İlahiyat alanında araştırma görevlisi kadrolarına başvuru sorunsalı!

Bilindiği üzere, "Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"in "Özel Şartlar" başlıklı 7 nci maddesinin 1 inci fıkrasında yer alan; "Devlet yükseköğretim kurumlarının araştırma görevlisi kadrolarına başvurularda tezli yüksek lisans, doktora veya sanatta yeterlik eğitimi öğrencisi olmak şartı aranır." hükme göre devlet üniversitelerinde araştırma görevlisi kadrolarına müracaat için lisansüstü düzeyde öğrenci olma şartı bulunmaktadır.

Bu kapsamda, devlet yükseköğretim kurumları araştırma görevlisi kadrolarıyla ilgili olarak
-........ anabilim dalında/alanında tezli yüksek lisans yapıyor olmak,
-........ anabilim dalında/alanında doktora yapıyor olmak,
-........ anabilim dalında/alanında tezli yüksek lisans veya doktora yapıyor olmak,
Şartlarından birisini belirleyerek Resmi Gazete'de personel temini için ilan yayımlatmaktadır.

Araştırma görevlisi ilanlarında özellikle İlahiyat alanı özelinde uzun yıllardır çözülemeyen belki de çözülmek istenmeyen bir sorun bulunmaktadır.

Şöyle ki; İlahiyat alanında üç bölüm bulunmaktadır. Bunlar;

-Temel İslam Bilimleri,
-Felsefe ve Din Bilimleri,
-İslam Tarihi ve Sanatları olarak belirlenmiştir.

Bu üç bölümün altında ise kadroların ilan edildiği yer olan anabilim dalları bulunmaktadır. Bunlar ise;

TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

-Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı,
-Fıkıh/İslam Hukuku Anabilim Dalı,
-Hadis Anabilim Dalı,
-Kelam/Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalı,
-Kur'an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Anabilim Dalı,
-Tasavvuf Anabilim Dalı,
-Tefsir Anabilim Dalı.

FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

-Din Bilimleri Anabilim Dalı,
-İslam Felsefesi Anabilim Dalı.

İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ

-İslam Sanatları ve Dini Musiki Anabilim Dalı,
-Osmanlı Türkçesi ve İslami Türk Edebiyatı Anabilim Dalı,
-Siyer'i Nebi ve İslam Tarihi Anabilim Dalı.

Şimdi yukarıda ifade ettiğimiz sorunu bir örnekle size izah ederek meseleyi somutlaştıralım.

X üniversitesi tarafından Resmi Gazete'de İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Kelam Anabilim Dalında Araştırma Görevlisi kadrosu ilan edilmiştir.

İlan şartı ise; "İlahiyat/İslami İlimler Fakültesi Lisans mezunu olmak. Kelam alanında Tezli Yüksek Lisans yapıyor olmak" şeklinde belirlenmiştir.

Ülkemizdeki birçok üniversitede İlahiyata bağlı tezli yüksek yüksek lisans programları "Temel İslam Bilimleri", "Felsefe ve Din Bilimleri" veya "İslam Tarihi ve Sanatları" Anabilim dalı olarak açılmaktadır. Bu alanlarda tezli yüksek lisans programına kayıtlı öğrencilerin "öğrenci belgeleri"nde bu üç alan yazmaktadır. Ancak, programa giriş yapan öğrenciler yukarıda sıraladığımız anabilim dallarına göre derslerini seçmekte, ders dönemini tamamlayanlar ise tezlerini bu alanlarda tamamlamaktadır.

Hal böyle olunca, ilan edilen araştırma görevlisi kadrosuna her ne kadar Kelam alanında ders alan veya bu konuda ders dönemini tamamlayarak tezini yazan öğrenciler sırf belgelerinde bunu belirtemedikleri için araştırma görevlisi kadrolarına müracaatları kabul edilmemektedir.

Bu durum, ALES ve yabancı dil çok yüksek olan adayların araştırma görevlisi kadrolarına müracaatlarda elenmeleri sebebiyle büyük bir mağduriyet yaşamalarına sebep vermektedir.

Örneğin, bu durumun yaşandığı ve yakın zamanlı bir durumu belgeleriyle birlikte sizlerle paylaşalım.

Batman Üniversitesi tarafından 31 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete'de İslami İlimler Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalına alınacak Araştırma Görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda; "İlahiyat Fakültesi veya İslami İlimler Fakültesi lisans mezunu olup Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi anabilim dalında tezli yüksek lisans yapıyor olmak" şartı aranmıştır.

İlgili üniversite tarafından ilan edilen araştırma görevlisi kadrosuna 27 kişi başvuru yapmıştır.

SINAVA SADECE 2 KİŞİ ÇAĞRILMIŞTIR

Batman Üniversitesi tarafından ilan edilen ve sonra anlaşılmadık bir şekilde web sayfasından kaldırılan, yukarıda görselini sizlerle paylaştığımız ön değerlendirme tablosuna göre, 21 öğrencinin belgesinde "Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi" yazmadığı için sınava davet edilmemiştir.

Hatta bunlardan 5 tanesi "Kelam anabilim dalında" yüksek lisansa, 1'i ise "İslam Mezhepleri Tarihi" alanında programa kayıtlı olduğu için elenmiştir.

Durum böyle olunca 2 adayın yarıştığı bu araştırma görevlisi alımında rekabet oldukça düşük olmuştur.

Bu durumun İlahiyat alanında lisansüstü eğitimine devam eden ve sınırlı sayıda ilan edilen araştırma görevlisi kadroları için ALES ve yabancı dil sınavlarına emek veren kişilerde yarattığı mağduriyet ortadadır.

Kendilerinden kaynaklı olmayan bir belgelendirme sorununun bir an evvel çözüme kavuşturulması gerekmektedir.

Başta Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olmak üzere kadro ilanı yapan üniversitelerin bu durumda olan öğrencilerin mağduriyetlerini engelleyecek yöntemler bularak hakkaniyete ve rekabete imkan veren alımlar tesis edilmesi elzemdir.