Belediyeler, taşınmaz tahsislerini en fazla kaç yıl için yapabilir?

Sayıştay Başkanlığı, Çankaya Belediyesine yönelik denetim raporunda, taşınmaz tahsislerinde üst yıl sınırının 25 yıl olduğunu belirtti.

İŞTE SAYIŞTAY DENETİM RAPORUNUN İLGİLİ BÖLÜMÜ

BULGU 15: Bir Kısım Taşınmaz Tahsis Sürelerinde Mevzuata Aykırı Uygulamaların Bulunması

Çankaya Belediyesi tarafından taşınmaz tahsisinde 25 yılı aşkın tahsis kararlarının bulunduğu tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "Diğer kuruluşlarla ilişkiler" başlıklı 75'inci maddesinde;

"Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda

c) (Değişik: 12.11.2012-6360/19 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7.6.2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına

giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.

d) Kendilerine ait taşınmazları, asli görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür."

hükmü yer almaktadır.

5393 sayılı Kanun'un 75' inci maddesinin d fıkrasında taşınmaz tahsisine ilişkin koşullar belirtilmiştir. Kanunun 75' inci maddesinin c fıkrasında ise hangi vakıf ve derneklerle ortak hizmet projesi gerçekleştirilebileceği açıklanmıştır.

Yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, belediyeler; kendilerine ait taşınmazları, asli görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına, belediye meclis kararı ile tahsis edebilirler. Mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına gerçekleştirilen tahsis işleminin süresi ise yirmi beş yılı aşamaz.

Mevzuatın hiçbir yerinde taşınmaz tahsisisin yirmi beş yılı aşabileceğine dair hüküm bulunmamasına rağmen Çankaya Belediyesinin tahsis süresi yirmi beş yılı aşan taşınmazları bulunduğu tespit edilmiştir. Bu tahsisler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 4:Mevzuata Aykırı Taşınmaz Tahsis Tablosu

Kamu idaresi cevabında; Aynen "5393 sayılı Kanunun 15 inci maddesinde, "İl sınırları içinde büyükşehir belediyeleri, belediye ve mücavir alan sınırları içinde il belediyeleri ile nüfusu 10.000'i geçen belediyeler, meclis kararıyla; turizm, sağlık, sanayi ve ticaret yatırımlarının ve eğitim kurumlarının su, termal su, kanalizasyon, doğal gaz, yol ve aydınlatma gibi alt yapı çalışmalarını faiz almaksızın on yıla kadar geri ödemeli veya ücretsiz olarak yapabilir veya yaptırabilir, bunun karşılığında yapılan tesislere ortak olabilir; sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve turizmi geliştirecek projelere İçişleri Bakanlığının onayı ile ücretsiz veya düşük bir bedelle amacı dışında kullanılmamak kaydıyla taşınmaz tahsis edebilir." hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 5393 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin e bendinde "Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması halinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı ayni hak tesisine karar vermek." hükümleri çerçevesinde İçişleri Bakanlığı'ndan onay alınarak tapu kütüğüne şerh konularak intifa hakkı tesis edilmektedir." Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında özetle, 5393 sayılı Kanun'un 15 inci maddesine göre İçişleri Bakanlığının onayı ile ücretsiz veya düşük bir bedelle amacı dışında kullanılmamak kaydıyla taşınmaz tahsis edebileceğini, ayrıca 5393 sayılı Kanun'un 18' inci maddesinin e bendine göre ise taşınmaz tahsisine karar vermek yetkisinin belediye meclisinde bulunduğunu ve bu hükümler çerçevesinde İçişleri Bakanlığı'ndan onay alınarak tapu kütüğüne şerh konularak intifa hakkı tesis edildiğini belirtmiştir.

Her ne kadar idare İçişleri Bakanlığı'ndan onay alarak tapu kütüğüne şerh koydurduğunu belirtse de bulgumuzda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde taşınmaz tahsis süresi hiçbir şekilde 25 yılı geçemeyecektir.

Buna göre, belediyenin taşınmaz tahsisinde 25 yılı aşmayan süreler belirlemesinin mevzuat açısından uygun olacağı düşünülmektedir.