İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı

Mesleki uygulama eğitimlerindeki hatalar Sayıştay raporuna girdi

Sayıştay 2018 Raporunda, mesleki uygulama eğitimleri ile ilgili ikincil mevzuatın Yükseköğretim Kurulunca hazırlanmamasının yarattığı sorunlar ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır

Kaynak : Memurlar.Net - Özel
Haber Giriş : 03 Kasım 2019 00:21, Son Güncelleme : 15 Ağustos 2021 19:01
Mesleki uygulama eğitimlerindeki hatalar Sayıştay raporuna girdi

Sayıştay 2018 Raporunda, mesleki uygulama eğitimleri ile ilgili ikincil mevzuatın Yükseköğretim Kurulunca hazırlanmamasının yarattığı sorunlar ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.

Buna göre;

Mesleki uygulama eğitimleri ile ilgili ikincil mevzuatın hazırlanmaması;

- Lisans düzeyinde yürütülen mesleki uygulama eğitimleri için öğretim elemanlarına yapılan ek ders ödemelerinin diğer faaliyetler kapsamında verilmesi gerekirken teorik ders kapsamında ödenmesine,

- Mesleki uygulama eğitimlerinin lisan düzeyinde yürütülmesi gerekirken ön lisans düzeyinde de yürütülmesine, bu kapsamda öğretim elemanlarına ek ders ve öğrencilere ücret ile sigorta primi ödenmemesi gerekirken ödenmesine,

- Mesleki uygulama eğitimlerinin fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olması gerekirken sosyal bilimler alanlarında da yürütülmesine, bu kapsamda öğretim elemanlarına ek ders ve öğrencilere ücret ile sigorta primi ödenmemesi gerekirken ödenmesine,

- Eğitimin planlanması, öğrencilerin yerleştirilmesi, takibi, eğitimin içeriği ve sınavların yapılış şekliyle ilgili konularda yanlış uygulamalara,

neden olmaktadır.

Raporun ilgili kısmı

BULGU 7: Mesleki Uygulama Eğitimleri ile İlgili İkincil Mevzuatın Yükseköğretim Kurulunca Hazırlanmaması

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun geçici 74'üncü maddesine ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'na dayanılarak işletmelerde mesleki eğitim kapsamında lisans düzeyinde fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olmak üzere, öğrencilerin öğrenimlerinin son yılında bir yarıyıl verilen Mesleki Uygulama Eğitimleri ile ilgili ikincil mevzuatın Yükseköğretim Kurulunca hazırlanmadığı görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun (Ek: 18/6/2017-7033/19 md.) geçici 74'üncü maddesinde:

"Yükseköğretim Kurulu, 1/1/2023 tarihine kadar Devlet yükseköğretim kurumlarının lisans düzeyinde fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olmak üzere, öğrencilerin öğrenimlerinin son yılında bir yarıyılı özel sektör işletmelerinde, teknoparklarda, araştırma altyapılarında, Ar-Ge merkezlerinde ya da sanayi kuruluşlarında uygulamalı eğitimle tamamlamalarını zorunlu kılmaya, uygulamalı eğitimin zorunlu kılınacağı bölümleri belirli yükseköğretim kurumlarıyla ve/veya belirli fakülte ya da bölüm ve programlarla sınırlı tutmaya yetkilidir.

Uygulamalı eğitimleri süresince öğrencilere asgari ücretin net tutarının %35'i ücret olarak ödenir. Uygulamalı eğitim ücretlerini karşılamak üzere ihtiyaç duyulan kaynak, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 53 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi için ayrılan tutardan Yükseköğretim Kurulu hesabına ödenen ve Yükseköğretim Kurulu bütçesine gelir ve ödenek kaydedilerek ilgili yükseköğretim kurumlarına aktarılmak suretiyle karşılanır. Aktarılan bu tutar, yükseköğretim kurumları bütçesine gelir ve ödenek kaydedilmek suretiyle öğrencilerin hesabına ödenir.

Öğrencilerin uygulamalı eğitim süresince sigorta primleri, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükümlerine göre karşılanır.

Eğitimin planlanması, öğrencilerin yerleştirilmesi, takibi, kaynağın aktarımı, bütçeleştirilmesi ve kullanımına ilişkin esaslar ile uygulamalı eğitime ilişkin diğer hususlar, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir. ..." denilmektedir. Kanun maddesi hükmüne göre mesleki uygulama eğitimi, lisans düzeyinde fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olmalıdır. Uygulamalı eğitimler süresince öğrencilere asgari ücretin net tutarının %35'i ücret ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25'inci maddesinin dördüncü fıkrası hükümlerine göre sigorta primleri ödenmektedir. Aynı maddeye göre, mesleki uygulama eğitimlerini zorunlu kılmaya, uygulamalı eğitimin zorunlu kılınacağı bölümleri belirli yükseköğretim kurumlarıyla ve/veya belirli fakülte ya da bölüm ve programlarla sınırlı tutmaya Yükseköğretim Kurulu yetkilidir. Ayrıca eğitimin planlanması, öğrencilerin yerleştirilmesi, takibi, kaynağın aktarımı, bütçeleştirilmesi ve kullanımına ilişkin esaslar ile uygulamalı eğitime ilişkin diğer hususların Yükseköğretim Kurulunun bir yönetmelikle düzenlemesi gerekmektedir.

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun "İşletmelerde Meslek Eğitimi" başlıklı ikinci bölümünün "Teorik eğitim" başlıklı 20'inci maddesinde: "(Değişik: 29/6/2001-4702/14 md.) İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin teorik eğitimi, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında veya işletmelerin eğitim birimlerinde yapılır. Çalışma saatleri içinde yapılacak teorik eğitim haftada oniki saatten az olamaz. Bu eğitim yoğunlaştırılmak suretiyle de yapılabilir. Teorik eğitim günlerinde öğrenciler ücretli izinli sayılır.

