi ve beratı vermek,

u) Belediye başkanıyla encümen arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak.

Meclis başkanlık divanı
Madde 20 - Belediye meclisi, seçim sonuçlarının ilanını takip eden beşinci gün belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanır. Meclis bu toplantıda, ilk iki yıl için görev yapmak üzere, üyeleri arasından ve gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekilleri ile katip üyeleri seçer. İlk iki yıldan sonra seçilecek başkanlık divanı ve ihtisas komisyonu üyeleri yapılacak ilk mahalli idareler seçimlerine kadar görev yapar.

Meclis başkanlık divanı seçimi beş gün içinde tamamlanır.

Belediye meclisine belediye başkanı, bulunmaması halinde meclis birinci başkan vekili, onun da bulunmaması halinde ikinci başkan vekili başkanlık eder. Ancak yıllık faaliyet raporunun görüşüldüğü meclis toplantısı meclis başkan vekilinin başkanlığında yapılır.

Başkanlık divanında boşalma olması halinde kalan süreyi tamamlamak üzere yenisi seçilir.

Meclis başkanı, meclis çalışmalarında düzeni sağlamakla yükümlüdür.

Belediye meclisinin çalışmalarına ilişkin esas ve usuller İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Meclis toplantısı
Madde 21- Belediye meclisi, her ayın ilk haftası meclis tarafından önceden belirlenen günde mutat toplantı yerinde toplanır. Ekim ayı toplantısı dönem başı toplantısıdır.

Bütçe görüşmesine rastlayan toplantı süresi en çok yirmi gün, diğer toplantıların süresi en çok beş gündür.

Mutat toplantı yeri dışında toplanılmasının zorunlu olduğu durumda üyelere ve mahallin mülki amirine önceden bilgi vermek kaydıyla meclis başkanının belirlediği yerde toplantı yapılır. Ayrıca, toplantının yeri ve zamanı mutat usullerle belde halkına duyurulur.

Açık ve gizli toplantılar
Madde 22- Belediye meclisi toplantıları alenidir. Meclis başkanı veya üyelerden herhangi birinin gerekçeli teklifi üzerine, toplantıya katılanların üçte iki çoğunluğuyla toplantının gizli yapılmasına karar verilebilir.

Belediye meclis görüşmeleri katip üyelerce yazılır ve başkanla birlikte imzalanır.

Toplantılar, meclisin kararıyla, sesli veya görüntülü cihazlarla da kayıt edilebilir.

Belediye meclisi karar suretleri toplantıyı izleyen en geç yedi gün içinde çeşitli yollarla halka duyurulur.

Gündem
Madde 23- Gündem, belediye başkanınca belirlenir ve üyelere en az üç gün önceden bildirilir. Ayrıca çeşitli yollarla ilan edilir.

Belediye meclis üyeleri belediyeye ait işlerle ilgili konuların gündeme alınmasını teklif edebilir. Teklif, toplantıya katılanların çoğunluğuyla kabul edildiği takdirde gündeme alınmış olur.

Toplantı ve karar yeter sayısı
Madde 24- Belediye meclisi, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların çoğunluğuyla karar verir. Ancak, karar yeter sayısı, üye tam sayısının dörtte birinden az olamaz. Oylamada eşitlik çıkması halinde meclis başkanının bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Gizli oylamada eşitlik çıkması halinde oylama tekrarlanır, eşitliğin bozulmaması halinde meclis başkanınca kura çekilir.

Meclisin toplanmasında, üye tam sayısının salt çoğunluğu sağlanamadığı takdirde, başkan, gün ve saatini tespit ederek en geç üç gün içinde toplanmak üzere meclisi tatil eder. Gelecek toplantı, hazır bulunan üyelerle yapılır.

Görüşmeler sırasında başkan veya üyelerden birinin talebi üzerine yapılacak yoklamada salt çoğunluğun bulunmadığı anlaşılırsa, ikinci fıkradaki hükümler uygulanır.

Üyeler oylarını bizzat kullanır. Gizli oy kullanmaya fiziki bakımdan engelli üyeler, tayin edecekleri kişi eliyle oy kullanabilir.

Oy verme; gizli, işaretle veya ad okunarak yapılır.

Kararlar, meclis başkanı ve katip üyelerce imzalanır ve gelecek toplantıda okunarak üyelerin bilgisine sunulur ve isteyen üyelere kararların bir sureti verilir.

Meclis kararlarının kesinleşmesi
Madde 25- Belediye meclisince alınan kararların tam metni, en geç yedi gün içinde belediye başkanına gönderilir. Belediye başkanı, hukuka aykırı gördüğü kararları, yedi gün içinde gerekçesini de belirterek tekrar görüşülmek üzere belediye meclisine iade edebilir.

Tekrar görüşülmesi istenilmeyen kararlar ile tekrar görüşülmesi istenip de belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen kararlar kesinleşir.

Belediye başkanı, kesinleşen kararların iptalini ve yürütülmesinin durdurulmasını on gün içinde idari yargı mercilerinden talep edebilir.

Kararlar kesinleştiği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde mahallin en büyük mülki idare amirine gönderilir.

Mülki idare amiri hukuka aykırı gördüğü kararlar aleyhine on gün içinde idari yargıya başvurabilir.

Belediye meclis karar suretleri toplantıyı izleyen en geç yedi gün içinde çeşitli yollarla halka duyurulur.

İhtisas komisyonları
Madde 26- Belediye meclisi, her dönem başı toplantısında, üyeleri arasından seçilecek en az üç en fazla yedi kişiden oluşmak üzere ihtisas komisyonları kurulabilir.

İhtisas komisyonları, her siyasi parti grubunun ve bağımsız üyelerin belediye meclisindeki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulur. Nüfusu 50.000'i aşan belediyelerde plan ve bütçe ile imar komisyonlarının kurulması zorunludur.

Komisyonların çalışma süreleri meclisin toplantı süresiyle sınırlıdır. İmar komisyonunun çalışmaları süreye tabi değildir. İmar komisyonu kendilerine havale edilen işleri bir ay içinde sonuçlandırır.

Komisyonlar, kendilerine havale edilen işlerle ilgili raporu, havale gününden itibaren; ertesi ayın ilk toplantısına kadar meclise sunarlar. Komisyon bu sürenin sonunda raporunu meclise sunmadığı takdirde, konu meclis başkanlığınca doğrudan meclis gündemine alınır.

Komisyonlar, çalışmalarında uzman kişilerden de faydalanabilir.

İhtisas komisyonlarının görev alanına giren işler bu komisyonlarda görüşüldükten sonra belediye meclisinde karara bağlanır.

Komisyon raporları alenidir, çeşitli yollarla halka duyurulur ve isteyenlere belediye meclisince tespit edilecek bedel karşılığında verilir.

Denetim komisyonu
Madde 27- Nüfusu 10.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisi, her dönem başı toplantısında bir yıllığına görev yapmak üzere belediye hesap ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından gizli oyla, üye sayısı üçten az olmamak üzere, denetim komisyonu oluşturur. Komisyon, her siyasi parti grubunun ve bağımsız üyelerin belediye meclisindeki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşur.

Komisyon belediye binası içinde belediye başkanı tarafından tayin edilen yerde çalışır ve çalışmalarında uzman kişi ve kuruluşlardan yararlanabileceği gibi kamu kuruluşları personelinden de faydalanabilir. Komisyonca istenen bilgi ve belgelerin iade edilmek üzere verilmesi zorunludur.

Komisyon, denetime ilişkin raporunu üç ay içinde meclis başkanlığına sunar.

