İDDK, Covid-19 Dönemi düzenlemesini hukuka aykırı buldu, BİLSEM öğretmenine ek ders ücreti ödenecek
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Samsun Rotary Kulübü Bilim ve Sanat Merkezinde teknoloji ve tasarım dersi öğretmeni olan üyeleri davacının, Mart 2020 - Haziran 2020 tarihleri arasındaki ek ders ücretinin ödenmesi talebinin reddine ilişkin İlkadım Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işlemi ile buna dayanak olana Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazısı'ndaki ilgili hükmün hukuka aykırı olduğuna hükmetti.

İDDK: Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde kamu personelinin hak kayıplarının önlenmesi
amaçlanmıştır
Bu çerçevede, davaya konu Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün
26/03/2020 tarihli Genel Yazısı'nın 2. maddesinde yer alan "...Cumartesi
ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri... yapılmış sayılmaması..."
şeklindeki düzenleme, üst hukuk normu niteliğindeki Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
ve Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile çelişmektedir.
Zira bu düzenlemeler, idari izinli sayılan personelin mali haklarının korunacağını
ve görevlerini yapmış sayılacaklarını genel bir ilke olarak benimsemiştir.
Ayrıca, BİLSEM gibi kurumlarda hafta sonu ders görevi yapan öğretmenler ile
hafta içi ders görevi yapan öğretmenler arasında, genel idari izin nedeniyle
görevin yapılamadığı bir dönemde, sadece görevin denk geldiği gün farklılığına
dayanarak ayrım yapılması, Anayasa'nın 10. maddesinde güvence altına alınan
eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmektedir. Hafta sonu çalışmasının BİLSEM
öğretmenleri için olağan bir çalışma düzeni olduğu gözetildiğinde, bu öğretmenlerin
idari izin süresince hafta sonu görevlerini yapmış sayılmaması hakkaniyetle
bağdaşmamaktadır.
Sonuç olarak, davaya konu Genel Yazı'nın 2. maddesindeki "Cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile" ibaresinin, BİLSEM'de görev yapan öğretmenler yönünden üst hukuk normlarına ve eşitlik ilkesine aykırı olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, anılan ibarenin BİLSEM'de görev yapan öğretmenler yönünden iptali gerekmektedir.
Öte yandan, hukuka aykırı olduğu tespit edilen düzenleyici işlem hükmüne dayanılarak tesis edilen ve davacının Mart 2020-Haziran 2020 döneminde Cumartesi ve Pazar günlerine rastlayan ek ders görevlerine ilişkin ücret talebini reddeden İlkadım Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 14/08/2020 tarihli işlemi de bu nedenle hukuka aykırıdır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2023/2886
Karar No: 2025/506
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 25/04/2023 tarih ve E:2020/4173, K:2023/2183 sayılı
kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Samsun Rotary Kulübü Bilim ve Sanat Merkezinde teknoloji ve tasarım dersi öğretmeni
olan üyeleri davacının, Mart 2020 - Haziran 2020 tarihleri arasındaki ek ders
ücretinin ödenmesi talebinin reddine ilişkin İlkadım Kaymakamlığı İlçe Milli
Eğitim Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işlemi ile dayanağı Milli Eğitim
Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel
Yazısı'ndaki; "2- Cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile
hafta içi günler dahil olmak üzere ders dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin
yapılmış sayılmaması; bu kapsamda bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış
sayılması" ibaresinin iptali ve yoksun kaldığı mali hakların yasal faiziyle
birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 25/04/2023 tarih ve E:2020/4173, K:2023/2183 sayılı
kararıyla;
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 301. maddesi, 439 sayılı Milli Eğitim
Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri İle İlkokul Öğretmenlerinin
Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun'un Ek 1. maddesi,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89., 99., 100. ve 176. maddeleri, 01/12/2006
tarihli Bakanlar Kurulu Kararı eki Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin
Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 1., 4., 5., 6., 16. ve 25. maddeleri,
Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun 2019/1 sayılı kararının "Ders görevinin
yapılmış sayılacağı haller" başlıklı 2. maddesi, 2020/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Genelgesi, Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi'nin 15.
