Sayıştay Kanunu Tasarısı Taslağı

Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 5

T. C. Başbakanlık
Ankara, Temmuz 2004

Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 5

Sayıştay Kanunu Tasarısı Taslağı

T. C. Başbakanlık
Ankara, Temmuz 2004

" Bu Kanun Tasarısı, 2003 yılında başlatılan "Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma" çalışmaları çerçevesinde, "Sayıştay Kanunu Tasarı Taslağı Çalışma Grubu" tarafından hazırlanmıştır.

" Çalışma grubu aşağıdaki kişilerden oluşmaktadır:

Erol AKBULUT Genel Sekreter Yardımcısı
Mustafa AY Uzman Denetçi
M. İsmail ÇULHACI Uzman Denetçi
Gülsün CANOVA Uzman Denetçi
Bayram BARUN Uzman Denetçi
Yaşar GÖK Uzman Denetçi
Osman KAYA Uzman Denetçi
Erdin İVGİN Başdenetçi
İsmail TANRIÖVER Başdenetçi

" Ayrıca, taslağın hazırlanmasına çok sayıda Sayıştay meslek ve yönetim mensubu ile konuda uzmanlığı bulunan kişiler katkı sağlamıştır.

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler

Birinci Bölüm
Amaç, Kapsam ve Tanımlar ????????????..

İkinci Bölüm
Sayıştayın Bağımsızlığı, Denetim Alanı, Görev ve Yetkileri ??.

Üçüncü Bölüm
Sorumlular ve Sorumluluk ????????????????????

İKİNCİ KISIM
Teşkilat Yapısı

Birinci Bölüm
Sayıştayın Mensupları ve Teşkilatı ?????????????????.

İkinci Bölüm
Sayıştayın Mensuplarının Nitelikleri, Seçimi ve Atanması ???..

Üçüncü Bölüm
Sayıştayın Yargı, Karar ve Diğer Organlarının Kuruluş, İşleyiş, Görev ve Yetkileri ?

ÜÇÜNCÜ KISIM
Denetim ve Raporlama

Birinci Bölüm
Denetim ve Denetim Süreci ???????????????.

İkinci Bölüm
Sayıştay Raporları ?????????????????..

Üçüncü Bölüm
Denetim ve Raporlama ile İlgili Diğer Hususlar ????????????..

DÖRDÜNCÜ KISIM
Yargılama

Birinci Bölüm
Yargı Raporu ve Daire İlâmları ??????????????.

İkinci Bölüm
Kanun Yolları ??????????????..

Üçüncü Bölüm
Yargılamaya İlişkin Diğer Hususlar ????????????????

BEŞİNCİ KISIM
Malî Hükümler, Personel ve Özlük İşleri

Birinci Bölüm
Bütçe, Malî, Sosyal ve Diğer Haklar ???????????????

İkinci Bölüm
Disiplin Suç ve Ceza İşleri ?????????????????

Üçüncü Bölüm
Meslek Mensuplarına İlişkin Diğer Hususlar ?????????????

ALTINCI KISIM
Diğer Hükümler

Genel Gerekçe ??????????????????..

Madde Gerekçeleri ?????????????????

SAYIŞTAY KANUNU TASARISI TASLAĞI

BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve kapsam
Madde 1- Bu Kanunun amaç ve kapsamı; kamuda hesap verme sorumluluğunun ve saydamlığın sağlanması, kamu idarelerinin etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun bir biçimde çalışması ve kamu kaynaklarının öngörülen amaç, hedef, kanunlar ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olarak elde edilmesi, saklanması ve kullanılmasını sağlamak için Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yapılacak denetimleri, sorumluların hesap ve işlemlerinin yargılama yoluyla kesin hükme bağlanmasını ve kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak üzere Sayıştayın kuruluşunu, işleyişini, denetim ve yargılama usullerini, mensuplarının niteliklerini ve atanmalarını, ödev ve yetkilerini, haklarını ve yükümlülüklerini ve diğer özlük işlerini, başkan ve üyelerinin seçim ve teminatını düzenlemektir.

Tanımlar
Madde 2- Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Sayıştay denetimi: Düzenlilik ve performans denetimini,

b) Düzenlilik denetimi: Mali denetim ve uygunluk denetimini,

c) Mali denetim: Kamu idarelerinin hesap ve işlemleri ile mali faaliyet, mali yönetim ve kontrol sistemlerinin değerlendirme sonuçları esas alınarak mali rapor ve tablolarının güvenilirliği ve doğruluğuna ilişkin denetimi,

d) Uygunluk denetimi: Kamu idarelerinin gelir, gider, mal ile diğer hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğunun incelenmesini içeren denetimi,

e) Performans denetimi: Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, kamu idarelerinin iyi yönetim ilkeleri esas alınarak kaynaklarının ekonomik ve verimli kullanımı ile faaliyetlerinin kurum hedeflerine ulaşmadaki etkililiğinin değerlendirilmesini,

f) Sayıştay yargısı: Kanunlarda belirlenen sorumluların hesap ve işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığının yargılama yoluyla kesin hükme bağlanmasını ve bununla ilgili kanun yollarını,

g) Yargı raporu: Sayıştay dairelerince yapılacak yargılamaya esas olmak üzere, denetçiler tarafından genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin hesap ve işlemlerinin denetimi sırasında tespit edilen kamu zararına ilişkin düzenlenen raporu,

h) Sayıştay raporu: Denetim ve incelemeler sonucu hazırlanarak Sayıştay Başkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan veya kamu idarelerine gönderilen raporu,

i) Sayıştay incelemesi: Sayıştayın kesin hükme bağlama ve denetim dışında kalan konulardaki çalışmalarını,

j) Kamu idaresi: Kamu veya özel hukuk hükümlerine tabi olup olmadığına bakılmaksızın Sayıştay denetimine tabi tüm idare, kuruluş, müessese, birlik, vakıf, işletme, bağlı ortaklık ve şirketleri,

k) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda tanımlanan genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerini,

l) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda tanımlanan merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerini,

m) Kamu kaynakları: Kamuya ait veya kamu gücü kullanılarak elde edilen gelirler, taşınır ve taşınmaz mallar, para, alacak ve haklar, bağış ve yardımlar, borçlanma suretiyle elde edilenler dahil her türlü değerleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Sayıştayın Bağımsızlığı, Denetim Alanı, Görev ve Yetkileri

Kuruluş ve bağımsızlık
Madde 3- Sayıştay; işlevsel, kurumsal ve mali bağımsızlığı olan, bu Kanun ve diğer kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve kesin hükme bağlama işlerini yapmakla görevli ve yetkili Anayasal bir kurumdur.

Denetim alanı
Madde 4- Sayıştay;

a) Genel bütçeli idareler, özel bütçeli idareler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile sosyal güvenlik kurumlarını, mahalli idareleri, özel kanunlarla anonim ortaklık şeklinde kurulmuş olanlar da dahil olmak üzere diğer kamu idarelerini (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç),

b) (a) bendinde sayılan idarelere bağlı veya bu idarelerin kurdukları veya doğrudan doğruya yada dolaylı olarak ortak oldukları her çeşit idare, kuruluş, müessese, birlik, vakıf, işletme ve şirketleri (kamu payının yarıdan az olması halinde ortaklık hakları yönüyle),

c) Kamu idareleri tarafından yapılan tüm kaynak aktarımları ve kullanımları ile yurtiçi ve yurtdışından sağlanan diğer kaynakların ve fonların kullanımını,

d) Kamu idareleri bütçelerinde yer alıp almadığına bakılmaksızın tüm kamu hesaplarını (özel hesaplar dahil), fonlarını, kaynaklarını ve faaliyetlerini,

denetler.

Sayıştay; ilgili andlaşma veya sözleşmedeki esaslar çerçevesinde uluslararası kuruluş ve örgütlerin hesap ve işlemlerini de denetler.

Kamu iktisadi teşebbüslerinin denetimi ile ilgili görevler Anayasa, bu Kanun ve diğer kanunlarda öngörülen esas ve usuller çerçevesinde yerine getirilir.

Sayıştayın görevleri
Madde 5- Sayıştay;

a) Kamu idarelerinin faaliyet, karar ve işlemlerini hesap verme sorumluluğu çerçevesinde denetler ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine doğru, yeterli, zamanlı bilgi ve raporlar sunar.

b) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin; gelir, gider ve mal hesaplarıyla bu hesaplarla ilgili işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığını yargılama yoluyla kesin hükme bağlar.

c) Genel uygunluk bildirimini Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.

d) Kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yapar.

Sayıştayın yetkileri
Madde 6- Sayıştay, bu Kanun veya diğer kanunlarla kendisine verilen görevlerin yerine getirilmesi sırasında kamu idareleri ve görevlileri ile diğer gerçek ve tüzel kişilerle (bankalar dahil) doğrudan yazışmaya, bilgi ve belge istemeye, gerekli gördüğü her türlü belge, defter ve kayıtlar ile işlem ve faaliyetleri işlem ve olayın her aşamasında görevlendirdiği mensupları aracılığıyla görmeye veya dilediği yere getirtmeye ve sözlü bilgi almak üzere her derece ve sınıftan kamu görevlileri ile ilgilileri çağırmaya, denetimi ile ilgili idare ve diğer tüzel kişilerden temsilci istemeye yetkilidir.

Sayıştay, kamu idarelerinin hesap, işlem ve faaliyetlerini, hesap veya faaliyet dönemine bağlı olmaksızın yılı içinde veya yıllar itibariyle denetleyebileceği gibi sektör, program, proje ve konu bazında da denetleyebilir.

Denetimler sırasında gerekli görülmesi halinde, meslek mensuplarıyla birlikte Sayıştay dışından uzman çalıştırılabilir veya bilirkişi görevlendirilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sorumlular ve Sorumluluk

Sorumlular ve sorumluluk halleri
Madde 7- Bu Kanunun uygulanmasında sorumlular ve sorumluluk; Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile diğer kanunlarda belirtilen sorumlular ve sorumluluktur.

Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur. Bu sorumluluğun yerine getirilip getirilmediği Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacak Sayıştay raporlarında belirtilir; kamu zararına sebep olunan durumlarda bu zararın tazmin edilmesine yönelik hükme bağlama işlemi ile sonuçlandırılır.

Usulüne uygun biçimde görevlendirilmediği halde kendiliğinden veya verilen emir üzerine gelirleri toplayan, harcayan, malları saklayan ve idare edenlerle her türlü mali iş ve işlemleri yürütenlerin işlemleri bir hesaba dahil edilmediği takdirde, sorumluluk bunlar hakkında da uygulanır. Bu durum yöneticilerinin yazılı emirleri üzerine meydana gelmiş ise sorumluluğa onlar da ortak olur.

Hesapların verilmesi, muhasebe birimlerinin ve muhasebe yetkililerinin bildirilmesi
Madde 8- Kamu idarelerinin hesapları, muhasebe yetkilileri tarafından hazırlanarak üst yöneticiler veya görevlendirdiği harcama yetkilileri tarafından denetime hazır bekletilir veya Sayıştayın bildireceği yere gönderilir.

Bu hesaplara ilişkin ve mevzuatına uygun olarak tutulan defter, kayıt ve belgelerden Sayıştaya sunulacak olanların çeşitleri, verilme yeri, süresi ve usulleri Sayıştay tarafından belirlenir.

Hesapların verilmemesinden doğan sorumluluk, görev başında bulunan sonuncu muhasebe yetkilisi ile üst yönetici veya görevlendirdiği harcama yetkilisine aittir.

Sayıştay denetimine tabi kamu idareleri, her hesap yılı başından önce merkez, yurt içi ve yurt dışındaki muhasebe birimlerinin türleri ile bulundukları yerleri, görev alanlarının sınır ve kapsamını, bunlara bağlı mutemetliklerle depo, ambar ve benzeri işyerlerinin açık adreslerini, görev başındaki muhasebe yetkililerinin ad ve soyadlarıyla sicil numaralarını Sayıştaya bildirmek ve imza sirkülerlerini göndermekle yükümlüdür.

Yıl içinde yapılan değişiklikler, değişiklik tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı şekilde Sayıştaya bildirilir.

Kamu idareleri ve görevlilerinin sorumluluğu
Madde 9- Kamu idareleri ve görevlileri, denetim ve inceleme ile görevlendirilmiş olanlara her türlü bilgi ve belgeyi ibraz etmek, görevin düzenli olarak yapılmasını sağlayacak tedbirleri almak ve her türlü yardım ve kolaylığı göstermek zorundadır.

