Müstafi sayma onay işleminde esas alınacak tarih 1. gün mü 11. gün müdür?

İlk derece mahkemesi davayı reddetmişti

Davacının, 30/10/2020 - 11/11/2020 tarihleri arasında kesintisiz ve mazeretsiz olarak 13 gün göreve gelmediğinin, görev yerinde tutulan tutanaklarla sabit olduğu, bu sürelere ilişkin herhangi bir izin talebinin bulunmadığı, İngiltere'de ki 14 günlük karantina uygulamasının, davacının İngiltere'ye giriş yapmadan önce bilgisi dahilinde olmasının gerektiği, kaldı ki; davacının karantina süresini keserek Türkiye'ye dönüş sağlayabildiği, ilgili mevzuatta devamsızlığın kesintisiz 10 gün devam etmesi gerektiğinin belirtildiği ve iş günü olarak hesaplanacağı yolunda herhangi bir ifadeye yer verilmediği de dikkate almıştır.

İstinaf: Davacı haklıdır

Davacının oturum kartı almak için 29/10/2020 tarihinde İngiltere'ye gittiği ve İngiltere'nin 14 günlük karantina uygulaması nedeniyle Türkiye'ye hemen dönemediği, ancak 12/11/2020 tarihinde işbaşı yapabildiği, bu nedenle gelişen olağanüstü şartlar dolayısıyla yurt dışından dönemeyen davacının, mazeretsiz olarak gelmediğinin kabulünün hakkaniyetli olmayacağı, öncesinde davacının izin taleplerinin de idare tarafından kabul edilmemiş olduğu, yine davacının 12/11/2020 tarihinden sonra da çalışmaya devam ettiğinin anlaşıldığı, 14/12/2020 ile 05/01/2021 tarihleri arasında fiilen görev yaptığı diğer günlerde hastalık izni ve yıllık izin kullandığı ve en son 08/02/2021 tarihinden itibaren kesintisiz göreve gelmediği, yani davacının 08/02/2021 tarihine kadar çalıştığı da dikkate alındığında, davacının çalışma hayatı için çok önemli olduğu anlaşılan yurt dışında çalışmak amacıyla ülke dışına çıkmak zorunda kaldığı, gelişen olağanüstü koşullar nedeniyle izin taleplerinin hiçbir şekilde kabul edilmediği ve COVİD-19 salgını nedeniyle erken dönüş yapamaması nedeniyle müstafi sayılmasının, kişilerin Anayasa ile güvence altına alınan çalışma hakkı açısından orantılı olarak kabul edilemez.

Danıştay: 10 günden fazla gelmediği kesin olmakla birlikte müstafi işleminin başlangıç tarihinde hata yapılmıştır

Uyuşmazlıkta, kesintisiz 10 gün süreyle görevi terkin izinsiz ve mazeretsiz olarak gerçekleştiği açık olmakla birlikte, dava konusu işlem incelendiğinde, 30/10/2020 tarihinden itibaren hiçbir mazeret belirtmeden ve izinsiz olarak görevine devam etmeyen davacı hakkında 30/10/2020 tarihinden başlamak üzere onuncu günün bitimi tarihi itibarıyla işlem tesis edilmesi gerekmekte iken, davacının göreve gelmediği birinci gün olan 30/10/2020 tarihi itibarıyla görevden çekilmiş sayılmasına karar verildiğinden, bu tarih itibarıyla şartları oluşmayan görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2023/3526
Karar No: 2025/488

