Borçlanma tutarını topluca ödeyen 5434'e tabi memur hemen emekli olabilir mi?

Soru: Merhabalar. Hali hazırda Vergi dairesinde VHKİ kadrosunda hizmetime devam etmekte olan engelli personelim. Memuriyete 2007 yılında maliye bakanlığında mal müdürlüğünde başladım 7 ay hizmetin ardından istifa ettim ve 2009 da kpss puanı ile PTT Genel Müd de 399 khk 2 sayılı cetvele tabi olarak hizmete başladım .( Bu hizmetim boyunca PTT 5434 sayılı kanuna tabii olduğumu kabul etmiş ve sistemlere bu şekilde işlenmiştir.) 2013 yılında engelli kpss ile gelir idaresine atandım. 2021 -2022 yılları arasında ücretsiz izne ayrıldım ve 2023 şubat ayında borçlanmamı yaparak ödememi gerçekleştirdim. Tüm hizmet dökümümde 5434 sayılı emekli sandığı kanuna tabi olduğum görüntülenmektedir. Bunun dışında herhangi ssk ya da bağkur a tabi hizmetim bulunmamaktadır. 15 sene 3 ay 20 gün toplam hizmet sürem görüntülenmektedir. Emekli işlemlerimin başlatılması için dilekçe verdiğimde ptt hizmetim nedeniyle 657 ye göre emekli kesenek farkı olduğu düşünüldüğü için emekli kesenek farkı yapılacağı ve farkı ödedikten sonra 6 ay beklemem gerektiği belirtildi. Tamamı emekli sandığına tabii 5434 sayılı kanuna tabii hizmetim olmasına rağmen yapılan bu işlem doğru mudur?

Detaylar/Değerlendirmeler:

5434 sayılı Kanuna tabi olanlar, yani 1 Ekim 2008 tarihinden önce memurluk hizmeti olanlar için bugün de olsa borçlanma işlemlerine ilişkin esaslarda yine 5434 hükümleri esas alınmaktadır.
5434 e tabi memurların doğum nedeniyle ücretsiz izin borçlanmalarında 5434 sayılı Kanun Ek Madde 72 hükmü ve Madde 102 hükmü uygulanmaktadır.
Madde 102 hükmünde istekleri ile emekliye ayrılacak olanların istek tarihlerinden en az 6 ay önce tutarları Emekli Sandığına (bugün için Sosyal Güvenlik Kurumuna) ödemeleri gerektiği belirtilmiştir.
Ek Madde 72 hükmü: "Personel mevzuatına göre aylıksız izinli sayılanlardan aylıksız izinli olarak geçen sürelere ilişkin kesenek ve karşılıklarını istekleri halinde her ay veya 102 nci maddede yazılı süreler içinde başvurmaları ve başvuru tarihindeki katsayılar ve emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait diğer unsurlar ile kesenek ve karşılık oranları esas alınmak suretiyle hesaplanacak kesenek ve karşılıklarını aynı süreler içinde defaten ödemeleri halinde aylıksız geçen izin süreleri emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir."

Sonuç bağlamında değerlendirmelerimiz;

Ücretsiz izin borçlanmalarında emeklilik öncesi en az 6 ay önce hesap edilecek sürenin başlangıcı, kişilerin Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak veya E-Devlet üzerinden veya Kurumlar aracılığı ile yapmış oldukları müracaatların SGK kayıtlarına girdiği tarihten itibaren başlayacağını,
Bu borçlanmanın kişilerin isterlerse memurluğa başladıklarında veya memurluk hizmetini yaptıkları sürece istedikleri zaman herhangi bir tarihte yapabileceklerini,
Ancak borçlanma taleplerinin emekli olacakları tarihten en az 6 ay önce yapmak zorunda olduklarını, yapılmaması halinde ise, yani borçlanma talebinde bulunup da 6 ay beklemeden önce emekli olunması halinde borçlanma işleminin geçersiz sayılması gerektiğini,
Borçlanma yapmış, ancak borçlanma haricinde emeklilik için yeterli hizmet süresi olan ve hemen olma düşüncesinde olan kişinin, emekli olması halinde borçlanma işleminin geçersiz sayılacağını, dolayısıyla borçlanma haricinde hizmet süresi yeterli ise emekli aylıklarının toplam hizmeti üzerinden bağlanması gerektiğini,
Değerlendirmekteyiz.

NOT:

1- Ücretsiz izin süresi içerisinde her ay borç tutarını ödemiş olanlar için emeklilik öncesi 6 ay koşulu bulunmamaktadır.
2- 5434 sayılı Kanunda yer alan borçlanmaların emeklilik öncesi en az 6 ay önce yapılma zorunluluğu olmakla birlikte 5510 sayılı Kanunla getirilen yeni borçlanmalarda bu zorunluluk bulunmamaktadır.
3- Ayrıca, memurluk öncesi ve sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra yapılan doğumlar nedeniyle boşta geçen sürelerin borçlanılması (Bu borçlanmalar ise 5510 sayılı Kanun Madde 41 de yer alan, "Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri," şeklindeki hüküm gereği yapılmaktadır) 5510 sayılı Kanun Madde 41 hükmüne istinaden yapılan borçlanmalar işçi statüsünde geçen süre olarak kabul edilir ve bu tür borçlanmaların emeklilik öncesinden en az 6 ay önce yapılması şeklinde bir zorunluluk bulunmamaktadır.
4- Memurların intibak işlemlerinde ve kesenek farklarından dolayı en az 6 ay bekleme işlemine yönelik hem 5434 sayılı Kanunda hem de 657 sayılı Kanunda bir hüküm yer almamaktadır. Ancak, ek göstergesi yüksek bir göreve atanmada emeklilikte yüksek ek göstergeden yararlanabilmek için 6 ay kesenek kesilmesi işlemi bulunmaktadır. Bunun haricinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.
Sonuç bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz aşağıdaki şekilde olmaktadır;
Yapmış olduğunuz borçlanmanın doğum borçlanması olduğunu anlamaktayız. Bu durumda borçlanmayı def'aten ödemiş olmanız nedeniyle bu borçlanmanın müracaat tarihinden sonra en az 6 ay geçmeden emeklilik işleminizin yapılmaması işleminin doğru olacağını, bu süre ile birlikte emekli olma düşünceniz varsa bu süreyi beklemeniz gerektiğini, ANCAK, belirtmiş olduğunuz bilgilere göre borçlanma tutarını ödediğinizi belirttiğiniz Şubat ayından bugüne kadar 6 aylık sürenin zaten dolmuş olduğunu ve emekliliğinizde kısıtlama bu konu ise emekliliğinize bu konunun engel olmayacağını değerlendirmekteyiz.
İkinci bir konu olarak emekli kesenek farkı konusu farklı bir durumdur ve intibak işlemiyle ilgilidir. Bundan dolayı emeklilik öncesi belirli bir süre (en az 6 ay gibi) beklenme koşulunun bulunmadığını değerlendirdiğimizden size verilen bilginin bu konuyla bir ilgisinin olmayacağını, yanlış anlaşılmanın söz konusu olabileceğini değerlendirmekteyiz.
Değerlendirmemiz bu şekildedir. Farklı bir durum olup olmadığını hem Kurumunuza hem de SGK na müracaat ederek öğrenmenizi de ayrıca taıvsiye edebiliriz.