Konusu suç teşkil eden hususlarla ilgili olarak meclis başkanlığınca yetkili mercilere suç duyurusunda bulunulur.

Denetim komisyonunun kurulacağı belediyeler, yararlanacağı uzman kişi veya kuruluşların nitelikleri ve görevlendirilme usulleri İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Bu kişi veya kuruluşlara ödenecek ücret, belediye meclisi tarafından kararlaştırılır.

Meclisin bilgi edinme ve denetim yolları
Madde 28- Belediye meclisi; soru, genel görüşme, gensoru ve yıllık faaliyet raporunu değerlendirme yollarıyla bilgi edinme ve denetim yetkisini kullanır.

Meclis üyeleri, meclis başkanlığına önerge vererek belediye işleriyle ilgili konularda sözlü veya yazılı soru sorabilir. Soru, belediye başkanı veya görevlendireceği kişi tarafından sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılır.

Belediye meclis üyelerinin en az üçte biri, belediye meclis başkanlığına talepte bulunarak, belediyenin işleriyle ilgili bir konuda mecliste genel görüşme açılmasını isteyebilir. Bu talep, meclis tarafından kabul edildiği takdirde gündeme alınır.

Belediye başkanı, Mart ayı toplantısında bir önceki yıla ait yıllık faaliyet raporunu meclise sunar.

Faaliyet raporundaki açıklamalar, meclis üye tamsayısının dörtte üç çoğunluğuyla yeterli görülmezse, yetersizlik kararıyla görüşmeleri kapsayan tutanak, meclis başkanı tarafından mahallin mülki idare amirine gönderilir.

Vali, bu dosyayı, il merkezi olmayan yerlerde kaymakamın, il merkezi veya büyükşehir olan yerlerde kendisinin gerekçeli görüşüyle Danıştaya sunulmak üzere İçişleri Bakanlığına gönderir.

Yetersizlik kararı, Danıştay'ca uygun görüldüğü takdirde belediye başkanı, başkanlıktan düşer.

Meclis üye tam sayısının en az üçte biri oranındaki üyenin imzasıyla belediye başkanı hakkında gensoru önergesi verilebilir. Gensoru önergesi mecliste görüşülerek gündeme alınıp alınmamasına karar verilir.

Gensoru önergesinin karara bağlanmasında beşinci fıkraya göre işlem yapılır.

Başkan ve meclis üyelerinin görüşmelere katılamayacağı haller
Madde 29- Belediye başkanı ve meclis üyeleri, kendileriyle veya üçüncü derece dahil kan ve kayın hısımlarıyla ilgili işlerin görüşüldüğü meclis toplantılarına katılamazlar.

Belediye başkanı ve meclis üyelerinin yükümlülükleri
Madde 30- Belediye başkanı ve belediye meclis üyeleri, görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinden itibaren üç yıl süreyle belediye ve bağlı kuruluşlarından doğrudan doğruya veya dolaylı olarak taahhüde giremez, komisyonculuk ve temsilcilik yapamaz.

Meclis üyeliğinin sona ermesi
Madde 31- Belediye meclis üyeliği, ölüm ve istifa halinde kendiliğinden sona erer.

Özürsüz veya izinsiz olarak arka arkaya üç birleşim günü veya bir yıl içinde yapılan toplantıların yarısına katılmayan üyenin üyeliğinin düşmesine, savunması alındıktan sonra meclis üye tam sayısının çoğunluğuyla karar verilir.

Belediye meclis üyeliğine seçilme yeterliğinin kaybedilmesi halinde, valinin bildirmesi üzerine Danıştay tarafından üyeliğin düşmesine karar verilir.

Meclisin feshi
Madde 32- Belediye meclisi;

a) Kanunen kendisine verilen görevleri süresi içinde yapmaktan çekinirse,

b) Belediyeye verilen görevlerle ilgisi olmayan siyasi konuları görüşür ve karar alırsa,

İçişleri Bakanlığının bildirisi üzerine Danıştay'ın kararı ile feshedilir.

İçişleri Bakanlığı gerekli gördüğü takdirde meclisin feshine dair bildiri ile birlikte karar verilinceye kadar meclis toplantılarının tehirini de ister. Danıştay, bu hususu en geç bir ay içinde karara bağlar.

Bu şekilde feshedilen meclisin yerine seçilen meclis, kalan süreyi tamamlar.

Boşalan meclis görevinin yerine getirilmesi
Madde 33- Belediye meclisinin;

a) Danıştay tarafından feshi veya meclis toplantılarının ertelenmesi,

b) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye tam sayısının yarısından aşağı düşmesi,

c) İçişleri Bakanınca geçici olarak görevden uzaklaştırılması,

d) Meclis üye tam sayısının yarıdan fazlasının tutuklanması ve yedek üyelerin çağrılmasından sonra da meclis üye sayısının, üye tam sayısının yarısından az olması,

hallerinde, meclis göreve dönünceye veya yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar, belediye meclisi görevi belediye encümeni tarafından yürütülür.

İKİNCİ BÖLÜM
Belediye Encümeni

Belediye encümeni
Madde 34- Belediye encümeni, belediye başkanı veya encümen üyeleri arasından görevlendireceği kişinin başkanlığında hesap, yazı ve fen işleri, varsa hukuk ve imar birim amirleri ile belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için, gizli oyla seçeceği iki üyeden oluşur.

Encümen üyelerine, nüfusu 50.000 e kadar olan belediyelerde 5.000, nüfusu 50.000 ve üzerindeki belediyelerde 10.000 gösterge rakamının Devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık brüt ödenek verilir. Kadro karşılığı sözleşmeli çalışan encümen üyelerine bu ödenek ödenmez.

Encümenin görev ve yetkileri
Madde 35- Encümenin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Stratejik plan ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip belediye meclisine görüş bildirmek,

b) Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak,

c) Öngörülmeyen giderler ödeneğinin harcama yerlerini belirlemek,

d) Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın II nci düzeyinde alt fonksiyonlar arasında aktarma yapmak,

e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek,

f) İki milyar Türk Lirasına kadar olan davaların sulhen halline karar vermek,

g) Belediyeye ait taşınır mallarının satımına ve belediye hizmetlerinde kullanılacak taşınır ve taşınmaz malların alımına karar vermek,

h) Umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek.

Encümen toplantısı
Madde 36- Encümen, haftada birden az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır. Başkan acil durumlarda encümeni toplantıya çağırabilir.

Encümen üye tam sayısının çoğunluğuyla toplanır ve katılanların çoğunluğuyla karar verir. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Çekinser oy kullanılamaz.

Encümen gündemi belediye başkanı tarafından hazırlanır. Belediye başkanı tarafından havale edilmeyen konular hakkında encümen karar veremez.

Encümene havale edilen konular bir hafta içinde görüşülerek karara bağlanır.

Alınan kararlar başkan ve toplantıya katılan üyelerce imzalanır. Karara muhalif kalanlar gerekçesini de açıklar.

Encümen başkan ve üyeleri, kendileriyle üçüncü derece dahil kan ve kayın hısımlarıyla ilgili işlerin görüşüldüğü encümen toplantılarına katılamazlar. (memurlar.net)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belediye Başkanı

Belediye Başkanı
Madde 37- Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilir.

Yıllık çalışma raporu yeterli görülmediği için belediye başkanlığından düşürülenler, takip eden ilk mahalli idareler genel ve ara seçimlerinde belediye başkanlığına aday olamaz.

