Türkiye'nin 26'ncı sınır ötesi kara operasyonu
Hakkari'nin Yüksekova ilçesine bağlı Dağlıca bölgesine, terör örgütü PKK militanlarınca 21 Ekim 2007'de düzenlenen saldırıda 12 Mehmetçik'in şehit edilmesi, 8 askerin ise kaçırılması sınır ötesi operasyonun yolunu açmıştı. Hakkari Çukurca'da 24 güvenlik görevlisinin şehit edilmesi yeni bir sınır ötesi kara harekatını başlattı.
Türk Silahlı Kuvvetleri, terör örgütü PKK'nın Kuzey Irak'ta bulunan kamplarına yönelik gerçekleştirdiği sınır ötesi kara operasyonlarını genelde ilkbahar başı ile sonbahar başlarında gerçekleştirdi. Terör örgütüyle mücadelede 25'inci sınır ötesi operasyonunu 2008 yılında gerçekleştiren Mehmetçik, bu operasyonu Şubat ayında gerçekleştirdi. 26'ıncısı ise yurt içinde ve sınır ötesinde (Irak kuzeyinde) toplam beş ayrı bölgede Komando, Jandarma Özel Harekât (JÖH) ve Özel Kuvvetler'den oluşan toplam 22 tabur ile geniş kapsamlı hava destekli kara operasyonlarının icrasına başlandı.
Türkiye, sınır ötesi operasyonlara yabancı değil. 1983'ten bu yana Kuzey Irak'a toplam 25 kez askeri operasyon düzenlendi. İlk askeri operasyon 'Sıcak Takip' Operasyonu adı altında 1983'te düzenlendi. 1983 yılında Ankara ile Bağdat arasında Sınır Güvenliği ve İşbirliği Anlaşması imzalandı. Anlaşma ile Bağdat, TSK'ya sıcak takip yetkisi verdi. Anlaşma çerçevesinde TSK, Irak topraklarına 10 kilometre girme yetkisini elde etmiş oldu.
BUGÜNE KADAR YAPILAN OPERASYONLAR
İlk operasyon, 25 Mayıs 1983'te düzenlendi. 7 bin dolayında asker, Irak'ın içine 5 kilometre kadar girdi. Sıcak Takip Operasyonu'nu 1984 Ekim'de 2. operasyon izledi. Operasyonda PKK kampları hedef alındı.
12 Ağustos 1986'da ise 3. operasyon düzenlendi. Terör örgütü Çukurca Jandarma Karakolu'na saldırdı. Saldırıda 14 asker şehit oldu. Bunun üzerine, Türk Hava Kuvvetleri, 3 gün sonra Kuzey Irak'taki KDP kamplarını bombaladı.
Sınır ötesine 4. operasyon ise 4 Mart 1987'de gerçekleştirildi. 30 Türk savaş uçağı, 4 Mart 1987'de PKK kamplarını bombaladı.
Türkiye, 1988-1991 yılları arasında Irak'a operasyon düzenlemedi. Nisan 1991'de Türk Komando Birliği, 5. kez Kuzey Irak'a girdi. Türkiye, 5-21 Ağustos 1991 tarihleri arasında helikopter ve savaş uçakları eşliğinde Irak'ta 24 terör örgütü kampını yerle bir etti. Ağustos operasyonunu, 11 Ekim ve 25 Ekim 1991 tarihlerinde düzenlenen iki operasyon izledi. Operasyonlara KDP ve YNK da destek verdi.
Türk Ordusu, 1992 ilkbaharında, Irak'a 8. kez operasyon düzenledi. Mart ayında savaş uçakları PKK kamplarına bomba yağdırdı. Ordu da karadan harekat düzenledi.
12 Ekim 1992'de Türkiye 15 bin asker, tank, helikopter ve hava gücü destekli 9'uncu operasyonu başlattı. Sınır bölgesi boyunca şiddetli çatışmalar meydana geldi. Bin 452 teröristin bu operasyonda öldürüldüğü belirtildi. Türkiye, 10 Haziran 1993'te 10. kez Kuzey Irak'a girdi. Ancak bu kez düzenlenen operasyon küçük çaplı oldu.