Bu madde ve 6 ncı maddenin gereklerini haklı bir sebebe dayanmaksızın tam olarak yerine getirmeyen ilgililer, Sayıştayın istemi üzerine ilgili idarenin yetkilisi tarafından görevden uzaklaştırılır ve haklarında soruşturma yapılır. Görevden uzaklaştırma tedbiri, talep eksiksiz olarak yerine getirilinceye kadar devam eder.

Sayıştay ilâmlarının gereklerini yerine getirmeyenler hakkında da aynı hükümler uygulanır.

İlgili idarelerin üst yöneticileri bu madde hükümlerinin uygulanması ve sonucu hakkında Sayıştaya bilgi vermek zorundadır.

İKİNCİ KISIM
Teşkilat Yapısı

BİRİNCİ BÖLÜM
Sayıştayın Mensupları ve Teşkilatı

Sayıştay mensupları
Madde 10- Sayıştay mensupları şunlardır:

a) Meslek mensupları:
1) Sayıştay Başkanı,
2) Daire Başkanları ve Üyeler,
3) Başraportörler, Raportörler, Uzman Denetçiler, Başdenetçiler ve Denetçiler,
4) Denetçi Yardımcıları,

b) Başsavcı ve Savcılar,
c) Yönetim mensupları.

Sayıştayın yargı ve karar organları
Madde 11- Sayıştayın kuruluşuna dahil yargı ve karar organları şunlardır:

a) Başkanlık,

b) Daireler,

c) Genel Kurul,

d) Temyiz Kurulu,

e) Daireler Kurulu,

f) Rapor Değerlendirme Kurulu,

g) Yüksek Disiplin Kurulu,

h) Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu,

i) Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu,

j) Savcılık,

İKİNCİ BÖLÜM
Sayıştay Mensuplarının Nitelikleri, Seçimi ve Atanması

Sayıştay başkan ve üyelerinin nitelikleri
Madde 12- Sayıştay Başkan ve üyelerinin hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri veya öğrenim itibariyle bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından onanmış yurtiçinde veya yurtdışındaki en az dört yıllık fakülte veya yüksek okulların birinden mezun olduktan sonra mali, iktisadi ve hukuki konularla ilgili kamu görevlerinde en az yirmi yıl çalışmış olmaları gerekir.

Sayıştay Başkanlığı için birinci fıkrada sayılan nitelikler ile birlikte;

a) Sayıştay daire başkanlığı veya üyeliği,

b) Bakanlık, müsteşarlık, müsteşar yardımcılığı ve valilik,

c) Rektörlük ve dekanlık,

d) Bakanlıklar ile bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşların genel müdürlük veya başkanlık,

görevlerinde en az üç yıl çalışmış olmak gerekir.

Üyelik için birinci fıkrada sayılan nitelikler ile birlikte;

a) İkinci fıkranın (b) ve (d) bentlerinde sayılan görevlerde,

b) Birinci sınıfa ayrılmak şartıyla Sayıştay denetçiliği ile Sayıştay başsavcı ve savcılığında,

c) Profesörlük veya doçentlikte,

d) Birinci sınıfa ayrılmak şartıyla adli ve idari yargı hakimliğinde,

e) Mülki idare amirliğinde,

f) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumları denetim elemanlığı görevlerinde,

en az üç yıl çalışmış olmak gerekir.

Sayıştay dışından üye seçilenler, son görev yaptığı idare ile ilgili işlere üç yıl süre ile bakamazlar.

Sayıştay Başkanının seçimi
Madde 13- Sayıştay Başkanı, bu Kanunda yazılı niteliklere sahip isteklilerden 16 ncı madde esaslarına göre Sayıştay Başkan ve Üyeleri Ön Seçim Geçici Komisyonunca belirlenecek iki aday arasından Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca gizli oyla seçilir.

Sayıştay Başkanı seçilebilmek için Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olmamak kaydıyla, mevcudun salt çoğunluğunun oyu aranır.

Sayıştay Başkanının görev süresi yedi yıldır. Süresi biten yeniden seçilebilir. Yeniden seçilemeyen veya seçime girmeyen Sayıştay Başkanının görev süresi yeni Başkan göreve başlayıncaya kadar devam eder. Görevi sona eren Sayıştay Başkanı boş kadro şartı aranmaksızın Sayıştay üyesi olarak görevine devam eder, boşalan ilk üye kadrosu kendisine tahsis edilir.

Daire başkanlarının seçimi
Madde 14- Daire başkanları, Sayıştay Genel Kurulunca, en az üç yılını doldurmuş üyeler arasından gizli oy ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk üç oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, üçüncü oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılır. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye daire başkanı seçilmiş olur.

Daire başkanlarının görev süresi dört yıldır. Süresi dolan veya kendi isteği ile üyeliğe dönmüş olanlar yeniden seçilebilir.

Seçim, görev süresinin bittiği tarihten, diğer sebeplerle boşalma halinde boşalmanın vuku bulduğu tarihten itibaren on beş gün içinde yapılır. Çalışmaya ara verme müddeti bu sürenin hesabında dikkate alınmaz.

Başkanlıktan ayrılan daire başkanları, boş üye kadrosu şartı aranmaksızın üyeliğe dönerler. Boşalan ilk üye kadrosu kendilerine tahsis edilir.

Üyelerin seçimi
Madde 15- Sayıştay üyelerinin dörtte üçü Sayıştay meslek mensuplarından, geriye kalanlar diğer adaylar arasından seçilir. Üyeliklerde boşalma olması halinde boşalan kontenjan için seçim yapılır. Daire başkanlığı kadroları da bu hesaba dahildir.

Sayıştay Başkanlığı boşalan üyelik sayısının beşi bulduğu tarihten itibaren yedi gün içinde başlamak üzere Resmi Gazete ve diğer basın ve yayın organları kanalı ile seçim için duyuru yapar. Başvurular Sayıştaya yapılır. Üye adaylığı için başvuru süresi, ilk duyuru tarihinden itibaren bir aydır.

Sayıştay Genel Kurulunca, Sayıştaya başvuranların sicilleri üzerinde yapılacak inceleme sonucunda, bu Kanunda yazılı niteliklere sahip oldukları anlaşılanlar arasından mevcut üye sayısının salt çoğunluğunun gizli oyu ile her boş yer için dörder aday seçilir. Aday seçimi, başvuru süresinin bitiminden itibaren otuz iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Seçim sonuçları, seçimi takip eden üç iş günü içerisinde Sayıştay Başkanlığınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulur. Otuz iş günlük sürede seçim tamamlanamadığı takdirde Sayıştay Başkanlığı aday adaylıkları kabul edilmiş olanların tümünü kontenjan gruplarını da belirtmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunar. Bu durumda, aday seçimi müteakip fıkrada belirtilen usule göre yapılır.

Sayıştay Başkanlığınca bildirilenler arasından bu maddenin birinci fıkrasındaki dağılım oranları dahilinde 16 ncı madde esaslarına göre boş üyelik sayısının iki katı kadar belirlenen adaylar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna sunulur. Dağılım oranları dahilinde gösterilen adaylar için ayrı ayrı listeler halinde, birleşik oy pusulası düzenlenir. Adayların adlarının karşısındaki özel yer işaretlenmek suretiyle oy kullanılır. Seçilecek üyelerin sayısından fazla verilen oylar geçersiz sayılır.

Ön Seçim Geçici Komisyonu
Madde 16- Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda yapılacak Sayıştay Başkanlığı ve Sayıştay üyeliği seçimleri için gerekli değerlendirmeleri yapmak ve aday belirlemek üzere Sayıştay Başkanı ve Üyeleri Ön Seçim Geçici Komisyonu kurulur.

Bu Komisyon, Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri arasından, siyasi partiler ile bağımsızların Türkiye Büyük Millet Meclisindeki temsil güçleri oranında ve ad çekme usulü ile belirlenen onbeş kişiden oluşur. Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı, kendi siyasi parti grubunun kontenjanından Ön Seçim Geçici Komisyonuna katılır ve başkanlık eder.

Ön Seçim Geçici Komisyonu mevcudun salt çoğunluğu ile toplanır. Sayıştay Başkan adaylarının seçiminde aday listesi, Sayıştay üye adaylarının seçiminde ise kontenjan gruplarına göre düzenlenen birleşik oy pusulası kullanılır. Aday seçimleri gizli oyla yapılır. Aday seçilebilmek için ilk turda üye tam sayısının salt çoğunluğu, ikinci turda oylamaya katılanların salt çoğunluğu aranır. İlk iki oylamada sonuç alınamadığı takdirde, geçerli oyların en yükseğini alanlar seçilmiş sayılır. Adayların belirlenmesi sırasında oylarda eşitlik olması halinde, eşit oy alanlar arasında yeniden oylama yapılır.

Ön Seçim Geçici Komisyonu gerekli gördüğü hallerde adaylarla mülakat yapabilir.

Başraportör, raportör ve denetçilerin nitelikleri, mesleğe alınmaları, atanmaları ve yükseltilmeleri
Madde 17- Başraportör, raportör ve denetçiler denetçi yardımcılığından yetişirler.

Denetçi yardımcılığına, hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya öğretim itibariyle bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından onanmış yurt içi veya yurt dışındaki fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmiş olanlar arasından açılacak sınavı kazananlar Sayıştay Başkanı tarafından aday olarak atanırlar.

Sınava girebilmek için 31 yaşından gün almamış ve Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde gösterilen genel nitelikleri haiz olmak şarttır. Denetçi yardımcılığı adaylığına giriş sınavı esas ve usulleri ile adaylarda aranacak diğer şartlar yönetmelikle düzenlenir.

Denetçi yardımcılarının adaylık süresi en az bir, en çok iki yıldır.

Adaylık süresi sonunda; bilgi, çalışma ve ahlâk bakımından hizmete elverişli görülenler Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulunun kararı ve Sayıştay Başkanının onayı ile denetçi yardımcılığına atanır. Hizmete elverişli görülmeyenlerin görevine Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararı ve Sayıştay Başkanının onayı ile son verilir.

Denetçi yardımcıları için meslek kursu ve stajdan oluşan eğitim programı uygulanır. Eğitim programının içeriği, süresi ve program kapsamındaki sınavlar ile eğitim programına ilişkin diğer esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir. Denetçi olabilmek için eğitim programının bitiminden sonra yapılacak meslek sınavını başarmak şarttır.

Denetçi yardımcıları denetçiliğe, Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararı ve Sayıştay Başkanının onayı ile atanır.

Başraportör, raportör ve denetçilerden yükselme sürelerini dolduranların bulundukları kadroda üst derece aylığı verilerek veya üst kadroya atanarak yükselmelerinde yeterlik esastır. Yeterlik, sicillerine göre belli olur.

Bunların yükselebilmeleri, üstüste iki sicillerinin olumlu olmasına bağlıdır. Üç sicil döneminde iki olumlu sicil alanlar da yükselebilirler.

Boşalan bir üst kadroya atanmada aynı derecede yeterli olanlar birden fazla ise; disiplin cezası almamış bulunmak, mesleki inceleme ve yayınlarda bulunmuş olmak, bir yabancı dilden Devlet dil imtihanını kazanmış olmak ve kıdem tercih sebepleri sayılır. Tercih sebepleri yoksa yapılacak sınavda üstün başarı gösterenler yükseltilir.

Başraportör, raportör ve denetçilerin yükseltilme işleri Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararı ve Sayıştay Başkanının onayıyla olur.

Sayıştay meslek mensuplarının yükselme süreleri iki yıldır.

Başsavcı ve savcıların nitelikleri ve atanmaları
Madde 18- Sayıştay savcıları, Sayıştay Başkanının görüşü alınmak suretiyle Başbakanın teklifi ve Cumhurbaşkanının onayı ile atanırlar. Bunların aşağıdaki nitelikleri taşıması gerekir:

a) Hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri veya öğrenim itibariyle bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından onanmış yurtiçindeki veya yurtdışındaki en az dört yıllık fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmiş olmak ve yükseköğrenimden sonra mali, iktisadi ve hukuki konularla ilgili kamu hizmetinde en az yirmi yıl çalışmış olmak,

b) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde denetim elemanlığı veya daire başkanlığı ve üstü görevlerde en az üç yıl bulunmuş olmak.

Sayıştay Başsavcısı; birinci sınıfa ayrılmış ve üyeliğe seçilme hakkını kaybetmemiş meslek mensupları ile en az üç yıl görev yapmış Sayıştay savcıları arasından Sayıştay Genel Kurulunca dört yıllığına seçilir. Süresi dolan veya kendi isteği ile savcılığa dönmüş olanlar yeniden seçilebilir.

