Hangi okullar daha iyi?

Puan sıralamasının en tepesindeki öğrencilerin tercih aşamasında en fazla sordukları soru, anadolu lisesi mi, fen lisesi mi yoksa kolejler mi şeklinde. Aşağılara inildiğinde ise durum çok farklı. Düşük puanlı öğrencilerin bu konudaki en büyük ikilemleri, düz liseler ile anadolu meslek liseleri arasında gidip gelmeleri.

Öğrencilerin tümünü çok yakından ilgilendirdiği için bu konuyu ayrıntılarıyla ele almak istiyoruz.

Fen liseleri

Önce fen liselerinden başlayalım. ÖSS'de en başarılı okullar onlar. Peki hayata insan hazırlama konusunda da aynı başarıyı sergiliyorlar mı? Tümü için evet demek zor. Pek çoğu içine kapanmış durumda. Değişik etkiler altındalar. Sosyal yaşamdan biraz kopuklar. Tek hedefleri var, ÖSS'de başarılı olmak. Oluyorlar da ama yaşamlarında bir şeyler hep eksik kalıyor.

Anadolu liseleri

Anadolu liselerini ise dörde ayırmak gerekir. Galatasaray, İstanbul, Kabataş, Kadıköy Anadolu, Vefa, Pertevniyal, Cağaloğlu, Ankara Atatürk, İzmir Bornova gibi tarihi misyona sahip okullar ilk sırada yer alıyor. Arada fire verseler de öğrencilerini sadece sınavlara değil hayata da hazırlıyorlar. Donanımlılar ve kendilerine güvenleri var.

İkinci grupta ise her ilin başarılı anadolu liseleri yer alıyor. Bu okulların da ilk gruptaki anadolu liselerinden pek farkları yok. Ama en iyi öğrencileri fen liselerine ve köklü anadolu liselerine kaptırdıkları için helva yaptıkları malzemenin kalitesinden kaynaklanan eksiklikleri var. Ama bu okullardan da ÖSS'de ilk bine, beş bine giren çok sayıda öğrenci var.

Üçüncü grupta süper liselerden anadolu liselerine devşirilen okullar var. Henüz anadolu lisesi olmaya alışamadılar. Ama pek çoğunun öğretmen ve öğrenci kaliteleri eskiden fena değildi. İçlerinde gönül rahatlığıyla tercih listesine alınabilecek çok sayıda anadolu lisesi bulunuyor.

Dördüncü grupta ise tabela anadolu liseleri bulunuyor. Anadolu lisesi demeye bin şahit gerekir. Çoğu politik amaçlarla açılan bu okullara, geçen yıllarda 8-10 netle öğrenci alındı. Muhtemelen bu yıl da alınacak. En azından bölgedeki diğer okullardan daha iyi diye düşünüldüğü için veliler tarafından tercih nedeni. Bir başka tercih nedeni ise büyük kentlerdeki uyanık velilere nakil kolaylığı sağlaması. Çok düşük puanlarla bu okullara girip daha sonra Ankara, İstanbul gibi büyük kentlerin, çok yüksek puanlı okullarına geçiş yapan binlerce öğrenci var. Yıllardır yapılıyor ve Milli Eğitim de seyrediyor. Nakil yönetmelikleri ise bir türlü dikiş tutmuyor. En fazla yararlananlar da milletvekilleri ve bürokratlar. Daha önceki milli eğitim bakanlarından birisi de kendi çocuğu için aynı yöntemi uygulamıştı.

Kolejler

Kolejleri de kendi içlerinde üçe ayırmakta yarar var. Yabancı okullar, işini ciddiye alan Türk okulları ve parayı bastıranın girdiği "denize nazır, diploma hazır" okullar.

Yüz yıllık geçmişe sahip yabancı okullar içinde en fazla tercih edilenler Robert, Üsküdar Amerikan gibi Amerikan okulları. Daha sonra Almanca eğitim yapan Alman ve Avusturya liseleri geliyor. Onları da Fransız okulları ve İtalyan liseleri izliyor.

Ama bu aşamada önemli olan dil tercihiniz ve ileriye yönelik beklentileriniz olmalı. Tek kriter puan ve ÖSS başarısı olmamalı.

İkinci grupta köklü bir geleneğe sahip özel Türk liseleri yer alıyor. Örneğin TED kolejleri, üniversite kolejleri, Koç, Kültür, Bilfen, MEF, Bahçeşehir, Eyüboğlu, Uğur ve İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Gaziantep ile diğer kentlerimizdeki pek çok okul gibi. Tabii bir de İSTEK Vakfı okulları gibi vakıf okulları var. Onlar da kendi içlerinde farklı bir yere sahipler.

Tüm gayretlerine ve ciddi yatırımlarına rağmen, isimlerini duyuramayan butik Türk kolejlerinin sayısı da bir hayli fazla. Henüz markalaşma süreçleri tamamlanmadığı için göz ardı ediliyorlar. Oysa onların bir bölümü, kesinlikle bazı popüler okullardan çok daha iyi bir eğitim altyapısına sahip.

Bunlar hangileri mi? En yakınınızda mutlaka biri vardır. Çevrenizdeki özel okulları gidip tanımaya çalışın. Mezunlarıyla, velileriyle görüşün. Size önemli ipuçları vereceklerdir.

ÖSS başarı oranı yüzde 30'lara kadar inen özel okulları ise paralı oyalama merkezleri olarak görebilirsiniz. Farklı seçeneği olmayanlar için açılmış bu okullar da yeterince öğrenci buluyor...

Okul çeşitliliği, dil ve alan seçimi konusundaki ayrıntılara yarın da devam edeceğiz.