Belediye başkanı, görevinin devamı süresince, siyasi partilerin merkez, il, ilçe ve belde teşkilatlarının yürütme organlarında görev alamaz; profesyonel spor klüplerinde başkanlık veya yöneticilik yapamaz.

Başkanın görev ve yetkileri
Madde 38- Belediye başkanının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Belediye teşkilatının en üst amiri olarak belediye teşkilatını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak,

b) Belediyeyi stratejik plana uygun olarak yönetmek. Belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak, belediye faaliyetlerinin ve yöneticilerinin performans kriterlerini belirlemek, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak.

c) Devlet dairelerinde ve yargı yerlerinde belediyeyi, davacı veya davalı olarak temsil etmek veya vekil tayin etmek, törenlerde belediyeyi temsil etmek,

d) Belediye meclisi ve belediye encümenine başkanlık etmek,

e) Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek,

f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,

g) Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak,

h) Belediye meclisi ve encümen kararlarını uygulamak,

i) Bütçeyi uygulamak,

j) Belediye personelini atamak, belediye ve bağlı kuruluşlarını denetlemek,

k) Şartsız bağışları kabul etmek,

l) Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak,

m) Bütçede fakir ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak.

n) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

Belediye başkanının özlük hakları
Madde 39- Belediye başkanına son resmi nüfus sayımına veya tespitine göre nüfusu;

a) 5.000'e kadar olan beldelerde 30.000,

b) 5.001'den 10.000'e kadar olan beldelerde 50.000,

c) 10.001'den 50.000'e kadar olan beldelerde 70.000,

d) 50.001'den 100.000'e kadar olan beldelerde 90.000,

e) 100.001'den 250.000'e kadar olan beldelerde yüzde 110.000,

f) 250.001'den 500.000'e kadar olan beldelerde 130.000,

g) 500.001'den 1.000.000'e kadar olan beldelerde 150.000,

h) 1.000.001'den 2.000.000'e kadar olan beldelerde 170.000,

i) 2.000.001'den fazla olan beldelerde 200.000,

gösterge rakamının Devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık brüt ödenek ödenir.

Belediye başkanının hastalık durumunda veya görevli ve izinli ayrılışlarında ödenek kesilmez.

Belediye başkanı yılda en fazla 30 gün izin kullanır.

Belediye başkanı, izinli veya görevli olarak görevinden ayrılış ve başlayışlarında mahallin mülki idare amirine bilgi verir.

Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emekli olmadan belediye başkanlığına seçilenler, daha önceki durumlarına bakılmaksızın T. C. Emekli Sandığı ile ilişkilendirilir ve emeklilik işlemleri belediye başkanlığı dönemindeki durumuna göre yapılır.

Emekli iken belediye başkanlığına seçilenlerin istekleri dışında emekli aylıkları kesilmez. İstekleri üzerine aylıkları kesilenler, mevcut hükümlere göre T. C. Emekli Sandığı ile ilişkilendirilir.

Belediye başkanı iken veya daha sonra memuriyete dönenlerin belediye başkanlığında geçen süreleri memuriyette geçmiş sayılır.

Belediye başkanı ile bakmakla yükümlü olduğu kimseler emeklilik, sağlık, cenaze giderleri ve diğer sosyal hak ve yardımlardan devlet memurları gibi yararlanır.

Başkan vekili
Madde 40- Belediye başkanı, izin, hastalık veya görevli olarak görevden ayrılması hallerinde bu süre içinde kendisine vekalet etmek üzere belediye meclis üyeleri arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir.

Başkan vekili, başkanın yetkilerine sahiptir.

Başkan vekiline, görev süresince başkana ödenen aylık net ödeneğin gün hesabı üzerinden ödenek verilir.

Stratejik plan ve çalışma programı
Madde 41- Belediye başkanı, mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içerisinde; kalkınma planı ve çevre düzeni planına uygun olarak, altyapı, ulaşım, çevre, imar, katı atık, doğal afetler, kültürel mirasın korunması ve diğer hizmetlere ilişkin orta veya uzun vadeli stratejik plan ve bu planın yıllık dilimlerini oluşturmak üzere çalışma programını hazırlayıp belediye meclisine sunar.

Stratejik plan ve yıllık çalışma programı, konuyla ilgili sivil toplum kuruluşlarının, meslek odalarının, varsa üniversitelerin ve sendikaların görüşleri alınarak hazırlanır ve belediye meclisinde aynen veya tadilen kabul edildikten sonra yürürlüğe girer.

İl belediyeleri ile nüfusu 30.000'in üzerinde olan diğer belediyelerde stratejik plan yapılması zorunludur.

Yıllık çalışma programı, bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeyle birlikte görüşülerek kabul edilir.

Yetki devri
Madde 42- Belediye başkanı, kendi görev ve yetkilerinden uygun gördüklerini belediye başkan yardımcılarına veya daha alt kademedeki görevlilere devredebilir.

Belediye ile belediye başkanının ihtilaflı olması
Madde 43- Belediye başkanı ile birinci ve ikinci derecedeki kan ve kayın hısımlarının, belediye ile ihtilaflı olduğu durumlarda, dava açılması ve bu davada belediyenin temsili, meclis birinci başkan vekili, bulunmadığı takdirde ikinci başkan vekili veya bunların yetkilendireceği kişiler tarafından yerine getirilir.

Birinci fıkrada sayılan görevliler aynı fıkrayla verilen görevleri yapmadıkları takdirde Türk Ceza Kanununun 230 uncu maddesi hükmüne göre cezalandırılırlar ve belediyenin uğradığı zarar aynı maddenin son fıkrası hükmü uyarınca kendilerine ödettirilir.

Belediye başkanlığının sona ermesi
Madde 44- Belediye başkanlığı, ölüm ve istifa hallerinde kendiliğinden sona erer.

Belediye başkanının;

a) Mazeretsiz ve kesintisiz olarak yirmi günden fazla görevini terk etmesi ve bu durumun mahallin mülki idare amirince tespit edilmesi,

b) Seçilme yeterliğini kaybetmesi,

c) Görevini sürdürmesine engel bir hastalık veya maluliyet durumunun yetkili sağlık kuruluşu raporuyla belgelenmesi,

hallerinden birinin meydana gelmesi durumunda İçişleri Bakanlığının duyurusu üzerine Danıştay kararıyla başkanlık sıfatı sona erer.

Belediye başkanlığının boşalması
Madde 45- Belediye başkanlığının herhangi bir sebeple boşalması halinde, vali tarafından belediye meclisinin on gün içinde toplanması sağlanır. Meclis, birinci başkan vekilinin, onun bulunmaması halinde ikinci başkan vekilinin, onun da bulunmaması halinde en yaşlı üyenin başkanlığında toplanarak;

a) Belediye başkanlığının boşalması veya seçim dönemini aşacak şekilde kamu hizmetinden yasaklanma cezasının verilmiş olması halinde bir başkan,

b) Başkanın görevden uzaklaştırılması, tutuklanması veya seçim dönemini aşmayacak şekilde kamu hizmetinden yasaklama cezası alması halinde bir başkan vekili,

seçer.

Belediye başkanı veya başkan vekili belediye meclis üyeleri arasından ve gizli oyla seçilir. İlk iki oylamada üye tamsayısının üçte iki ve üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu aranır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılır. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, başkan veya başkan vekili seçilmiş olur. Oyların eşitliği halinde kura çekilir.

Birinci fıkranın (b) bendi uyarınca başkan vekili seçildikten sonra, belediye başkanlığının (a) bendinde belirtilen sebeplerle boşalması halinde bu maddeye göre belediye başkanı seçilir.