Savcıların intibaklarında Sayıştay dışındaki hizmet sürelerinin üçte ikisi dikkate alınır. Başsavcı ve savcılar; aylık, ödenek, mali, sosyal, emeklilik ve diğer hakları ile disiplin, ceza kovuşturması, sicil ve teminatları bakımından kendi derece ve kıdemindeki denetçiler hakkındaki hükümlere tabidir.

Yönetim birimleri ve mensupları
Madde 19- Yönetim mensuplarının, Devlet Memurları Kanununda yazılı nitelikleri taşımaları gerekir. Bunlar, Devlet Memurları Kanunu uyarınca kurulacak kurulun kararı üzerine Sayıştay Başkanının onayı ile atanırlar.

Sayıştayın yönetim işleri Sayıştay Başkanının onayı ile kurulan birimler tarafından yürütülür. Yönetim mensupları, Devlet Memurları Kanununa tabi olarak yönetim birimlerinde çalışan görevlileri ifade eder. Yönetim birimlerinin görevleri, bu görevlerin yürütülmesine ilişkin esas ve usuller ile ilgililerin sorumlulukları yönetmelikle düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sayıştayın Yargı, Karar ve Diğer Organlarının Kuruluş, İşleyiş , Görev ve Yetkileri

Başkanlık
Madde 20- Başkanlık; Sayıştay Başkanı, başkan yardımcıları ve bölüm başkanlarından oluşur.

Denetim ve denetim destek grup başkanlıkları ile yönetim birimleri doğrudan Başkanlığa bağlı olarak görev yapar.

Sayıştay Başkanı
Madde 21- Sayıştayın yönetimi ve temsili Sayıştay Başkanına aittir. Sayıştay Başkanı, kurumun en üst yöneticisi olup genel işleyişten sorumludur; kanunlarla verilen görevlerin iyi yapılması ve yönetimin düzenli bir surette yürütülmesi için gerekli tedbirleri alır.

Sayıştay Başkanı, Genel Kurulun başkanı olup gerekli gördükçe Temyiz Kurulu ve Daireler Kuruluna da başkanlık eder; bu kurullara verilecek işleri düzenler ve görüşmeleri yönetir.

Sayıştay Başkanı; daire başkanları ve üyelerin dairelerini belirler, ihtisas dairelerini tespit eder, işleri dairelere dağıtır, denetim ve denetim destek grup başkanlıklarını oluşturur, meslek ve yönetim mensuplarının görevlerini ve görev yerlerini tayin ve tespit eder.

Sayıştay Başkanı, gerekli gördüğü durumlarda, en çok beş denetçiyi Başkanlık danışmanı olarak görevlendirir.

Sayıştay Başkanı görevinde bulunamayacağı zaman daire başkanlarından birini yerine vekil bırakır. Vekil tayin etmemiş olduğu veya Sayıştay Başkanlığının açık bulunduğu hallerde daire başkanlarının en kıdemlisi Sayıştay Başkanlığına vekalet eder.

Başkan yardımcıları
Madde 22- Sayıştay Başkanı, biri denetim diğeri yönetim ile ilgili işlerde kendisine yardımcı olmak üzere üyeler arasından iki başkan yardımcısı görevlendirir.

Denetimle ilgili başkan yardımcısı, denetim faaliyetlerinin yürütülmesi, raporlanması ve gözden geçirilmesinden sorumlu olup, denetim ve denetim destek grup başkanlıklarının çalışmalarını Sayıştay Başkanı adına yönetir. Denetimle ilgili başkan yardımcısına verilmiş görevlerin yerine getirilmesine yardımcı olmak üzere Sayıştay Başkanının onayı ile, birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl çalışmış meslek mensupları arasından en çok beş bölüm başkanı görevlendirilir.

Yönetimle ilgili başkan yardımcısı, yönetim birimlerini Sayıştay Başkanı adına yönetir. Yönetimle ilgili başkan yardımcısına verilmiş görevlerin yerine getirilmesine yardımcı olmak üzere Sayıştay Başkanının onayı ile dördüncü ve daha yukarı derecelerdeki meslek mensuplarından en çok beş bölüm başkanı görevlendirilir.

Başkan yardımcıları daire başkanının sahip olduğu mali haklardan yararlanır.

Daireler
Madde 23- Bir başkan ile altı üyeden kurulu daireler birer hesap mahkemesidir. Daireler bir başkan ve dört üye ile toplanır; hüküm, görüş bildirme ve kararlar oy çokluğuyla verilir.

Daireler;

a) Hesap mahkemesi olarak yargı raporlarını hükme bağlar.

b) Sayıştay raporları hakkında görüş bildirir.

c) Sayıştay Başkanı tarafından görüşülmesi istenilen diğer konular hakkında görüş bildirir veya karar verir.

Sayıştay raporlarının dairelerde görüşülmesi sırasında ilgili grup başkanı veya raporun denetçisi katılarak görüşünü açıklar.

Sayıştay raporlarının görüşülmesi sırasında açıklamalarda bulunması için ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi veya görevlendireceği yardımcısı çağrılabilir.

Daire başkanlığının boşalması, daire başkanının izinli veya özürlü olması veya Sayıştay Başkanlığına vekalet etmesi halinde en kıdemli üye daire başkan vekilliğini yapar. Kıdemde esas, üyeliğe seçilmedir.

Daire başkanları, üyeler ve raportörler
Madde 24- Daire başkanları mümkün olan en kısa sürede; dairelerine verilen yargı raporlarının görüşülmesini, bunlara ilişkin tutanak ve ilamların düzenlenmesini ve Sayıştay raporlarına ilişkin işlemlerin sonuçlandırılmasını, Sayıştay Başkanı tarafından dairelerine intikal ettirilen konular hakkında daire görüş veya kararının bildirilmesini ve diğer işlerin yapılmasını sağlamakla görevlidir.

Üyeler, bulundukları dairelerde daire başkanı yada dahil bulundukları kurulda kurul başkanı tarafından kendilerine verilen dosyaları ve raporları geciktirmeden inceleyerek görevli daire veya kurullara gerekli açıklamaları yapar, görüş ve düşüncelerini gerekçeleri ile yazılı olarak bildirir, dairelerin ve üyesi bulundukları kurulların toplantılarına katılır, oylarını verir, daire ve kurullarla ilgili olmak üzere verilen diğer işleri görür.

Raportörler, bağlı bulundukları daire ve kurullarca verilen karar ve görüşler dairesinde karar, tutanak, ilâm ve daire görüşünü düzenleyerek bunların gerektirdiği diğer işlemleri yapar.

Genel Kurul
Madde 25- Genel Kurul, Sayıştay Başkanının başkanlığında daire başkanları, başkan yardımcıları ve üyelerden oluşur.

Genel Kurul;

a) Genel uygunluk bildirimlerini görüşür.

b) İçtihadın birleştirilmesi kararı alır.

c) Sayıştaya ilişkin kanun tasarısı ve teklifleri hakkında görüş bildirir.

d) Sayıştay Başkanı tarafından incelenmesi istenilen diğer konular hakkında görüş bildirir veya karar verir.

e) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapar.

Başsavcı doğrudan doğruya veya Sayıştay Başkanının çağrısı üzerine, oy hakkı olmamak üzere Genel Kurul toplantılarına katılır.

Genel Kurul mevcut üye sayısının en az üçte ikisi ile toplanır, mevcudun salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliğinde Sayıştay Başkanının bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.

Temyiz Kurulu
Madde 26- Temyiz Kurulu, Sayıştay Genel Kurulunca, Rapor Değerlendirme Kurulunda görevlendirilenler dışında kalan daire başkanları arasından iki yıl için seçilecek dört daire başkanı ve her daireden seçilecek ikişer üyenin katılımı ile kurulur. Her yıl üyelerin yarısı yenilenir. Üyeliği sona erenler Kurula tekrar seçilebilir. Kurula en kıdemli daire başkanı başkanlık eder.

Kurul üye tamsayısının en az üçte ikisi ile toplanır. Kanuni mezuniyet ve münhal üyelik sebebiyle toplantı yeter sayısının sağlanamadığı hallerde, dairelerden Kurula seçilmiş bulunan üye sayısını aşmamak ve o toplantıya münhasır olmak kaydıyla Kurul Başkanı tarafından yeter sayıyı sağlayacak kadar üye toplantıya davet edilebilir. Kurul, mevcudun salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Kararı temyiz edilen daire başkan ve üyelerinin oy hakkı olmaz. Duruşmalı oturumlarda savcı kurul huzurunda görüşünü açıklar.

Temyiz Kurulu Sayıştay dairelerince verilen ilâmların son hüküm merciidir.

Daireler Kurulu
Madde 27- Daireler Kurulu, Rapor Değerlendirme Kurulunda görevlendirilen ve Temyiz Kuruluna seçilen daire başkanı ve üyelerin dışında kalan daire başkanı ve üyelerden kurulur. En kıdemli daire başkanı Kurula başkanlık eder.

Kurul mevcut üye sayısının en az üçte ikisi ile toplanır. Kanuni mezuniyet sebebiyle toplantı yeter sayısının sağlanamadığı hallerde, dairelerden Kurula görevlendirilmiş üye sayısını aşmamak ve o toplantıya münhasır olmak kaydı ile Kurul Başkanı tarafından yeter sayıyı sağlayacak kadar üye toplantıya davet edilebilir. Kurul, mevcudun salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.

Daireler Kurulu;

a) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince mali konularda düzenlenecek yönetmelikler ile yönetmelik niteliğindeki düzenleyici işlemler,

b) Denetim ile ilgili yönetmelikler dışında kalan ve bu Kanun gereğince hazırlanacak diğer yönetmelikler,

c) Sayıştay Başkanı tarafından incelenmesi istenen konular,

hakkında görüş bildirir.

Kurul, bu Kanunla kendisine verilmiş olan diğer görevleri de yapar.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince mali konularda düzenlenecek yönetmelikler ile yönetmelik niteliğindeki düzenleyici işlemler, Sayıştayın istişari görüşü alınarak yürürlüğe konulur. Sayıştay bu görüşünü istemin yapılması tarihinden itibaren en geç iki ay içinde bildirir.

Rapor Değerlendirme Kurulu
Madde 28- Kurul, Sayıştay Başkanı tarafından iki yıl için görevlendirilen iki daire başkanı ile her daireden birer üye ve denetimden sorumlu başkan yardımcısından oluşur. Kurul üyeliğinde boşalma olması halinde kalan süreyi tamamlamak üzere Sayıştay Başkanı tarafından boşalan yer için görevlendirme yapılır.

Kurulun başkanı Sayıştay Başkanıdır. Başkanın katılamadığı durumlarda Kurula en kıdemli daire başkanı başkanlık eder.

Kurul üye tamsayısının en az üçte ikisi ile toplanır. Kanuni mezuniyet sebebiyle toplantı yeter sayısının sağlanamadığı hallerde, Kurula görevlendirilmiş üye sayısını aşmamak ve o toplantıya münhasır olmak kaydı ile Kurul Başkanı tarafından yeter sayıyı sağlayacak kadar üye toplantıya davet edilebilir. Kurul, mevcudun salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.

Rapor Değerlendirme Kurulu;

a) Sayıştay raporları,

b) Denetim ile ilgili konularda bu Kanun gereğince hazırlanacak yönetmelikler,

c) Sayıştay Başkanı tarafından incelenmesi istenen konular,

hakkında görüş bildirir.

Sayıştay raporlarının Kurulda görüşülmesi sırasında ilgili grup başkanı veya raporun denetçisi katılarak görüşünü açıklar.

Sayıştay raporlarının görüşülmesi sırasında açıklamalarda bulunması için ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi veya görevlendireceği yardımcısı çağrılabilir.

Yüksek Disiplin Kurulu
Madde 29- Yüksek Disiplin Kurulu, her takvim yılı için Sayıştay Genel Kurulunca seçilecek beş daire başkanı ve her daireden seçilecek birer üye ile kurulur. Kurul, üye tamsayısı ile toplanır. Disiplin kovuşturması yapılmasına ve disiplin cezası verilmesine ilişkin kararlar üçte iki çoğunlukla verilir. Kurula en kıdemli daire başkanı başkanlık eder.

Daire başkanı veya üyelerden herhangi birinin Kurula katılmadığı veya boşalma olduğu hallerde daire başkanı veya üyenin bağlı bulunduğu dairenin en kıdemli üyesi Kurula katılır. Haklarında isnatta bulunulanlar, Disiplin Kurulu üyesi ise, Kurula katılamazlar.

Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu
Madde 30- Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu her takvim yılı için Genel Kurulca seçilecek bir daire başkanı, bir üye, bir uzman denetçi veya raportör, bir başdenetçi ile denetimden sorumlu başkan yardımcısından kurulur. Kurula daire başkanı başkanlık eder. Aynı şekilde birer yedek üye seçilir.

Kurul üye tamsayısı ile toplanır ve oy çokluğuyla karar verir. Kurul üyeleri şahıslarını ilgilendiren konuların görüşüldüğü toplantılara katılamazlar.

Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu
Madde 31- Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulu, Sayıştay Başkanı, denetimden sorumlu başkan yardımcısı ve buna bağlı bölüm başkanlarından oluşur. Kurul, Sayıştay Başkanının katılamadığı durumlarda başkan yardımcısının başkanlığında toplanır.

Denetim, Planlama ve Koordinasyon Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Kurum stratejik planı ve yıllık programlarını hazırlamak,

b) Türkiye Büyük Millet Meclisinin, kamuoyunun ve denetlenen kamu idarelerinin beklentileri de dikkate alınarak denetim stratejik planlarını ve yıllık denetim programlarını hazırlamak.

c) Plan ve programların uygulamasını izlemek, değerlendirmek, gerekli koordinasyonu sağlamak, performans ölçüm sistemlerini oluşturmak ve Sayıştay faaliyet raporlarını hazırlamak.

d) Denetime ilişkin yönetmelik, standart, rehber ve el kitaplarını hazırlamak.

e) Sayıştay Başkanının görüşülmesini istediği konularda görüş bildirmek.

Denetim ve denetim destek grup başkanları, görev alanlarına ilişkin konuların görüşülmesi sırasında Kurul toplantılarına çağrılır.

Kurul toplantılarına; Kurum stratejik planlarının hazırlanması ve izlenmesi ile yıllık programların hazırlanmasına ilişkin hususların görüşülmesi sırasında, yönetimle ilgili başkan yardımcısı ve bölüm başkanları ile Sayıştay Başkanı tarafından her daireden görevlendirilecek birer üye ve denetim ve denetim destek grup başkanları da katılır.

Denetim ve denetim destek grup başkanlıkları
Madde 32- Denetim ve denetim destek grup başkanlıkları bir grup başkanı ile yeterli sayıda denetçiden oluşur.

Denetim grup başkanlıkları, Sayıştaya bu Kanun ve diğer hukuki düzenlemelerle verilen denetim ve inceleme görevlerini yerine getirir.

Denetim destek grup başkanlıkları, Sayıştaya bu Kanun ve diğer hukuki düzenlemelerle verilen görevlerin etkin bir biçimde yerine getirilmesini sağlamak üzere başkanlıkça verilen görevleri yapar.

Denetçiler, Sayıştay Başkanı veya onun adına grup başkanlarınca kendilerine verilen denetim ve inceleme görevlerini, kanun, tüzük, yönetmelik, standart, rehber, el kitabı ve genelgelerdeki esas ve usuller dairesinde yerine getirerek sonucunu bir raporla Başkanlığa bildirmek ve bu Kanunla verilen diğer işleri yapmakla görevlidir.

Denetim ve denetim destek grup başkanlıklarının çalışma esasları ile grup başkanlarının görev ve sorumlulukları bir yönetmelikle düzenlenir.

Denetim ve denetim destek grup başkanlıklarının çalışmalarına yardımcı olmak üzere yeterli sayıda yönetim mensubu görevlendirilir.

Denetimin daha etkin yürütülmesi için Sayıştay Başkanının teklifi ve Sayıştay Genel Kurulunun kararı ile gerek görülen illerde denetim grup başkanlıkları kurulur. Bu grupların çalışma esas ve usulleri ile görevlendirme kriterleri ve diğer hususlar Sayıştay Genel Kurulunca kabul edilecek bir yönetmelikle düzenlenir.

Savcılık
Madde 33- Savcılık Başsavcı ve savcılardan oluşur.

Başsavcının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Savcılığa intikal eden yargı raporlarını, temyiz konusu dosyaları ve diğer işleri savcılara havale eder.

b) İlamların infazını izler ve bu hususla ilgili gerekli işlemleri yapar.

c) Hakkında suç duyurusunda bulunulan sorumluların ve diğer ilgililerin durumlarını izler.

d) Sayıştayca belirtilen süreler içerisinde verilmeyen hesapları takip eder, hesabı ve istenilen bilgi ve belgeleri vermeyen sorumlular ve diğer ilgililer hakkında bu Kanunda belirtilen gerekli işlemleri yapar.

e) Kanunlarla ve Sayıştay Başkanı tarafından verilen diğer görevleri yapar.

Savcıların görev ve yetkileri şunlardır:

a) Kendilerine havale edilen hesaplara ilişkin yargı raporlarını, temyiz konusu dosyaları ve diğer işleri inceleyerek düşüncelerini en kısa sürede gerekçeli olarak bildirirler.

b) Oy hakkı bulunmamak üzere yargılamaya katılırlar.

c) Başsavcı tarafından verilen diğer görevleri yerine getirirler.

Savcılık çalışma esas ve usulleri bir yönetmelikle düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ KISIM
Denetim ve Raporlama

BİRİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Denetim Süreci

Denetimin genel esasları
Madde 34- Denetimin genel esasları şunlardır:

a) Denetim genel kabul görmüş uluslararası denetim standartlarına uygun olarak yürütülen planlı bir faaliyettir.

b) Sayıştay ve denetçiler denetim faaliyetini bağımsız ve tarafsız olarak yürütür. Sayıştay denetim görevinin planlanması, programlanması ve yürütülmesinde talimat almaz. Önceliklerini tespit etmede, işini görevine uygun biçimde programlamakta ve yapacağı denetimlere uygun yöntemleri seçmekte serbesttir.

c) Denetimler; sistem tabanlı teknikler, analitik inceleme teknikleri, istatistiki örnekleme ve bilişim sistemlerinin denetimi dahil güncel denetim metodolojilerinin uygulanmasında gerekli özen gösterilerek gerçekleştirilir.

d) Denetim, idarenin bütün işlem ve faaliyetleri ile iç kontrol sistemlerinin incelenmesini; kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun kullanılmasının değerlendirilmesini içerir.

e) Denetim görevinin etkin bir biçimde yerine getirilmesi için kurum mensuplarının teknik ve mesleki yeterlikleri geliştirilir.

f) Kalite güvencesinin sağlanması için, denetimin her aşaması denetim standartlarına, mesleki ahlak kurallarına, stratejik planlara ve denetim programlarına uygunluğu açısından gözden geçirilir.

Düzenlilik ve performans denetimi
Madde 35- Denetimler düzenlilik ve performans denetimini kapsar.

Düzenlilik denetimi;

a) Kamu idarelerinin gelir, gider, mal ile diğer hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti,

b) Kamu idarelerinin mali rapor ve tablolarının değerlendirilerek bunların güvenilirliği ve doğruluğu hakkında görüş bildirilmesi,

c) İdarelerce alınan mali karar ve yapılan işlemler ile program ve faaliyetlerin kurumsal amaç, hedef, standart, plan ve hukuki düzenlemelere uygunluğunun değerlendirilmesi,

d) Mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesi,

suretiyle gerçekleştirilir.

Performans denetimi; kamu idarelerinin, kamu kaynaklarının ve kamu idarelerinin faaliyetlerinin etkililiği, ekonomikliği ve verimliliğini değerlendirmek suretiyle gerçekleştirilir.

Bu denetimler sonucunda denetimle ilgili olan veya denetimden kaynaklanan ve açıklanması gerekli görülen diğer hususlar da rapor edilebilir.

Denetim süreci
Madde 36- Denetimler;

a) Planlama,

b) Programın uygulanması,

c) Sonuçların raporlanması,

d) Raporların izlenmesi,

aşamalarından oluşur.

Denetim ve incelemenin esas ve usulleri, ilgili hukuki düzenlemeler ile genel kabul görmüş uluslararası denetim standartları çerçevesinde hazırlanacak yönetmelik, standart, rehber ve el kitaplarında belirtilir.

İKİNCİ BÖLÜM
Sayıştay Raporları

Dış denetim genel değerlendirme raporu
Madde 37- Kamu idarelerinin düzenlilik ve performans denetimleri sonucunda denetim grup başkanlıklarınca düzenlenen raporlar, idareler itibarıyla konsolide edilir ve bir örneği Sayıştay Başkanlığınca ilgili kamu idaresine gönderilir. Denetim raporları, kamu idarelerinin üst yöneticisi tarafından, raporun alındığı tarihten itibaren otuz gün içinde cevaplandırılır. Bu cevaplar da dikkate alınarak düzenlenen denetim raporları, Sayıştay dairelerinin görüşleri alınmak üzere raporun ilgili olduğu yılın bitimini takip eden Mayıs ayı sonuna kadar Sayıştay Başkanlığına sunulur. Bu raporlara kamu idarelerinin cevapları da eklenir. Daireler, raporlar hakkındaki görüşlerini Temmuz ayının onbeşine kadar Sayıştay Başkanlığına sunar.

Dairelerce görüş bildirilen denetim raporları birleştirilerek dış denetim genel değerlendirme raporu hazırlanır ve Rapor Değerlendirme Kurulunun görüşü alındıktan sonra Sayıştay Başkanınca Genel Uygunluk Bildirimi ile birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.

Gerekli görülen hallerde dış denetim sonuçları müstakil raporlar halinde de Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.

Kamu idarelerinin (kamu iktisadi teşebbüsleri hariç) sermayesinin doğrudan doğruya veya dolaylı olarak yarısından fazlasına sahip bulundukları kuruluş ve ortaklıklarının denetimi, bu idarelerin denetimi ile birlikte gerçekleştirilir ve denetim sonucunda hazırlanan raporlar Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur ve bilgi ve gereği için ilgili kamu idarelerine gönderilir.

Faaliyet genel değerlendirme raporları
Madde 38- Kamu idareleri tarafından gönderilen idare faaliyet raporları, İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan mahallî idareler değerlendirme raporu ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan genel faaliyet raporu denetim grup başkanlıklarınca denetim sonuçları da dikkate alınarak değerlendirilir.

Bu raporlar hakkında hazırlanan değerlendirme raporları, Sayıştay Başkanı tarafından görüşü alınmak üzere Rapor Değerlendirme Kuruluna gönderilir.

Mahallî idarelerin raporları hariç idare faaliyet raporları, mahallî idareler değerlendirme raporu ve genel faaliyet raporu, hazırlanan Sayıştay değerlendirmeleri de eklenmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Mahallî idarelerin idare faaliyet raporları hakkındaki Sayıştay değerlendirmelerinin bir örneği İçişleri Bakanlığına, bir örneği de ilgili mahalli idarenin meclisine gönderilir.

Mali istatistikleri değerlendirme raporu
Madde 39- Maliye Bakanlığınca yayımlanan bir yıla ait malî istatistikler izleyen yılın Mart ayı içinde; hazırlanma, yayımlanma, doğruluk, güvenilirlik ve önceden belirlenmiş standartlara uygunluk bakımından denetim grup başkanlıklarınca değerlendirilir.

Bu amaçla düzenlenen değerlendirme raporu, Sayıştay Başkanınca Rapor Değerlendirme Kurulunun görüşü de alındıktan sonra Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur ve Maliye Bakanlığına gönderilir. Bu raporda yer alan değerlendirmelere ilişkin olarak Maliye Bakanı gerekli önlemleri alır.

Kamu iktisadi teşebbüsleri yıllık denetim raporu ve genel rapor
Madde 40- Denetim grup başkanlıklarınca, kamu iktisadi teşebbüslerinin düzenlilik ve performans denetimi sonucunda hazırlanan yıllık denetim raporları, denetlenen kamu iktisadi teşebbüsüne ve bir örneği de ilgili bakanlığa gönderilir. Kamu iktisadi teşebbüsleri, hazırlayacakları cevaplarını varsa yönetim kurullarından yoksa yetkili organlarından geçirmek kaydıyla raporun alındığı tarihten itibaren kırkbeş gün içinde Sayıştaya ve ilgili bakanlığa gönderir. İlgili bakanlıklar bu cevapları kendi görüşleri ile birlikte en geç onbeş gün içinde Sayıştaya gönderir.

Bu cevaplar da dikkate alınarak düzenlenen yıllık denetim raporları, ilgili olduğu yılın bitimini takip eden Temmuz ayının onbeşine kadar, verilen cevaplar da eklenerek Sayıştay Başkanlığına sunulur. Bu raporlar Sayıştay Başkanı tarafından görüş alınmak üzere dairelere gönderilir. Daireler görüşlerini Eylül ayı sonuna kadar Sayıştay Başkanlığına sunar.

