YÖK Başkanı Erdoğan Teziç'in Üniversitelerarası Kurul'un hazırladığı yasa taslağında yaptığı değişiklikler tepki çekti.

YÖK Başkanı Erdoğan Teziç'in Üniversitelerarası Kurul'un (ÜAK) hazırladığı yasa taslağında yaptığı değişiklikler tepki çekti. ÜAK üyeleri yarın, Teziç'le Yıldız Teknik Üniversitesi'nde bir araya gelecek. ODTÜ Rektörü Ural Akbulut, toplantının çok 'yumuşak' bir havada geçmeyeceğini belirterek, "Bazı arkadaşlarımız gerçekten çok tepkili. Çünkü herkes işini gücünü bırakıp haftalarca bu toplantılara katıldı ve bir metin ortaya çıktı. En azından bize, 'Arkadaşlar, hazırladığınız metinde bu değişiklikleri yaptım' denilebilirdi. Biz değişiklikleri, basından öğrendik. Bu konuda herkes üzgün. Bunu dile getirecegiz" diye konuştu.

Torba bütçeye veda
ÜAK üyesi rektörler bugün bir araya gelerek, Teziç'le yarın yapacakları toplantı öncesinde tavır belirleyecek. ÜAK, Teziç ile bir araya gelince de hazırladığı taslağın bazı maddelerine itiraz edecek. Bu maddeler arasında, YÖK'ün yetkilerinin ÜAK'a devredilmemesi, torba bütçe uygulamasından bahsedilmemesi ve vakıf üniversitelerinin devlet üniversitelerine benzetilmesi başta geliyor.

Teziç'in taslağında, YÖK'ün yetkilerinin ÜAK'a devredilmesi Anayasa'nın 130 ve 131. maddesine aykırı olması nedeniyle metinden çıkarıldı. ÜAK üyelerinin hazırladığı taslakta ise YÖK'ün görevlerinin bazıları ÜAK'a devredilerek, YÖK'ün sadece koordinasyon birimi olarak kalması öngörülüyordu. ÜAK üyeleri, Teziç'e yıllardır YÖK'ün olağanüstü yetkileri nedeniyle gelen eleştirileri hatırlatarak, "Bu değişiklik gerekliydi" diyecek. ÜAK üyeleri, Erdoğan Teziç'in 'Bu öneri Anayasa'ya aykırı' gerekçesini ise doğru bulmadıklarını söyleyecek.

ÜAK'ın hazırladığı taslakta, 'torba bütçe' uygulaması yer alıyordu. Torba bütçe üniversitelerin kendilerine ayrılan kaynakları tek kalemde tahsis etmesini öngörüyordu. Üniversiteler bu bütçeyi başka kaynaklarla birleştirerek, ihtiyaç ve önceliklerine göre kullanacaklardı. Ancak Teziç'in taslağında, torba bütçe uygulamasının adı dahi yer almadı. ÜAK üyeleri, bu düzenlemenin yeniden taslakta yer alması için YÖK Başkanı Teziç'e bastıracak.

Akademik Kurul yok
ÜAK üyeleri, kendi hazırladıkları taslakta yer alan Fakülte Akademik Genel Kurulu'nun Erdoğan Teziç'in taslağında yer almamasını da eleştirecek. ÜAK taslağında, Akademik Kurul'un fakültelerde görevli öğretim üyeleri ile ders vermekle görevli öğretim elamanlarından oluşacağı belirtiliyordu. Erdoğan Teziç'in taslağında yer alan Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu'nda, başka fakültelerden ders vermek için gelenlerin kurulda görevlendirilmemesi dikkat çekiyor.
ÜAK'ın hantal yapısının aynı kaldığını da toplantıda eleştirecek olan ÜAK üyeleri, "Genel Kurullar yine kooperatif genel kurulu gibi olacak" diyecek. Teziç'in taslağında ÜAK'ın mevcut yapısına dokunulmadı. ÜAK'ın hazırladığı taslakta, ise "Üniversitelerarası Kurul, üniversite rektörlerinden oluşur. Yükseköğretim Kurulu başkan ve üyeleri kurul toplantılarına oy hakkı olmaksızın katılır" deniliyordu.

Vakıf tepkisi
ÜAK'ın taslakta itiraz edeceği en önemli konulardan biri ise vakıf üniversitelerine yönelik düzenleme olacak. ÜAK üyeleri, Teziç'in taslağında, vakıflar tarafından kurulacak yükseköğretim kurumlarının devletleştirilmesini sağladığını söylüyor. ÜAK üyeleri, Teziç'in taslağının satıraralarında vakıf üniversitelerine yapılacak devlet yardımlarının artırıldığına da dikkat çekiyor.
Erdoğan Teziç, yarın ÜAK üyeleri ile yapacağı toplantının ardından salı günü de İstanbul'da YÖK Genel Kurulu'nu toplayacak.

Yeni taslağa göre YÖK Yasası'nın 40 maddesi değişecek

YÖK Başkanı Erdoğan Teziç tüm kurumlardan görüş alarak Üniversitelerarası Kurul'un (ÜAK) hazırladığı yasa taslağı üzerinde değişiklikler yaptı. Teziç'in düzenlemeleriyle oluşan taslak, 2547 sayılı mevcut YÖK Yasası'nın 40 maddesinde değişiklik öngörüyor. Değişikliklerin en önemlileri şöyle:

YÖK'ün yetkilerinin ÜAK'a devredilmesine Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle izin vermeyen Teziç'in yeni çalışmasında, Cumhuriyet ve laiklik vurgusu dikkat çekiyor. Milliyetçilik vurgusu, yerini, Atatürk'ün cumhuriyetçilik, laiklik ilkesine bırakırken, demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğüne bağlı kurumların oluşturulacağına vurgu yapılıyor. İlkeler bölümünde de çoğunluk ve demokratik katılımdan bahsediliyor.

