Belediye borçları yeniden yapılanıyor

Belediyeler, bağlı kuruluşlar ile sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası belediyelere ait şirketlerin, kamu kurumlarına olan ve yeniden yapılandırmaya kamu borçları toplamının, yaklaşık 20 katrilyon lira olduğu tahmin ediliyor.

Yapılacak ''takas ve mahsup işlemleri'' sonucu, belediyelerin
borçlarının yaklaşık 10.12 katrilyon liraya inmesi bekleniyor.
Alacak ve borçların daha net ortaya konması yanında, toplamda borç
yükünün hafifletilmesiyle belediyelere daha çok finansman imkanı
sağlayacak çalışma, Hazine tebliğinin çıkmasıyla başlayacak ve 31
Aralık 2005'e kadar tamamlanacak.

Yeniden yapılandırma (takas ve mahsup işlemleri) kapsamında, kesin hesap henüz belli olmamakla birlikte, belediyelerin borçlarının 20 katrilyonu da aşabileceği belirtiliyor.

Yapılanma sonucu bu rakam azalacak. Özellikle yüksek borca sahip
bazı belediyelerin, bu uygulamadan çok büyük katkı sağlayacağı ifade
ediliyor.

Bu arada, belediyeler, bağlı kuruluşlar ile sermayesinin yüzde
50'sinden fazlası belediyelere ait şirketlerin, 31 Aralık 2004 tarihi
itibarıyla kamu kurum ve kuruluşlarına olan kamu ve özel hukuka tabi
alacakları ile bunların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına olan
borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin tebliğin, bu hafta
içinde çıkarılması bekleniyor.

UYGULAMA, TEBLİĞİN ÇIKMASIYLA BAŞLAYACAK...

Takas ve mahsup işlemlerine dönük çalışma, Hazine Müsteşarlığı'nın
uygulama tebliğinin çıkmasının hemen ardından başlayacak.

Bu kapsamda Belediyeler ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının,
takas ve mahsuplarına ilişkin belgeler, öncelikle toplanacak.

Bu belgelerin toplanarak kesin mahsup ve alacakların ortaya
çıkartılmasının ardından, yeniden yapılandırma işlemi tam olarak
uygulamaya girmiş olacak.

31 Aralık 2005 tarihine kadar gerçekleştirilecek takas ve mahsup
işlemlerinde, İller Bankası, belediye gelirlerinin yüzde 40'ını
alarak, bu kurumların borçlarını, buradan ayrılan parayla
gerçekleştirecek.
Belediyeler ve ilgili kuruluşların borçlarına ilişkin ana paralar

aynen korunurken, borçların gecikmesine ilişkin faiz yükü de yeni
gecikme faizi hesabıyla azaltılıyor.

Buna göre, eskiden Amme Alacaklarına İlişkin gecikme faizi
uygulanırken, yenin sistemde, gecikme faiz oranları, enflasyondaki
artışa paralel hesaplanacak.

Kurum ve kuruluşların, takas, mahsup ve kesintiye konu edilecek
borç ve alacaklarının anaparası, vade başlangıç tarihinden 31 Aralık
2004'e kadar değerlemeye tabi tutulacak. Tutulacak değerlendirmede,
enflasyon rakamları kullanılacak.

Takas, mahsup ve kesintiye konu edilecek borç ve alacaklarının
anaparası, vade başlangıç tarihinden 31 Aralık 2004'e kadar
değerlemeye tabi tutulacak. Tutulacak değerlendirmede, 31 Aralık
2004'e kadarki dönemi kapsadığı için Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) rakamları kullanılacak.

Bu arada bazı belediyelerin, gelirlerinin yüzde 40'ının takas-
mahsup işlemleri için ayrılması kararına sıcak bakmadıkları ve bu
oranı yüksek buldukları belirtiliyor.

Yetkililer ise borçları yarı yarıya azalacak olan belediyelerin,
bundan böyle daha çok yatırım harcaması yapabileceğini, daha uygun
şartlarda borçlanabileceklerini, bunun da reel ekonomiyi canlandırıcı
yönde etki yapacağını vurguluyorlar.

DAVALARDAN FERAGAT EDEN FAYDALANABİLECEK

Kurum ve kuruluşlar, kapsama giren borç ve alacakları dolayısıyla
kamu kurum ve kuruluşlarına yaptıkları itirazlar ve yargı makamları
nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat ettiklerini belgelemeleri
halinde, takas, mahsup ve kesinti hükümlerinden yararlanacaklar.
Daha önce başka kanunlara göre yapılmış uzlaşma, vergi barışı gibi
uygulamalardan yararlanmış olan kurum ve kuruluşlar, bu kanunlar
kapsamına giren borç ve alacakları için önceki uygulamalardan
vazgeçmeleri halinde, ilgili alacaklı kamu kurum ve kuruluşlarınca
tahakkuk ettirilmiş borçlarını takas, mahsup ve kesinti kapsamına
getirebilecekler.

Kurum ve kuruluşlar, alacaklarının anaparasını enflasyon
katsayıları ile değerlendirecek. Alacaklarını enflasyon katsayısı ile
değerlemeyenlerin alacaklarının sadece anaparaları takas, mahsup ve
kesinti işlemine esas alınacak.

Kesintiye esas alınacak borcun anapara tutarına, herhangi bir zam
ve faiz işletilmeyecek.

Kesintiye esas alınan borç, Maliye Bakanlığı ve İller Bankası
tarafından genel bütçe vergi gelirlerinden her ay ayrılacak paylardan
yüzde 40 oranında kesinti yapılarak tahsil edilecek. Büyükşehir
belediyeleri için bu oran, Maliye Bakanlığı ve İller Bankası'nca
tahakkuk eden tutarın toplamına uygulanacak.

Kamu kurum ve kuruluşların genel bütçe vergi gelirlerinden her ay
ayrılacak paylarından yapılacak kesintilerin alacaklı kamu kurum ve
kuruluşları arasında dağıtılması hususunda Hazine Müsteşarlığı'nın
bağlı olduğu bakan yetkili olacak.

ALACAKLARIN TESPİTİ...

Ayrıca belediyeler ve ilgili kamu kuruluşlarının, vadesi 31 Aralık
2004 ve öncesine ait kamu ve özel hukuka tabi alacaklarını illerde
valiler, (Büyükşehir belediyesi sınırları dahilindeki ilçe
belediyeleri ve ilk kademe belediyeleri için valiler) ilçelerde ise
kaymakamların koordinatörlüğünde tespit edilecek.

Borç yönüyle bunu ilgili kamu kurumları yapacak. Söz gelimi,
belediyelerin borçlarının kesin hesaplanması çerçevesinde, Maliye
Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur gibi
kurumlar karşılıklı görüşecek.

Öte yandan takas ve mahsup işlemlerini kapsayan yeniden yapılanma
için daha önce 30 Haziran 2005 olarak öngörülen süre, 18 Haziran
tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla, 31
Aralık 2005'e kadar uzatılmıştı.