'TPAO' yüzlerce ruhsat kaybetti

MİTHAT YURDAKUL

Petrol arama başvuruları için getirilen yüzde 2 teminat şartı, kamu petrolcülüğünü etkiledi. 60 yıllık Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) petrol kuyularını birbiri ardına kapatmaya başladı. Yüzlerce kuyuya kilit vuran TPAO'nun her bölgeden arama alanı kaybettiği öğrenildi. "Milli menfaatler"le stratejisini yumuşatan TPAO yeni dönemdeki amacını, "Yabancı şirketlerle ortaklık kurup yeni coğrafyalara açılmak" olarak belirledi.

Yeni kanunla, her bir arama ruhsatı için yatırımın yüzde 2'si teminat olarak alınıyor. 2 yıl çalışmayanın teminatı yakılıyor. Çantacılık faaliyetlerini engellemek için yapılan düzenleme, sektörün yüzde 70'ine hakim TPAO'yu da etkiledi.

300 ruhsattan vazgeçti

TPAO, kanunun çıkmasından sonra petrol kuyularını birbiri ardına kapatmaya başladı. 300'e yakın ruhsatını bırakan TPAO'nun her bölgeden arama alanı kaybettiği öğrenildi. Karadeniz'deki ruhsat alanlarının tamamına sahip olan TPAO, buralardaki hakimiyetini bir süre daha koruyacak. Ancak önümüzdeki dönemde öncelikli yatırım programında olmayan sahaları devretmek zorunda kalacak.

Yeni kanunda TPAO'nun elindeki ruhsatlar içinse bir ayrıcalık tanındı. Buna göre, TPAO'nun elindeki tüm üretim sahaları, o sahalardaki kaynak tamamen tükenene kadar TPAO'nun elinde kalacak, yeni kanuna tabi olmayacak. Ancak yabancı şirketlerin de aralarında bulunduğu bir grup, TPAO'nun bu ayrıcalığının elinden alınmasını talep ediyor. Bu şekilde TPAO'nun elindeki arama sahalarında serbestleşme planlanıyor.

Özel şirketlerin önünü açacak adım

Petrol-İş Başkanı Mustafa Öztaşkın petrolde yeni dönem için, "Yeni yasada kamu önceliği kaldırıldı. TPAO'nun alandaki etkinliği kırılmaya başlandı. Yeni sistemde bir özel şirket ihaleyle tüm kara ya da deniz ruhsatlarının tamamına talip olabilir. Zaman içinde TPAO'nun özelleştirilmesinin önünün açılacağını düşünüyoruz" diye konuştu.

Başaramazsak aynaya bakarız

TPAO özel şirketlerle ortaklık geliştirmek ve karlılığını artırmak için yurtdışı operasyonlara ağırlık verecek. Dönüşüm planına göre TPAO'nun üretim dışındaki faaliyetleri yeni bir şirkete kaydırılacak. TPAO çalışanlarına yeni şirkete geçmeyi isteyip istemedikleri soruluyor.

TPAO Genel Müdür Vekili Besim Şişman, kurum çalışanlarına gönderdiği e-posta'da yeni stratejiyi şöyle açıkladı:

"Temel stratejimiz, değişen sektör şartları ve iş ortamı gereği yeniden konumlanarak ve yabancı şirketlerle ortaklıklar kurarak yeni coğrafyalara açılmaktır. Mevcutlarla yetinmeyecek, iki yılda bir yeni bir saha satın alacağız. Böylece rezerv ve karlılığı artırmış olacağız. Başarılı olursak ekibimize yani size, başarısız olursak aynaya yani kendimize bakacağız."