İSTEMİN KONUSU:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
... İl Sağlık Müdürlüğünde ... mühendisi olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin davalı idarenin ... tarih ve E... sayılı işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacının, 30/10/2020 - 11/11/2020 tarihleri arasında kesintisiz ve mazeretsiz olarak 13 gün göreve gelmediğinin, görev yerinde tutulan tutanaklarla sabit olduğu, bu sürelere ilişkin herhangi bir izin talebinin bulunmadığı, İngiltere'de ki 14 günlük karantina uygulamasının, davacının İngiltere'ye giriş yapmadan önce bilgisi dahilinde olmasının gerektiği, kaldı ki; davacının karantina süresini keserek Türkiye'ye dönüş sağlayabildiği, ilgili mevzuatta devamsızlığın kesintisiz 10 gün devam etmesi gerektiğinin belirtildiği ve iş günü olarak hesaplanacağı yolunda herhangi bir ifadeye yer verilmediği de dikkate alındığında, davacının kesintisiz olarak 10 günden fazla göreve gelmediği sabit olmakla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; uyuşmazlıkta, ... İl Sağlık Müdürlüğünde ... mühendisi olarak görev yapan davacının, İngiltere'de çalışmak amacıyla talep ettiği oturum başvurusunun kabul edildiği, vize alabilmesi için üç ay içerisinde İngiltere'ye girmesi ve oturum kartını almasının gerektiği, bu kapsamda öncelikle 23/10/2020 tarihli dilekçe ile ücretsiz izin talebinde bulunduğu, bu talebinin kabul edilmemesi üzerine 28/10/2020 tarihinde istifa dilekçesi verdiği, bu sırada COVİD-19 salgını nedeniyle 28/10/2020 tarihinde sağlık çalışanlarına izin ve istifa yasağının geldiği için istifa talebinin de kabul edilmediği, bu süreçte davacının oturum kartı almak için 29/10/2020 tarihinde İngiltere'ye gittiği ve İngiltere'nin 14 günlük karantina uygulaması nedeniyle Türkiye'ye hemen dönemediği, ancak 12/11/2020 tarihinde işbaşı yapabildiği, bu nedenle gelişen olağanüstü şartlar dolayısıyla yurt dışından dönemeyen davacının, mazeretsiz olarak gelmediğinin kabulünün hakkaniyetli olmayacağı, öncesinde davacının izin taleplerinin de idare tarafından kabul edilmemiş olduğu, yine davacının 12/11/2020 tarihinden sonra da çalışmaya devam ettiğinin anlaşıldığı, 14/12/2020 ile 05/01/2021 tarihleri arasında fiilen görev yaptığı diğer günlerde hastalık izni ve yıllık izin kullandığı ve en son 08/02/2021 tarihinden itibaren kesintisiz göreve gelmediği, yani davacının 08/02/2021 tarihine kadar çalıştığı da dikkate alındığında, davacının çalışma hayatı için çok önemli olduğu anlaşılan yurt dışında çalışmak amacıyla ülke dışına çıkmak zorunda kaldığı, gelişen olağanüstü koşullar nedeniyle izin taleplerinin hiçbir şekilde kabul edilmediği ve COVİD-19 salgını nedeniyle erken dönüş yapamaması nedeniyle müstafi sayılmasının, kişilerin Anayasa ile güvence altına alınan çalışma hakkı açısından orantılı olarak kabul edilemeyeceğinden, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Soruşturma raporunda da yer aldığı üzere davacının ücretsiz izin hakkında yazılı veya sözlü bir talebinin bulunmadığı, memurun göreve gelememesinin mazeret olarak kabulü için bu durumun resmi bir belge ile ispatının gerektiği, ayrıca bir mazeret sunumunda dahi idarenin bunu kabul edip etmeme noktasında takdir hakkının bulunduğu, dava konusu olayda görevden çekilmiş sayılmanın şartlarının gerçekleştiği belirtilerek, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
... İl Sağlık Müdürlüğünde ... mühendisi olarak görev yapan davacı hakkında 30/10, 02/11, 03/11, 04/11, 05/11, 06/11, 09/11, 10/11, 11/11/2020 tarihleri ile 08/02, 09/02, 10/02, 11/02, 12/02, 15/02, 16/02, 17/02, 18/02, 19/02/2021 tarihlerinde göreve gelmediği gerekçesiyle tutanaklar düzenlemiştir. Sonrasında davacı tarafça muhtelif tarihlerde yıllık izin ve hastalık raporu kullanılmış olup, 08/02/2021 tarihinden itibaren ise kesintisiz olarak göreve gelmemiştir.
Bu konuyla ilgili olarak düzenlenen 28/03/2021 tarihli soruşturma raporu uyarınca, 30/10/2020 - 11/11/2020 tarihleri ile 08/02/2021 - 19/02/2021 tarihlerine ilişkin tutanaklar yönünden, davacının memurluğunun sona ermesi kanaatine varıldığı belirtilerek, öncelikle 30/10/2020 tarihinden itibaren çekilme kararının uygulanması yönünde teklifte bulunulmuştur.
... Valiliğinin ... tarih ve E... sayılı dava konusu işlemi ile davacının 30/10/2020 tarihinden itibaren hiçbir mazeret belirtmeden ve izinsiz olarak görevine devam etmediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca 30/10/2020 tarihinden itibaren görevden çekilmiş sayılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesinin birinci fıkrasında, "Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır." hükmü öngörülmüştür.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun yukarıda metnine yer verilen 94. maddesinde, bir Devlet memurunun görevini terk etmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde çekilme isteğinde bulunmuş sayılacağı düzenlenmiş; ayrıca, memurun çekilme isteminde bulunmuş sayılması için memurun görevini terk etmesinin "izinsiz" ve "mazeretsiz" olması koşulu aranmıştır.