Yeni seçilen başkanın görev süresi, yerine seçildiği başkanın görev süresi ile sınırlıdır. Başkan vekili, yeni başkan seçilinceye veya görevden uzaklaştırılmış ya da tutuklanmış olan başkan göreve dönünceye kadar görev yapar.

Başkan veya başkan vekili seçilinceye kadar belediye başkanlığı görevi, meclis birinci başkan vekili, bulunmaması halinde ikinci başkan vekili, onun da bulunmaması halinde vali tarafından görevlendirilecek bir kamu görevlisi tarafından yürütülür.

Belediye başkanı veya başkan vekili seçimi en geç onbeş gün içinde tamamlanmadığı takdirde belediye meclisinin feshine ilişkin hükümler uygulanır.

Belediye başkanı görevlendirilmesi
Madde 46- Belediye başkanlığının herhangi bir sebeple boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar, belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılır. Görevlendirilecek kişinin belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şarttır. (memurlar.net)

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Organlara İlişkin Ortak Hükümler

Görevden uzaklaştırma
Madde 47- Görevleriyle ilgili bir suç sebebiyle hakkında soruşturma veya kovuşturma açılan belediye organlarını veya bu organların üyelerini, İçişleri Bakanı, geçici bir tedbir olarak kesin hükme kadar görevden uzaklaştırabilir.

Görevden uzaklaştırma tedbiri üç ayda bir gözden geçirilir. Devamında kamu yararı bakımından fayda görülmeyen görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır.

Soruşturma veya kovuşturma sonunda görevden uzaklaştırılan belediye organları veya bu organların üyeleri hakkında; 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna göre soruşturma izni verilmemesi, takipsizlik, kamu davasının düşmesi veya beraat kararı verilmesi, davanın genel af ile ortadan kaldırılması veya görevden düşürülmeyi gerektirmeyen bir suçla mahkum olunması durumlarında görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır.

Görevden uzaklaştırılan belediye başkanına, görevden uzak kaldığı sürece aylık ödeneğinin üçte ikisi ödenir ve bu süre içinde diğer sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam eder. (memurlar.net)

ÜÇÜNCÜ KISIM
Belediye Teşkilatı

BİRİNCİ BÖLÜM
Belediye Teşkilatı ve Personeli

Belediye teşkilatı
Madde 48- Belediye idaresi, beldenin nüfusu, fiziki ve coğrafi yapısı, ekonomik, sosyal, kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeline göre İçişleri Bakanlığınca belirlenecek norm kadro sistemine uygun olarak yazı işleri, hesap işleri, fen işleri, zabıta ile gerektiğinde , sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri birimleri ile diğer birimlerden oluşur.

Birimlerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesi belediye meclisinin kararıyla olur.

Personel istihdamı
Madde 49- Belediye hizmetleri, memurlar, diğer kamu görevlileri ve işçiler eliyle yürütülür.

Belediye personeli, belediye başkanı tarafından atanır ve ilk toplantıda belediye meclisinin bilgisine sunulur.

Belediye başkan yardımcısı ve müstakil birim müdürleri, kadroları karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılabilir.

Belediyede, ihtiyaç halinde çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, sosyal ve ekonomi, kültür ve sanat, bilişim ve iletişim, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında sözleşmeli personel çalıştırılabilir.

Kadro karşılığı sözleşmeliler ile diğer sözleşmeli olarak çalıştırılacakların ücret miktarları ve her çeşit ödemeleri, Bakanlar Kurulunca belirlenen sınırlar içinde belediye meclisi tarafından kararlaştırılır. Sözleşmede süre, performans ölçütleri, performans değerlendirmesine dayalı ödüllendirme ve diğer hususlar yer alır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlar, istekleri ve kurumlarının muvafakatiyle asıl görevlerinden izinli sayılmak suretiyle ve süreleri seçim döneminin bitiminden sonraki otuzuncu günü geçmemek üzere durumlarına uygun kadrolarda görevlendirilebilir. Bu şekildeki görevlendirmelerde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) fıkrasında öngörülen atamaya ilişkin şartlar dikkate alınır. Görevlendirilen memurların asıl kadrolarıyla ilişkileri devam eder. Görevlendirildikleri kadroda geçen hizmetleri asıl kadrolarında geçmiş gibi değerlendirilerek intibakları yapılır. Bunlar, görevlendirildikleri kadronun mali ve sosyal haklarından yararlandırılır. Bu şekilde görevlendirilenler, görevlendirme süresinin sona ermesinden itibaren en geç bir ay içerisinde herhangi bir işleme gerek kalmaksızın asli kadrolarındaki görevlerine başlatılır.

Gerekli görülen hallerde, belediye başkanı tarafından, belediye meclis üyeleri arasından, belediye meclisinin görev süresini aşmamak üzere başkan yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek şartıyla boş olan başkan yardımcısı kadrolarına görevlendirme yapılabilir. Bu şekilde görevlendirilen başkan yardımcılarına başkana verilen ödeneğin yarısını aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir.

Belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde 30'unu aşamaz. Nüfusu 10.000'in altında olan belediyelerde bu oran yüzde 40 olarak uygulanır.

Personelin her türlü alacakları zamanında ve öncelikle ödenir.

Kadro karşılığı sözleşmeli, sözleşmeli ve işçi statüsünde çalışanlar hariç belediye memurlarına, başarı durumlarına göre toplam memur sayısının yüzde 10'unu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayının 20.000 gösterge rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarı geçmemek üzere encümen kararıyla yılda en fazla iki defa ikramiye ödenebilir. (memurlar.net)

İKİNCİ BÖLÜM
Belediye Zabıtası ve İtfaiye

Zabıtanın görev ve yetkileri
Madde 50- Belediyede norm kadro esaslarına uygun olarak belediye zabıtası oluşturulur.

Belediye zabıtası, beldede esenlik, huzur, sağlık ve düzenin sağlanmasıyla görevli olup bu amaçla, belediye karar organlarınca alınan ve belediye zabıtasınca yerine getirilmesi gereken emir ve yasaklarla bunlara uymayanlar hakkında mevzuatta öngörülen ceza ve diğer yaptırımları uygular.

Görevini yaparken zabıtaya karşı gelenler, Devlet memuruna karşı gelmiş gibi cezalandırılır.

Belediye zabıta teşkilatının çalışma usul ve esasları, çalışanların görev ve yetkileri ile nitelikleri İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Belediye bu yönetmeliğe aykırı olmamak üzere ek düzenlemeler yapabilirler.

İtfaiye
Madde 51- Norm kadro esaslarına uygun olarak belediyede itfaiye teşkilatı oluşturulur.

İtfaiye teşkilatında çalışanların, görev ve yetkileri, memurluğa alınması için taşımaları gereken nitelikler, alacakları meslek içi eğitim, görevde yükselme, meslekten çıkarılma, giyecekleri kıyafet ve savunma amaçlı olarak kullanacakları aletler ile itfaiye teşkilatında hizmet gereklerine göre oluşturulacak birimler, İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Belediye bu yönetmeliğe aykırı olmamak üzere ek düzenlemeler yapabilirler.

Belediye zabıta ve itfaiye teşkilatında fiilen çalışanlara fazla mesai karşılığı olarak her yıl Bütçe Kanununda belirtilen üst sınırı aşmamak kaydıyla belediye meclisi kararıyla fazla çalışma ücreti ödenebilir.

Acil durum planlaması
Madde 52- Belediye; yangın, sanayi kazaları, deprem ve diğer doğal afetlerden korunmak veya bunların zararlarını azaltmak amacıyla beldenin özelliklerini de dikkate alarak gerekli afet ve acil durum planlarını yapar, ekip ve donanımı hazırlar.

