Yeşil pasaportta emeklilik derecesi esas alınır mı?

SORU: Merhabalar, 2017'de, 399 sayılı KHK'nın 3/c maddesine bağlı (II sayılı cetvel) olarak Sözleşmeli Personel statüsünde ve Memur pozisyonunda KİT'te görevime başladım. 399 sayılı KHK'ya göre T.C. Emekli Sandığı Kanunu'na tabiyim. Ancak 2008'den sonra işe girdiğimden dolayı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4/c maddesine bağlıyım ve kesintilerim söz konusu Kanun'a göre yapılmaktadır.

Pasaport Kanunu'nun 14. maddesinde Hususi damgalı pasaport (Yeşil pasaport) alabilmek için: "(...)(3) birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri ile birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanlarına; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir." denilmektedir. 5510 sayılı Kanun'un 4/c md.ne göre ise "emekli keseneği"nden değil "malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi" üzerinden kesinti yapılmaktadır.

Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primine esas mevcut derece ve kademem 9/2'dir. Bu hususlar çerçevesinde 5510 4/c maddesine göre yapılacak kesintiye esas derecem 3. dereceye ulaşınca hususi damgalı pasaport alabilecek miyim?

İlginiz için şimdiden teşekkür ederim.

CEVAP: Durumunuzu değerlendirmemiz;

Durumunuz hem Pasaport Kanunu hem de 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun intibaka ilişkin hükümleriyle ilgili olmaktadır.

5682 sayılı Pasaport Kanunundaki şartlar;

Madde 14 - A) Hususi damgalı pasaportlar;

Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri, eski bakanlar ile birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri ile birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanlarına; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.

Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir.

il ve ilçe belediye başkanlarına, görevleri süresince hususi damgalı pasaport verilir.

Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine de aynı nevi pasaport verilir. Hususi damgalı pasaport almaya hakkı bulunduğu sırada vefat edenlerin dul eşlerine başkası ile evlenmemiş ise ayrı neviden pasaport verilmesi mümkündür.

Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal engellerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da hususi damgalı pasaport verilir.

Ek Madde 4 -Devlet memuru olarak 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadrolarda bulunup da Hususi Damgalı Pasaport almaya hakkı olan Devlet memurları ile subay ve astsubayların taşıdıkları unvan ve/veya rütbeleri taşımakla beraber 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadroları almadan emekli olan veya ayrılanlardan Devlet memuriyetindeki hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri itibariyle bugün Hususi Damgalı Pasaport almaya hak kazananlar emsal alınmak suretiyle bunlara da Hususi Pasaport verilir.

HÜKÜMLERİN YORUMU;

5510 a tabi memurlarda, emekli keseneğine esas şeklinde bir intibak işlemi bulunmamaktadır. Sadece görevde olanlar için 657 sayılı Kanun gereğince bir intibak işlemi bulunur, ancak bu intibak işlemi de SGK. primlerini etkileyen bir intibak işlemi değildir. Bu intibak işlemi kişinin görevdeki durumunu belirler ve sizin talebinizdeki gibi işlemlerde kullanılır.

Hem 5434 e hem de 5510 a tabi memurlarda 657 sayılı Kanunun intibak işlemleri devam eder, intibak işlemi her yıl 1 kademe, hek 3 yılda 1 derece yükseltilmesi şeklinde olur.

Ayrıca, devlet memurlarının görev ünvanları itibariyle kadro dereceleri bulunur, bu kadro derecelerinin memurun derece ve kademesiyle ilgisi olmaz. Örneğin, memurun kadro derecesi 5, Şefin kadro derecesi 3, Veri Hazırlama memurunun kadro derecesi 3, Şube Müdürünün kadro derecesi 1 gibi.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Pasaport Kanunu gereğince;

- Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunanlara,
- Birinci, ikinci ve üçünccü derece kadrolar karşılık gösterilenlere,
- T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri birinci, ikinci ve ücüncü derecelerden kesilen sözleşmeli olarak çalıştırılanlara
Hususi damgalı pasaport verilebilmektedir.

- Memur için kadro derecesi 5'tir. Sizin de her ne kadar intibak işleminiz genel hükümlere göre yapılmış olsa da memur ünvanında bulunduğunuz sürece, kadro derecenizin (Veri Hazırlama, Şef, Şube Müdürü gibi bir ünvana yükselmediğiniz sürece) değişmeyeceğini, bu nedenle de emekli kesenekleriniz tahsilinize göre 3 üncü dereceye yükselse bile hususi damgalı pasaporta hak kazanamayacağınızı değerlendirmekteyiz.