(Değişik: 2/12/2016-6764/42 md.) Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında ve işletmelerde yapılan mesleki eğitim, staj ve tamamlayıcı eğitime ilişkin usul ve esaslar ile sınavların yapılış şekilleri, Bakanlık ve Yükseköğretim Kurulunca çıkarılan yönetmeliklerle düzenlenir." yer alan düzenlemeye göre de mesleki eğitim, staj ve tamamlayıcı eğitime ilişkin usul ve esaslar ile sınavların yapılış şekilleri ile ilgili Yükseköğretim Kurulunun bir yönetmelik düzenlemesi yapması gerekmektedir.

Mesleki uygulama eğitimleri bazı üniversitelerde 2013 yılından beri uygulanmaktadır. Yükseköğretim kapsamında mesleki uygulama eğitimi ile ilgili mevzuat değişikliği 3308 sayılı Kanun'da 2016, 2547 sayılı Kanun'da 2017 yılında yapılmıştır. Ancak günümüze kadar herhangi bir yönetmelik düzenlemesi yapılmadığı görülmüştür. Üniversitelerde uygulamalı mühendislik deneyimi (UMDE), 3+1(ön lisans) ve 7+1 (lisans) adı altında mesleki uygulama eğitimleri verildiği ve aynı eğitim kapsamında çok farklı ek ders uygulamaları yapıldığı tespit edilmiştir. İkincil mevzuatın hazırlanmaması nedeniyle aynı uygulama dersleri farklı üniversitelerde farklı ders yükü olarak hesaplanmakta, diğer faaliyetler(uygulama) kapsamında ödenmesi gereken ek ders ücretleri teorik ders kapsamında ödenmektedir. Bazı üniversitelerde, UMDE (lisans) ve 7+1(lisans) gibi mesleki uygulama eğitimleri için öğretim elemanlarına haftalık 5 saat teorik ders kapsamında ek ders ücreti verildiği ve 3+1(ön lisans) gibi mesleki uygulama eğitimleri için haftalık 6 saat teorik ders ile 2 saat uygulama (diğer faaliyetler) kapsamında ek ders ücreti verildiği tespit edilmiştir. Üniversitelerin bir kısmında mesleki uygulama eğitimi için 2 saat uygulama kapsamında ek ders ücreti verildiği, bazılarında da 4 saat teorik ders kapsamında ek ders ücreti verildiği görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun geçici 74'üncü maddesine göre mesleki uygulama eğitimleri, lisans düzeyinde fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olmalıdır. Uygulamada ön lisans düzeyinde ve sosyal bilimler alanlarında da mesleki uygulama eğitimleri yürütüldüğü görülmektedir. Aynı maddeye göre, mesleki uygulama eğitimlerini zorunlu kılmaya, uygulamalı eğitimin zorunlu kılınacağı bölümleri belirli yükseköğretim kurumlarıyla ve/veya belirli fakülte ya da bölüm ve programlarla sınırlı tutmaya Yükseköğretim Kurulu yetkilidir. Ancak mevcut durumda Yükseköğretim Kurulunun böyle bir belirleme yapmadığı görülmektedir. Ayrıca eğitimin planlanması, öğrencilerin yerleştirilmesi, takibi, kaynağın aktarımı, bütçeleştirilmesi ve kullanımına ilişkin esaslar ile uygulamalı eğitime ilişkin diğer hususların Yükseköğretim Kurulunun bir yönetmelikle düzenlemesi gerekmektedir.

Mesleki uygulama eğitimleri ile ilgili ikincil mevzuatın hazırlanmaması;

1- Lisans düzeyinde yürütülen mesleki uygulama eğitimleri için öğretim elemanlarına yapılan ek ders ödemelerinin diğer faaliyetler kapsamında verilmesi gerekirken teorik ders kapsamında ödenmesine,

2- Mesleki uygulama eğitimlerinin lisan düzeyinde yürütülmesi gerekirken ön lisans düzeyinde de yürütülmesine, bu kapsamda öğretim elemanlarına ek ders ve öğrencilere ücret ile sigorta primi ödenmemesi gerekirken ödenmesine,

3- Mesleki uygulama eğitimlerinin fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olması gerekirken sosyal bilimler alanlarında da yürütülmesine, bu kapsamda öğretim elemanlarına ek ders ve öğrencilere ücret ile sigorta primi ödenmemesi gerekirken ödenmesine,

4- Eğitimin planlanması, öğrencilerin yerleştirilmesi, takibi, eğitimin içeriği ve sınavların yapılış şekliyle ilgili konularda yanlış uygulamalara,

Neden olmaktadır.

Yapılan açıklamalar doğrultusunda, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun 20'inci maddesi ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun geçici 74'üncü maddesine göre Mesleki Uygulama Eğitimi ile ilgili usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunun bir yönetmelikle düzenlemesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 38 inci maddesinde yer alan "...Denetim raporları, kamu idaresinin üst yöneticisi tarafından, raporun alındığı tarihten itibaren otuz gün içinde cevaplandırılır...." şeklindeki düzenlemeye göre 30 gün içerisinde kamu idaresi tarafından denetim raporlarına cevap verilmesi gerekmektedir. Raporumuz 24.04.2019 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen Kamu İdaresi tarafından yasal süresi içerisinde cevap gönderilmemiştir.

Sonuç olarak 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun 20'inci maddesi ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun geçici 74'üncü maddesine göre Mesleki Uygulama Eğitimi ile ilgili usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunun bir yönetmelikle düzenlemesi gerekmektedir.

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber