İdari hizmet sözleşmeli PTT personeline İDDK'dan güzel haber
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi isteğiyle görevden ayrılan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemi hukuka aykırı bulan daire kararını onadı.

İş sonu tazminat, emekli ikramiyesi ve kıdem tazminatı gibi bir haktır
İş sonu tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde yer alan "kıdem tazminatı" esas alınmak suretiyle ortaya çıkan, kamu kurumlarında istihdam edilen sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshedilmesi ya da yenilenmemesi halinde, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve kamu hizmetine sağladığı katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık olmak üzere sözleşmeli personele tanınan Devlet memurlarının emekli ikramiyesi ve işçilerin kıdem tazminatına benzer bir hak olduğu anlaşılmaktadır.
İstifa edenlere iş sonu tazminatı verilmesine ilişkin düzenleme olmasa dahi
verilmesi hakkaniyetin bir gereğidir
19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel
Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinde tazminat konusu düzenlenmiş ve tazminat
hususunda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına
istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a atıf yapılmıştır.
Ancak, atıf yapılırken idari hizmet sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi
tazminat ödenmesini içermekle birlikte istifa eden personel için tazminat ödenmesi
noktasında açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Yönetmeliğin anılan 109. maddesi tazminat konusunda Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına
İlişkin Esaslar'a atıf yaptığına ve anılan Esaslar'a göre de istifa eden personele
tazminat ödeneceğine yönelik düzenleme bulunduğuna göre, kendi isteğiyle istifa
edenlere de bu kapsamda iş sonu tazminatı ödenmesi hakkaniyet gereğidir.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2024/507
Karar No: 2025/561
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 16/05/2023 tarih ve E:2021/3365, K:2023/2580 sayılı
kararının, iptal ve kabule yönelik kısımlarının temyizen incelenerek bozulması
istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Davalı idarede sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi isteğiyle
görevden ayrılan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı
başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve E... sayılı işlem ile anılan işlemin
dayanağı olan 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta
ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin
birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin
yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline ve işlem nedeniyle yoksun
kalınan parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi
istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 16/05/2023 tarih ve E:2021/3365, K:2023/2580 sayılı
kararıyla;
Düzenleyici işlem yönünden;
Türk kamu personel sisteminde, kamu kurum ve kuruluşlardaki görevleri çeşitli
nedenlerle sona eren kamu personeline, ilgili mevzuatta aranan koşulların gerçekleşmesi
kaydıyla, geçmiş hizmetlerine karşılık olarak ve hukuki statüleri dikkate alınarak
kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya emekli ikramiyesi gibi adlar altında
toplu ödeme yapıldığı,
Bu kapsamda, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesiyle işçilere "kıdem tazminatı";
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesiyle, sözleşmeli
personele "iş sonu tazminatı"; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun
89. maddesiyle de memurlara ve diğer kamu görevlilerine "emekli ikramiyesi"
ödendiği,
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun mülga 27. maddesi, 375 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'nin Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin
391. maddesinde; PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli
personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle
istihdam edilen personel eliyle yürütülmesinin öngörüldüğü; söz konusu personelde
aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe
alınmaları, sınav ve istisnaları, sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki
ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer hususların
Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikle belirleneceğinin
kurala bağlandığı,
19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel
Hakkında Yönetmelik'le; PTT'de görev yapan idari hizmet sözleşmeli personelin
hak, yükümlülük ve sorumlulukları ile işe alma, atama, görevlendirilmesi ile
eğitim, terfi, görevde yükselme, pozisyon değişikliği, disiplin, izin, görevden
alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi ve sona erdirilmesine ilişkin hususlar
ile diğer özlük haklarına ilişkin usul ve esasların ayrıntılı bir biçimde düzenlendiği,
Anılan Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde de, PTT'den ayrılanlara
"tazminat" ödenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği; bu düzenlemeyle
emeklilik, malullük, ölüm ve sözleşmenin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden
biri ile işten ayrılan personele talebi halinde, 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin
usul ve esaslar çerçevesinde, PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı
her yıl için tazminat ödenmesinin öngörüldüğü,
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden, 06/06/1978 tarih
ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel
Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde de, sözleşmeli personele ödenecek
iş sonu tazminatı ve bu tazminatın ödenmesine ilişkin usul ve esasların ayrıntılı
bir biçimde düzenlendiği; söz konusu düzenlemeye göre, "ilgilinin ek 6.