maddesi hükümlerine yer verildikten sonra,
439 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesi ve 657 sayılı Kanun'un 89. maddesi uyarınca
öğretmenlere aylıkları karşılığında ders görevi verilmesinin yanında, "ek
ders" görevi verilmesinin de mümkün olduğu, bu şekilde ek ders görevi yapanlara,
657 sayılı Kanun'un 176. maddesine göre ek ders ücreti ödeneceği; aynı Kanun'un
89. maddesi uyarınca ek ders görevine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi
hususunda Cumhurbaşkanına yetki verildiği, bu yetki kapsamında Cumhurbaşkanı
tarafından çıkartılan 2020/4 sayılı Genelge ile de uzaktan eğitim usulünün uygulanabileceğine,
buna dair usullerin Bakan tarafından belirleneceğine karar verildiği; Bakanlık
tarafından 2020/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi uyarınca çıkartılan Milli
Eğitim Bakanlığı Covid-19 Kapsamında Esnek Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar
ile idari izinli sayılanların belirlendiği, dönüşümlü çalışanların göreve gelmediklerinde
idari izinli sayıldıkları; ancak, uzaktan çalışanların idari izinli sayıldıklarına
ilişkin bir esasa yer verilmediği,
Öte yandan, 657 sayılı Kanun'un 99. maddesinde, haftalık 40 saatlik çalışma
süresi belirlenirken, cumartesi ve pazar günlerinin tatil olmak üzere düzenleneceği
belirtilmiş ise de, maddenin devamında yer alan "Ancak, bu kanuna, özel
kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya bunlara dayanılarak çıkarılacak
yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle
farklı çalışma süreleri tespit olunabilir" hükmü ile çalışma saatlerinin
sadece hafta içi değil, duruma göre hafta sonunu da kapsayacak şekilde farklı
günlerde düzenlenebileceği, dolayısıyla Milli Eğitim Bakanlığının yönetici,
öğretmen, uzman ve usta öğreticileri ile diğer görevlilerinin aylık ve ek ders
ücreti karşılığında okutacakları ve okutmuş sayılacakları haftalık ders saatlerinin,
sadece hafta içi değil, duruma göre hafta sonunu da kapsayacak şekilde belirlenebileceği
kuralı getirildiğinden, davacının ek ders ücreti ödenmesi başvurusunun reddine
ilişkin işlemde ve cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile
hafta içi günler dahil olmak üzere ders dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin
yapılmış sayılmaması; bu kapsamda bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış
sayılmasına ilişkin düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçeleriyle,
davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacı tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı'nca idari izin verdiği 23-27 Mart
tarihlerine ilişkin mali hak kaybı yaşanmayacağının belirtildiği, ancak dava
konusu işlemle bu uygulamalara yönelik ücretlerin ödenmediği, bu durumun Hakem
Kurulu Kararı'na aykırı olduğu, aynı kapsamda uzatılan idari izinlerde Genel
Yazı'nın 2. maddesiyle cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri
ile hafta içi ders dışı eğitim ve nöbet görevlerinin yapılmamış sayıldığı, rutin
müfredat dışındaki ders görevlerinin belirli tarihler arasında durdurulduğu
ve bu sürelere ilişkin ek ders ücretlerinin ödenmeyeceğinin kararlaştırıldığı,
daha sonraki yazılarla ek ders görevlerinin yapılmış sayılacağı ve ödemelerin
yapılacağı tarihin uzatıldığı; Bilim Sanat Merkezlerinin özel yetenekli öğrencilere
BEP'e (özelleştirilmiş eğitim programı) göre eğitim veren özel kurumlar olduğu
ve öğretmenlerinin başka bir kurumda ders dışı görevlendirilmesinin söz konusu
olmadığı, mevzuatta cumartesi ve pazar günlerinin de iş günü olduğu durumların
bulunduğu, bu nedenle hakem kurulu kararındaki iş günü kavramı içinde olması
gerektiği; öğretmenlerin ders görevlerinin valilik/kaymakamlık onayıyla verilen
ders programlarına göre gerçekleştiği ve bu programlarda ağırlıklı olarak hafta
sonu yerine getirilecek aylık karşılığı ve ek derslerin yer aldığı, COVID-19
öncesinde bu usullere göre belirlenen ek ders ücretlerinin dava konusu işlemle
mart-haziran ayları arasında ödenmediği, COVID-19 nedeniyle yüz yüze eğitim
yapılmaması ve idari izinli olunmasına rağmen, aynı durumda olanlarla birlikte