Afet planların hazırlanmasında varsa il ölçeğindeki diğer afet planlarıyla da koordinasyon sağlanır ve ilgili bakanlık, kamu kuruluşları, meslek teşekkülleriyle üniversitelerin ve diğer mahalli idarelerin görüşleri alınır.

Planlar doğrultusunda halkın eğitimi için gerekli tedbirler alınır. Bu konuda kamu kuruluşları, üniversiteler ve ilgili meslek teşekkülleriyle ortak programlar uygulanır.

Belediye, belediye sınırları dışında yangın ve doğal afetler meydana gelmesi durumunda, bu bölgelere gerekli yardım ve destek sağlayabilir. (memurlar.net)

DÖRDÜNCÜ KISIM
Belediyelerin Denetimi

Denetimin amacı
Madde 53- Belediyelerin denetimi; faaliyet ve işlemlerinde hataların önlenmesine yardımcı olmak, çalışanların ve belediye teşkilatının gelişmesine, yönetim ve kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı hale gelmesine rehberlik etmek amacıyla; hizmetlerin süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre; tarafsız olarak analiz etmek, karşılaştırmak ve ölçmek; kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen sonuçları rapor haline getirerek ilgililere duyurmaktır.
Denetimin kapsamı ve türleri
Madde 54- Belediyelerde iç ve dış denetim yapılır. Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluğunu, mali kontrolü ve performans ölçümünü kapsar.

İç denetim; belediye başkanı veya görevlendireceği iç denetçiler tarafından hukuka uygunluk denetimi, mali denetim ve performans denetimi olarak yapılır.

Dış denetim; Sayıştay tarafından mali denetim ve performans denetimi olarak gerçekleştirilir.

Ayrıca, belediyenin mali işlemler dışında kalan diğer idari işlemlerinin; idarenin bütünlüğüne, kalkınma planı ve stratejilere, merkezi idare tarafından belirlenen standart, ilke ve politikalara uygunluğu açısından İçişleri Bakanlığı tarafından denetlenir.

Belediyelere bağlı kuruluş ve işletmeler ile belediyelerin katıldığı mahalli idare birlikleri de yukarıdaki esaslara göre denetlenir.

Denetime ilişkin sonuçlar kamuoyuna açıklanır ve meclisin bilgisine sunulur.

Hizmetlerde yetersizlik
Madde 55- Belediye hizmetlerinin ciddi şekilde aksatıldığının ve bu durumun halkın sağlık, huzur ve esenliğini önemli ölçüde olumsuz etkilediğinin ilgili bakanlık veya valiliğin talebi üzerine yetkili hukuk hakimince tespit edilmesi halinde;

İçişleri Bakanlığı;

a) Hizmetlerde meydana gelen aksama veya yetersizliğin giderilmesini en az iki ay süre vererek belediyeden ister.

b) Verilen süre içinde hizmetlerdeki aksama ve yetersizlik giderilmediği takdirde, valinin görüşünü de alarak bu hizmetleri yürütmek ve süresi 6 ayı geçmemek üzere hizmetle ilgili birimin başına bir yönetici görevlendirebilir. Belediye, bu şekilde görevlendirilen yöneticinin görevle ilgili her türlü talebini geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdür.

c) Buna rağmen aksama veya yetersizlik giderilemezse, bu hizmetlerin yürütülmesi görevi; valinin önereceği başka bir mahalli idare biriminden veya kamu kuruluşundan istenebilir. Bu durumda, belediyenin araç, gereç ve personeli diğer hizmetleri aksatmayacak şekilde kullanılır.

Bu hizmetler için belediye bütçesinde ayrılan ödeneğin yeterli olmaması halinde, görevlendirilen kurum bütçesinden harcama yapılır. Bu şekilde harcanan miktar, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden belediyeye ayrılan paydan İller Bankasınca ilgili kuruma ödenir.

Bu şekilde yapılan harcamanın, mevzuata uygunluğundan ve verimli kullanılmasından görevlendirilen kurum yetkilisi sorumludur.

Faaliyet Raporu
Madde 56- Belediye başkanı, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 41 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde; stratejik planlama ve performans hedeflerine göre yürütülen faaliyetleri, belirlenmiş performans ölçütlerine göre hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerini açıklayan yıllık faaliyet raporunu hazırlar.

Hazırlanan faaliyet raporu mart ayı toplantısında belediye başkanı tarafından meclise sunulur. Raporun bir örneği İçişleri Bakanlığına gönderilir ve kamuoyuna da açıklanır.

Denetimle ilgili diğer hükümler
Madde 57- Denetimin yapılması ve faaliyet raporunun hazırlanması hususunda bu Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Kamu Yönetimi Temel Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. (memurlar.net)

DÖRDÜNCÜ KISIM
Mali Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM
Belediye Gelirleri ve Giderleri

Belediyenin gelirleri
Madde 58- Belediyenin gelirleri şunlardır:

a) Kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim, harç ve katılma payları,

b) Genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay ile
İl sınırları içinde toplanan genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay,

c) Genel ve özel bütçeli idarelerden aktarılacak ödenekler,

d) Taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler,

e) Belediye meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı ücretler,

f) Kira, faiz ve ceza gelirleri,

g) Bağışlar,

h) Her türlü teşebbüs, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirler,

i) Diğer gelirler.

Belediyenin giderleri
Madde 59- Belediyenin giderleri şunlardır:

a) Belediye hizmet binaları ve tesislerinin temini, bakımı ve onarımı için yapılan giderler,

b) Belediye personeline ve belediyenin seçilmiş organlarının üyelerine ödenen maaş, ücret, ödenek, huzur hakkı, yolluklar, hizmete ilişkin eğitim ile diğer giderler,

c) Her türlü alt yapı, yapım, onarım ve bakım giderleri,

d) Belediye zabıta ve itfaiye hizmetleri ile diğer görev ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılacak giderler,

e) Vergi, resim, harç, katılma payı, hizmet karşılığı alınacak ücretler ve diğer gelirlerin takip ve tahsili için yapılacak giderler,

f) Belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve birliklerle ilgili ortaklık payı, üyelik aidatı giderleri,

g) Mezarlıkların tesisi, korunması ve bakımına ilişkin giderler,

h) Faiz ve sigorta giderleri,

i) Fakir, muhtaç ve kimsesizler ile özürlülere yapılacak sosyal yardımlar,

j) Dava takip ve icra giderleri,

k) Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri,

l) Avukatlık, müşavirlik ve denetim ücretleri,

m) Yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel kesim ile sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve diğer proje giderleri,

n) Sosyo-kültürel ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler,

o) Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri,

p) Kanunla verilen görevler ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılan diğer giderler. (memurlar.net)

İKİNCİ BÖLÜM
Belediye Bütçesi

Belediye bütçesi
Madde 60- Belediyenin orta ve uzun vadeli stratejik planına uygun olarak hazırlanan bütçe, belediyenin mali yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin verir.

Bütçeye ayrıntılı harcama programları ile finansman programları eklenir.

Bütçe yılı Devlet mali yılı ile aynıdır.

Bütçe dışı harcama yapılamaz.

Belediye başkanı ve harcama yetkisi verilen diğer görevliler, bütçe ödeneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmasından sorumludur.

Bütçenin hazırlanması ve kabulü
Madde 61- Belediye başkanı tarafından hazırlanan bütçe tasarısı Ağustos ayı başında, büyükşehir belediyelerinde Eylül ayı başında belediye encümenine sunulur. Encümen, bütçeyi inceleyerek görüşüyle birlikte Kasım ayının birinci gününden önce belediye meclisine sunar.

