Türkiye'nin 'kuduz' ayıbı! Yılda 500 bin kişi aşı oluyor

Türkiye'de artık kamu sağlığı problemi boyutuna gelen başıboş köpek terörüne karşı 2 Ağustos 2024'te yürürlüğe giren ve belediyelere sokak köpeklerini toplama yükümlülüğü getiren Köpek Yasası'nın çıkarılmasına rağmen, birçok şehrimizin ana meydanları köpek sürülerinin adeta "avlanma alanı" haline geldi.

Sözde hayvanseverlerle mama lobisinin tehditlerinden korkan belediye başkanlarının yasanın amir hükmüne rağmen sokaklarda cirit atmalarına göz yumdukları köpeklerin sebep olduğu kuduz hastalığından dolayı dünyada her yıl 60 binin üzerinde insan hayatını kaybediyor. Bu kayıpların yüzde 40'ını ise maalesef kendilerini korumakta aciz olan çocuklar oluşturuyor. Türkiye'de ise geçen yıl 500 bine yakın kişi şüpheli ısırık ve tırmalanma sonucu sağlık kuruluşlarına başvurdu ve kuduz aşısı oldu.

KÖPEK VARSA KUDUZ VAR

Türkiye Gazetesi'nden Esma Altın'ın haberine göre; Veteriner hekim Prof. Dr. Nilüfer Sabuncuoğlu, köpeklerin yabani hayattaki kuduz virüsünü insana taşıyan ve vakaların yüzde 95 ila yüzde 99'undan sorumlu olduğunu söyledi. Başıboş sokak köpekleri sorunu çözülmeden kuduz vakalarının önüne geçmenin mümkün olmadığına dikkat çeken Sabuncuoğlu, "Ülkede başıboş köpek yoksa kuduz da çok azdır. Hem dünyada hem de Türkiye'de kuduz vakalarının yalnızca yüzde 1'i yabani hayat kaynaklıdır. Kuduzun yüzde 99'u başıboş köpekler tarafından insana geçer. Kuduzu bertaraf etmenin yolu başıboş köpek varlığını ortadan kaldırmaktır. Başıboş köpek olmazsa kuduz da olmaz" dedi.

GÜNDE 1.500 KİŞİ AŞI OLUYOR

Türkiye'nin dünyada kuduz riskli ülke olarak ilan edildiğini hatırlatan Sabuncuoğlu, "Tıpkı Mısır, Hindistan, Bangladeş gibi kuduz riskli ülkelerden biri haline geldik. Bu durum, hepimiz için çok büyük bir umutsuzluk kaynağı. Çünkü en az 15-16 Avrupa ülkesi, ABD, Japonya Türkiye'yi ziyaret edecek vatandaşlarına kuduz uyarısı yapıyor. Birçok ülkede sahipli köpekler bile aşılanmıyor artık. Türkiye'de günde en az 1.500-1.600 insan köpekler ve kediler tarafından tırmalanıyor" diye konuştu. Sabuncuoğlu ülkemizde son altı senede 21 şehirde en az bir mahallede ve bir köyde kuduz karantinası ilan edildiğini kaydetti.

KÖPEKLER YÜZÜNDEN BEYAZ KANSER VAKALARI 9 KAT ARTTI

Başıboş köpeklerin kuduzun yanı sıra başka hastalıklara da davetiye çıkardığını belirten Sabuncuoğlu, "Toplamadığınız her gün 2 bin ton köpek dışkısı Türkiye'nin her tarafına yayılıyor. Köpek dışkısının sebep olduğu kist hidatik hastalığı (beyaz kanser) dokuz kat artmış. Böyle bir gerçek Hindistan'da ve Bangladeş'te olduğu gibi ülkemizde de var. İlkel ülkelerin hastalığı. Trajik bir şekilde hasta sayısı her geçen gün artıyor. Sokak köpekleri dışkıları ile birlikte toprağa bıraktığı yumurtalar, bir sene yaşamaya devam ediyor. Bunlar, çocuklarımızın oyun alanları ve insanlarımızın oturup, kalktığı yerler" bilgisini verdi.

HASTALIK KONTROL MERKEZİ KURULMALI

Kuduzun sadece bir hayvan sağlığı problemi olmayıp, doğrudan halk sağlığını yakından ilgilendiren oldukça önemli bir zoonotik hastalık olduğunu vurgulayan uzmanlar, zoonotik hastalıklarla mücadelede en etkili yol olarak Tek Sağlık uygulamasına dikkat çekiyor. Bu kapsamda, öncelikle Tek Sağlık Yasası çıkarılması gerektiğini savunan uzmanlar, erken uyarı, erken teşhis ve erken reaksiyon sistemlerinin olduğu bir yapı oluşturulması, bu amaçla doğrudan Cumhurbaşkanlığına bağlı Hastalık Kontrol ve İzleme Merkezi (HAKİM) kurulmasına dikkat çekiyor.

YERLİ KUDUZ AŞISI 2026'DA BAŞLIYOR

Kuduz teması şüphesiyle vatandaşlara yapılan aşı şu an ithal olarak temin ediliyor. Türkiye, yeni "Üreten Sağlık" modelinde kuduz aşısını da yerli olarak üretmek için çalışmalarına devam ediyor. Türkiye Aşı Enstitüsü tarafından laboratuvar çalışmaları devam eden kuduz aşısıyla ilgili bu ay hayvan deneylerine başlanması bekleniyor. Önümüzdeki yıl ise yerli kuduz aşısının kullanıma hazır hale gelmesi planlanıyor.