Özürlülerin mekanlara ulaşması için eylem planı hazırlandı
Türkiye'de yapılanmış mevcut yaşam çevrelerinde, hem özürlüleri engelli hale getirici, hem özürlü olmayanların hareketlerini kısıtlayıcı çeşitli engeller bulunduğu belirtildi.
2010-2011 Ulaşılabilirlik Strateji ve Eylem Planı Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Eylem planında, toplum hayatına tam katılımda mekana ulaşmak ve mekanı kullanabilmek büyük önem taşıdığına işaret edilerek, herkesin mekandan bağımsız ve eşit olarak faydalanma hakkına sahip olduğu kaydedildi. Planda, herkesin eğitim görme, çalışma, sağlık olanaklarından faydalanma, sportif faaliyetlere katılma ve eğlenme konularında aynı hakka sahip olduğu ifade edildi.
Planda, özürlü-özürsüz tüm vatandaşlardan toplanan vergiler yoluyla oluşturulan yapılar, yollar, ulaşım araçları ve kentsel donatıların sadece sağlıklı insanların ihtiyacına göre düzenlenmesi adil ve çağdaş bir yaklaşım olmadığına işaret edildi.
Planda, Türkiye'de yapılanmış mevcut yaşam çevreleri hem özürlüleri engelli hale getirici, hem de özürlü olmayanların hareketlerini kısıtlayıcı çeşitli engeller bulunduğuna dikkat çekildi. Planda, şu ifadelere yer verildi: "Hareket kısıtlılığı bulunanların bağımsız hareket etmeleri önündeki engeller, kişinin konutundan başlayarak ve dışarıya çıktığı ilk andan itibaren karşısına çıkmaktadır. Bu engellere örnek olarak; tekerlekli sandalyeli kişiler için küçük kot farkları, görme özürlüler için yürüyüş güzergahlarında çarpmalarına neden olacak ağaç, levha gibi elemanlar, standartlara uygun biçimde inşa edilmemiş, bu nedenle kullanılması mümkün olmayan ve yapılış amacına hizmet etmeyen rampalar, güvenlik önlemleri alınmamış inşaat ve alt yapı çalışmaları, her tür özür grubunun rahatça kullanmasını sağlayacak biçimde düzenlenmemiş bina girişleri verilebilir. Özürlülerin ve hareket kısıtlılığı bulunanların yapılı çevreyi ve sunulan hizmetleri kullanmalarını sağlamak amacıyla yapılabilecek çalışmalara örnek olarak açık alanlarda ve yaya güzergahlarında standartlara uygun rampalar ve görme özürlüler için hissedilebilir yönlendirici kaplama donatılarının uygulanması, toplu taşımada alçak tabanlı ve basamaksız otobüslerin tercih edilmesi, bina girişlerinde ve bina içinde bulunan kot farklarının aşılmasında standartlara uygun rampa veya platform asansörlerinin kullanılması, gerekli donatı ve manevra alanına sahip tuvalet ve banyo düzenlemeleri verilebilir."
Eylem planında, Türkiye'de özürlü oranının nüfusun toplamı içindeki oranının yüzde 12,29 olduğu ve özürlülerin yapılı çevrede hareketliliklerini kısıtlayan çok sayıda engelin ve uygun olmayan düzenlemelerin bulunması nedeniyle toplumsal hayata katılımda sorunlar yaşadığı vurgulandı.
Planda, daha önce yapılan bir araştırmada, özürlülerin yüzde 70'inin iş yerlerinin fiziki koşullarının kendilerine uygun olmadığını belirtikleri ifade edildi. Planda, yapılan araştırmalarda, özürlülerin fiziksel çevre düzenlemelerinin olmamasından dolayı sokağa çıkamadıkları, bina açık bina ve alanlara giremedikleri, toplu taşıma araçlarına binmedikleri, sosyal ve kültürel aktivitelere katılamadıkları belirtildi.
Eylem planında, özürlülerin ulaşılabilirlik sorunlarını çözümü kurumlar arasında iş bölümü yapıldı. Planının uygulanması için "Ulaşılabilirlik Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme Kurulu" oluşturulduğu kaydedildi.