ders görevlerinin yapılmış sayılması ve ek ders ödenmesi gerekirken ödeme yapılmadığı,
Milli Eğitim Bakanlığının esnek çalışma usul ve esaslarının mali ve özlük hakların
saklı olduğunu düzenlediği, dava konusu işlemin Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'nun
ders görevinin yapılmış sayılacağı haller başlıklı maddesine aykırı olduğu ve
söz konusu kurul kararında genel idari izin veya öğrenci izinleri nedeniyle
fiilen yapılamayan eğitim öğretim faaliyetlerinin yapılmış sayılacağı ve ücretlerinin
ödeneceğinin güvence altına alındığı, bu nedenle dava konusu düzenleyici işlemin
Kamu Hakem Kurulu kararını işlevsiz hale getirdiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davalı idare tarafından, Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesinde çalışma saatlerinin
hafta sonlarını da kapsayacak şekilde düzenlenmesinin hukuki bir karşılığının
bulunmadığı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 99. maddesine göre memurların
haftalık çalışma süresinin genel olarak 40 saat olduğu ve bu sürenin Cumartesi
ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlendiği, farklı çalışma sürelerinin
ancak kanun, özel kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya bunlara dayanılarak
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenebileceği, dolayısıyla yönerge düzeyindeki
bir düzenlemenin bu anlamda hukuki bir geçerliliğinin olmadığı; aynı Kanunun
176. maddesinde normal çalışma saatleri ve günlerinde yerine getirilen ders
görevleri için farklı, yarıyıl ve yaz tatilleri ile cumartesi ve pazar günlerinde
yerine getirilen ders görevleri için farklı ek ders ücreti gösterge rakamları
belirlenmesinin, cumartesi ve pazar günlerinin öğretmenler bakımından tatil
olarak belirlendiğinin bir göstergesi olduğu; Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun
ilgili kararında geçen "ders yılı içerisindeki iş günlerinde genel idari
izinli olmaları sebebiyle eğitim ve öğretim faaliyetlerini fiilen yerine getiremeyen
yönetici ve öğretmenlerin görevlerini yapmış sayılacakları" hükmünün, ders
görevinin yapılmış sayılacağı günlerin hafta içi çalışma günleri olduğunu ifade
ettiği, cumartesi ve pazar günlerinin zaten 657 sayılı Kanunda tatil olarak
düzenlendiği, bu nedenle o günlere rastlayan genel idari izinlere bağlı olarak
ayrıca tatil edilmelerinin söz konusu olamayacağı, cumartesi ve pazar günleri
için de genel idari izin uygulanmasının amaçlanması halinde, hükümde "iş
günlerinde" ibaresine yer verilmesine gerek duyulmayacağı, bu çerçevede,
bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan öğretmenlerin, Covid-19 salgını nedeniyle
eğitim kurumlarının tatil edildiği süreçte cumartesi ve pazar günlerine denk
gelen ders görevlerini yapmış sayılmamalarının, söz konusu Kamu Görevlileri
Hakem Kurulu Kararına aykırılık teşkil etmediği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kısmen kabulüyle, Daire kararının; dava konusu bireysel işlemin,
dayanağı Genel Yazı'nın "Cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri
ile" ibaresinin ve davacının yoksun kaldığı mali hakların yasal faiziyle
birlikte ödenmesine karar verilmesi talebi bakımından davanın reddine dair kısımlarının
bozulması; temyiz isteminin diğer kısımları ise reddedilerek Daire kararının
bu kısımlarının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
COVID-19 salgını sürecinde alınan tedbirler kapsamında, Milli Eğitim Bakanlığı
Personel Genel Müdürlüğü'nün ... tarih ve ... sayılı işlemiyle; 06-10 Nisan
2020 tarihlerinde uygulanması planlanan ikinci ara tatilin 16-20 Mart 2020 tarihlerine
alınmasına, 23-27 Mart 2020 tarihlerinde ise uzaktan eğitim yapılmasına karar
verilmiştir. Bu süreçte eğitim kurumları tatil edilmiş, yönetici ve öğretmenlere
genel idari izin verilmiştir. Ayrıca, 16-20 Mart 2020 tarihleri arasında mesleki
çalışmalar yapılmış sayılarak öğretmenlerin 15 saat ek ders ücretinden yararlandırılmalarına,
23-27 Mart 2020 tarihleri arasında ise üzerlerinde bulunan aylık karşılığı ders
ve varsa ek ders görevlerini yerine getirmiş sayılmalarına karar verilmiştir.
