Şimşek'ten 'Sayıştay raporu' açıklaması

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2012 Yılı Sayıştay Raporu'nda yer alan Hazine'nin mülkiyetinde, kullanımında ve yönetiminde bulunan taşınmazlara ilişkin bazı eleştirilerle ilgili, "Bakanlık olarak bu sorunun farkındayız. Bugün itibarıyla Hazine'nin mülkiyetindeki taşınmazların miktar olarak envanter işlemlerini tamamlamış durumdayız" dedi.

Şimşek, Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi ve Özelleştirme idaresi başkanlıklarının 2014 yılı bütçelerinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısında yaptığı sunumda, Sayıştay tarafından Meclis'e sunulan Maliye Bakanlığı 2012 Yılı Denetim Raporu'nda yer alan değerlendirmelere ilişkin görüşlerini paylaştı.

Rapordaki bazı eleştiri ve tespitlere katılmamalarına karşın, Sayıştay denetiminin kamu idarelerinin gelişimine, saydamlık ve hesap verebilirliğin artırılmasına katkısının yadsınamaz olduğunu ifade eden Şimşek, Sayıstay Raporu'ndaki en dikkat çekici elestirinin Maliye Bakanlıgı tarafından bazı mali tabloların Sayıstay'a sunulmadıgı konusu olduğunu dile getirdi.

Daha önceki sunumunda bu durumun, Sayıstay ile Maliye Bakanlıgı arasında genel bütçeli idarelerin mali tablolarının raporlanmasındaki yorum farkından kaynaklandığını belirttiğini hatırlatan Şimşek, sorunu çözmek üzere Bakanlık olarak Sayıstay ile ortak bir çalısma grubu kurduklarını, çalısmanın sonucunda ortaya çıkacak öneriler çerçevesinde, kamu idarelerince verilmesi gerekli, mümkün ve anlamlı olan tabloları yeniden belirleyeceklerini kaydetti.

-Özel bütçeli idareler

Sayıstay Raporu'ndaki haklı bulduğu eleştirilere ve Bakanlık olarak aldıkları tedbirlere ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Şimşek, raporda bazı özel bütçeli idareler tarafından Maliye Bakanlıgı'na aktarılan tutarların eksik hesaplandıgının ifade edildiğini söyledi.

Bakanlık tarafından yapılan değerlendirme sonucunda eksik hesaplanan tutarların tahsil edilmesine karar verildiğini dile getiren Şimşek, bu çerçevede Türk Patent Enstitüsü (TPE), Ölçme, Seçme ve Yerlestirme Merkezi (ÖSYM) Baskanlıgı ve Türk Standardları Enstitüsü'nden (TSE) tahsilat yapıldığını bildirdi.

Şimşek, Devlet Hava Meydanları Isletmesi (DHMİ) Genel Müdürlügü tarafından yatırılan hasılat payı tutarlarının, Bakanlık yerine Gelir Idaresi Baskanlıgı hesaplarına gelir kaydedildigine iliskin raporda yer alan elestirinin Bakanlıkça dikkate alınarak gerekli tedbirlerin alındığını ifade etti.

-Taşınmazlara ilişkin Sayıştay Raporu

Rapordaki, Hazine'nin mülkiyetinde, kullanımında ve yönetiminde bulunan tasınmazların, kayıt islemlerinin mevzuatta belirtilen esas ve usullere uygun olmaması, degerleme islemlerinin tamamlanmamıs olması ve diger islemlerinin muhasebe kayıtlarına ve mali tablolara tam olarak yansıtılmaması eleştirilerine de katıldıklarını belirten Şimşek, şöyle devam etti:

"Bakanlık olarak bu sorunun farkındayız. Bugün itibarıyla Hazine'nin mülkiyetindeki tasınmazların miktar olarak envanter islemlerini tamamlamıs durumdayız. Ancak, bu tasınmazların deger tespiti ve muhasebe kayıtlarına yansıtılmasında birtakım eksikliklerimiz bulunmaktadır. Bu eksikliklerimizi gidermek üzere gerekli hazırlıklara basladık. Bu kapsamda Hazine tasınmazlarının degerleme islemlerinin tamamlanması ile Milli Emlak Otomasyon Sistemi'nde yer alan verilerin muhasebe sistemine aktarılmasına ve izlenmesine yönelik bir bilisim projesi baslattık. Projeyi 2014 yılının sonunda tamamlamayı hedefliyoruz."