maddenin ikinci fıkrası uyarınca (kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek
koşuluyla) sözleşmeyi feshetmesi" halinde ve en az 2 hizmet yılını tamamlamış
olması kaydıyla, iş sonu tazminatı ödenmesinin kurala bağlandığı,
Kararda yer verilen mevzuat ve açıklamaların birlikte değerlendirilmesinden,
6475 sayılı Kanun'un mülga 27. maddesi, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin
Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391. maddesi uyarınca,
PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması
hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edileceği;
söz konusu personelin mali ve sosyal hakları ile istihdamına ilişkin usul ve
esasların 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta
ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmelik'le düzenlendiği; söz konusu Yönetmeliğin dava konusu
edilen 109. maddesinde de işten ayrılan personele tazminat/iş sonu tazminatı
ödenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği; bu düzenlemede, işten ayrılan
personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin
(B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde
PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesinin
öngörüldüğünün anlaşıldığı,
Buna göre, Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesi uyarınca PTT'den ayrılan
sözleşmeli personele, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde öngörülen
usul ve esaslar çerçevesinde tazminat/iş sonu tazminatı ödeneceği; anılan Esaslar'ın
7. maddesinde de, hangi hallerde iş sonu tazminatı ödeneceğinin sayma yoluyla
belirlendiği ve iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esasların ayrıntılı bir
biçimde düzenlendiği; bununla birlikte davacının iddia ettiği gibi (kendi isteğiyle
görevinden ayrılanlar yönünden) eksik bir düzenlemenin söz konusu olmadığı sonucuna
ulaşıldığından, dava konusu düzenlemede, üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık
görülmediği,
Bireysel işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle
birlikte ödenmesi istemi yönünden;
19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel
Hakkında Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde, işten ayrılan personele
talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrası
kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde,
PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat ödenmesinin
öngörüldüğü,
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden, 06/06/1978 tarih
ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel
Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde de, sözleşmeli personele ödenecek
iş sonu tazminatına ilişkin usul ve esasları ayrıntılı bir biçimde düzenlendiği;
söz konusu düzenlemeye göre, "ilgilinin ek 6. maddenin ikinci fıkrası uyarınca
(kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla) sözleşmeyi feshetmesi"
halinde ve en az 2 hizmet yılını tamamlamış olması kaydıyla, iş sonu tazminatı
ödenmesinin kurala bağlandığı,
Uyuşmazlık konusu olayda; sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde davalı
idarede göreve başlayan davacının, 20/10/2020 tarihli dilekçe ile görevinden
çekilme talebinde bulunduğu ve bu talebinin de 27/10/2020 tarihli onay ile uygun
görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrıldığı; 11/12/2020 tarihinde
davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi talebinde bulunduğunun
anlaşıldığı,
Buna göre, Yönetmeliğin 109. maddesinin göndermede bulunduğu Sözleşmeli Personel
Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca, kendi isteğiyle usulüne
uygun olarak görevinden çekilen ve 2 yıldan fazla hizmeti bulunan davacıya,
davalı idarede geçen hizmet sürelerine karşılık olarak tazminat/iş sonu tazminatı
ödenmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen dava konusu ... tarih ve E... sayılı
işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı,
Ayrıca, dava konusu bireysel işlemin hukuka aykırı olduğu saptandığından, yoksun
kalınan tazminat tutarının, idareye başvuru tarihinden (11/12/2020) itibaren
işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerektiği,
gerekçeleriyle,
Düzenleyici işlem yönünden davanın reddine, davacının iş sonu tazminatı ödenmesi
talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve E... sayılı dava konusu
işlemin iptaline, işlem nedeniyle yoksun kaldığı tazminat tutarının, idareye
başvuru tarihinden (11/12/2020) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte
davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davalı idare tarafından,19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun
4/B maddesi kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslara doğrudan
bir atıf yapılmadığı, emeklilik, malullük, ölüm ve idari hizmet sözleşmesinin
süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden biri ile işten ayrılan personele
ifadesine yer verilerek ödemenin hangi durumlarda yapılacağının tahdidi olarak
sayıldığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu iptal ve kabule ilişkin kısımlarının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
23/05/2013 tarih ve 28655 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6475 sayılı Posta
Hizmetleri Kanunu'yla T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü, "Posta
ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi"ne dönüştürülmüştür.
Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'nde 6475 sayılı Kanun'un 27. maddesi kapsamında
sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde göreve başlayan davacı, 20/10/2020
tarihli dilekçe ile görevinden çekilme talebinde bulunmuş ve bu talebinin 27/10/2020
tarihli onay ile uygun görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrılmıştır.
Davacı, 11/12/2020 tarihinde davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi
talebinde bulunmuştur.
Davalı idarenin ... tarih ve E... sayılı işlemiyle; 19/11/2019 tarih ve 30953
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde
Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat"
başlıklı 109. maddesi uyarınca, istifa edenlere iş sonu tazminatı ödenmesi mümkün
olmadığından bahisle, davacının talebi reddedilmiştir.
Bunun üzerine, temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara
Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum Ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Sözleşmeli personel"
başlıklı 391. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 27/6/1989
tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 27 nci maddelerine
göre istihdam edilir." kuralına yer verilmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname"nin "Sözleşmeli personel istihdamı"
başlıklı Ek 27. maddesinin birinci fıkrasında, "(Ek: 2/7/2018 - KHK-703/178
md.) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (A) bendi kapsamında personel istihdam edilmeyen kamu kurum
ve kuruluşlarından teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde
öngörülenlere ait hizmetler 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli
personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle
istihdam edilen personel eliyle yürütülür." kuralı; dördüncü fıkrasında,
"Bu kapsamda istihdam edilecek personelde kurumsal hizmetlerin gerektirmesi
halinde aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların
işe alınmaları, sınav ve istisnaları, sözleşme süre, usul ve esasları, görev,
yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer
hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumlarca çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir." kuralı yer almıştır.
Anılan düzenlemeye istinaden, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari
Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı
109. maddesinin dava konusu edilen birinci fıkrasında, "Emeklilik, malullük,
ölüm ve İdari Hizmet Sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden
biri ile işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin
usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı
her yıl için tazminat ödenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına istinaden
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın dava tarihinde yürürlükte
olan 7. maddesinde; "Kamu kurum ve kuruluşlarının yurt dışı teşkilatlarında
sözleşmeli olarak çalıştırılan yabancı uyruklu personel ile haftalık çalışma
saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan personel (Milli Eğitim Bakanlığında
norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla
kapatılamaması hallerinde sözleşme ile çalıştırılacak öğretmenlerde 40 saat
şartı aranmaz) hariç olmak üzere,... fiilen, askerlik ve doğum dışında kesintisiz
en az 2 hizmet yılını tamamlayanlardan; ...
a) (Değişik:22/11/2010-2010/1169) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu gereğince sürekli tam iş göremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık
aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
b) Hizmetlerine gerek kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi,
c) İlgilinin ek 6 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca sözleşmeyi feshetmesi,
ç) İlgilinin işe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini
sonradan kaybetmesi,
d) İlgilinin ölümü,
hallerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere,
görev yapmakta olduğu pozisyon unvanı itibariyle, Devlet Memurları Kanununa
göre girebilecekleri hizmet sınıfındaki aynı veya benzeri kadro unvanı esas
alınarak hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personele 5434 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için
ödenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarını geçmemek üzere, ... çalışılan her
tam hizmet yılı için ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı aylık brüt
ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de,
tam yıl için hesaplanan miktardan o süreye isabet eden tutar kadar ödeme yapılır.
..." düzenlenmesine yer verilmiştir.