Daha sonra, Milli Eğitim Bakanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı işlemiyle; 16-27
Mart 2020 tarihleri arasındaki tatil süresinin 30/04/2020 tarihine kadar uzatılmasına,
bu süreçte uzaktan eğitimin devam etmesine, öğretmenlerin esnek çalışma esasları
çerçevesinde uzaktan eğitime devam etmek kaydıyla genel idari izinli sayılmalarına
karar verilmiştir. Aynı işlemle, idari izinli sayılan öğretmenlerin bu süreçte
üzerlerinde bulunan aylık karşılığı ders ve ek ders görevlerini yerine getirmiş
sayılmalarına hükmedilmiştir. Ancak, işlemin 2. maddesi uyarınca cumartesi ve
pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile hafta içi günlerdeki ders dışı
eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin yapılmış sayılmayacağı; bu kapsamda
bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.
Davacı, Samsun Rotary Kulübü Bilim ve Sanat Merkezi'nde teknoloji ve tasarım
dersi öğretmeni olarak görev yapmakta olup, Mart 2020-Haziran 2020 tarihleri
arasında ek ders ücreti ödenmediği gerekçesiyle başvuruda bulunmuştur. İlkadım
Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ... tarih ve ... sayılı işlemiyle,
cumartesi ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri için ödeme yapılmayacağı
gerekçesiyle başvurusu reddedilmiştir. Bunun üzerine davacı, başvurunun reddine
ilişkin işlemin ve dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün
... tarih ve ... sayılı işleminin 2. maddesinde yer alan; "Cumartesi ve pazar
günlerine rastlayan ders görevleri ile hafta içi günler dahil olmak üzere ders
dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin yapılmış sayılmaması; bu kapsamda
bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış sayılması" ibaresinin iptali ile
yoksun kaldığı mali hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi
istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
.
22/03/2020 tarih ve 31076 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Covid-19 Kapsamında
Kamu Çalışanlarına Yönelik İlave Tedbirler konulu 2020/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Genelgesi'nde;
"COVID-19 salgınının ülkemizde yayılımının en aza indirilmesi amacıyla,
bu salgınla mücadeleyi ve salgının etkilerinin azaltılmasına yönelik faaliyetleri
zafiyete uğratmayacak ve kamu hizmetlerini aksatmayacak şekilde, ihtiyacı karşılayacak
kadar asgari sayıda personelin bulundurulması şartıyla;
Çalıştırılma biçimine bakılmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara
uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemleri uygulanabilir.
Buna dair usul ve esaslar Cumhurbaşkanlığı, bağlı, ilgili ve ilişkili kurum
ve kuruluşları için üst yönetici; bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kurum
ve kuruluşları için bakan; taşra teşkilatları (bakanlıklarca belirlenmemiş ise)
ile mahalli idareler, bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri için ilgisine
göre vali veya belediye başkanı; diğer kamu kurum ve kuruluşları için üst yönetici
tarafından belirlenir. Bu belirleme yetkisi devredilebilir.
Bu kapsamda dönüşümlü çalışanlar fiilen göreve gelmedikleri süre zarfında idari
izinli sayılır.
Bu Genelge kapsamında esnek çalışma yöntemlerinden faydalanan çalışanlar ile
idari izinli sayılanlar bu sürede istihdamlarına esas görevlerini fiilen yerine
getirmiş sayılırlar. Uzaktan veya dönüşümlü çalışanlar ile görev yerinde çalışanlar
hizmetin yürütülmesi sorumluluğu açısından eşittir. Uzaktan veya dönüşümlü çalışanlar
ile idari izinli sayılanların mali ve sosyal hak ve yardımları ile diğer özlük
hakları saklıdır." düzenlemesine,
Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi'nin "Eğitim
Etkinlikleri" başlıklı 15. maddesinde ise; "(1) BİLSEM'de eğitim ve
öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) BİLSEM'de gerçekleştirilecek eğitim ve öğretim etkinlikleri öğrencinin örgün
eğitim gördüğü saatler dışında hafta içi ve/veya hafta sonu olacak şekilde planlanır.
