Engelliler genelgesi ve gerçekler

Söylenenlerin tam tersine, engellilere ilişkin son genelge aileleri ve çocukları koruyor. Maliye yetkilileri okulların devletin üzerindeki yükü aldığını gördükleri için genelgeyi destekledi. Ailelere verilen eğitim yardımı asla kesilmez, çünkü özel eğitim devlete daha pahalıya mal olur

Özel Eğitim Okulları Birliği Başkanı olarak yayın hayatına başladığı günden beri okulduğum Radikal gazetemizde çıkan, 'Engelliler seçim yatırımıymış' başlıklı haber nedeniyle yazma gereği duydum. Zira Radikal çıktığından beri objektif yaklaşımıyla doğru haberciliğiyle diğer gazetelerden fark yaratmayı başarmış ve ciddi bir okur kitlesi oluşturmuştur.

25.11.2007 pazar sabahı hepimizin yaptığı gibi sabah kahvesi ile 'gazete okuma' keyfi yapıyordum ki sözü edilen haberle donup kaldım. Radikal böyle bir haberi vermez, eline gelen haberin doğruluğunu araştırır dedim, yazarları sansasyon yaratacak, halkı yanlış yöne itecek yayın yapmaz dedim, ama maalesef oldu. Haberin doğrusu, size aşağıda belirttiğim gibidir.

Öncelikle şunu söylemeliyim, ben hükümet yanlısı bir kişi değilim ama bir söz vardır, 'Yiğidi öldür, hakkını yeme' diye... Engelliler konusunda yıllarca altyapı oluşturulmaya çalışılmıştır, ama bu hükümet cesurca yaklaşımlarla, çok ciddi kazanımlar sağlamıştır bu vatandaşlarımız için. Evde bakım ve eğitim yönetmeliği, ücresiz taşımacılık, özel eğitimde zorunlu eğitim yaşının üç-14 olması, kaynaştırma eğitimi vb. pek çok alanda ciddi atılımlar yapmıştır. Ben aynı görüşte olmasamda güzel yapılan her adımı alkışlar, yanında olurum, destek de veririm.

Yıllarca haberde yazıldığı gibi, siyasiler engellileri seçim için kullandı

ama bu hükümet değil, en azından eğitim alanında...

'Rant sektörü'

Uzun zamandır basın ve medyada takip edilebileceği gibi özel eğitim kurumlarıyla ilgili çok sıkıntılı haberler yayımlanmaktadır. 'Rant sektörü' olarak gelişmekte! olan bu sektörde resmi, özel bazı yetkililerin yanı sıra bazı aileler de dahil olmuştur ve özürlü çocuklar üzerinden ciddi bir rant sağlanmaktaydı. Ve daha önceki genelgeler açık ve net olmadığı için bu uygulamalardan engelli çocuklar, etik çalışan kurumlar ve devlet ciddi anlamda zarar görmekteydi.

5378 sayılı halk arasında 'özürlüler kanunu' olarak adlandırılan kanun kapsamında gelişmiş ülkelerde olduğu gibi engelli bireylerin eğitimi MEB'e devredilmiştir ve 1987 de emekli sandığı mensupları engelli çocuklarının, 1997 de SSK lı ailelerin engelli çocuklarının eğitim ve rehabilitasyon hizmetini karşılarken bu yasa ile sosyal güvencesi olsun olmasın tüm engelli çocuğu olan aileleri kapsamaktadır. Bu olması gereken sosyal devlet politikası göstergesidir ki bu yapılmıştır zira devlet tüm insanların devletidir ayrım yapamaz. Bu çok olumlu gelişmedir.

Yeni ele alınıyor

Özel eğitim hizmetleri ülkemizde daha yeni yeni ele alınmakta ve eğitimcisiyle, materyaliyle ve sınıf ortamıyla farklılık arz eden bünyesinde rehabilitasyonu içeren pahalı bir eğitim şeklidir bu nedenle çoğu dünya devletlerinde bu alana STK, özel sektör çeşitli teşviklerle çekilmeye çalışılmııştır. Ülkemizde de özel sektör teşvik edilmektedir. Ancak mevzuatlardaki boşluklar bu alana sırf ticari bakış açısıyla giren vur-kaç zihniyetiyle ne koparırsam kardır mantığıyla giren bir kesimin oluşmasına neden olmuştur. Bu kaostan en çok zarar gören zorunlu eğitim çağındaki engelli çocuklardır zira okul yerine merkezlere çekilmekteydi ve aileler fark ettiklerinde çocuklarının diploma alma şansı kalmamış oluyordu.

İşte 20 Kasım'da bakanımız imzasıyla çıkan genelge, bu çocukların haklarını korumakta, okullara yönlendirilmesini zorunlu kılmakta, bu alana ciddi yatırım yapan ve etik çalışan kurumların çoğalmasını teşvik etmekte ve eğitim ödeneğinin doğru adreslere gitmesini sağlamaktadır.