Belediye meclisi bütçe tasarısını aynen veya tadilen kabul eder. Ancak, meclis bütçe denkliğini bozacak şekilde gider artırıcı ve gelir azaltıcı değişiklikler yapamaz.

Harcama yetkilisi
Madde 62- Belediye bütçesinin harcama yetkilisi belediye başkanıdır. Belediye başkanı bu yetkisini belediye başkan yardımcılarına veya birim amirlerine, büyükşehir belediyelerinde ise genel sekretere veya diğer birim amirlerine devredebilir.

Kesin hesap
Madde 63- Her yıl bütçesinin kesin hesabı, belediye başkanı tarafından hesap döneminin bitiminden sonra mart ayı içinde encümene sunulur. Kesin hesap belediye meclisinin mayıs ayı toplantısında görüşülerek karara bağlanır.

Kesin hesabın görüşülmesi ve kesinleşmesinde, bütçeye ilişkin hükümler uygulanır.

Bütçe ve muhasebe usulü
Madde 64- Belediyenin bütçe ve muhasebe iş ve işlemlerine ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Geçmiş yıl bütçesinin devamı
Madde 65- Herhangi bir sebeple yeni yıl bütçesi kesinleşmemiş ise yeni bütçenin kesinleşmesine kadar geçen yıl bütçesi uygulanır.

Bütçenin kabulüne kadar yapılan işlemler yeni yıl bütçesine göre yapılmış sayılır.

Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler
Madde 66- Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kurum ve kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe ve havuz bakımı; araç kiralama, kontrollük, temizlik ve yemek hizmetleri; araç, bilgisayar, faks, fotokopi ve benzeri teknolojik ürünlerin bakım ve onarım işleri süresi ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen üçüncü ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürebilir. (memurlar.net)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Borçlanma ve İktisadi Girişimler

Borçlanma
Madde 67- Belediye, görev ve hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre borçlanma yapabilir.

a) Dış borçlanma, 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde sadece yatırım programında yer alan projelerin finansmanı amacıyla yapılabilir.

b) Belediye, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yüzde 10'unu geçmeyen hallerde belediye meclisinin kararı; yüzde 10'u geçen miktarlar için belediye meclisi üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun kararı ve İçişleri Bakanlığının onayı ile iç borçlanma yapabilir.

c) Oluşacak toplam iç ve dış borç stokunun yıllık ana para ve faiz ödemesi toplamının, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yüzde 25'ini aşan hallerde, yeni borçlanma yapılamaz.

d) İller Bankasından yatırım kredisi ve nakit kredi kullanan belediye, ödeme planını bu bankaya sunmak zorundadır. İller Bankası hazırlanan geri ödeme planını yeterli görmediği belediyenin kredi taleplerini reddeder.

e) Belediye bağlı kuruluşları, yetkili organlarının kararı ile yukarıda belirlenen esaslar çerçevesinde borçlanabilir.

Yukarıda belirtilen usul ve esaslara aykırı olarak borçlanan belediye sorumluları hakkında, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmeyen hallerde Türk Ceza Kanunun 240 ıncı maddesi hükümleri tatbik olunur.

Belediye, borçlanmayla ilgili olarak Hazine Müsteşarlığınca istenen bilgileri düzenli olarak göndermekle yükümlüdür.

Arsa ve konut üretimi
Madde 68- Belediye (Büyükşehir belediyesi dahil), düzenli kentleşmeyi sağlamak, beldenin konut, sanayi ve ticaret alanı ihtiyacını karşılamak amacıyla özel kanunlarına göre korunması gerekli yerler ile tarım arazileri dışındaki alanlarda imarlı ve alt yapılı arsalar üretmek, konut, toplu konut yapmak, satmak, kiralamak ve bu amaçlarla arazi satın almak, kamulaştırma yapmak, bu arsaları bireylere ve kooperatiflere satmak, takas etmek, bu konuda ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ve bankalarla işbirliği yapmak ve gerektiğinde onlarla ortak projeler gerçekleştirmek yetkisine sahiptir.

Belediye, bu amaçla bütçelerinden gerekli paraları ayırmak suretiyle döner sermaye işletmesi tesis edebilir, kurulmuş veya kurulacak yapı ortaklıklarına katılabilir.

Üretilen arsa ve konutların satışı, açıklık ve rekabet ilkesine uygun olarak yapılır. Ancak, o belediye ve mücavir alan sınırları içinde kendisine, eşine veya 18 yaşından küçük çocuklarına ait konutu olmayan dar gelirli kişilere, özürlülere, afete maruz kalanlara, sanayi bölgelerinden nakledileceklere ve üyelerinin tamamı bu durumda olan kooperatiflere, bedeli 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerince oluşturulan takdir komisyonu tarafından belirlenecek tutardan aşağı olmamak üzere arsa tahsisi yapılabilir. 775 sayılı Gecekondu Kanununun 25 inci maddesine uyan kimselere de bu madde içinde arsa ve konut sağlanabilir.

Bu maddenin uygulama esasları, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığınca müştereken hazırlanacak çerçeve yönetmeliğe uygun olarak belediye meclislerince çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Şirket kurulması
Madde 69- Belediye kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre sermaye ortaklıkları kurabilir.

İşletme tesisi
Madde 70- Belediye, özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini İçişleri Bakanlığının izniyle bütçe içinde işletme kurarak yapabilir.

Bu işletmelerin denetimi belediyenin tabi olduğu usule tabidir.

Borç ve alacakların mahsubu
Madde 71- Belediyenin, diğer mahalli idarelerden veya merkezi idare kuruluşlarından olan özel hukuk ve kamu hukukuna tabi alacak ve borçları mahsup edilir.

Bu madde gereğince yapılacak mahsup işlemlerine ilişkin esas ve usuller, İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü alınarak, Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir. (memurlar.net)

ALTINCI KISIM
Mahalli İdare Birlikleri

BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş Görev ve Yetkiler

Birlik kuruluşu
Madde 72- İl özel idareleri, belediye ve köyler, kanunlarla kendilerine verilen görev ve hizmetlerden bir veya bir kaçını ortaklaşa yerine getirmek amacıyla Bakanlar Kurulunun izniyle birlik kurabilirler.

Kurulmuş olan birliğe katılım, birlik meclisinin kararıyla olur, ayrıca Bakanlar Kurulu izni aranmaz.

Su, atık su, katı atık ve benzeri altyapı hizmetleriyle plan yapılması, çevre ve ekolojik dengenin korunması konularında uygulanacak projelerin zorunlu kılması durumunda; Bakanlar Kurulunca mahalli idarelerin kurulmuş veya kurulacak birliklere katılmasına karar verilebilir. Bu birliklerden çıkmada da aynı usul uygulanır.

Genel amaçlı veya mahalli idarelerin bütün görevlerini kapsayıcı nitelikte birlik kurulamaz.

Mahalli idare birlikleri, kamu tüzel kişiliğine sahiptir.

Birlik tüzüğü
Madde 73- Birlik tüzüğü, birliğe, kurucu üye olacak mahalli idarelerin genel karar organlarınca, köylerde ihtiyar heyetince; üye tamsayısının üçte iki salt çoğunluğuyla kabul edildikten sonra; birlik, bir il içinde ise valinin, birden fazla ili kapsıyorsa İçişleri Bakanlığının onayı ile kesinleşir.

