'Bir ayakkabı kendimize, bir devlete alıyoruz'

Türkiye'de tüketici ithal bir ayakkabı aldığında, aslında bir ayakkabıyı da devlete ödemiş oluyor. Spor ekonomisi hızla büyürken ayakkabıda uygulanan yüksek vergi yükü fiyatları neredeyse ikiye katlıyor. Türkiye'de spor ekonomisinin bu yıl yüzde 10 büyüme ile 3 milyar dolar büyüklüğe ulaşacağını belirteN SPX CEO'su Barış Andırınlı, söz konusu rakamın yüzde 60'ının ayakkabıdan oluştuğunu söyledi. Ancak ayakkabıda vergi oranının oldukça yüksek olduğunu ve bunun da yurtdışı ile fiyat farkına yol açtığını belirten Andırınlı, "Türkiye'de ithal ayakkabıda gümrük vergileri yüzde 60 civarında. KDV ile birlikte bu oran yüzde 70'i buluyor. Başka bir ifade ile 30 dolarlık bir ayakkabıyı ithal ettiğimizde gümrük vergisi ile 48, artı KDV ile de 51 dolar oluyor. Operasyon ve servis de pahalı. Avrupa'da 100 dolar olan ayakkabı bu nedenle burada 170 dolar" dedi. Yurtdışı markalar ile konuşarak AB'deki fiyatları aşmaması için özel koşullar oluşturduklarını dile getiren Andırınlı, bu avantajlar ile yurtdışı ile fiyat farkını yüzde 20-30 seviyesine kadar düşürebildiklerini anlattı.

Quiksilver Türkiye'de üretime başlıyor

60 adet SPX ve 20 adet Vault mağazalarında Jack Wolfskin'den Merrell'e, Salomon'dan Roxy,'ye Adidas'tan Nike ve On'a kadar 100'den fazla dünyaca ünlü markaların satışını gerçekleştirdiklerini, bunlarında bazılarını da Türkiye'de üretim için de ikna ettiklerini belirten Andırınlı, bu markalardan birinin de Quiksilver olduğunu belirtti. Andırınlı, "2026'da 20 bin çift ile başlayacağız. 2027'de 100 bine çıkacak. Şu an satışlarımızın yüzde 90'ı ithal" şeklinde konuştu.

2026'da 200 milyon TL yatırım yapacak

1989'da eski milli voleybolcu ve muharip gazi kurmay bahriye subayı Güven Olgar ve eşi Kadriye Olgar tarafından tamamen spora olan aşkları ile kurulan SPX, aradan geçen sürede 60 mağazaya ulaştı. SPX'leri kendi bünyelerinde açtıklarını dile getiren Andırınlı, franchise markalarının ise Woult olduğunu ve bu konspette ise 20 adet mağaza açıldığını dile getirdi. Önümüzdeki dönemde mağaza yatırımlarına devam edeceklerini dile getiren Andırınlı, bu kapsamda 2026'da 15-20 mağaza açacaklarını ve bu kapsamda 150-200 milyon TL arasında yatırım yapacaklarını söyledi.

Maliyetler, yerli üretimde yüzde 90 kayba yol açtı

İlk yıllarda kış ve raket sporlarına odaklanan mağaza bugün uzmanlık alanları olan adrenalin/alternatif spor kategorilerinin yanında ekstreme ve outdoor spor kategorilerine ve lifestyle seçeneklere de odaklanarak, kendi alanında önde gelen 120'den fazla markayı Tüketiciler ile buluşturuyor. Şirket, bu markalardan bazılarının da üretiminin Türkiye'de yapılmasını da sağlıyor. Ancak son dönemde yükselen maliyetler, bu alanda da üretimin yurtdışına kaymasına yol açmış. Andırınlı, 1 milyon adet üreitm yaptıkları markaların bu gün bu adedi 100 bine düşürdüklerini dile getirdi. Satışların ise aynı seviyede değişmeden devam ettiğini anlatan Andırınlı, her bir markadan yılda 120 bin çift seviyesinde ithalat gerçekleştirdiklerini belirtti.

Yaya hakları insan hakkıdır

SPX, son dönemde sosyal sorumluluk kapsamında tüketicileri spora özendirmek için de çalışmalara başladı. Bu kapsamda SPX mağazalarında WALKR adı altında yürüyüşe odaklı ürünlerle shop in shop noktaları oluşturan şirket, uygulama üzerinden de spora özendirmek için çalışmalar yapıyor. SPX CEO'su Andırınlı, Türkiye'de yaya haklarının motorlu araç merkezli düzenlemelerle sınırlandığını belirterek, "Yaya hakları insan haklarıdır. Hepimiz yayayız ancak Türkiye'de bu haklar gerektiği gibi korunmuyor. Dünyada yayalar üst geçit ya da alt geçide zorlanamaz; zemin hakkı yayalarındır" dedi. WALKR girişimiyle toplumsal farkındalık yaratmayı amaçladıklarını söyleyen Andırınlı, "Topluluk bilinci oluşturulmalı. Yürüme eylemi, yaşadığımız yere aidiyeti artırıyor ve taleplerimizi güçlendiriyor" diye konuştu.

Türkiye'nin ilk yürütüş mağazası WALKR

SPX'in WALKR ile Türkiye'de ilk kez yürüyüş odaklı bir mağaza açtığını belirten Andırınlı, "Bu, herkesin 'neden yok?' dediği şeyin hayata geçmiş hali. Trekking, hiking ve yürütüş ürünlerini tek çatı altında topladık. Yürüyüşçülerin buluşma noktası olacak" dedi. Andırınlı, "Reaksiyonu görmek istiyoruz. Kısa sürede başarıya ulaşacağına inanıyorum; insanlar iyi hissedecek ve daha fazla hareket edecek. Şu an shop in shop ama önümüzdeki yıl mağaza da açacağız" ifadelerini kullandı.

YENER KARADENİZ