Yıllık denetim raporları ile denetlenen kuruluşların yıllık faaliyet sonuçlarını sektör esasına bağlı olarak topluca belirten kamu iktisadi teşebbüsleri genel raporu, Rapor Değerlendirme Kurulunun görüşü alındıktan sonra Aralık ayı sonuna kadar Sayıştay Başkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.

Genel uygunluk bildirimi
Madde 41- Sayıştay, merkezi yönetim bütçe kanunu kapsamındaki kamu idareleri için düzenleyeceği genel uygunluk bildirimini, kesin hesap kanun tasarısının verilmesinden başlayarak en geç yetmişbeş gün içinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.

Genel uygunluk bildirimi taslağı; denetim grup başkanlıklarınca dış denetim genel değerlendirme raporları, idare faaliyet raporları ve genel faaliyet raporu dikkate alınarak hazırlanır. Uygunluk değerlendirmesinde kesin hesap kanun tasarısında yer alan merkezi yönetim bütçe kanunu uygulama sonuçları, kamu idare hesapları esas alınarak saptanan sonuçlarla karşılaştırılır. Bu karşılaştırmada bunların uygunluk derecesiyle birlikte kamu idare hesaplarını oluşturan mali rapor ve tablolar ile kesin hesap kanun tasarısı ekinde yer alan cetvel ve belgelerin güvenilirliği ve doğruluğu da değerlendirilir. Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması gereken diğer hususlar da belirtilerek düzenlenen genel uygunluk bildirimi taslakları grup başkanlıklarınca Sayıştay Başkanlığına sunulur.

Bu taslak Sayıştay Genel Kurulunda görüşülerek genel uygunluk bildirimine son şekli verilir. Genel uygunluk bildirimlerinin görüşülmesi sırasında açıklamalarda bulunması için ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi veya görevlendireceği yardımcısı çağrılabilir. Bu görüşmeler sırasında Maliye Bakanlığı adına bir yetkili ile Sayıştay Başsavcısı da hazır bulunur.

Kesin hesap kanunu tasarısı ve genel uygunluk bildiriminin Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş olması, ilgili yıla ait Sayıştayca sonuçlandırılamamış denetim ve hesap yargılamasını önlemez ve hesapların kesin hükme bağlandığı anlamına gelmez. Genel uygunluk bildiriminin sunulmasından sonra kesin hesaplara ilişkin olarak ortaya çıkacak bulgular ilk genel uygunluk bildirimi ile birlikte ek olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.

Kesin hesap kanunu tasarılarına, kesin hesapların ait olduğu yılın sonuna kadar kesinleşmiş Sayıştay ilâmlarının yerine getirilme oranını gösteren bir cetvel eklenir.

Diğer raporlar
Madde 42- Bu Kanunun diğer maddelerinde belirtilen raporlar dışında kalan denetim ve incelemeler sonucunda hazırlanan raporlardır. İlgili daire ve Rapor Değerlendirme Kurulu Sayıştay Başkanı tarafından belirlenen süreler içinde bu raporlar hakkında görüş bildirir.

Sayıştay Başkanı, bu raporları gereğine göre Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmaya veya ilgili kamu idaresine göndermeye yetkilidir.

Denetim ve incelemeler sırasında anlam, uygulama veya sonuçları bakımından kamu zararına yol açıcı nitelikte görülen kanun ve diğer hukuki düzenlemeler hakkında da rapor düzenlenebilir. Bu raporlar Sayıştay Genel Kurulunda görüşülür ve karar gereğince ilgisine göre Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur veya ilgili kamu idaresine gönderilir.

Raporların kamuoyuna duyurulması
Madde 43- Sayıştay raporları, Türkiye Büyük Millet Meclisine veya ilgili kamu idarelerine verildiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay Başkanı veya görevlendireceği yetkili tarafından, kanunların açıklanmasını yasakladığı durumlar hariç kamuoyuna duyurulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetim ve Raporlama ile İlgili Diğer Hususlar

Türkiye Büyük Millet Meclisinden gelen denetim talepleri
Madde 44- Türkiye Büyük Millet Meclisi araştırma, soruşturma ve ihtisas komisyonlarının kararına istinaden Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının talebi üzerine Sayıştay, talep edilen konuyla sınırlı olmak kaydıyla denetimine tâbi olup olmadığına bakılmaksızın özelleştirme, teşvik, borç ve kredi uygulamaları dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarının hesap ve işlemleri ile aynı usule bağlı olarak, kullanılan kamu kaynak ve imkânlarından yararlanma çerçevesinde her türlü kurum, kuruluş, fon, işletme, şirket, kooperatif, birlik, vakıf ve dernekler ile benzeri teşekküllerin hesap ve işlemlerini denetleyebilir. Denetim sonuçları, ilgili komisyonlarda değerlendirilmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulur.

Türkiye Büyük Millet Meclisinden gelen denetim taleplerine öncelik verilir. Bu taleplerin ne şekilde karşılanacağına ilişkin esas ve usuller Sayıştayca düzenlenecek yönetmelikle tespit edilir.
Cumhurbaşkanlığı bu madde kapsamı dışındadır.

Bağımsız dış denetçilerden yararlanma
Madde 45- Belediyeler ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin (b) bendinde sayılan kamu idareleri; Sayıştayın talebi üzerine hesap ve işlemlerini bağımsız dış denetçilere denetletir. Sayıştayca yapılacak denetimler, bağımsız dış denetçilerin hazırladığı bu raporlar da dikkate alınarak gerçekleştirilir.

Bağımsız dış denetçiler; 1.6.1989 tarihli ve 3568 sayılı Kanuna göre denetime yetkili olan yeminli mali müşavirler ile 28.7.1981 tarihli 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan bağımsız denetleme kuruluşlarıdır.

Bu denetimlerde görev yapacak yeminli mali müşavirler ile bağımsız denetleme kuruluşları adına denetimi yürütecek denetçilerin, Sayıştay tarafından iki aydan az olmamak üzere verilecek mesleki eğitimi alması ve yapılacak sınavda başarılı olması şarttır. Sayıştay meslek mensupluğunda en az oniki yıl bulunmuş olanlar için eğitim ve sınav şartı aranmaz.

Bağımsız dış denetçiler, denetledikleri hesap ve işlemlere ilişkin olarak hazırladıkları raporlardaki yanlış ve yanıltıcı bilgi ve kanaatlerden sorumludur.

Bu denetimlerin yürütülmesine, denetim sonuçlarının Sayıştayca hazırlanacak raporlarda değerlendirilmesine, bağımsız dış denetçilerin belirlenmesine, uyacakları kurallara, sorumluluklarına ve diğer hususlara ilişkin esas ve usuller hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Diğer denetim raporlarından yararlanma
Madde 46- Sayıştay; denetimler sırasında, kamu idareleri hakkında hazırlanan diğer denetim raporlarından yararlanır.

Sayıştay, kendi kuruluş kanunları veya ilgili diğer hukuki düzenlemeler uyarınca hesap ve işlemlerini bağımsız dış denetçilere denetlettiren kamu idarelerinin denetimini, bu dış denetim raporlarından da yararlanarak gerçekleştirir.

Uzman çalıştırma
Madde 47- Sayıştay Başkanı, denetimler sırasında gerekli görmesi halinde, meslek mensuplarına yardımcı olmak üzere geçici olarak Sayıştay dışından uzman çalıştırmaya yetkilidir. Sayıştay dışından uzman görevlendirilme esas ve usulleri yönetmelikle düzenlenir.

Kamu idareleri, Sayıştay Başkanı tarafından gerekli görülen uzman personeli Sayıştay Başkanlığı emrine geçici olarak göndermek ve gereken her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür. Bu şekilde görevlendirilenler, görevli oldukları sürece kurumlarından izinli sayılır ve aylık, tazminat, yan ödeme ile diğer özlük ve sosyal haklarından yararlanmaya devam eder. Bu personele görevleri süresince (20.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarda aylık ek ödemede bulunulur. Bir aydan kısa süreli görevlendirmeler için kıst hesaplama yapılır. Bu ödemeler damga vergisi hariç herhangi bir kesintiye tabi tutulmaz. 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre ödeme yapılması gereken hallerde, aynı kanunun 33 üncü maddesinin (b) bendinde sayılanlar için öngörülen harcırah ayrıca ödenir.

Kamu idareleri görevlileri haricinde uzman çalıştırılması hizmet alımı şeklinde gerçekleştirilir. Bu hizmet alımları 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin (b) bendi kapsamında kabul edilir.

DÖRDÜNCÜ KISIM
Yargılama

BİRİNCİ BÖLÜM
Yargı Raporu ve Daire İlâmları

Yargı raporu
Madde 48- Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin hesap ve işlemlerinin denetimi sırasında denetçiler tarafından kamu zararına yol açan bir husus tespit edildiğinde sorumluların savunmaları alınarak mali yıl sonu itibariyle yargı raporu düzenlenir. Ancak, bu Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hususlara ilişkin düzenlenen yargı raporları için mali yıl sonu beklenilmez. Yargı raporunun düzenlenmesinde, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde cevap vermeyen sorumluların savunmaları dikkate alınmaz.

Yargı raporları eki belgelerle birlikte Başkanlığa sunulur. Başkanlık bu raporları en geç onbeş gün içinde ilgili daireye gönderir.

Yargı raporlarının dairelerce incelenmesi ve yargılanması
Madde 49- Daire başkanları dairelerine verilen yargı raporları hakkında savcılığın yazılı düşüncesini alır.

Daire başkanı savcılığın yazılı düşüncesini içeren yargı raporunu düşüncesini bildirmesi için üyelerden birine verir. Üye kendisine verilen yargı raporu üzerinde gerekli incelemeyi yapar ve yazılı düşüncesi ile birlikte Daire Başkanlığına geri verir.

Üyelerin yazılı düşüncesi üzerine dairece, raporda konu edilen hesap ve işlemlerin yargılanmasına başlanır.

Taraflar yazı ile isterler veya daire lüzum görürse tarafları veya bir tarafı davet ederek savunmalarını dinler ve açıklama isteyebilir.

Yargılama sırasında savcı da hazır bulunur.

Hüküm ve tutanaklar
Madde 50- Daireler tarafından yapılan yargılama sonucunda; hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna veya yasal düzenlemelere uygun olmayan hesap ve işlemlerden doğan kamu zararının sorumlulardan tazminine hüküm verilir. Bu hükümler dışında, gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine karar verilebilir.

Verilen hüküm ve kararlar gerekçeli olarak tutanağa bağlanır ve daire başkanı ve üyeler tarafından imzalanır.

Yargılama sırasında, mahkemelere veya yürütülen bir soruşturma için ilgili idari mercilere verilmiş olması nedeniyle belgeleri bulunmayan yargılama konusu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli görülmemesi ve kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde, bu hususlara ilişkin hesap ve işlemlerin yargılanması durdurularak, hüküm dışı bırakılabilir. Hüküm dışı bırakılan hususlara ilişkin noksanlıklar giderildikten sonra bu hesap ve işlemlerin yargılanmasına devam edilir.

İlâmlar
Madde 51- İlâm müsveddeleri mahkeme kurulu tarafından görülüp imza edildikten sonra bundan gereği kadar ilam çıkarılır. Bu ilâmlardan ikişer nüshası daire başkanı ve üyeler tarafından imza edildikten sonra imzalı nüshalardan birisi dairede alıkonulup diğeri ve imzasız nüshaları rapor dosyası ile birlikte Başkanlığa verilir. Bu ilamlar Sayıştay Başkanı veya tevkil edeceği kimseler tarafından Sayıştay mührü ile mühürlenip imza edildikten sonra mahkeme kurulu tarafından imzalı nüshası Başkanlıkça saklanır.

İlamlarda;

a) Raporu düzenleyen denetçinin, savcının ve ilamı yazan raportörün ad ve soyadları,

b) Sorumluların ve varsa vekil veya temsilcilerin ad ve soyadları ile unvan ve adresleri,

c) Raporu düzenleyen denetçinin ileri sürdüğü olayların ve dayandığı hukuki sebeplerin özeti, istem sonucu ve sorumluların savunmalarının özeti,

d) Duruşmalı işlerde, duruşma yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise hazır bulunanların ad ve soyadları,

e) Kararın hukuki dayanakları ile gerekçesi ve tazmin hükmolunan hallerde tazmin miktarı,

f) Tahsil edilmek suretiyle ilişiği giderilmiş hususlar ve ahizleri ile tahsilat miktarları,

g) Sorgu üzerine tahsil edilmiş olan miktarların yersiz tahsil edildiğine karar verilmesi durumunda, tahsilata ilişkin belgelerin tarih ve numarası, sorumluların ve ahizlerin ad ve soyadları ile iade gerekçesi,

h) Hüküm dışı bırakılan hususlar

l) Kararın tarihi ve oybirliği veya oy çokluğu ile verilmiş olduğu,

j) Kararı veren daire başkan ve üyelerinin ad ve soyadları ile imzaları,

İlamların tebliği, tavzihi ve düzeltilmesi
Madde 52- Sayıştay ilamları; sorumlulara, sorumluların bağlı olduğu kamu idarelerine, ilgili muhasebe birimine ve Savcılığa tebliğ edilir.

Sayıştay daireleri veya temyiz kurulundan verilen kararlar müphem ise taraflardan her biri bunların tavzihini yahut tarafların adı ve soyadı ile sıfatı ve iddiaları sonucuna ilişkin yanlışlıklar ile hüküm fıkrasındaki hesap yanlışlıklarının düzeltilmesini isteyebilir.

Tavzih veya düzeltme dilekçeleri karşı taraf sayısından bir nüsha fazlasıyla verilir.

Kararı vermiş olan daire veya kurul işi inceler ve lüzum görürse dilekçenin bir nüshasını, tayin edeceği süre içerisinde cevap verilmek üzere, diğer tarafa tebliğ eder. Cevap iki nüsha olarak verilir; bunlardan birisi tavzih veya düzeltmeyi isteyen tarafa gönderilir.

Görevli daire veya kurulun bu husustaki kararı taraflara tebliğ olunur.

Tavzih, kararın yerine getirilmesine kadar istenebilir.

İlâmların infazı
Madde 53- Sayıştay ilâmları kesinleştikten sonra üç ay içerisinde yerine getirilir. İlam hükümlerinin yerine getirilmesinden, ilamların gönderildiği kamu idarelerinin üst yöneticileri sorumludur.

İlamlarda gösterilen tazmin miktarı kanuni faize tabi tutularak, İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur. Tazmin miktarlarına uygulanacak faizin başlangıç tarihi, olay ve işlemlerin niteliklerine göre genel hükümler doğrultusunda ilgili Sayıştay dairesince kararlaştırılır.

İKİNCİ BÖLÜM
Kanun Yolları

Temyiz mercii ve temyiz sebepleri
Madde 54- Sayıştay dairelerince verilen ilâmlar Sayıştay Temyiz Kurulunda temyiz olunur. Bu kurulca verilen kararlar kesindir.

Sayıştay dairelerinin ilâmları;

a) Kanuna aykırılık,

b) Yetkiyi aşmak,

c) Yargılama usullerine riayet etmemek,

gibi sebeplerle, 52 nci maddede kendilerine ilam tebliğ edilenler tarafından temyiz olunabilir.

Temyiz süresi ilâmın ilgiliye tebliğinden itibaren altmış gündür.

Temyiz isteği
Madde 55- Temyiz isteği dilekçe ile yapılır. Dilekçeye ilgililer tarafından itirazlarını ispat edecek belgeler eklenir. Temyiz evrakının suretleri karşı tarafın sayısınca verilir.

Temyiz dilekçesiyle buna bağlı evrak karşı tarafa tebliğ olunur. Cevap süresi tebliğden itibaren otuz gündür. Bu cevaplar temyiz edene tebliğ olunur. Temyiz eden buna onbeş gün içinde cevap verir. Bu cevaplar da karşı tarafa tebliğ olunur. Buna da onbeş gün içinde cevap verilebilir.

Temyiz dilekçesinin verileceği yerler, temyiz isteğinin karara bağlanması ve mürafaa
Madde 56- Temyiz dilekçesi ve lâyihalar Sayıştay Başkanlığına verilir. Merkezde bulunmayanlar, temyiz dilekçelerini, Sayıştaya gönderilmek üzere bulundukları yerin en büyük mülki amirine de verebilirler. İlgililer isterlerse evrakın alındığına dair kendilerine bir alındı verilir.

Cevaplar alındıktan sonra veya taraflardan biri süresi içinde karşılık vermediği takdirde temyiz incelemesi yapılarak karara bağlanır.

Taraflar yazı ile isterler veya Temyiz Kurulu lüzum görürse tarafları veya bir tarafı davet ederek savunmalarını dinler ve açıklama isteyebilir.

Temyiz Kurulu kararı
Madde 57- Temyiz Kurulu temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik eder, kaldırır ya da bozar. Bozma halinde evrak yeniden karara bağlanmak üzere o kararı veren daireye gönderilir.

Daire ilk kararında ısrar eder ve bu ısrar üzerine temyiz olunarak tekrar Temyiz Kurulunca bozma kararı verilirse daire bu karara uymak zorundadır.

Temyiz Kurulunun tazmin hükmünün kaldırılmasına ilişkin kararları, temyiz konusu ilâm maddesindeki bütün sorumluları kapsar.

Yargılamanın iadesi
Madde 58- Aşağıdaki sebepler üzerine, 52 nci maddede yazılı ilgililer tarafından yargılamanın iadesi istenebileceği gibi Sayıştay dairelerince de doğrudan doğruya buna karar verilebilir.

Yargılamanın iadesi sebepleri şunlardır:

a) Hesapta maddi hata, isim yanlışlığı veya eksikliği bulunması, noksanlık veya mükerrerlik olması,

b) Hükme etki yapmış olan bir belgede sahtecilik bulunması,

c) Denetleme veya yargılama sırasında görülmeyen yanlış veya usulsüz bir işlemin hükümden sonra meydana çıkmış olması,

d) Hükme tesir edebilecek bazı belgelerin denetleme ve yargılama sırasında bulunmayıp, hükümden sonra meydana çıkması,

e) Hükme esas tutulan bir ilâmın bozulma suretiyle ortadan kalkmış olması,

f) Bilirkişi veya uzmanın gerçeğe aykırı raporlar düzenlediğinin ortaya çıkması.

Yargılamanın iadesi isteminde bulunma süresi ilâmın tebliği tarihinden itibaren beş yıldır.

Yargılamanın iadesi isteminde bulunmak icrayı alıkoymaz. İade dilekçesini inceleyen daire, gerekli gördüğü takdirde, kanunen geçerli teminat karşılığında, icranın geciktirilmesine karar verebilir.

Yargılamanın iadesi istemi, hükmü veren dairece incelenir ve ilk olarak yargılamanın iadesi talebinin kabulüne veya reddine karar verilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisince kesin hesabın onanmış olması şahıs borçlarına etkili değildir.

Karar düzeltilmesi
Madde 59- Temyiz Kurulu kararları hakkında, 52 nci maddede sayılan ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere aşağıdaki sebeplerle karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler:

a) Hükmün esasına etkili iddia ve itirazların kararda karşılanmamış olması,

b) Bir kararda aynı konu hakkında birbirine aykırı hükümler bulunması,

c) Temyiz incelemesi sırasında hükmün esasını etkileyen belgelerde hile ve sahtekarlığın ortaya çıkmış olması,

d) Temyiz sebeplerinden en az birinin mevcut olması.

Karar düzeltilmesi istem ve incelenmesi temyiz şekil ve usulleri dairesinde yürütülür.

Temyiz Kurulu, karar düzeltilmesi isteminde ileri sürülen sebeplerle bağlıdır. Karar düzeltilmesi istemi, kesin hükmün yerine getirilmesine engel değildir. Verilen karar, ilgililere tebliğ edilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yargılamaya İlişkin Diğer Hususlar

İçtihadın birleştirilmesi
Madde 60- İşin gereği ve ibraz edilen belgelerin mahiyetleri bir olduğu halde aynı konu hakkında dairelerce veya Temyiz Kurulunca verilen ilâmlar birbirine aykırı ise, Sayıştay Başkanı bu ilâmları içtihadın birleştirilmesi için Genel Kurula gönderir.

Sayıştay Başkanı birleşmiş içtihadın değiştirilmesi için de istemde bulunabilir.

İçtihatların birleştirmesi veya değiştirilmesi kararları Resmi Gazetede yayımlanır. Bu kararlara Sayıştay daire ve kurulları ile kamu idareleri ve sorumlular uymak zorundadır.

İdari nitelikteki kararların birleştirilmesi
Madde 61- Dairelerin kararları veya bir dairenin iki kararı arasında aynı meselede aykırılık bulunur veya bir içtihadın değişmesine lüzum görülür ya da bu mahiyette bütün işlemlere uygulanabilecek kararlar almaya ihtiyaç duyulursa, mesele Genel Kurulda görüşülerek karara bağlanır ve Resmi Gazetede yayımlanır. Bu meselenin görüşülmesinde Başsavcı da bulunur. Bu kararlara Sayıştay daire ve kurulları uymak zorundadır.

Danıştay ile Sayıştay kararları arasındaki uyuşmazlık hali
Madde 62- Vergi, benzeri mali yükümlülükler ve ödevlere ilişkin bir işlem dolayısıyla aynı mevzuatın yorumunda, Sayıştayın ve Danıştayın kesinleşmiş kararları arasında uyuşmazlık bulunduğu hakkında, 52 nci maddede belirtilen ilgililerin 58 inci maddedeki esas ve usuller dairesinde başvuruları üzerine uyuşmazlığın bulunduğu tespit edilirse, Sayıştay kararı yargılamanın iadesi yoluyla görüşülerek uyuşmazlık Danıştay kararı doğrultusunda giderilir.

Uyuşmazlığın bulunmadığı hakkındaki Sayıştay kararına karşı 52 nci maddede belirtilen ilgililerce Danıştaya başvurulduğu takdirde, bu hususa ilişkin Danıştay kararına uyulur.

Uyuşmazlığın mevcut olmadığı tespit edilinceye kadar Sayıştay ilamının yerine getirilmesi durdurulur.

Hüküm bulunmayan haller
Madde 63- Bu Kanunda yargılama usulüne ilişkin hüküm bulunmayan hallerde 18.6.1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

BEŞİNCİ KISIM
Mali Hükümler, Personel ve Özlük İşleri

BİRİNCİ BÖLÜM
Bütçe, Mali, Sosyal ve Diğer Haklar

Bütçe
Madde 64- Sayıştay, genel bütçe içinde kendi bütçesiyle yönetilir.

Sayıştay Başkanlığı bütçesini Eylül ayı sonuna kadar doğrudan Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar ve bir örneğini de Maliye Bakanlığına gönderir.

Sayıştay Bütçesinin ita amiri Sayıştay Başkanıdır.

Çeşitli kanunların Bakanlar Kurulu kararına lüzum gösterdiği işlerden Sayıştay hizmetleriyle ilgili olanlar, Sayıştay Genel Kurulunun idari işler niteliğindeki kararlarıyla yürütülür.

Sayıştayın muhasebe işleri Sayıştay nezdindeki muhasebe birimince yürütülür.

Meslek mensuplarının hakları
Madde 65- Aylık, ödenek, mali, sosyal, emeklilik ve diğer hakları ile teminatları bakımından;

a) Sayıştay Başkanı, daire başkanları ve üyeleri, sırasıyla, Yargıtay Birinci Başkanı, daire başkanları ve üyeleri,

b) Yukarıdakiler dışında kalan Sayıştay meslek mensupları kıdem, sınıf ve derecelerindeki birinci sınıf, birinci sınıfa ayrılmış, ikinci sınıf ve üçüncü sınıf hakim ve savcılar,

hakkındaki hükümlere tabidir. Ek göstergelere ilişkin olarak birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar için aranan "Yargıtay ve Danıştay üyeliklerine seçilme hakkını kaybetmemiş olmak" şartı Sayıştay denetçileri için "birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş olmak" şeklinde uygulanır.

Denetçi yardımcıları, hakim ve savcı adayları gibi aylık ve ek ödeme alırlar.

Başkan ve üyeler dışında kalan meslek mensupları üçüncü sınıf, ikinci sınıf, birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıf olmak üzere dört sınıfa ayrılır. Bunların sınıfları ile birinci sınıfa ayrılma şart ve yöntemleri, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununda belirtilen esaslara göre Sayıştay Genel Kurulunca belirlenir.

Daire başkanları ve üyelerin izin ve geçici görevleri Sayıştay Başkanının onayıyla olur. Sayıştay Başkanı hakkında bu hüküm kendiliğinden uygulanır.

Başkan ve üyeler dışındaki meslek mensuplarının izinleri hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.