Kurumlar, olanaklar

Diğer yandan bu genelge, resmi özel eğitim okullarına giden engelli çocukların tekrar özel özel eğitim kurumlarına gitmesini engellemektedir. Bu şu demektir: Devlet engelli çocukları için okul açar, personel istihdam ederek ciddi bir ödenek ayırır. Bu okula giden çocuklara bir de özel eğitim kurumuna gittiğinde ayda belli bir ödenek ayırır. İşte bu genelge bu rantı kesti. Tamam, devlet okullarında belki hizmetler yeterli değil ama çözüm de bu değil. Öyle kurumlar var ki, devlet özel eğitim okullarında okuyan tüm çocukları bir de kendi kurumunda sözüm ona eğitiyor. Ama bu genelge birden fazla özürü olan çocuklar için özel eğitim hizmetinden özel özel eğitim kurumlarından yararlanmasına olanak veriyor. Bir çocuk düşünün zihinsel ve işitme engelli olsun, veya zihinsel ve spastik. devlet bu çocuğun zihinsel engeli için bir okul açmış ve bu yönüyle hizmet veriyor kendi kurumunda. Ama işitme engeli için veya spastikliği yönünden rehabilite edemediği için bu özürleri

için bireysel eğitim almasına izin veriyor yani çocuğun her yönüyle

eğitim almasına olanak veriyor.

Kaynaştırma yani normal akranlarıyla normal bir ilköğretim veya ortaöğretim okuluna giden engelli bir çocuk için özürüne göre bir özel eğitim kurumundan bireysel destek almasına da olanak sağlıyor. Özel eğitim okullarının bünyesinde rehabilitasyon hizmeti veren birimler olduğundan öncelikle bu birimlere yönlendirilmesi demek, çocuğun hem okul programını hemde rehabilitasyon hizmetini aynı çatı altında birlikte almasını sağlamak demektir ki doğru olan da budur. Aileyi ve çocuğu kurumlar arası taşımayı önlemesi açısından daha ekonomik ve etiktir.

Diğer yandan söylendiği gibi ödenekler kesilmeyecek, tam tersine yıllardır altı seans eğitim veren merkezlerle 120 saat eğitim verip çocukların mesleki beceri kazanıp hayata üretken olarak atılmalarını sağlayan okullara gönderen ailelere aynı eğitim desteği vererek oluşan haksızlığı giderecektir. Kaliteli hizmet veren kurumlar bu hizmetinin karşılığını alacaktır ve bunun için gereki düzenlemeleri Maliye Bakanlığımız yapma sözü vermiştir.

Doğru bilgilendirme

Bu genelge söylenenin tam tersine aileleri ve çocukları korumaktadır. Maliye yetkilileri okulların devletin üzerindeki yükü aldığını gördükleri için bu genelgeyi desteklemişlerdir. Bundan sonra yapılacak çalışmalar her iki bakanlıkta da daha güzele ulaşmak içindir. Ailelere verilen eğitim yardımı asla kesilmez çünki özel eğitim devlete daha pahalıya mal olmaktadır ve bakanlığımız özel sektörü desteklemek yükü yarı yarıya azaltmak demek olduğunu bilmektedir.

Bir avuç suda fırtına çıkaranlar bu sektörde hizmetten çok kar düşünen kesimlerdir ya da siyasi emelleri için taraftar toplamaya çalışan kişilerden oluşmaktadır. Ama ne yazık ki bazı medya kuruluşları da gerçeği bilmeden, farkında olmadan bu kesimleri desteklemektedir. Lütfen bir kere olsun bu çocukların üzerinden siyaset yapmasın kimse. Bir ülkenin gelişmişliği o ülkenin engellisine verdiği değerle ölçülür, gelişmek istiyorsak bunu bir daha düşünmek gerek. Toplumların doğru bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve gelişmesi için medya ve yazılı basına ciddi anlamda görevler düşmektedir.

Özel Eğitim Okulları Birliği Başkanlığım yanı sıra spastik, zihinsel, otistik engelli çocukların ailelerinin oluşturduğu pek çok derneğinde danışmanı ve yönetim kurulu üyesiyim... Yaklaşık 30 yıldır bu ülkede özel eğitim hizmetlerinin etkin olması için her düzeyde mücadele etmiş akademisyen, özel sektör ve STK çalışanıyım. bu ülkede bir şeyler güzel gidiyorsa birileri bunu bozmaya çalışıyor ve mehter yürüyüşü gibi bir ileri, iki geri gidiyoruz. Artık hükümetler güçlü olmalı ve doğru attıkları adımlardan geri gitmemelidir ki bu düzen değişsin.

***

Diğer yandan genelgedeki uygulamalar haberde bahsedildiği gibi keskin değil, zamana yayılarak uygulanacağı bilinir ama maksat muhalefet yapmaksa farklı yorumlamak işimize gelir.

Bizler temsil ettiğimiz kurumlar olarak, temsil ettiğimiz aileler olarak, özel eğitim alanında çocuklarımız lehine güzel gelişmeler olacağına inanıyoruz bu nedenle güzel ve doğru yapılan her çalışmayı destekliyoruz... Medyayı ve basını da bu alanda güzel ve doğru olan çalışmalarda taraf olmasını istiyoruz, gazetem Radikal'den mutlaka!

Uzm. Sevinç Eraslan: Özel Eğitim Okulları Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı