'Yeni Anayasa inşallah bu yasama yılı içerisinde Gazi Meclisimize nasip olur'

Şentop, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Meclis Başkanlığının 2022 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.

Milletin 27'nci yasama döneminde, TBMM'den temel beklentilerinden birinin "uzlaşarak ve anlaşarak toplumsal mutabakata dayalı yeni ve sivil bir anayasa yapması" olduğunu belirten Şentop, "Bugün itibariyle Anayasada 19 kez değişiklik yapılmış olmasına rağmen, maalesef Anayasamız halen '1982 Anayasası' olarak darbe dönemine atıfla anılmaktadır." ifadesini kullandı.

Şentop, yeni bir anayasaya ihtiyaç duyulduğunun tartışmasız olduğunu vurgulayarak, "Temenni ederim ki milletimizin beklentileri doğrultusunda demokratik bir anlayışla ve bütüncül bir yaklaşımla hazırlanacak yeni ve sivil bir anayasayı yapmak, böylece devletimizi ve milletimizi, nihayetinde bir askeri darbe anayasası ile yönetilmenin ağırlığından kurtarmak, en kısa zamanda ve inşallah bu yasama yılı içerisinde Gazi Meclisimize nasip olur." değerlendirmesinde bulundu.

Bu yasama yılına ilişkin beklentilerini paylaşan Şentop, yeni hükümet sistemiyle uyumlu olacak yeni bir İçtüzüğün de tüm siyasi partilerin katılımı ve uzlaşısı ile yürürlüğe konulması gerektiğini ifade etti.

- "TBMM bütün sorunların temel çözüm mekanı"

Şentop, TBMM'nin ülkenin bütün sorunlarının temel çözüm mekanı olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Cumhuriyetimizin demokrasimizin ve hukuk devleti ilkesinin teminatı olan Meclisimizin ortak aklı, diyalog ve uzlaşı kanallarını kullanarak çözemeyeceği mesele yoktur. Bu kapsamda Türkiye Büyük Millet Meclisinde temsil edilen siyasi partilerin çeşitli konularda farklı yönlerde ortaya koymuş oldukları görüşler, milletimiz için en iyiye, en güzele, en doğruya ulaşma çabasının tezahürüdür. Bazı konularda fikir ayrılıkları yaşasak da derdimiz ve ülkümüz daima ülkemizin bağımsızlığından, vatanımızın bölünmezliğinden ve milletimizin menfaatlerinden yanadır."

TBMM'nin tarihi yürüyüşü boyunca dünyanın en idealist Meclisi olduğuna işaret eden Şentop, milletin menfaati söz konusu olduğunda ve her düşman saldırısında tüm ayrılıkların bırakılıp bir araya gelindiğini anımsattı.

Şentop Meclisin "yasama" ve "denetim" çalışmaları hakkında da bilgi verdi.

Geçen yıl TBMM'nin çalışmalarını Kovid-19 salgını gölgesinde gerçekleştirdiğini belirten Şentop, şunları kaydetti:

"4. Yasama Yılı'nda TBMM Başkanlığına, 33'ü uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına ilişkin olmak üzere toplam 771 kanun teklifi sunulmuştur. Bu tekliflerden ve yine önceki yasama yıllarında Başkanlığımıza sunulan kanun tekliflerinden, 55'i uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına ilişkin olmak üzere, toplam 81 teklif kanunlaşmıştır. Yine aynı dönemde çeşitli konularda 45 TBMM kararı alınmıştır. 27. Dönem'de Başkanlığımıza sunulan toplam kanun teklifi sayısı 3 bin 925 olmuştur. Bu tekliflerden 196'sı kanunlaşırken, 3 bin 623'ü komisyonlarda, 66'sı ise Genel Kurul gündeminde bulunmaktadır. 27. Dönem içerisinde alınan TBMM kararlarının toplam sayısı ise 122'ye ulaşmıştır."

TBMM Başkanı Şentop, 4. Yasama Yılı'nda; milletvekillerinin talepleri doğrultusunda 295 kanun teklifi taslağı hazırlandığını ve TBMM Başkanlığına sunulan; 33 uluslararası anlaşmanın uygun bulunmasına dair kanun teklifi için inceleme raporu, 714 kanun teklifi için 19 inceleme raporu ile 695 bilgi formunun hazırlandığını söyledi.

- TBMM'nin denetim faaliyetleri

Meclisin yasamanın yanı sıra çok önemli bir diğer fonksiyonun da denetim olduğunu vurgulayan Şentop, sözlerini şöyle sürdürdü:

"4. Yasama yılında denetim kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlere baktığımızda; bu dönemde milletvekillerimiz tarafından 18 bin 75 yazılı soru önergesi verilmiş, 16 bin 569 önerge işleme alınmıştır. Böylelikle 27. Dönem'in tamamında; Başkanlığımıza verilip işleme alınan toplam yazılı soru önergesi sayısı 53 bin 223'e ulaşmış olup bunlardan; 6 bin 775'i süresi içinde, 26 bin 934'ü ise süresi geçtikten sonra olmak üzere toplam 33 bin 709'u cevaplandırılmış, 129'u geri alınmış,18 bin 192'si ise cevaplandırılmamıştır. Ayrıca bin 314 soru önergesinin işlemleri halen devam etmektedir."