Meslek mensuplarının haklarına ilişkin hüküm bulunmayan hallerde 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Ek Tazminat
Madde 66- Sayıştay denetçilerine; birinci sınıfa ayrılmış ve bu sınıfta altı yılını doldurmuş denetçinin yargı ödeneğinin yüzde 25'i oranında ek tazminat ödenir. Ancak bu tazminat tutarı da dahil olmak üzere Sayıştay denetçilerine yapılan aylık, ek gösterge, tazminat, ödenek ile diğer ödemeler toplamının net tutarı birinci sınıfa ayrılmış ve bu sınıfta altı yılını doldurmuş hakim ve savcılara yapılan ödemeler toplamının net tutarını geçemez.

Sayıştay yönetim mensuplarına (sözleşmeli personelin sözleşme ücretlerine ek olarak) birinci fıkrada belirtilen ödeneğin 10'undan az olmamak üzere yüzde 20'sine kadar ek tazminat verilir. Yönetim mensuplarına ödenen bu tazminatın görev, unvan ve dereceler itibariyle nasıl uygulanacağına ilişkin esas ve usuller Sayıştay Genel Kurulunca belirlenir.

Bu tazminat ödemeleri herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İKİNCİ BÖLÜM
Disiplin Suç ve Ceza İşleri

Sayıştay Başkan ve üyeleri hakkında disiplin kovuşturması
Madde 67- Sayıştay daire başkanları ve üyelerinin görevlerinin vakar ve şerefi ile bağdaşmayan veya hizmetin aksamasını mucip olan hal ve hareketleri görülür veya öğrenilirse, Sayıştay Başkanı durumu inceledikten sonra sonucuna göre, haklarında disiplin kovuşturması yapılır.

Sayıştay Başkanının yukarda yazılı hal ve hareketlerinin görülmesi veya öğrenilmesi halinde, Yüksek Disiplin Kurulu Başkanı, olayı Yüksek Disiplin Kuruluna intikal ettirir.

Yüksek Disiplin Kurulu, eldeki bilgi ve delillere ve isnat olunan hal ve hareketin mahiyetine göre disiplin kovuşturması yapılmasına yer olup olmadığını takdir eder. Kurul, disiplin kovuşturması yapılmasına karar verirse, kurul dışındaki daire başkanları ve üyeler arasından seçeceği üç kişiyi soruşturma yapmakla görevlendirir.

Soruşturmayı yapmakla görevlendirilenler, ilgiliye isnat olunan hal ve hareketi bildirerek savunmasını alır; lüzum gördükleri kimseleri yeminle dinler, konu ile ilgili bilgileri toplar ve sübut delillerini tespit eder. Bütün kamu idareleri ile gerçek ve tüzel kişiler, sorulan hususlara cevap vermek ve diğer istekleri yerine getirmek zorundadırlar. Soruşturmayı yapanlar, yaptıkları soruşturmaları ve elde ettikleri bilgi ve delilleri gösteren ve bunlara göre disiplin cezaları verilmesine yer olup olmadığı hakkındaki kanaatlerini belirten bir rapor hazırlayıp müsbit evrak ve belgeleri bu rapora bağlıyarak Yüksek Disiplin Kuruluna verirler.

Kurul başkanı, soruşturma sonucunu ilgiliye yazılı olarak bildirir ve on günden az olmamak üzere tayin edeceği süre içinde kendisinin yazılı savunmasını vermeye davet eder. Kurul başkanı, soruşturma dosyasını raportör olarak Yüksek Disiplin Kurulu üyelerinden birine havale eder. Kurul, işi evrak üzerinde inceler ve gerekirse soruşturmanın genişletilmesine ve derinleştirilmesine karar verir. İlgili, bu dosyayı raportörün önünde inceleyebilir.

Yüksek Disiplin Kurulu, isnat olunan hal ve hareketi sabit görmezse dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verir. Kurul bu hal ve hareketleri sabit gördüğü takdirde bunların mahiyetine ve ağırlığına göre ilgilinin uyarılmasına veya görevine son verilmesine karar verir. İlgilinin uyarılmasına karar verildiği takdirde, kurul kararı Sayıştay Başkanı tarafından ilgiliye tebliğ edilir. Karar, Sayıştay Başkanı hakkında ise, Yüksek Disiplin Kurulu Başkanınca tebliğ olunur.

Yüksek Disiplin Kurulunca hizmet süresine göre istifa etmeye yahut emekliliğini istemeye davete karar verilmesi halinde, olay en geç bir hafta içinde bir defa da Sayıştay Genel Kurulunda görüşülür. Bir haftalık müddet, kanuni tatillere ve 78 inci madde gereğince çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa, bu tatillerin bitimi tarihinden başlar. Genel Kurul, Yüksek Disiplin Kurulu kararını ya onaylar veya ilgilinin uyarılmasına karar verir. Bu halde Genel Kurul, hastalık, geçici görev ve izin gibi kanuni sebeplerle vazife başında bulunamayan üyeler dışındaki üyelerin tamsayısı ile toplanarak üçte iki çoğunlukla karar verir. Hakkında kovuşturma yapılan üye toplantıya katılamaz. Genel Kurul kararı ilgiliye yukarda açıklanan esaslar dairesinde tebliğ edilir.

İlgili, emekliliğini istemeye veya istifa etmeye davete dair olan karara, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde uymazsa istifa etmiş sayılır. Bir aylık süre için ilgili izinli sayılır.

İlgili görevine son verilmesi kararına tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde uymazsa istifa etmiş sayılır. Bir aylık süre için ilgili izinli sayılır.

Sayıştay Başkan ve üyeleri hakkında ceza kovuşturması
Madde 68- Sayıştay Başkanı, daire başkanları ve üyelerden birinin görevi ile ilgili veya görev sırasında işlediği bir suçtan dolayı Sayıştay Genel Kurulunca seçilecek üç daire başkanı ve iki üyeden kurulu bir heyet tarafından ilk kovuşturulması yapılarak hazırlanacak fezleke ile sair evrakı yargılamanın lüzum veya men'ine karar alınmak üzere Daireler Kuruluna verilir. Bu Kurulun vereceği yargılamanın men'ine dair olan karar kendiliğinden ve yargılamanın lüzumuna ilişkin üçte iki çoğunlukla verilen karar itiraz üzerine Sayıştay Genel Kurulunca incelenir. İtiraz süresi kararın tebliği tarihinden itibaren onbeş gündür. Genel Kurulca verilen yargılamanın men'ine dair karar kesindir. Yargılamanın lüzumuna ilişkin karar üçte iki çoğunlukla alınır.

Soruşturma kurulunun seçimine ilgililer; yargılamanın lüzum veya men'i kararı görüşmelerine soruşturma kurulu üyeleri ile ilgililer katılamaz.

Yukarıdaki fıkrada yazılı olanların görev sırasında, ancak ilgilinin görevi ile ilgisi bulunmayan şahsi bir suç işlemeleri halinde yargılamanın men veya lüzumuna karar verilmesi işlemi bu maddede yazılı usuller dairesinde yürütülür.

Daireler Kurulu kararları şahsi davacılar varsa onlara da tebliğ olunur.

Yargılamanın lüzumuna dair verilen kesin karar üzerine dosya Anayasa Mahkemesine tevdi olunur.

Bunların görev yerleri dışında ve görevleri ile ilgisi bulunmayan şahsi bir suç işlemeleri halinde yapılacak kovuşturmada Yargıtay üyelerinin şahsi suçlarının kovuşturmasına ilişkin hükümler uygulanır.

Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensupları hakkında disiplin kovuşturması
Madde 69- Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensuplarının; mesleğin vakar ve şerefi ile bağdaşmayan veya hizmetin veya görevlerinin aksamasını mucip olan, çalışma düzenini veya disiplini bozan hal ve hareketleri görülmesi veya öğrenilmesi üzerine Sayıştay Başkanı durumu inceledikten sonra sonucuna göre haklarında bu Kanun hükümleri uyarınca disiplin kovuşturması yapılmak üzere Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kuruluna bildirir.

Bu kurul eldeki bilgi ve karinelere ve isnat olunan hal ve hareketin mahiyetine göre disiplin kovuşturması yapılmasına lüzum olup olmadığını takdir eder.

Kovuşturma yapılmasına karar verilirse, kurulca kurul dışından seçilecek bir üyenin başkanlığında bir uzman denetçi ile bir başdenetçi veya raportörden teşekkül eden kurul tarafından soruşturma yapılır.

Soruşturma şekli ve raporun verilmesi, rapor üzerinde Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulunca yapılacak işlemle diğer hususlar hakkında 67 nci maddede yazılı hükümler uygulanır.

Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulunca dosya üzerinde gizli olarak yapılan inceleme ve görüşme sonunda isnat olunan hal ve hareket sabit görülmezse dosyanın işlemden kaldırılmasını, bu hal ve hareket sabit görüldüğü takdirde 70 inci maddede yazılı disiplin cezalarından birinin verilmesini karar altına alır.

Disiplin cezaları
Madde 70- Disiplin cezaları şunlardır.

a) Uyarma: Memura, görevinde daha dikkatli davranmasının gerektiğini yazı ile bildirmektir.

b) Kınama: Memura, görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığını yazı ile bildirmektir.

c) Onbeş günlüğü geçmemek üzere aylığının kesilmesi.

d) Kıdeminin durdurulması: Memurun bulunduğu derecedeki kıdeminin ilerlemesinin altı ay ile 1 yıl veya 2 yıl içinde durdurulmasıdır.

e) Göreve son verilme: Memurun görevine son verilmesidir.

İlgilinin karara karşı Danıştaya başvurması halinde boşalan kadrosuna atanma yapılmaz.

69 uncu maddede belirtilen disiplin kovuşturmasını gerektiren hallerin neler olduğu ve bunlara hangi disiplin cezasının verileceği içyönetmelikle tespit edilir.

Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensupları hakkında ceza kovuşturması
Madde 71- Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensuplarının görevleriyle ilgili veya görev sırasında bir suç işlemesi halinde Sayıştay Başkanı tarafından görevlendirilecek bir üyenin başkanlığında bir uzman denetçi, bir başdenetçi veya raportörden teşekkül eden bir Kurul ilk soruşturmayı yaparak düzenleyeceği fezlekeyi Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kuruluna verir. Bu Kurul yargılamanın lüzumuna veya men'ine karar verir.

Karar sanığa, varsa şikayetçiye tebliğ edilir. İlgililerin, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde karara itirazları halinde dosya bir defa da Yüksek Disiplin Kurulunda incelenir. Bu Kurulca da yargılamanın lüzumuna karar verilirse dosya Yargıtaya tevdi olunur. Kurulca verilen kararlar ilgililere tebliğ edilir. Yargılama Yargıtayın görevli ceza dairesinde yapılır.

Bunların kişisel suçları hakkında, Adalet Bakanlığı merkez kuruluşunda görevli hakim ve savcıların kişisel suçlarının soruşturma ve kovuşturmasına ilişkin hükümler uygulanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Meslek Mensuplarına İlişkin Diğer Hususlar

Sayıştay Başkan ve üyelerinin teminatı
Madde 72- Sayıştay Başkanı ve üyeleri azlolunamaz ve 67 nci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla kendileri istemedikçe 65 yaşından önce emekliye ayrılamaz.

Ancak, memuriyetten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı kesin hüküm giymiş olanların görevleri kendiliğinden, görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği tam teşkilatlı resmi sağlık kurulu raporuyla kesin olarak anlaşılanların da Sayıştay Genel Kurul kararıyla görevleri sona erer.

Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensuplarının teminatı ve görevden uzaklaştırma
Madde 73- Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensuplarının görevlerine, bu Kanunda yazılı haller dışında son verilemez, aylık ve diğer hakları elinden alınamaz. Bunlar, meslek mensupları için tesis edilmiş sınıflardan başka bir sınıftaki görevde çalıştırılamazlar.

Ancak, memuriyetten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı kesin hüküm giymiş olanların görevleri kendiliğinden sona erer. Sağlık bakımından görevlerini yerine getiremeyecek durumda oldukları tam teşekküllü Resmi Sağlık Kurulu raporuyla anlaşılanların da, görevine Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararı ve Sayıştay Başkanının onayıyla son verilir.

Haklarında disiplin veya ceza kovuşturması yapılmasına karar verilen Sayıştay Başkan ve üyeleri dışındaki meslek mensuplarının görevleri başında kalmalarında soruşturmanın veya hizmetin gereği bakımından sakınca görülürse, Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararıyla geçici bir süre için görevden uzaklaştırılabilir.

