Hangi kurumdan emekli olurum? Hizmetlerimi nasıl birleştiririm?
17 yıl Bağ-Kur ödedikten sonra 3,5 yıl SSK'lı olup emekli olabileceğim söylendi. Bir yıldır SSK'lıyım. Kalan 2,5 yılımı yurt dışı borçlanması yaparak SSK'dan emekli olabilir miyim? (Ali KAYA-HATAY)
Emekli olacaklar! Aylığın bağlanacağı kurumu son 3,5 yıllık fiili çalışma süresi belirler. Sayın Kaya, yurtdışı borçlanması; yurtdışında çalışmış olduğunuz süreleri yani geçmiş dönemleri kapsamaktadır.
Daha öncesinde yurtdışı borçlanmasında bulunmadıysanız borçlanma müracaatınızı SSK' ya yok eğer daha öncesinden bir başka Sosyal Güvenlik kuruluşuna borçlanma yaptıysanız yeni borçlanma talebinizi de ilk borçlanma yaptığınız Kuruma yapmanız gerekmektedir. Ancak her halükarda yapacağınız yurtdışı borçlanması sizin son 3,5 yılı tamamlayarak emekli olmanızı sağlamaz.
Son 3,5 yılı fiilen çalışarak tamamlamanız gerekmektedir. Bu vesileyle birden fazla sosyal güvenlik kurumunda çalışması bulunan kişilerin tereddütte kaldıkları hangi kurumdan emekli olurum ve hizmetlerimi nasıl birleştiririm konularına da açıklık getirmiş olalım.
Emeklilik aylığını bağlayacak sosyal güvenlik kurumu hangisi olacak?
Bağımlı çalışanlar (Hizmet akdi) SSK'ya, bağımsız çalışanlar Bağ-Kur'a ve kamu çalışanları-devlet memurları da Emekli Sandığı'na tabi tutulmaktadırlar. Zaman içerisinde iş ve çalışma durumlarında değişiklik olanlar birden fazla sosyal güvenlik kurumuyla muhatap olma durumunda kalmaktadır. Bu durumda olanların emeklilik aylığını bağlayacak kurumun tespiti 2829 sayılı "Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi" Hakkında Yasayla açıklanmıştır. Buna göre; birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden ilgililere;
-Aylığı bağlayıp ödeyecek kurumun tayininde, sigortalıların emeklilik tarihinden geriye son yedi yıllık fiili hizmet süresi olan (360x7=2520 gün) esas alınır.
-Son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, Örnek: 1261 gün hizmetin bulunduğu (3,5 yılı aşan süre)
-Hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir. Örnek:1260 gün (son 3,5 yıl)
Diğer kurumlarda geçen hizmetlerimi nasıl birleştiririm?
Birleştirme için sigortalı veya hak sahiplerinin aylığı bağlayacak Kuruma yazılı birleştirme müracaatında bulunması gerekmektedir. Ancak, ilgililer hizmetlerinin aktarılmasını aylığa katılacak kurumlardan herhangi birine yapmaları halinde de yapılan bu başvuru aylığı bağlayacak kurumun mevzuatına göre de geçerli sayılacaktır. Nihayetinde kurumlardan birine aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalının, varsa hizmet birleştirmesini de istemiş olduğu kabul edilmiş olacaktır.
Birleştirilecek süreler hangileridir?
Hizmet birleştirmesinde sadece; T.C. Emekli Sandığı'na, Sosyal Sigortalar Kurumu'na, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu'na, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası'nın geçici 20'nci maddesine göre kurulan emekli sandıklarına bağlı olarak geçirilen süreler aynı tarihlere rastlamamak aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilecektir.
-Hizmet süreleri toplamının aylık, (emeklilik, malullük, yaşlılık veya ölüm aylığını) bağlanmasına yeterli olmaması halinde, hizmetler birleştirilmeyecektir. Birleştirme işlemi aylık dışında başka bir nedenden kaynaklanıyorsa ancak o zaman yapılır.
- Hizmetlerin birleştirilmesinde, 1 ay 30 gün sayılır. -Borçlanma kanunlarına göre borçlanılan ve primi ödenen süreler, askerlik borçlanması süreleri, grev ve lokavtta geçen ve borçlanılan süreler, yurt dışındaki hizmetlerin değerlendirilmesi suretiyle borçlanılan süreler de hizmet birleştirmesinde dikkate alınmaktadır.
-Hizmet birleştirmesi sonucu T.C. Emekli Sandığı'na tabi olarak geçen hizmetler dikkate alınarak SSK tarafından bağlanacak aylıklarda, T.C. Emekli Sandığı'nca bildirilen fiili hizmet zammı sürelerinin prim ödeme gün sayısına ve ayrıca sigortalılık süresine eklenmesini kararlaştırmıştır Hizmetlerini birleştirenler emeklilik ikramiyesi veya kıdem tazminatını fazla mı alır?
-Son defa T.C. Emekli Sandığı'na tabi görevlerden emekliye ayrılan ve birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlar için geçerli bir uygulamadır.
-T.C. Emekli Sandığı'na tabi daire, kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen sürelerin toplamı üzerinden, T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir.
-Bu sürelerin ikramiye ödenmesinde nazara alınabilmesi için; T.C. Emekli Sandığı'na tabi daire, kuruluş ve ortaklıklarda geçmiş olması gerekmektedir.
- Bu şekilde sigortalı geçen hizmetlerden dolayı ilgililere evvelce herhangi bir kıdem tazminatı veya emeklilik ikramiyesi ödenmiş süre var ise, emeklilik ikramiyesinin hesabında bu süre nazara alınmayacaktır. Sağlıcakla ve sosyal güvenlikle kalın.