YÖK Yasası'nın amaçlar ve ana ilkeler bölümünde Atatürk'ün milliyetçilik ilkesine vurgu yapılırken, yeni taslakta yükseköğretim kurumlarının amacının cumhuriyetçi, laik, demokratik, hukukun üstünlüğünü savunan ve insan haklarına dayalı olması öngörülüyor.

Taslakla, vakıflar tarafından kurulacak yükseköğretim kurumlarının bir anlamda devletleştirilmesi sağlandı. YÖK Yasası'na eklenen 'Vakıf Yükseköğretim Kurumları' bölümüyle, vakıf yükseköğretim kurumlarının eği-tim-öğretim esasları, öğretim süreleri ve öğrenci haklarıyla ilgili hususların devlet yükseköğretim kurumları için öngörülen hükümlere tabi olacağı vurgulandı. Vakıf üniversitelerinde öğrenci hakları ve disiplinle ilgili işlemlerde de devlet okullarında okuyan öğrencilere uygulanan şartların geçerli olacağı belirtildi.

Yasaya yeni tanımlar girecek

AKP'nin imam-hatip liselilerin üniversiteye girişinde kolaylık getiren düzenlemesi TBMM Milli Eğitim Alt Komisyonu'nda beklemeye alınırken, yeni YÖK taslağında bu konuda Milli Eğitim Bakanlığı'yla ortak çalışma yürütüleceği vurgulandı.

Taslakla YÖK terminolojisine bilimsel özerklik, stratejik plan, öz değerlendirme, dış değerlendirme (akreditasyon), idari ve mali özerklik, demokratik katılım gibi tanımlar ekleniyor. 'Topluma ve insanlığa hizmet etmek amacıyla araştırmaların yapıldığı, bilimsel bilgi, kuram ve yöntemlerin yaratıldığı, geliştirildiği, öğretildiği, uygulandığı, yayımlandığı, ulusal kültürün evrensel değerlerle yoğrulup yayıldığı, özgür ve yaratıcı düşüncenin geliştirildiği her bilimsel danışmanlığın yapıldığı, bilimsel özerklik ile idari ve mali özerkliğe sahip, kamu tüzelkişiliğini haiz yükseköğretim kurumu' ifadesi getiriliyor.

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi ile Yükseköğretim Denetleme Kurulu da üst kurul statüsüne getiriliyor.

Sağlık uygulama ve araştırma merkezleri tanımı getiriliyor. Söz konusu merkezler, tıp fakültelerinde mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimine ilişkin her türlü uygulama ve araştırmanın yapıldığı aynı zamanda sağlık hizmetinin verildiği kurumları anlatıyor.

Öğretim elemanlarının üniversite içi ve dışında özgürce bilimsel araştırma, görüşme ve tartışması için bilimsel özgürlük tanımı, yükseköğretim kurumlarının orta ve uzun vadeli amaçları ile temel ilke ve politikalarını belirlemek, performanslarını ölçmek, bunlara ulaşmak için izleyecekleri plan olarak da 'stratejik plan' tanımı getiriliyor. Ayrıca tanımlar bölümüne öz değerlendirme, dış değerlendirme, demokratik katılım ile idari ve mali özerklik tanımları ekleniyor.

Yaş haddi yükseltildi

Rektör atamasında öğretim üyelerinin gizli oylarıyla en çok oy alan üç kişi seçilip, YÖK'e gönderiliyor. YÖK ise bunlardan ikisini Köşk'e gönderiyor.

Rektörlerin emeklilik yaş haddi 67'den 70'e çıkarılıyor.

Öğrencilere oy hakkı verilirken, meslek liselerine ilişkin düzenlemenin Milli Eğitim Bakanlığı'yla birlikte değerlendirileceği kaydediliyor. Senato, fakülte yönetim kurulu ve üniversite yönetim kurullarında kendileriyle ilgili konuların görüşülmesi halinde öğrenci temsilcilerinin toplantılara katılabileceği ve oy hakkına sahip oldukları vurgulanıyor.

Rektörün 'gerekli görürse, üniversitelerin oluşturulan birimlerinde görevli öğretim elemanlarının ya da personelin görev yerini değiştirme yetkisine sahip' yetkisi kalkıyor.

Dekanları YÖK değil bölüm öğretim üyeleri belirliyor.

Sözleşmeli profesör tanımı getiriliyor.

ÜAK tarafından kurulacak etik komisyon kararı olmadıkça, öğretim elemanlarının akademik unvanlarından yoksun bırakılamayacağı belirtiliyor.

'İdeolojik' ifadesi kalkıyor. Hakkında soruşturma yapılan öğrenciye sözlü veya yazılı savunma hakkı getiriliyor. Disiplin cezalarının, ilgili öğrenciye yazılı olarak bildirileceği, öğrencinin de okuldan atılma kararına on beş gün içerisinde itiraz edebileceği belirtiliyor.

radikal