ç) Eğitim ve öğretim etkinlikleri eğitim ve öğretim yılı içerisinde Bakanlıkça
hazırlanan ortak yıllık çalışma takvimine göre yürütülür. Ayrıca yarıyıl ve
yaz tatillerinde yaz okulu, kış okulu ve öğrenci kampları düzenlenebilir. Eğitim
ve öğretim yılı içindeki her dönem sonunda BİLSEM müdürlüğünce hazırlanacak
değerlendirme raporları Bakanlığa gönderilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Öte yandan, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek
bozulması, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya
eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazı'nın "hafta içi günler dahil
olmak üzere ders dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin yapılmış sayılmaması;
bu kapsamda bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış sayılması" ibaresi
yönünden:
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Onikinci
Dairesinin temyize konu kararının, uyuşmazlık konusu Genel Yazı'nın "hafta
içi günler dahil olmak üzere ders dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin
yapılmış sayılmaması; bu kapsamda bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış
sayılması" ibaresi yönünden davanın reddine ilişkin kısmı, aynı gerekçe ile
Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar,
kararın anılan kısımının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazı'nın "Cumartesi ve pazar
günlerine rastlayan ders görevleri ile" ibaresi ile davacının yoksun kaldığı
mali hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi talebi yönünden:
Dava, COVID-19 salgını nedeniyle alınan idari izin tedbirleri sırasında, davacının
Bilim ve Sanat Merkezinde (BİLSEM) hafta sonuna denk gelen ek ders görevlerine
ilişkin ücretlerinin ödenmemesi ve bu uygulamaya dayanak teşkil eden Milli Eğitim
Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün 26/03/2020 tarihli ve 5906495 sayılı
Genel Yazısı'nın 2. maddesindeki ilgili ibarenin iptali istemine ilişkindir.
İlgili mevzuat incelendiğinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89. maddesi
ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin
Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar (01/12/2006 tarihli ve 2006/11350 sayılı
BKK) uyarınca, öğretmenlere ek ders ücreti ödenebilmesinin temel kuralının,
görevin fiilen yapılması olduğu anlaşılmaktadır. Ancak aynı Karar'ın 16. maddesi
ve 25. maddesi, belirli durumlarda görevin yapılmış sayılacağını da hüküm altına
almıştır.
COVID-19 salgını sürecinde kamu çalışanlarına yönelik tedbirler kapsamında yayımlanan
22/03/2020 tarihli ve 2020/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, esnek çalışma
yöntemlerinden faydalanan veya idari izinli sayılan personelin, bu sürelerde
istihdamlarına esas görevlerini fiilen yerine getirmiş sayılacağını ve mali/sosyal
haklarının saklı olduğunu açıkça belirtmiştir. Bu genel ilke, salgın gibi mücbir
sebeplerle çalışılamayan dönemlerde kamu görevlilerinin hak kaybına uğramasını
önlemeyi amaçlamaktadır.
Kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarına ilişkin diğer düzenleme de Kamu
Görevlileri Hakem Kurulunun 28/08/2019 tarihli ve 2019/1 sayılı Kararı'dır.
Bu Kararın Eğitim, Öğretim ve Bilim Hizmet Koluna ilişkin bölümünün 2. maddesi,
"ders yılı içerisindeki iş günlerinde genel idari izinli olmaları sebebiyle"
eğitim ve öğretim faaliyetlerini fiilen yerine getiremeyen yönetici ve öğretmenlerin,
bu sürelerde üzerlerindeki aylık karşılığı ders ve ek ders görevlerini yapmış
sayılacaklarını hükme bağlamıştır. Bu düzenlemenin amacı, genel idari izin durumlarında
öğretmenlerin ek ders ücreti kayıplarını engellemektir.
Davacının görev yaptığı Bilim ve Sanat Merkezlerinin işleyişini düzenleyen Milli
Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi'nin 15. maddesi, bu merkezlerdeki
eğitim etkinliklerinin "öğrencinin örgün eğitim gördüğü saatler dışında
hafta içi ve/veya hafta sonu olacak şekilde planlanacağını" belirtmektedir.