Birlik tüzüğünde aşağıdaki konular düzenlenir:

a) Birliğin adı ve amacı,

b) Birliğin merkezi,

c) Birliğin faaliyet alanı,

d) Birliğin görev süresi, sona ermesi ve tasfiyesi,

e) Birlik üyesi mahalli idarelerin adları,

f) Birlik üyesi olan mahalli idarelerin görev ve yetkilerinden hangilerinin birliğe devredildiği,

g) Birlik organlarının görev ve yetkileri,

h) Birlik üyesi mahalli idarelerin her birinin birlik meclisinde kaç üye ile temsil edileceği,

i) Birlik üyelerinin, birliğin kuruluş ve faaliyet giderlerine katılma payları ve bu payların tespit yöntemi,

j) Birliğin gelirleri, giderleri, bütçe ve çalışma programlarına ilişkin hususlar,

k) Birlik üyesi mahalli idarelerin ve bu idarelerin hizmet alanında yaşayanların birlik tesislerinden faydalanma biçimleri,

l) Tüzük değişikliğinin nasıl yapılacağı,

m) Birliğin kuruluş ve faaliyetine ilişkin diğer konular.

Birliklerin görev ve yetkileri
Madde 74- Mahalli idare birlikleri, birlik tüzüğüyle devredilen görevlerin yerine getirilmesinde, bu görevlerle sınırlı olmak üzere üye mahalli idarelerin sahip oldukları hak ve yetkilere sahiptir. Birlikler, ayrıca görev alanlarıyla ilgili olarak;

a) Üye mahalli idarelerin personeline eğitim hizmeti verebilir,

b) Üyelerine teknik yardım sağlayabilir,

c) Üyelerin hak ve çıkarlarını gözetir. (memurlar.net)

İKİNCİ BÖLÜM
Mahalli İdare Birliklerinin Organları

Birliklerin organları
Madde 75- Mahalli idare birliklerinin organları; birlik meclisi, birlik encümeni ve birlik başkanıdır.

Birlik meclisi
Madde 76- Birlik meclisi, birlik üyesi mahalli idarelerin kendi meclis üyeleri arasından seçecekleri üyelerden oluşur. Asıl üyenin yarısı kadar yedek üye seçilir.

Birliğe üye mahalli idarelerin; valisi, belediye başkanı ve köy muhtarı birlik meclisinin doğal üyesidir. Meclis üye tam sayısına doğal üyeler de dahildir. Vali kendisini temsilen il özel idaresi genel sekreterini görevlendirebilir.

Üye mahalli idarelerden herhangi birinin asıl üyeliklerinde boşalma olursa, birlik meclis başkanınca o mahalli idarenin yedek üyeleri göreve çağrılır. Yedek üyelerin bitmesinden sonrada boşalma olduğu takdirde kalan süreyi tamamlamak üzere ilgili idarece asıl ve yedek üye seçimi yapılır.

Mahalli idare genel seçimleri yenilendiği takdirde, yeni birlik organları seçilinceye kadar mevcut organlar görevlerine devam eder.

Birlik tüzüğüyle, mahalli idarelerin birlik meclisinde nüfus veya katılım payı oranına göre temsil edilmesine dair esas getirilebilir.

Birlik başkanı aynı zamanda birlik meclisinin de başkanıdır.

Birlik meclisinin çalışma usulü
Madde 77- Birlik meclisi olağan toplantıları, üye mahalli idarelerin kanunlarda belirtilen toplantı dönemleri dikkate alınarak yılda ikiden az olmamak üzere birlik tüzüğünde gösterilen zamanlarda yapılır. Yılın ilk toplantısı dönem başı toplantısıdır.

Birlik meclisi, birlik tüzüğünün kesinleşmesinden itibaren en fazla iki ay içinde birlik merkezinin bulunduğu yer mahallin mülki idare amiri tarafından birlik merkezinde toplantıya davet edilir. Mahallin mülki idare amiri tarafından yapılan açılışı müteakip birlik başkanı ve meclis katipleri seçilir.

Birlik encümeni
Madde 78- Birlik meclisi her dönem başı toplantısında, kendi üyeleri arasından, bir yıllığına görev yapmak üzere gizli oyla beş kişiyi encümen üyesi olarak seçer. Asıl üye sayısı kadar yedek üye seçilir. Birlik genel sekreteri encümene dahildir.

Üye sayısı dört veya daha fazla olan mahalli idare birliklerinde, encümen üyelerinin ayrı mahalli idarelerden olması zorunludur.

Encümen başkanlığı birlik başkanınca yürütülür.

Birlik başkanı
Madde 79- Birlik başkanı, birlik meclisince, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla en fazla üç yıl için seçilir. Birlik başkanının görev süresi, mahalli idarelerin seçim dönemini aşamaz.

Birlik, birlik başkanınca temsil edilir.

Başkan birliğin ita amiridir ve bu yetkisini genel sekretere devredebilir. (memurlar.net)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Mahalli İdare Birlikleriyle İlgili Çeşitli Hükümler

Birlik meclisi, birlik encümeni ve birlik başkanı hakkında ortak hükümler
Madde 80- Birlik tüzüğü ile birliğe devredilen görev ve yetkilerle sınırlı olmak üzere, bu Kanunda belirtilen görev ve yetkilerden; belediye meclisine ait olanlar birlik meclisince, belediye encümenine ait olanlar birlik encümenince, belediye başkanına ait olanlar birlik başkanınca kullanılır ve yerine getirilir.

Birlikler, görev, yetki ve çalışma esas ve usulleriyle personel bakımından belediye hakkındaki hükümlere tabidir.

Birliklerin denetimi
Madde 81- Mahalli idare birlikleri, belediyenin tabi olduğu denetim usulüne tabidir.

Üyelerinin tamamı köylerden oluşan birlikler hakkında özel hükümleri uygulanır.

Birlik üyelerinin yükümlülükleri
Madde 82- Birliğe karşı mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen mahalli idarelerin, ödemeleri gerekli miktar, İller Bankasınca, bu idarelerin genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı içinde yer alan paylarından kesilir.

Ülke düzeyinde birlik kurulması
Madde 83- Mahalli idarelerin menfaatlerinin korunması, gelişmelerine yardımcı olunması, personelinin eğitilmesi, mahalli idarelerle ilgili kanun hazırlıklarında görüş bildirilmesi amacıyla il özel idarelerini, belediyeleri ve köyleri temsil etmek üzere ülke düzeyinde birer birlik kurulabilir. (memurlar.net)

YEDİNCİ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

Yurtdışı ilişkileri
Madde 84- Belediye, belediye meclisinin kararına bağlı olarak görev alanıyla ilgili konularda faaliyet gösteren uluslararası teşekkül ve organizasyonlara, İçişleri Bakanlığının izniyle kurucu üye veya üye olabilir.

Belediye, bu teşekküller, organizasyonlar ve yabancı mahalli idarelerle ortak faaliyet ve hizmet projeleri gerçekleştirebilir veya kardeş şehir ilişkisi kurabilir.

İkinci fıkra gereğince yapılacak faaliyetlerin, dış politikaya ve uluslararası anlaşmalara uygun olarak yürütülmesi ve önceden İçişleri Bakanlığına bildirilmesi zorunludur.

Diğer kuruluşlarla ilişkiler
Madde 85- Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

a) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstelenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir. Bu takdirde iş, işin yapımını üstlenen kuruluşun tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.

b) Merkezi idareye ait hizmetlerin görülmesi amacıyla gerekli bina ve tesisler ile arsa ve ayni ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve personel görevlendirebilir.

c) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar ve 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir.

d) Kendilerine ait taşınmaz malları, hizmetlerinde kullanılmak ve süresi 25 yılı geçmemek üzere bedelli veya bedelsiz olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir. Tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür.

