4 eski bakan için 'Yüce Divan' oylaması

Şebnem Hoşgör

TBMM Soruşturma Komisyonu'nun Ak Partili üyelerin oylarıyla Yüce Divan'a sevkine gerek görmediği dört eski bakanın akıbeti Genel Kurul'da bugün yapılacak oylamaların sonucunda netleşecek.

CHP, MHP ve HDP'nin dört eski bakanın Yüce Divan'a sevkini talep eden önergeleri doğrultusunda her bakan için ayrı ayrı gizli oylama yapılacak. Önergelerin 276 ve daha üzeri oyla kabul edilmesi halinde bakanlar Yüce Divan'a sevk edilecek. Bunun için toplam oy gücü 222 olan muhalefete, Ak Parti içinden asgari 54 milletvekilinin destek vermesi gerekiyor. Parti gruplarında bu düzeyde bir fire yaşanmayacağını savunan Ak Parti kurmayları, "En fazla oylamaya katılmama olabilir. Bunların sayısı da 1-2'yi geçmez" değerlendirmesini yaptı.

Bu arada hakkındaki kritik oylama öncesi ekonomi eski Bakanı Zafer Çağlayan, acı bir haberle sarsıldı. Çağlayan'ın üvey annesi olduğu belirtilen Perihan Çağlayan dün vefat etti. MHP kurmayları, bu haber üzerine "şık olmaz" diyerek Ak Parti grubuna görüşmenin ertelenmesini önerdi, ancak tarih değiştirilmedi. Bu durum, Çağlayan'ın bugün muş'taki cenaze törenine katılmak yerine Genel Kurul'a geleceği yorumlarına yol açtı. Ak Parti kurmaylarının verdiği bilgiye göre, dört eski bakan, haklarındaki Yüce Divan oylamaları öncesi kendilerine tanınacak, "sınırsız" söz hakkını kullanmayacak. Bakanların komisyon raporuna katıldıklarını ve takdiri Genel Kurul'a bıraktıklarını ifade için yerlerinden söz alabilecekleri belirtildi.

Köylü konuşmak istemedi

Ak Parti kaynaklarından edinilen bilgiye göre Genel Kurul'daki görüşmelerde komisyon adına konuşmayı Soruşturma Komisyonu Başkanvekilliği görevini üstlenen Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç yapacak. Komisyon Başkanı Hakkı Köylü'nün gruba konuşma yapmak istemediğini bildirdiği öğrenildi.

Uzlaşmayla paylaştılar

Partiler arasında sağlanan uzlaşma çerçevesinde ise şahısları adına altı milletvekiline verilecek söz hakkı için kura çekilmeyecek. Altı söz hakkının dördünü Ak Parti ve CHP'li ikişer milletvekili, kalan ikisini ise MHP ve HDP'den birer milletvekili kullanacak. Ak Parti, bu konuşmalar için iki komisyon üyesi milletvekilini görevlendirmeyi planlıyor.

Asgari 8 saat sürecek

Konuşmaların ardından CHP, MHP ve HDP'nin dört eski bakanın da Yüce Divan'a sevk edilmeleri talebini içeren önergeleri doğrultusunda her bakan için ayrı ayrı gizli oylama yapılacak. Bu oylamalarda önergelerin kabulü için 276 oy aranacak. Önergelerin 276 ve üzeri oyla kabul edilmesi halinde komisyon raporuna rağmen eski bakanlar Yüce Divan'a sevk edilmiş olacak. Önergelere desteğin 276'nın altında kalması durumunda ise, kabul oyları fazla olsa bile komisyon raporu benimsenmiş ve Yüce Divan'a sevk gerçekleşmemiş olacak. Konuşmalar ve gizli oylamalarla birlikte Ak Parti kurmayları rapor görüşmelerinin asgari 8 saat süreceğini hesapladı.

Oylama taktikleri

Bugünkü oylamalar, Ak Parti ile muhalefet arasında strateji savaşına da sahne olacak. Eski bakanlar için verdiklerin Yüce Divan'a sevk önergelerinin kabulü için, 222 oy gücüne sahip muhalefet bloğunun tam kadro Genel Kurul'da hazır bulunması ve "kabul" oyu kullanması yeterli olmayacak. 276'nın bulunması için Ak Parti'den en az 54 milletvekilinin de bu önergelere destek vermesi gerekecek.

Kullanılmayan kabinde kalsın

Muhalefet ise, Ak Parti milletvekillerinin, "hür iradeleriyle oy kullanabilmeleri" için bugünkü görüşmelerde, kullanılmayan pulların kabinlerdeki kutuya atılması dışarı çıkarılmaması yönünde önerge vermeyi düşünüyor. Muhalefet bu yolla Ak Parti yönetiminin, "kabul ve çekimser" oya işaret eden pulları milletvekillerinden isteyerek grup üzerinde baskı kurmasını önlemeyi hedefliyor. Bu arada her bakan için ayrı ayrı olmak üzere dört önerge hazırlayan CHP ve HDP'nin aksine, MHP'nin 50 adet önerge hazırladığı öğrenildi. MHP'nin önergeleri yoluyla her bakan için suçlandıkları her fiil için ayrı ayrı Yüce Divan oylaması talep edebileceği bildirildi.

En son 10 yıl önce yapıldı

Genel Kurul'da bugün 10 yıl aradan sonra Yüce Divan oylaması yapılacak. TBMM'de 23. dönemde hiç komisyon kurulmazken, 22. dönemde beş soruşturma komisyonu oluşturuldu. Bu komisyonlardan eski Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan ile eski Devlet Bakanı Recep Önal, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer ve Zeki Çakan, eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Devlet Bakanı Güneş Taner hakkındaki soruşturma komisyonları, Genel Kurul'da aynı gün kuruldu. Komisyonların göreve başlama tarihleri farklı oldu. Hepsi Yüce Divan'a sevk edildi. Meclis, en son 10 Kasım 2004'de Topçu için Yüce Divan kararı vermişti.