EN BÜYÜK HAVA OPERASYONU
28 Ocak 1994 tarihindeki sınır ötesi operasyon, tarihe, en büyük çaplı hava operasyonu olarak geçti. 6 Şubat 1994'te yeni bir sınır ötesi operasyon düzenlendi. Operasyonun bilançosu 32 ölü olarak açıklandı. Sınır ötesi sızmaları önlemek için Türkiye, Nisan 1994'te 13. kez Kuzey Irak'a girdi. 5 bin askerle yapılan operasyonda 15 kilometre içeri girildi.
Terör örgütünün yeniden sınır bölgesinde birikmesi, Türkiye'nin tekrar operasyon düzenlemesine neden oldu. 20 Mart 1995'te Türk Ordusu, 35 bin askerle 14. kez operasyon düzenledi. Operasyon, Türkiye'nin düzenlediği en büyük operasyon olarak tarihe geçti. Irak topraklarına 60 kilometreden fazla girildi.
Türkiye, Temmuz 1995'te tampon bölge oluşturmak için bir kez daha Kuzey Irak'a girdi. Operasyon, tam 45 gün sürdü. Operasyonda 555 teröristin öldürüldüğü bildirildi. 5-11 Temmuz 1995'te Türkiye, bir kez daha terör örgütüne operasyon yaptı. 15 kilometre içeri giren Mehmetçik, teröristlere büyük kayıp verdirdi. Türk Silahlı Kuvvetleri, 1996'da 18. kez Kuzey Irak'a girdi. Temmuz ayından itibaren savaş uçakları kampları bombaladı.
Türkiye, 14 Mayıs 1997'de, 19. kez terör örgütüne yönelik operasyon yaptı. Hava destekli Balyoz adı verilen operasyona 35 bin asker katıldı. Operasyondan sonra TSK yaz boyunca Irak'ta kaldı. Eylül 1997'de Türkiye yeni bir operasyon düzenledi. 100 tankla gerçekleştirilen operasyonda 10 bin asker görev aldı. Birlikler 13 Ekim'de geri döndü. Bin asker sınır boyunca konuşlandırıldı.
Mehmetçik, 4 Aralık 1997'de yeni bir operasyon başlattı. 20 bin askerle düzenlenen ve Çekiç ismi verilen operasyon yıl sonuna kadar devam etti. Operasyona KDP de destek verdi. Türk Silahlı Kuvvetleri, 1998 ilkbaharında bir kez daha Kuzey Irak'a girdi. Operasyona Murat ismi verildi. 1999 yılında Türkiye, terörist başı Abdullah Öcalan'ın Suriye'den çıkarılması sonucu 24'üncü kez sınır ötesi operasyon düzenledi. Bu operasyona ise Sandviç Operasyonu ismi verildi. Türk savaş uçakları 15 Ağustos 2000 tarihinde PKK'nın kamplarının bulunduğu Lolan ve Hakukre arasında kalan bölgeyi bombaladı. ABD'nin Irak işgalinin ardından ise operasyonlar durdu.
Şubat 2008 tarihinde ise 'Güneş' adı verilen sınır ötesi kara harekatı yapıldı. 21 Şubat 2008'de birkaç bin askerden oluşan kara birlikleri, Irak'ın kuzeyine gönderildi. 29 Şubat'ta Genelkurmay, kara harekâtının bittiğini duyurdu ve birliklerin, amaçlarına ulaştıktan sonra Irak topraklarını terk ettiklerini açıkladı. Genelkurmay Başkanlığı, en az 244 PKK'lının bir hafta süren taarruz boyunca etkisiz hale getirildiğini ve 800'e yakın sığınak, silah deposu gibi belli başlı hedefler ve diğer PKK menzillerinin yok edildiğini açıkladı.