Aynı Esaslar'ın "Sözleşmenin feshi" başlıklı Ek 6. maddesinin ikinci
fıkrasında; "Personel; kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla
.... sözleşmeyi tek taraflı feshedebilir." kuralı yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İş sonu tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde yer alan "kıdem
tazminatı" esas alınmak suretiyle ortaya çıkan, kamu kurumlarında istihdam
edilen sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshedilmesi ya da yenilenmemesi
halinde, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve kamu hizmetine sağladığı
katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık olmak üzere sözleşmeli
personele tanınan Devlet memurlarının emekli ikramiyesi ve işçilerin kıdem tazminatına
benzer bir hak olduğu anlaşılmaktadır.
19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel
Hakkında Yönetmeliğin 109. maddesinde tazminat konusu düzenlenmiş ve tazminat
hususunda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına
istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a atıf yapılmıştır.
Ancak, atıf yapılırken idari hizmet sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi
tazminat ödenmesini içermekle birlikte istifa eden personel için tazminat ödenmesi
noktasında açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Yönetmeliğin anılan 109. maddesi tazminat konusunda Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına
İlişkin Esaslar'a atıf yaptığına ve anılan Esaslar'a göre de istifa eden personele
tazminat ödeneceğine yönelik düzenleme bulunduğuna göre, kendi isteğiyle istifa
edenlere de bu kapsamda iş sonu tazminatı ödenmesi hakkaniyet gereğidir.
Uyuşmazlık konusu olayda; sözleşmeli mühendis olarak 31/12/2013 tarihinde davalı
idarede göreve başlayan davacının, 20/10/2020 tarihli dilekçe ile görevinden
çekilme talebinde bulunduğu ve bu talebinin de 27/10/2020 tarihli onay ile uygun
görülmesi üzerine, 16/11/2020 tarihinde görevinden ayrıldığı; 11/12/2020 tarihinde
davalı idareye başvurarak, iş sonu tazminatı ödenmesi talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B)
fıkrasına istinaden 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla
yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7
ve ek 6. maddesi hükümlerine uygun olarak görevinden istifa ettiği, dolayısıyla
hizmet akdinin iş sonu tazminatına hak kazanacak şekilde son bulduğu, idari
hizmet sözleşmeli personel statüsünde geçen hizmet süresi için iş sonu tazminatına
hak kazandığı anlaşıldığından, dava konusu Yönetmelik hükmünde istifa eden personele
tazminat ödeneceğine yönelik bir hüküm bulunmadığı gerekçesi ile çalışanların
Anayasa ile güvence altına alınan sosyal güvenlik hakkını daraltan nitelikteki
bir yorumla, davacının iş sonu tazminatı ödenmesi isteminin reddine ilişkin
olarak dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, dava konusu olayın özelliği de dikkate alındığında, yerleşmiş yargısal
içtihatlara göre, başvuru tarihinden itibaren yoksun kalınan parasal haklara
faiz uygulanacağı açık olup, davacının yoksun kaldığı parasal tutarların, başvuru
tarihi olan (11/12/2020) tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazmini
gerekmektedir.