Dosyanın incelenmesinden; davacının 23/10/2020 tarihli ücretsiz izin talebi, Bakanlığın 28/10/2020 tarihli yazısıyla; 08/02/2021 tarihli ücretsiz izin talebinin ise, davalı idarenin 09/02/2021 tarihli yazısı ile COVİD 19 pandemisi kapsamında sağlık hizmetinin sürdürülebilirliğini sağlamak ve inşaat mühendisi kadrosundaki personel eksikliği gerekçesiyle reddedildiği, soruşturma raporundaki davacı ifadesinde ise; eşi ile birlikte İngiltere'de çalışmak ve oturum için yaptıkları başvurunun Eylül ayında olumlu sonuçlandığı, vize şartları arasında 3 ay içinde ülkeye girme ve oturum kartının alınmasının olduğu, amaçlarının oturum kartını alarak 1 yıl sonra yeniden dönüp görevlerine devam etmek olduğu, bundan dolayı yaptıkları ücretsiz izin taleplerinin kabul edilmediği, COVİD-19 salgını nedeniyle sağlık çalışanlarına izin ve istifa yasağının geldiği, hem gelen yasak hem de İngiltere'nin sokağa çıkma yasağı kararından dolayı sınırların kapanması ihtimalini göz önüne alarak haklarını kaybetmemek için İngiltere'ye 29 Ekim'de giriş yaptıkları, İngiltere'nin uyguladığı 14 günlük karantina süresinin 12. gününde ülkeye dönüş yaptıkları, soruşturmaya konu 30/10, 02/11, 03/11, 04/11, 05/11, 06/11, 09/11, 10/11, 11/11/2020 tarihlerinde İngiltere'de olduklarının beyan edildiği görülmekle, söz konusu tarihler yönünden, davacının görevini kesintisiz 10 gün süreyle terk etmesinin izinsiz ve mazeretsiz olarak gerçekleştiğinin, tutanaklar ve ifadelerle sabit olduğu anlaşılmaktadır.

Ancak; uyuşmazlıkta, kesintisiz 10 gün süreyle görevi terkin izinsiz ve mazeretsiz olarak gerçekleştiği açık olmakla birlikte, dava konusu işlem incelendiğinde, 30/10/2020 tarihinden itibaren hiçbir mazeret belirtmeden ve izinsiz olarak görevine devam etmeyen davacı hakkında 30/10/2020 tarihinden başlamak üzere onuncu günün bitimi tarihi itibarıyla işlem tesis edilmesi gerekmekte iken, davacının göreve gelmediği birinci gün olan 30/10/2020 tarihi itibarıyla görevden çekilmiş sayılmasına karar verildiğinden, bu tarih itibarıyla şartları oluşmayan görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu itibarla, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu işlemin iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçesi yerinde bulunmamakta ise de, bu husus, sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan temyize konu kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak, 04/02/2025 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.