ÜAK'ın hazırladığı YÖK taslağında akademik özgürlük belirtilmiyor
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fehmi Tuncel, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından hazırlanan yükseköğretim yasa taslağında bilimsel ve akademik özgürlüklere bir tanım getirilmediğini açıkladı.
Prof. Dr. Tuncel, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve rektörlerden oluşan Üniversitelerarası Kurul'un hazırladığı yasa taslaklarını; bilimsel özgürlük, stratejik plan, öz değerlendirme, dış değerlendirme, idari ve mali özerklik ile demokratik katılım açısından karşılaştırdı. Tuncel'in, Ankara Üniversitesi'nden Semiha Dolaşır ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Yükseköğretim Genel Müdürü Servet Özdemir ile birlikte yaptığı çalışmanın sonuçlarına göre bahsedilen konular ÜAK'ın taslağında hiç tanımlanmamış.
Tuncel, söz konusu çalışmasını Fatih Üniversitesi tarafından organize edilen 1. Uluslararası Üniversite Eğitimi Kongresi'nde sundu. Tuncel'in verdiği bilgilere göre bakanlığın taslağında bilimsel özgürlük şu şekilde tanımlanıyor: ?Öğretim elemanlarının her türlü bilimsel çalışmalarını; uluslararası standartlar ve bilimsel ahlak kurallarını göz ardı etmemeleri koşuluyla, herhangi bir baskı olmaksızın yapabilmeleri ve düşüncelerini serbestçe açıklayabilmeleri.?. YÖK'ün çalışmasında ise 'akademik özgürlük' şöyle dile getiriliyor: ?Akademik etik kurallara titizlikle bağlı kalmak koşuluyla, öğretim elemanlarının üniversite içinde ve dışında özgürce bilimsel araştırma yapmalarını; bilimsel görüşlerini tartışma, yayımlama ve sanatsal dışavurum yoluyla hiçbir etki altında kalmaksızın açıklayabilmeleri?. ÜAK'ın YÖK Yasa Taslağı'nda ise buna benzer veya aynı anlama gelecek hiçbir tanımlama yer almıyor.
Üniversite rektörleri tarafından sık sık dile getirilen idari ve mali özerklik MEB taslağında, ?Üniversitelerin idari ve mali konularda, Anayasa ve kanunlar çerçevesinde, serbestçe karar alarak uygulayabilmeleri? ifadeleriyle veriliyor. YÖK, idari ve mali özerkliği bakanlıkla aynı şekilde ifade ederken, ÜAK taslağında bu alanda herhangi bir tanım yok.
Demokratik katılım konusunda hem Milli Eğitim Bakanlığı'nın hem YÖK'ün ifadesi aynı: ?Yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarının; kuruluş, yönetim ve işleyişlerinde öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer ilgili tarafların katılımını ve çoğulculuğu.?
Kamuoyunda tartışılan rektörlük seçimi için MEB, rektörlerin 4 yıl için atanmaları ve iki kez üst üste seçilebilmeleri hükmünü getiriyor. YÖK ve ÜAK taslaklarında rektörlerin en fazla iki kez üst üste rektörlük yapabilecekleri belirtiliyor. ÜAK'ın ve YÖK'ün çalışmasında yer almayan, bakanlığın tasarısında bulunan diğer nokta siyasi partilere üyelik. Bakanlığın taslağının 47'nci maddesinde öğretim elemanlarının üniversitelerindeki görevlerini aksatmamak şartıyla siyasi partilerde görev alabileceği kaydediliyor.
zaman