Şentop, önceki yasama dönemlerinde yazılı soru önergelerinin işlem süresinin 30 gün olduğunu, Anayasa'da ve TBMM İçtüzüğünde gerçekleştirilen değişiklikle bu sürenin 15 güne indirildiğini hatırlatarak, "Kanaatime göre, yeni sistemde soru önergelerinin bir kısmının süresi içerisinde cevaplandırılamamasının sebeplerinden biri de, bu süre değişikliğidir." dedi.

Parlamenter Sistemde geçirilen 24. Dönem'de soru önergelerinin toplam cevaplandırılma oranının yüzde 60,3 olduğunu vurgulayan Şentop, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin geçerli olduğu 27. Dönem'de ise bu oranın yüzde 63,3'e yükseldiğini kaydetti.

TBMM Başkanı Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcılığına ve bakanlıklara ayrı ayrı gönderilen 29 Ocak ve 9 Temmuz 2021 tarihli yazılarla, soru önergelerine verilmesi gereken cevapların süresi içinde ve TBMM'nin saygınlığına uygun olacak şekilde, soruları tam olarak karşılayan, yeterli ve tatminkar nitelikte hazırlanması hususlarının da iletildiğini bildirdi.

4. Yasama Yılı içerisinde 101 araştırma önergesinin konusuna göre birleştirilerek TBMM Genel Kurulunda görüşülüp kabul edildiğini aktaran Şentop, bu dönemde kurulan araştırma komisyonlarını sıraladı.

Şentop, diğer yandan, daha önce kurulmuş olan 6 Meclis araştırması komisyonunun faaliyetlerini tamamladığını, bu komisyonların raporlarından 5'inin 4. Yasama Yılı'nda, 1'inin ise 5. Yasama Yılı'nın başında Genel Kurulda görüşüldüğünü söyledi.

- Önergelerin iade işlemlerini anlattı

Meclis araştırması önergelerinin iade işlemleri konusunda da bilgi veren Şentop sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bildiğiniz üzere, TBMM Başkanlığına sunulan yazılı soru ve Meclis araştırması önergeleri; Anayasa'nın 138. maddesi, TBMM İçtüzüğünün 67, 96 ve 97. maddeleri ile Anayasa ve İçtüzükte öngörülen emredici diğer hükümlere uygunluk bakımından incelenmekte ve yapılan değerlendirme neticesinde işleme alınmakta ya da sahiplerine iade edilmektedir. Bu kapsamda örneğin, görülmekte olan bir dava hakkında yasama meclisinde yargı yetkisinin kullanılmasıyla ilgili soru sorulamayacağı Anayasa'nın; uzun, gerekçeli, kişisel görüş içeren, kişilik ve özel yaşama ilişkin konular, başka bir kaynaktan kolayca öğrenilmesi mümkün olan konular ile tek amacı istişare sağlamaktan ibaret konular hakkında soru sorulamayacağı ise İçtüzüğün emredici hükmüdür.

Diğer yandan yine İçtüzüğe göre TBMM Başkanlığına verilen kağıtlarda kaba ve yaralayıcı sözlerin yer almaması gerekmektedir. Dolayısıyla Başkanlığa verilen önergelerin bu hükümlere uygunluğunun kontrol edilmesi ve gelen önergelerin tamamının denetime tabi tutularak söz konusu hükümlere uygun olan önergelerin işleme alınması, Anayasa'nın ve İçtüzüğün gereğidir; bu, Meclis Başkanlığına yüklenen bir görevdir. Bununla birlikte önergelerin iadesine dayanak oluşturan Anayasa ve İçtüzük hükümlerinin uygulanması konusunda mümkün olduğunca müsamahalı bir yaklaşım gösterdiğimin ve tereddüt uyandıran durumlarda takdir yetkimi, önergelerin işleme alınması yönünde kullandığımın da bilinmesini isterim."

TBMM Başkanı Şentop iade oranlarına bakıldığında, 27. Dönem'de verilen; inceleme süreci tamamlanmış 54 bin 864 yazılı soru önergesinden sadece yüzde 1,85'inin, 5 bin 48 Meclis araştırması önergesinin ise yüzde 2,52'sinin iade edildiğini, önceki yasama dönemlerindeki iade oranları ile kıyaslandığında bu oranların önemli ölçüde düşük olduğunu ifade etti.

(Sürecek)