Bu durum, BİLSEM'lerde görev yapan öğretmenler için hafta sonu çalışmalarının,
ders programları ve görev tanımları gereği olağan "iş günü" niteliğinde
olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararında
geçen "iş günleri" ifadesinin, sadece hafta içi günlerini değil, BİLSEM
gibi kurumların çalışma düzeni gereği hafta sonuna denk gelen ve öğretmenlerin
müfredat kapsamında ders görevi yürüttüğü günleri de kapsayacak şekilde yorumlanması
gerekmektedir.
Bu çerçevede, davaya konu Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün
26/03/2020 tarihli Genel Yazısı'nın 2. maddesinde yer alan "...Cumartesi
ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri... yapılmış sayılmaması..."
şeklindeki düzenleme, üst hukuk normu niteliğindeki Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
ve Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile çelişmektedir. Zira bu düzenlemeler,
idari izinli sayılan personelin mali haklarının korunacağını ve görevlerini
yapmış sayılacaklarını genel bir ilke olarak benimsemiştir. Ayrıca, BİLSEM gibi
kurumlarda hafta sonu ders görevi yapan öğretmenler ile hafta içi ders görevi
yapan öğretmenler arasında, genel idari izin nedeniyle görevin yapılamadığı
bir dönemde, sadece görevin denk geldiği gün farklılığına dayanarak ayrım yapılması,
Anayasa'nın 10. maddesinde güvence altına alınan eşitlik ilkesine aykırılık
teşkil etmektedir. Hafta sonu çalışmasının BİLSEM öğretmenleri için olağan bir
çalışma düzeni olduğu gözetildiğinde, bu öğretmenlerin idari izin süresince
hafta sonu görevlerini yapmış sayılmaması hakkaniyetle bağdaşmamaktadır.
Sonuç olarak, davaya konu Genel Yazı'nın 2. maddesindeki "Cumartesi ve
pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile" ibaresinin, BİLSEM'de görev
yapan öğretmenler yönünden üst hukuk normlarına ve eşitlik ilkesine aykırı olduğu
anlaşılmaktadır. Bu nedenle, anılan ibarenin BİLSEM'de görev yapan öğretmenler
yönünden iptali gerekmektedir.
Öte yandan, hukuka aykırı olduğu tespit edilen düzenleyici işlem hükmüne dayanılarak
tesis edilen ve davacının Mart 2020-Haziran 2020 döneminde Cumartesi ve Pazar
günlerine rastlayan ek ders görevlerine ilişkin ücret talebini reddeden İlkadım
Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 14/08/2020 tarihli işlemi de bu
nedenle hukuka aykırıdır. Davacının hukuka aykırı işlem nedeniyle yoksun kaldığı
mali haklarının, davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal
faiziyle birlikte davalı idarece ödenmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. Danıştay Onikinci Dairesinin 25/04/2023 tarih ve E:2020/4173, K:2023/2183
sayılı kararının, dava konusu ... tarih ve ... sayılı bireysel işlem ve dayanağı
26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazı'nın "Cumartesi ve pazar
günlerine rastlayan ders görevleri ile" ibaresi ile davacının yoksun kaldığı
mali hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi talebi bakımından
davanın reddine ilişkin kısımlarının BOZULMASINA,
3. Anılan kararın, 26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazı'nın "hafta
içi günler dahil olmak üzere ders dışı eğitim çalışmaları ve nöbet görevlerinin
yapılmış sayılmaması; bu kapsamda bulunmayan ek ders görevlerinin ise yapılmış
sayılması" ibaresi bakımından davanın reddine ilişkin kısmının ONANMASINA,
4. Kesin olarak, 05/03/2025 tarihinde, bozulan kısım yönünden oyçokluğu, onanan
kısım yönünden oybirliği ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Onikinci
Dairesince verilen kararın, dava konusu ... tarih ve ... sayılı bireysel işlem
ve dayanağı 26/03/2020 tarih ve E.5906495 sayılı Genel Yazı'nın "Cumartesi
ve pazar günlerine rastlayan ders görevleri ile" ibaresi ile davacının
yoksun kaldığı mali hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi
talebi bakımından davanın reddine ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun olduğu,
dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bu kısımlarının bozulmasını
gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davacının temyiz isteminin
bu yönden de reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla, kararın
bu kısmına katılmıyoruz.