Raporda, Maliye Bakanlıgı'nca Adalet Bakanlıgı'na tahsis edilen tasınmazlarda bulunan ticari ünitelerin, mevzuata aykırı olarak tahsis edilen kurum tarafından kiralandıgı ve Hazineye ait olması gereken kira gelirinin bu kurum tarafından tahsil edildiginin belirtiltiğini anımsatan Şimşek, iki bakanlık arasında bu yılın ekim ayında bir protokol yapıldığını, böylece elestiriye konu ticari ünitelerin, gelir paylasımı esasına göre, Adalet Bakanlıgı tarafından kiraya verilmesine imkan tanındığını dile getirdi.

Istanbul'daki bir irtifak hakkı tesisi islemi ile Antalya'daki bir kiralama islemine ait Hazinenin özel mülkiyetindeki tasınmazların, sözlesmeye aykırı kullanılmasına ragmen sözlesmelerinin feshedilmediginin da raporda elestiri konusu yapıldığını kaydeden Şimşek, "Elestiri konusu her iki islem yeniden incelenmistir. Antalya'daki kiralama islemine ait sözlesme feshedilmistir. Istanbul'daki irtifak hakkı islemine ait sözlesmenin feshedilmesi islemleri ise devam etmektedir" dedi.

Raporda, insaat karsılıgı Hazine mülkiyetindeki tasınmazların devir isleminin muhasebe kayıtlarına yansıtılmadıgının ifade edildiğini anlatan Şimşek, bu tür islemlerin muhasebe kayıtlarına alınması için milli emlak birimleri ile saymanlıklar arasında gerekli bilgi akısını saglamak üzere teknik ve idari çalısmaların sürdüğünü bildirdi.

Hazine tasınmazlarını isgal etmek suretiyle kullanan genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden ecrimisil alınmayacagı seklinde düzenleme yapılarak 2886 sayılı Kanunun ecrimisile iliskin hükümlerinin daraltıldıgı tespitinin raporda yer aldığını kaydeden Şimşek, Sayıstay görüsü dogrultusunda ilgili yönetmelik degisikligini yapmak üzere çalısmaları baslattıklarını söyledi.

Bakanlıgın tasınır mal yönetimine iliskin bazı islemlerinde eksiklikler olduguna ilişkin ifadelerin de raporda yer aldığına dikkati çeken Şimşek, eksikliklerin, Bakanlık merkez ve tasra teskilatının yaygınlıgı da dikkate alınarak, mümkün olan en kısa sürede giderilmesine yönelik çalısmaların devam ettiğinin altını çizdi.

- Yedek ödenekten yapılan aktarımlar

Sayıstay Raporu'nda katılmadıkları bazı tespit ve elestirilerin de bulunduğunu belirten Şimşek, yedek ödenekten yapılan aktarmaların, yıl sonu gerçeklesmeleri üzerinden ilan edilmesi yerine baslangıç ödenegi üzerinden ilan edilmesi hususun eleştirildiğini ifade etti.

Meclis tarafından bütçe kanunu ile tahsis edilen yedek ödenekten yapılan aktarmaları; tür, tutar ve idareler itibarıyla yılın bitimini takip eden 15 gün içerisinde ilan ettiklerini anımsatan Şimşek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"5018 sayılı kanunun 23'üncü maddesi bütçeye konulan yedek ödenegin, yani baslangıç ödeneginin ilanını zorunlu kılmaktadır. Bu sebeple her yılın ocak ayında yedek ödenege iliskin ayrıntılar, baslangıç ödenegi üzerinden Bakanlıgımızca ilan edilmektedir. Buna ilaveten, yedek ödenekten yaptıgımız aktarmaların yıl sonu gerçeklesmelerini ise detaylı bir sekilde kesin hesap cetvellerinde gösteriyoruz. Dolayısıyla yıl sonu itibarıyla gerçeklesen yedek ödenek kullanımını seffaf bir sekilde TBMM, Sayıstay ve kamuoyuyla paylasıyoruz."

Raporda, Bütçe Kanunu'nun (E) cetveli ile ödenek aktarılmasına izin verilen projelerde, bütçe dısına çıkıldıgı, islemlerin öngörülen sekilde muhasebelestirilmedigi ve Kamu Ihale Kanunu hükümlerine uyulmadıgının belirtildiğini kaydeden Şimşek, söz konusu projelere iliskin ödeneklerin kullanımı ile harcama usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanı'ının yetkili kılındığını hatırlattı.

Bu projelere iliskin kaynakların banka hesaplarına aktarılması ve kullanımı konusunda bütçe kanunu ile verilen yetki çerçevesinde islem tesis edildiğine işaret eden Şimşek, "Projelere iliskin kayıtlar Sayıstaya sunulmustur. Kamu mali yönetimindeki dönüsüm büyük ölçüde tamamlandıgından 2014 yılında bu projeler için ödenek öngörülmemistir. Bu problem bundan sonra yaşanmayacaktır" dedi.

Maliye Bakanlıgı bütçesinden yüksekögretim kurumlarına ihtiyaç duyulandan fazla hazine yardımı tahakkuk ettirildigi konusunun da raporda eleştirildiğini aktaran Şimşek, yüksekögretim kurumlarının öz gelirlerinin önemli kısmının harç gelirleri olduğunun ve ekim ayında tahsil edilen harç gelirlerinin ertesi yıl bahar dönemine kadar kullanılmasına imkan saglanması gerektiğinin altını çizdi. Hazine yardımlarını ise 11 aylık dönemde nakit ihtiyacını dikkate alarak tahakkuk ettirdiklerini dile getiren Şimşek, "Yıl sonunda da kalan yardımın tamamını tahakkuk ettiriyoruz. Aksi takdirde, söz konusu idarelerin belirli bir amaca tahsis edilen nakit varlıgına mevzuata aykırı olarak el konulması gibi bir sonuç dogacaktır" diye konuştu.

-Ar-GE teşvikleri

Rapordaki, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından Maliye Bakanlıgı'na aktarılması gereken üçer aylık gelir fazlalarının aktarılmadıgı eleştiriye de yanıt veren Şimşek, kurumun 2012 yılı gelirlerinin tamamına yakınının, kurumun ihtiyaç ve talepleri dogrultusunda, ilgili mevzuat hükmü çerçevesinde verilen hazine yardımından olustuğunu söyledi.

Kurumun faaliyet gelirlerinden dogmayan fazlanın ise ilgili kanun hükmü geregince aktarmaya konu olmadığına işaret eden Şimşek, kurumun 2012 yıl sonunda hazine yardımı kaynaklı gelir fazlasının, 2013 yılında yapılacak hazine yardımının tahakkukunda dikkate alındığına işaret etti.

Bakanlık faaliyetleri hakkında da konuşan Şimşek, Ar-Ge'yi desteklemeyi sürdürdüklerini ve 2014 yılında vergisel tesvikler dahil olmak üzere Ar-Ge'ye yaklasık 3,8 milyar lira destek vereceklerini bildirdi.

Isverene saglanan gelir vergisi stopajı desteginin süresini 2013'ten 2023 yılı sonuna kadar uzattıklarını anlatan Şimşek, çevreye zararlı olan bitkisel atık yagların geri kazanımının tesvik edilmesine yönelik hazırlıkları tamamladıklarını vurguladı.

Şimşek, bitkisel atık yaglardan elde edilen biodizelin motorine karıstırılarak satılması durumunda biodizele isabet eden ÖTV'nin belli bir kısmının dagıtıcılara iade edileceğini duyurdu.

- 2014 Yılı Gelir Bütçesi

2014 Yılı Gelir Bütçesi hakkında bilgi veren Şimşek, merkezi yönetim bütçesinde bütçe gelirlerinin 403,2 milyar lira, vergi gelirlerinin 348,4 milyar lira, vergi dısı gelirlerin 54,8 milyar lira olarak tahmin edildiğini söyledi.

2014 Yılı Genel Bütçe Vergi Gelirleri içerisinde; gelir vergisinin 70,8 milyar lira, kurumlar vergisinin 31,1 milyar lira, dahilde alınan KDV'nin 39,6 milyar lira, ithalde alınan KDV'nin 64,8 milyar lira, ÖTV'nin 89,4 milyar lira, MTV'nin 8,6 milyar lira, BSMV'nin 7,1 milyar lira, Damga Vergisi'nin 10,4 milyar lira, harçların 15 milyar lira, Özel İletişim Vergisi'nin 4,6 milyar lira, Gümrük Vergisi'nin 5,6 milyar lira ve diğer vergilerin 1,3 milyar olmasının tahmin edildiğini bildirdi.

Şimşek, 2014 Yılı Genel Bütçe Vergi Dısı Gelirler açısından Tesebbüs ve Mülkiyet Gelirleri'nin 8,1 milyar lira, alınan bagıs ve yardımlar ile özel gelirlerin 1,6 milyar lira, faizler, paylar ve cezaların 27,7 milyar lira, sermaye gelirlerinin 8,8 milyar lira ve alacaklardan tahsilatın 142 milyon lira olarak belirlendiğini kaydetti.

Gelir tahminlerinin gerçekçi, hatta ihtiyatlı bir çerçevede hazırlandığını dile getiren Şimşek, "2014 yılı merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 2013 yıl sonu gerçeklesme tahminlerine göre yüzde 4,1, vergi gelirlerinin ise yüzde 7,1 oranında artacagı öngörülmüstür. Bu oranlar 2014 yılı için tahmin edilen yüzde 10,2'lik nominal GSYH artısının altındadır" dedi.

Şimşek, 2014 yılı bütçesinin hayırlı olması dileğinde de bulundu.