Liselerde edebiyat ve dil dersleri değişiyor

Doğan HIZLAN/Hürriyet

LİSELERDE edebiyat ve dil eğitimi önümüzdeki ders yılından itibaren değişiyor, yenileniyor, çağdaş, bugüne dönük bir kimlik kazanıyor.

Öğrenciler, liseyi bitirdikten sonra da edebiyatı okumayı bırakmayacaklar; çünkü ona sadece bir ders olarak bakmayacaklar, yeni yöntemin ışığında.

Türk Edebiyatı Dersi (9. - 12. Sınıflar) Taslak Öğretim Programı ile Dil ve Anlatım Dersi (9. - 12. Sınıflar) Taslak Öğretim Programı, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından geçen hafta sonunda kabul edildi ve uygulama çalışmalarına başlandı.

Çalışma ekibi aşağıdaki uzmanlardan oluşmuştu:

Koordinatör: Prof. Dr. Ramazan Kaplan. Komisyon Başkanı: Prof. Dr. Şerif Aktaş. Komisyon üyeleri: Dr. Serap Akcaoğlu Saydım, Mustafa Karaşahin, Ayşe Sevilay Keleş.

Taslağın Giriş'inde, edebiyatın işlevi, değeri, önemi belirtilmekte. Giriş, yeni eğitim anlayışının felsefesini de göstermektedir:

?Güzel sanatların bir dalı olan edebiyatın insanlığın ilk dönemlerinden beri, her zaman varlığını sürdürmesi, onun insana özgü vazgeçilmez bir ihtiyacı karşıladığını düşündürmektedir.

Edebi metinler kendilerine özgü birer iletişim aracıdır.

Edebiyat eğitimi, bu metinlerdeki sanat değerlerini sezmeyi, dilin metinde kazandığı anlamları kavramayı ve metni yorumlamayı sağlayacak becerileri kazandırmayı amaçlar.'

Yaklaşım konusunda da ulusal, evrensel değer, zevk ve anlayışının öne geçeceği özellikle vurgulanmaktadır.

Daha sonraki yazılarımda, bu anlayışın doğrultusunda neler okunacağı konusunda bazı örneklere değineceğim.

* * *

YENİ konulacak Dil ve Anlatım Dersi'nin hareket noktası ve amacını içeren cümleler, sanırım bu konudaki yakınmalarımızı büyük ölçüde giderecek, yeterince öğrencilere dil bilinci, güzel, doğru yazma ve konuşmayı öğretecektir:

?Dil ve Anlatım dersinin hareket noktası, dili kullanmanın, bilgiden çok beceriye dayandığı gerçeğidir. Dil kullanma becerisinin insanın her türlü etkinliğinde önemli rolü olduğu bilinmektedir; çünkü insan, kültür alanını anadiline göre ve anadilinin imkánlarıyla şekillendirir, kendini ve dünyayı dil aracılığıyla anlamlandırır.'

Programın ayrıntısına indiğimde; desteklediğim anlayış, artık öğrencilerin yalnızca dilbilgisi kurallarını ezberleyerek bir dilin inceliklerini, güzelliklerini öğrenemeyecekleri gerçeğinin altını çizmesidir.

Dil bilincinin, edebiyat metinleriyle ilişkilendirilerek kazandırılması hem öğrencilerin Türkçe'nin tadına varmalarını sağlar hem de dil-edebiyat bağlantısını kavramalarını mümkün kılar.

Gerek Türk Edebiyatı Dersi'nde, gerek Dil ve Anlatım Dersi'nde 9. sınıfta başlayan eğitim, aşama aşama 12. sınıfı bitirinceye kadar sürecek.

Taslak incelendiğinde, öğrenciler Türk edebiyatı tarihini öğrenecekler ama son sınıflarda, tarihi bilginin donanımında, bugünün edebiyat yapıtlarını da okuyacaklardır.

* * *

EDEBİYAT ve dil eğitimi konusundaki bilgi aktarmalarını ve yorumlarımı sürdüreceğim.