Kent konseyi
Madde 86- İllerde belediyenin desteğiyle, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelerinin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendika temsilcilerinin, varsa üniversite temsilcilerinin, mahalle muhtarlarının, ilgili sivil toplum kuruluş temsilcileriyle kamu kurum ve kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla kent konseyi oluşturulur.

Kent konseyi, kent yaşamında; insan hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım ve yerinden yönetim ilkelerini geliştirmeye çalışır.

Kent konseyinde oluşturulan görüşler belediye meclisinin ilk olağan toplantısında gündeme alınarak değerlendirilir.

Belediye hizmetlerine gönüllü katılım
Madde 87- Belediye, sağlık, eğitim, spor, çevre, sosyal yardım, kütüphane, park, trafik ve kültür hizmetleriyle, yaşlılara, kadın ve çocuklara, özürlülere, yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlerin yapılmasında beldede dayanışma ve katılımı sağlamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimliliği artırmak amacıyla gönüllü kişilerin katılımına yönelik programlar uygular.

Gönüllülerin niteliği ve çalıştırılmalarına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Yazışma
Madde 88- Belediye, kamu kurum ve kuruluşlarıyla doğrudan yazışabilir.

Belediye sınırları içindeki yerler
Madde 89- Diğer kanunlarla getirilen hükümler saklı kalmak üzere, mezarlıklar ile belediye sınırları içinde bulunan ve sahipsiz arazi niteliğinde olan seyrangah, harman yeri, koruluk, dinlenme yerleri, meydanlar, bataklık, çöp döküm sahaları, belediye tarafından deniz, nehir ve gölden doldurma suretiyle kazanılan alanlar, yıkılmış kale ve kulelerin boş arsaları ve enkazı ve benzeri yerler belediyenin tasarrufundadır.

Şehirlerarası özel otobüs terminali işletmesi
Madde 90- Belediyece (büyükşehirlerde büyükşehir belediyesince); belediye sınırları ve mücavir alanları içerisinde, karayolu ile yolcu taşıması hakkına sahip gerçek ve tüzel kişilerin şehirlerarası otobüs terminali kurmalarına ve işletmelerine varsa nazım imar planı ve şehrin ana ulaşım planına uygun olmak kaydıyla izin verilebilir.

İsim verilmesi, tanıtıcı amblem ve flama
Madde 91- Cadde, sokak, meydan, park, tesis ve benzerlerine isim verilmesi belediye meclisinin kararı ile olur. Ancak, isimlerin değiştirilmesi ile beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve benzerlerinin tespitine ilişkin kararlarda üçte iki çoğunluk aranır.

Avukatlık ücretinin dağıtımı
Madde 92- Bir kadroya bağlı olarak aylık veya ücreti belediye veya bağlı kuruluşları bütçesinden verilen avukatların takip ettikleri dava ve işlerde; belediye veya bağlı kuruluşları lehine takdir edilen avukatlık ücreti, hazine avukatlarının tabi olduğu usule göre dağıtılır.

Yeniden değerleme oranının uygulanması
Madde 93- Bu Kanunda belirtilen parasal miktarlar her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranına göre artırılır.

Uygulanmayacak hükümler
Madde 94- Bu Kanunla, belediyenin sorumlu ve yetkili kılındığı görev ve hizmetlerle ilgili olarak, 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu, 4/7/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyetleri Hakkında Kanun, 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu, 12/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu, 4/6/1989 tarihli ve 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun, 24/6/1995 tarihli ve 560 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname ile 10/7/2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununda bu Kanun hükümlerine aykırılık bulunması halinde bu Kanun hükümleri uygulanır.

Değiştirilen hükümler
Madde 95- 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Ek 48 inci maddesinin (b) bendinin 18.5.1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yeniden düzenlenen ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Belediyelerde iştirakçilikleri devam edenlerden büyükşehir belediye başkanlarına il valisi; il belediye başkanlarına bakanlıklarda genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan genel müdür; diğer belediye başkanlarına ise son nüfus sayımına göre nüfusu;

a) 250.001'den fazla olan belediyelerde bakanlıklarda genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan genel müdür,

b) 100.001'den 250.000'e kadar olan belediyelerde birinci derecenin dördüncü kademesindeki mülki idare amiri,

c) 25.001'den 100.000'e kadar olan belediyelerde bakanlıklarda genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan daire başkanı,

d) 25.000'e kadar olan belediyelerde bakanlıklarda genel idare hizmetleri sınıfında birinci derecede görev yapan şube müdürü,

için tespit edilen ve emekliliklerinde esas alınan ek gösterge, zam ve diğer tazminat rakamları uygulanır."

Yürürlükten kaldırılan hükümler
Madde 96- 3/4/1930 tarihli ve 1580 sayılı Belediye Kanunu ile bu Kanunun ek ve değişiklikleri; 10/06/1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 18 inci maddesindeki "aday olmak isteyen belediye başkanları ve" ibaresi ile "ile belediye meclis üyeleri, il genel meclis üyeleri" ibaresi; 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin (b) fıkrası, 5 inci maddesi ve 11 inci maddesinin (c) fıkrasındaki "İl özel idareleri ve belediye ile bunların kurdukları birlik ve müesseselerde sürekli işçi çalıştırılması Devlet Personel Başkanlığının görüşüne dayalı İçişleri Bakanlığının vizesine tabidir. Bu kuruluşlarda yeni kurulan birimler ile yeniden satın alınacak iş araç ve makineleri ve toplu taşım araçları için ihtiyaç duyulacaklar dışında sürekli işçi kadrosu istenemez ve vize yapılamaz." ibaresi; 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 18 inci maddesinin (ı) ve (j) bentleri; 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi ile ikinci ve üçüncü fıkraları; 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun 8 inci maddesinin (b) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. (memurlar.net)

İKİNCİ BÖLÜM
Geçici Hükümler

Hazine Arazilerinin Devri
Geçici Madde 1- 6831 sayılı Orman Kanunu hükümleri gereğince orman sınırları dışına çıkarılan yerler ile 17/10/1983 tarihli ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun hükümlerine tabi olarak Orman Bakanlığı emrine geçen yerler ile mera, yaylak ve kışlak olarak hayvancılıkta kullanılabilecek yerler, kamu hizmetlerinde kullanılan veya özel mevzuatı gereğince gerçek ve kamu veya özel hukuk tüzel kişilerine tahsisli yerler hariç, 1/5000 ölçekli nazım imar planı içinde kalan hazine arazi ve arsaları; belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeye (10.000 metrekare üzerinde olan yerler büyükşehir belediyesine) bedelsiz devredilir.

Bu arazi ve arsalar öncelikle toplu konut ve şehircilik hizmetlerinde kullanılır. Bunların satılması halinde elde edilecek gelirin 1/3'ü hazineye aktarılır.

Geçici Madde 2- Belediye, bu Kanunun 53 üncü maddesinde; yıllık toplam personel giderlerine ilişkin olarak öngörülen oranlara ininceye kadar İçişleri Bakanlığının izni dışında yeni personel istihdam edemezler.

Geçici Madde 3- Norm kadro uygulamasına geçinceye kadar belediyenin, bağlı kuruluşlarının ve mahalli idare birliklerinin memur ve sürekli işçi kadro ihdas ve iptalleri, İçişleri Bakanlığınca yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler

Yürürlük
Madde 97- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 98- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. (memurlar.net)