Görevden uzaklaştırma ile tekrar işe başlatma ve bunlarla ilgili diğer hususlar hakkında Hakimler ve Savcılar Kanununun görevden uzaklaştırma ile ilgili hükümleri uygulanır.

Meslek mensupları ve savcıların sicilleri
Madde 74- Sayıştay Başkanı ve üyeler dışındaki meslek mensupları ile savcıların sicilleri her takvim yılı sonunda, kişisel ve mesleki nitelikleri, bulundukları görevlerdeki performansı, görevi ile ilgili kanun ve nizamlara uyumu, meslek ahlak kurallarına uyumu gözönünde tutularak yükselmeye yeterli olup olmadıklarını belirtecek şekilde;

a) Bölüm başkanları ve grup başkanları ile Başkanlık danışmanı olarak görevlendirilen denetçiler hakkında ilk derecede ilgili başkan yardımcısı, ikinci derecede Sayıştay Başkanı,

b) Başraportörler hakkında ilk derecede ilgili kuruldan bir üye, ikinci derecede ilgili kurul başkanı,

c) Raportörler hakkında ilk derecede ilgili daireden bir üye, ikinci derecede ilgili daire başkanı,

d) Uzman denetçiler, başdenetçiler, denetçiler, denetçi yardımcıları ile denetçi yardımcısı adayları hakkında, ilk derecede ilgili olduğu grup başkanı, başraportör veya raportör; ikinci derecede, dairelerde ve kurullarda görevli olanlar için ilgili daire başkanı veya kurul başkanı, diğer yerlerde görevli olanlar için ise denetimden sorumlu başkan yardımcısı,

e) Başsavcı için Sayıştay Başkanı, savcılar için birinci derecede başsavcı, ikinci derecede Sayıştay Başkanı,

tarafından düzenlenir.

Birinci ve ikinci derece sicilleri arasında aykırılık olması halinde, Genel Kurulca her yıl için seçilecek bir daire başkanı ile iki üyeden oluşan bir komisyonun verdiği sicil geçerlidir.

Sicil notunun yüzde yirmisi, raporların yargılanması veya görüşülmesi sonrasında denetçi raporuna dairece verilen rapor değerlendirme puanından oluşur.

Görevlerinde başarı gösteremedikleri veya yükselmeye yeterli olmadıkları yolunda sicil alanlara ve yeterli bulundukları halde diğerlerinin tercihi sebebiyle yükseltilmeyenlere durum Sayıştay Başkanı tarafından izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar gizli bir yazı ile bildirilir.

İki defa üst üste olumsuz sicil alanın sicil amirleri değiştirilir.

Üç defa üst üste olumsuz sicil alan meslek mensuplarına, Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulunun kararı ve Sayıştay Başkanının onayı üzerine emekliliklerini istemeleri veya istifa etmeleri bildirilir. Bir ay içinde bu davete uymayanlar istifa etmiş sayılırlar.

Yukarıda öngörülen hususların uygulama şekli yönetmelikle düzenlenir.

Başka görev yasağı
Madde 75- Özel bir kanun ile olmadıkça Sayıştay mensupları kamu idareleri ile gerçek ve tüzel kişiler yanında paralı veya parasız hiçbir görev alamazlar.

Bu maddeye aykırı hareket edenler istifa etmiş sayılır. Bu husus disiplin kurullarınca karara bağlanır. Genel hükümler saklıdır.

Ancak, kooperatif şirketleri ve hayır kurumlarının yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar, ilmi ve mesleki araştırma ve yayınlarda bulunanlar, Sayıştay Başkanlığının bilgisi dahilinde davet olundukları milli ve milletlerarası kongre, konferans ve toplantılara katılanlar için bu madde hükümleri uygulanmaz.

Sayıştay meslek mensupları, Sayıştay Başkanının izniyle üniversite veya diğer eğitim ve öğretim kurumlarında ders verebilir.

Sayıştay meslek mensupları, Sayıştay Başkanının izniyle Kamu idarelerinde bir göreve atanabilir. Kamu idarelerinde bir göreve atananlardan Sayıştaya dönmek isteyenler, Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulunun olumlu görüşü üzerine, Sayıştay Başkanının onayı ile yeniden atanır. Bunların kurum dışında görevli oldukları sürenin üçte ikisi meslekte geçmiş gibi değerlendirilir. Bu kişiler görev yaptıkları idarenin denetiminde üç yıl süre ile görevlendirilmez.

Yabancı ülkelere gönderilme
Madde 76- Sayıştay meslek mensupları bilgi ve görgülerini artırmak veya meslekleriyle ilgili araştırma yapmak veya kurs ve öğrenim görmek için yabancı ülkelere iki yılı aşmamak üzere gönderilebilir.

Yabancı ülkelere gönderilenlerin mali hakları, yükümlülükleri, giderlerinin karşılanması, aylık ve ödeneklerinin transferi konularında Devlet memurlarına ilişkin hükümler uygulanır.

Bu Kanun hükümlerine göre yabancı ülkelere gönderilenlerin derece yükselmeleri, kademe ilerlemeleri, emeklilik, aylık, ödenek ve diğer bütün özlük hakları ile yükümlülükleri devam eder.

Eğitim
Madde 77- Sayıştay, denetim ve diğer faaliyetleri ile ilgili eğitim ve yayın hizmetleri verebilir. Bu hizmetlerden yararlanma, hizmetlerin ücretlendirilmesi, elde edilen özel gelirler karşılığında bütçeye ödenek kaydedilerek eğitim ve yayın amaçlı hizmetlerde kullanılması, görevlendirilenlere yapılacak ödemeler, telif ücretleri ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.

Bu Kanuna göre ders, kurs, seminer gibi eğitim faaliyetleri ile görevlendirilenlere 1000, Sayıştay mensuplarından kurum içinde görevlendirilenlere ise 500 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan miktar üzerinden ders saat ücreti ödenir.

Eğitim hizmetlerinde uzman görevlendirilmesi halinde 47 nci maddede belirtilen esas ve usullere göre görevlendirme ve ödeme yapılır.

Çalışmaya ara verme
Madde 78- Sayıştay Genel Kurulu, Temyiz Kurulu, Daireler Kurulu, Rapor Değerlendirme Kurulu ve daireler her yıl Temmuz ayının yirmisinden Eylül ayının altısına kadar çalışmaya ara verir. Bu müddet içinde Sayıştaya gelecek ivedili işlere bakmak ve gereken kararları vermek üzere sıra ile bir daire çalışmaya devam eder.

Çalışmaya ara verme süresince Daireler Kuruluna ilişkin görevlerden gecikmesinde sakınca görülenler görevli daire tarafından yerine getirilir. 68 inci madde hükmü saklıdır.

Sayıştay Başkanı çalışmaya ara verme süresi içinde daire ve kurulları toplantıya çağırabilir.

Ara verme süresi içinde görevli Daire Başkan ve üyeleri yılın diğer aylarında (takip eden yılın sonuna kadar) aynı müddetle izinlerini kullanabilirler.

Kıyafet
Madde 79- Sayıştay meslek mensuplarının resmi kıyafetleri ile bunların giyilme yer ve zamanları yönetmelikle düzenlenir.

Kadro cetvelleri
Madde 80- 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Sayıştay Başkanlığı kadrolarına ilişkin cetvelleri, ekli (I) ve (II) sayılı cetveller ile değiştirilmiştir.

Bu cetvellerde yer alan kadro sayısı ile sınırlı olmak ve Başkanlıkça gerekli görülmek kaydıyla yılda bir defa kadro, sınıf, unvan ve derecelerde Sayıştay Genel Kurulunca değişiklik yapılır. Değişikliğin bir örneği Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığına gönderilir.

ALTINCI KISIM
Diğer Hükümler

Belgelerin saklanması
Madde 81- Kamu idarelerinin hesap ve işlemlerine ilişkin her çeşit belge ve bilgi ilgili idarelerce saklanır. Bu belge ve bilgilerin Sayıştaya gönderilmesi ve Sayıştay tarafından ilgili idareye iadesi, ilgili idarece saklanması ve yok edilmesine ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Sayıştayca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Suç teşkil eden fiiller
Madde 82- Denetim ve incelemeler sırasında suç teşkil eden bir fiile rastlandığı takdirde, ilgili denetçi tarafından deliller tespit edilerek durum, Sayıştay Başkanlığına bildirilir. Sayıştay Başkanının görevlendireceği dairece onbeş gün içinde yapılacak inceleme sonucunda toplanan ilk delillerin kamu davası açılmasını gerektirecek nitelikte görülmesi halinde, gereği yerine getirilmek üzere dosya sorumluların bağlı olduğu kamu idaresine veya suçun niteliğine göre doğrudan soruşturma yapılmak üzere Cumhuriyet Savcılığına gönderilmesi için Sayıştay Savcılığına verilir.

Genel mahkemelerce verilen hükümler, Sayıştayın, denetim ve hükme bağlamasına engel değildir. Bu maddenin uygulanması ile ilgili hususlar yönetmelikle düzenlenir.

Sayıştayın denetlenmesi
Madde 83- Sayıştayın denetlenmesi, her yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanı tarafından görevlendirilen ve gerekli mesleki niteliklere sahip denetim elemanlarından oluşan bir komisyon tarafından, hesaplar ve bunlara ilişkin belgeler esas alınarak yapılır.

Yetki
Madde 84- Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmaya Sayıştay Başkanı yetkilidir.

Kaldırılan hükümler
Madde 85- Bu Kanunun geçici maddelerindeki hükümleri saklı kalmak kaydıyla;

a) 21/2/1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanunu ile ek ve değişiklikleri,

b) Diğer kanunların bu Kanundan ve Sayıştay denetiminden muafiyet tanıyan hükümleri ile bu Kanuna aykırı hükümleri,

yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan Sayıştay raporlarının Mecliste görüşülme esas ve usulleri Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde belirtilir.

Ancak bu değişiklik yapılıncaya kadar Sayıştay Kanununun çeşitli maddelerinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacağı belirtilen raporlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülerek Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda genel görüşme konusu olur.

Bu yetki ve görevler, Kanunda veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde belirtilen esas ve usuller dairesinde yerine getirilir.

Geçici Madde 2- 15 inci maddede belirtilen oran sağlanıncaya kadar, boşalan üyeliklere yapılacak seçimlerde eksik olan kontenjan için seçim yapılır. Bu oranların uygulanmasında tamsayı yanında meydana gelen kesirler Sayıştay Meslek Mensupları kontenjanına aktarılır.

Geçici Madde 3- Bu Kanunda öngörülen yönetmelik, standart, rehber, el kitapları ve diğer düzenlemeler en geç 31/12/2005 tarihine kadar hazırlanır.

Geçici Madde 4- Ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde derece ve görev unvanları yer alan Sayıştay meslek ve yönetim mensupları ile savcının yeniden atanmaları gerekmez. Savcı yardımcıları savcı olarak atanır.

Savcıların Sayıştay dışındaki hizmet sürelerinin üçte ikisi geçmişe yönelik malî hak doğurmamak üzere intibaklarında değerlendirilir.

Geçici Madde 5- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birinci sınıfa ayrılmalarına karar verilmiş olan meslek mensupları ile denetçi yardımcılığında geçen süre hariç meslekte fiilen on yılını dolduran ve birinci sınıf incelemesine tabi tutulacak meslek mensuplarının bu tarihten geçerli olmak üzere birinci sınıfa ayrılma tarihleri, bu Kanun hükümlerine göre geçmişe yönelik malî hak doğurmamak üzere düzeltilir.

Geçici Madde 6- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar 1050 sayılı Kanunun 119 uncu maddesi uyarınca Sayıştaya gönderilmiş ve yargılaması tamamlanmamış hesaplar hakkında herhangi bir işlem yapılmaz.

Geçici Madde 7- İlk kez 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Sayıştay denetimine tabi tutulan düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile özel bütçeli idarelerin denetimine 1/1/2006 tarihinde, sosyal güvenlik kurumları ile ilk defa Sayıştay denetimine tabi tutulan diğer idarelerin denetimi ve Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacak raporlara ilişkin işlemlere 1/1/2005 tarihinde başlanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlayan denetim, yargılama ve diğer işler 832 sayılı Sayıştay Kanunu ve diğer ilgili kanun hükümlerine göre sonuçlandırılır. 1.1.2005 tarihinden itibaren 2005 yılı kamu idarelerinin hesap, işlem ve faaliyetlerinin denetlenmesine başlanılır.

Yürürlük
Madde 86- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 87- Bu Kanun hükümlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı yürütür.