Bu itibarla, Daire kararının iptal ve kabule ilişkin kısmında sonucu itibarıyla
hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu düzenleyici işlem yönünden davanın reddine, bireysel işlemin iptaline,
parasal hakların ödenmesi isteminin kabulüne ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin
16/05/2023 tarih ve E:2021/3365, K:2023/2580 sayılı kararının, temyize konu
iptal ve kabule ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 12/03/2025 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Dava, davalı idarede sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi
isteğiyle görevden ayrılan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle
yaptığı başvurunun reddine ilişkin 28/12/2020 tarih ve E.11700 sayılı işlem
ile anılan işlemin dayanağı olan 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari
Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı
109. maddesinin birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa
edenler" ibaresinin yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline
ve işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine
karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara
Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Sözleşmeli personel"
başlıklı 391. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 27/6/1989
tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 27 nci maddelerine
göre istihdam edilir." kuralına yer verilmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname"nin "Sözleşmeli personel istihdamı"
başlıklı Ek 27. maddesinin birinci fıkrasında, "14/7/1965 tarihli ve 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (A) bendi
kapsamında personel istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından teşkilatlanmasına
ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetler 657 sayılı
Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere
bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle
yürütülür." kuralı; dördüncü fıkrasında, "Bu kapsamda istihdam edilecek
personelde kurumsal hizmetlerin gerektirmesi halinde aranacak öğrenim ve yabancı
dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe alınmaları, sınav ve istisnaları,
sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin
feshi ile istihdamlarına dair diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü
alınarak kurumlarca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." kuralı yer almıştır.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin
dava konusu edilen birinci fıkrasında, "Emeklilik, malullük, ölüm ve İdari
Hizmet Sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden biri ile işten
ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü
maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar
çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı her yıl için tazminat
ödenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden; 375 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'nin Ek 27. maddesi ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin
391. maddesi uyarınca, PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların
sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari
hizmet sözleşmesiyle istihdam edileceği; söz konusu personelin mali ve sosyal
hakları ile istihdamına ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği;
bu kapsamda, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Posta
ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmeliğin dava konusu edilen 109. maddesinde de işten ayrılan
personele tazminat/iş sonu tazminatı ödenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği;
bu düzenlemede, "emeklilik, malullük, ölüm ve idari hizmet sözleşmesinin
süre bitiminde yenilenmemesi" nedenlerinden biri ile işten ayrılanlara
tazminat ödenmesinin öngörüldüğü; "istifa eden (kendi isteğiyle çekilen)"
personele ise tazminat ödenmesine yönelik herhangi bir hükme yer verilmediği
anlaşılmaktadır.
Bu durumda, PTT'de görev yapan ve kendi isteğiyle görevinden ayrılan sözleşmeli
personele, iş sonu tazminatı ödenmesi yönünde hüküm içermeyen Yönetmeliğin 109.
maddesinin birinci fıkrasında üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Söz konusu düzenlemede "emeklilik, malullük, ölüm ve idari hizmet sözleşmesinin
süre bitiminde yenilenmemesi" nedenlerinden biri ile işten ayrılanlara
tazminat ödenmesinin öngörüldüğü ve "istifa eden (kendi isteğiyle çekilen)"
personele tazminat ödenmesine yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği
dikkate alındığında; PTT'de görev yapmakta iken kendi isteğiyle görevinden ayrılan
davacıya, söz konusu düzenlemeye istinaden tazminat/iş sonu tazminatı ödenmemesine
ilişkin ... tarih ve E... sayılı işlemde de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Dava konusu bireysel işlem hukuka uygun olduğundan, ortada tazmini gereken parasal
bir hak da bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle, temyize konu
Daire kararının iptal ve kabule ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla,
karara katılmıyoruz.
KARŞI OY
XX- Dava, davalı idarede sözleşmeli mühendis olarak görev yapmakta iken kendi
isteğiyle görevden ayrılan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmesi talebiyle
yaptığı başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve E... sayılı işlem ile anılan
işlemin dayanağı olan 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli
Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı 109. maddesinin
birinci fıkrasında "kendi isteği ile ayrılanlar/istifa edenler" ibaresinin
yer almamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline ve işlem nedeniyle yoksun
kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi
istemiyle açılmıştır.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun "Sözleşmeli personel" başlıklı
27. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve
diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın
idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir." kuralına; ikinci fıkrasında,
"Kamu Personel Seçme Sınavına katılanlar arasından seçilecek olan sözleşmeli
personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde
yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi
veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe
konulan yönetmelikle düzenlenir." kuralına; beşinci fıkrasında da, "...Bu
personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam
edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenir."
kuralına yer verilmiştir.
