İstanbul'da 'muhtemel deprem' İBB Meclisi gündeminde

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi Kasım ayı toplantısında İstanbul'da muhtemel depremle ilgili çalışmalar gündeme geldi. Aydın, İstanbul'da deprem riski ve İBB tarafından yapılan çalışmalarla ilgili sunum gerçekleştirdi. Aydın, Istanbul icin en buyuk dogal afet ihtimalinin deprem olduğuna dikkati çekerek, depremin bir dunya gercegi olduğunu söyledi. Depremlerin yaklasık yüzde 81'inin Pasifik bolgesinde gerçekleştiğini belirten Aydın, yaklasık yüzde 17'sinin de Akdeniz-Alp-Himalaya kusagında ve yüzde 2'sinin de Okyanus ortası sırtlarda (Riftlerde) meydana geldiğini kaydetti.

Depremlerin fay hatları uzerinde olduğunu vurgulayan Aydın, Türkiye'de uc ana fay hattı bulunduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

"Istanbul ve civarını etkileyebilecek ve hasar verici depremler ureten Kuzey Anadolu fayının uzerinde son 100 yılda bircok deprem meydana gelmis ve en son olanı da bilindigi uzere Istanbul'a yaklasık 150 kilometre uzaklıktaki 1999 Izmit depremi. Ancak, tablo gostermektedir ki Istanbul'un guneyinden gecen Kuzey Anadolu fayının bu bolumu suskundur ve yıkıcı bir deprem uretme potansiyeli yuksektir."

Aydın, Istanbul'da yaşanan tarihi depremlerle ilgili bilgi verdiği sunumunda, bugune kadar kayıt altına alınan 6 ve uzeri siddetinde toplam 48 deprem olduğunu söyleyerek, "Istanbul depremi Kuzey Anadolu fayı uzerinde ve Marmara Denizi'nde bulunmaktadır. Bu fayda en son 1766 yılında deprem olmus. Bu fayın tarihsel sureclerine baktıgımızda yaklasık her 250 yılda bir deprem uretmis. Bilim adamlarının zaman zaman su kadar yıl icerisinde deprem olabilir demeleri bu istatistiksel veriye dayanıyor." diye konuştu.

- Deprem için "erken uyarı sistemi"

"Depremlerden hemen sonra olusabilecek ikincil afetleri, (elektrik kacaklarına baglı yangın, dogalgaz patlamalarına baglı sorunlar, su baskınları vb.) onlemek ve her acıdan guvenligi saglamak adına deprem erken uyarı sistemi olusturuldu" diyen Aydın, muhtemel yıkıcı depremler sonrası yapılacak calısmalarda kullanılmak uzere IBB lojistik biriminde, afetzedelere yiyecek verebilme imkanları gelistirildiğini ifade etti.

Aydın, bu kapsamda gunluk 230 bin kisiye yemek verebilme imkanı mevcut olduğunu dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Istanbul'da 42 adet toplam bin 58 hektar riskli alan ilan edilmis olup, 33 bin 802 hektar buyuklugunde 8 adet rezerv yapı alanı bulunuyor. Deprem sonrası toplanma alanlarına gelince. Bu konuda bu mecliste cok rakamlar verildi ve hatta 'cogu imara acıldı, İstanbul'da boyle bir afet durumunda toplanılacak yer kalmadı' denildi. Bu alanlara AVM'ler yapıldıgından bahsedildi. Bu konu ile ilgili olarak kurumdan gelen resmi yazısmalar sonrası elde edilen bilgi, 77 adet toplanma alanının oldugudur. Ancak, vizyonu geregi bu husus ile yetinmeyen belediyemiz tarafından ilgili mevzuat icabı toplanma alanı olarak kullanılabilecek toplam 3 bin 567 adet, her birisi 20 hektardan buyuk, toplamda 14 bin 399 hektar alan planlandı."

- Muhtemel depremde "ekmek" dağıtımı

Depremde yaşanacak yiyecek sıkıntısından bahseden Aydın, "Olası yıkıcı depremler sonrası yapılacak calısmalarda kullanılmak uzere IBB istiraklerinden olan Istanbul Halk Ekmek (IHE) vasıtası ile gunluk 2,5 milyon ekmek uretme imkanı mevcut. Yine bu kapsamda uzun sure dayanabilen ozel ekmeklerin uretilme imkanları gelistirildi. Olası yıkıcı depremler sonrası yapılacak calısmalarda kullanılmak uzere, IBB istiraklerinden olan ISKI vasıtası ile toplanma alanlarına ve ihtiyac duyulan yerlere su temini yapılacak." diye konuştu.

- "Deprem 12 saniye önce öğrenilebilecek"

Meclis'te, İstanbul'da muhtemel depremle ilgili sunumuna ilişkin gazetecilerin sorularını cevaplayan Aydın, depremi 5-12 saniye öncesi haber veren erken uyarı sistemine ilişkin soru üzerine, şunları kaydetti:

"Erken uyarı sistemiyle ilgili 28 istasyon var. 10 istasyonu Büyükşehir olarak biz işletiyoruz. 18'ini de Kandilli'ye teknolojileri eskidiği için devrettik. Bunun sayılarını arttırmak lazım. İstasyonlar birbirleriyle bağlantılı. Toprakta olan en ufak hareketlilikte, birbiriyle haberleşip Kandilli Rasathanesi'ne bilgi verecek. İstanbul'da fay hatları denizde. Dolayısıyla orada olan bir hareketlilik deprem karaya gelene kadar bir 5-12 saniyelik süre kazandırıyor. Bu sürede biz doğalgazı ve elektriği kesebiliyoruz. Bu merkezler sayesinde bütün İstanbul'un doğalgazı ve elektriği anında kesilmiş olacak. "

İstanbul'un muhtemel depremde can ve mal kaybına yönelik sorusuna Aydın, deprem riskinin boyutlarını anlamak adına 2002 yılında İBB ve Japon Isbirligi Ajansı- JICA (Jayka) ortaklıgında, Afet Onleme/Azaltma Temel Planı projesi gerceklestirildiği cevabını verdi. Mevcut veriler ısıgında, yıkıcı bir deprem olması ihtimaline karsılık olusabilecek hasar belirlendiğini ifade eden Aydın, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu konuyla ilgili 2 çalışma var. 2002 yılında Japon İşbirliği Ajansı (JICA)) ile 2010 yılında da İstanbul Teknik Üniversitesi'yle yapılan bir çalışma vardı. İstanbul'da 2002 yılında 7.7 şiddetinde depremde 70-90 bin can kaybı, 2010 verilerinde ise 15 bin-35 bin arasında can kaybı olması tahmin ediliyor."

Lale Bildirici