Anılan Kanun'a istinaden 04/10/2013 tarih ve 28785 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak
yürürlüğe konulan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak
İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "İş sonu tazminatı"
başlıklı 102. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT ile ilişiği kesilen personele,
Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam
edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde hesaplanan iş sonu tazminatı
ödenir." kuralı; ikinci fıkrasında da, "Haklarında işten çıkarma cezasını
gerektiren bir kusur nedeniyle disiplin soruşturması devam edenler ile disiplin
soruşturması sonucunda işten çıkarma cezası verilerek PTT ile ilişiği kesilenlere
ve çekilme isteği onaylanmadan görevini terk edenlere iş sonu tazminatı ödenmez.
Diğer sebeplerle ilişiği sona erenlere ise iş sonu tazminatı ödenir...."
kuralı yer almıştır.
2018 yılında Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesi ve mevzuatın bu sisteme
uygun hale getirilmesi kapsamında, 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 87.
maddesiyle 6475 sayılı Kanun'un "Sözleşmeli personel" başlıklı 27.
maddesi ilga edilmiş; 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Yönetmelik ile de, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak
İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik hükümleri bütünüyle yürürlükten
kaldırılmıştır.
15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara
Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Sözleşmeli personel"
başlıklı 391. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 27/6/1989
tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 27 nci maddelerine
göre istihdam edilir." kuralına yer verilmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname"nin "Sözleşmeli personel istihdamı"
başlıklı Ek 27. maddesinin birinci fıkrasında, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (A) bendi kapsamında
personel istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından teşkilatlanmasına
ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetler 657 sayılı
Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere
bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle
yürütülür." kuralı; dördüncü fıkrasında, "Bu kapsamda istihdam edilecek
personelde kurumsal hizmetlerin gerektirmesi halinde aranacak öğrenim ve yabancı
dil bilgisi şartı ile diğer şartlar, bunların işe alınmaları, sınav ve istisnaları,
sözleşme süre, usul ve esasları, görev, yetki ve yükümlülükleri, sözleşmelerinin
feshi ile istihdamlarına dair diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü
alınarak kurumlarca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." kuralı yer almıştır.
Anılan düzenlemeye istinaden, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari
Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin "Tazminat" başlıklı
109. maddesinin dava konusu edilen birinci fıkrasında, "Emeklilik, malullük,
ölüm ve İdari Hizmet Sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi nedenlerinden
biri ile işten ayrılan personele talebi halinde 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin
usul ve esaslar çerçevesinde PTT'de idari hizmet sözleşmeli olarak çalıştığı
her yıl için tazminat ödenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu düzenlemede, "emeklilik, malullük, ölüm ve idari hizmet sözleşmesinin
süre bitiminde yenilenmemesi" nedenlerinden biri ile işten ayrılanlara
tazminat ödenmesinin öngörüldüğü; "istifa eden (kendi isteğiyle çekilen)"
personele ise tazminat ödenmesine yönelik herhangi bir hükme yer verilmediği
görülmektedir.
Bu durumda, PTT'de görev yapan ve kendi isteğiyle görevinden ayrılan sözleşmeli
personele, iş sonu tazminatı ödenmesi yönünde hüküm içermeyen Yönetmeliğin 109.
maddesinin birinci fıkrasında üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bununla birlikte davacının göreve başladığı tarihte yürürlükte bulunan 04/10/2013
tarihli ve 28785 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikte kendi isteğiyle
çekilenlere iş sonu tazminatı ödenmeyeceği yönünde herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, dava dosyasının incelenmesinden, davalı idare ile davacı arasında
akdedilen sözleşmenin 14. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT ile ilişiği
kesilen personele, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4 üncü maddesinin
(B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde
hesaplanan iş sonu tazminatı ödenir." hükmüne yer verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının davalı idarede, idari hizmet sözleşmeli mühendis olarak
çalışmaya başladığı tarih ile dava konusu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih
arasında iş sonu tazminatı bakımından kazanılmış hakkı bulunduğunun kabulü gerektiğinden,
davacının sadece sözleşme başlangıç tarihi ile dava konusu Yönetmeliğin yürürlük
tarihi olan 19/11/2019 tarihine kadar olan süre bakımından iş sonu tazminatının
ödenmesi gerektiği oyuyla, çoğunluk kararına katılmıyorum.