Çarklar döndü işçi alacaklar

Salgında verdiği başarılı mücadele ile dünyaya örnek olan Türkiye, Avrupa'nın üretim merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerlerken SABAH, Türkiye'nin önemli sanayi merkezlerine yaptığı fabrika ziyaretleriyle sanayinin nabzını tutmaya devam ediyor. Bu hafta Türkiye'nin önemli sanayi şehirlerinden Sakarya'da Japon otomotiv devi Toyota ve dünyanın en büyük beyaz eşya firmalarının tamamına üretim yapan Arma Filtre Sistemleri'ni ziyaret ettik. Toyota Türkiye, üç vardiya olarak üretimine devam ediyor. Yakında 800 kişilik eleman alımı yapacak. Beyaz eşya olmak üzere otomotiv, aydınlatma ve mobilya sektörüne yönelik üretim yapan Arma Filtre Sistemleri de Avrupa ve Amerikalı alıcıların Çin'den kaçışını fırsata çevirmiş. Kısa çalışmadan çıkıp, kapasiteyi % 100'e çıkaracak.

TOYOTA'DAN 800 KİŞİLİK İSTİHDAM
Japonya'nın Türkiye'deki en büyük doğrudan yatırımcısı konumundaki otomotiv devi Toyota Türkiye, 7 haftalık salgın molasının ardından 11 Mayıs itibarıyla başladığı üretimine kaldığı yerden devam ediyor. 5.500 kişilik çalışanla Sakarya'nın en büyük işvereni konumunda olduklarını belirten Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye Kıdemli Başkan Yardımcısı Necdet Şentürk, hiçbir kriz döneminde çalışanlarını işten çıkarmadıklarına dikkat çekerek, şunları söyledi: "Salgın başlayınca eleman alımını durdurmuştuk. Yakında yeniden alıma başlıyoruz. Kadromuza 800 kişilik mavi yakalı çalışan dahil edeceğiz."

AVRUPA'NIN EN BÜYÜĞÜ
Toyota Türkiye, yıllık 280 bin araç üretim kapasitesiyle Japon otomotiv devinin Avrupa'daki en büyük üretim merkezi konumunda. Bu oranda büyük bir yatırımın Toyata'nın ülkemize duyduğu güveninin göstergesi olduğunu ifade eden Şentürk, "30 yılda üretime 2.2 milyar dolarlık yatırım yaptık" diye konuştu. Global bir şirket olarak pandemi sürecinde birçok adımı Avrupa'daki diğer üretim merkeziyle eşzamanlı attıklarını anlatan Şentürk, şu bilgileri verdi: "Eğer Avrupa biraz daha erken toparlanabilseydi, biz daha erken üretime başlayabilirdik."

STOKA ÜRETİM YAPMIYORUZ
Halen üç vardiya olarak üretime devam ettiklerini söyleyen Necdet Şentürk, "Amacımız eylülden itibaren eski hızımıza yakın bir yere gelmek. Bunun mücadelesi içindeyiz. Ancak öncelikle ana pazarımız konumundaki Avrupa'nın toparlanması gerekiyor" diye konuştu. Şu anda otomotiv firmalarının stoka yönelik üretim yaptıkları eleştirilerine de cevap veren Şentürk, şunları kaydetti: "Bizde araçlar müşteri isteği bazında üretilir. İstek yoksa üretmeyiz. Bu Toyota üretim sisteminin olmasa olmazıdır. Her proses bir sonrakinin istediği kadar malzeme üretir. Asla stoka üretim yapmayız."

ÇADIR YEMEKHANE KURDU
Üretiminin yüzde 90'ını ihracat yoluyla satan Toyota Türkiye, 148 ülkeye Sakarya'da dev tesislerinde ürettiği araçları gönderiyor. 5 milyar dolarlık yıllık cirolarının 4.5 milyar dolarını ihracattan sağladıklarını söyleyen Şentürk, "Üretimde yerlilik oranı değer olarak yüzde 55'lerde. Hacim olarak yüzde 85-90'lara kadar çıkıyor" diye konuştu. Avrupa'nın genelinin salgınla birlikte oldukça sıkıntılı bir süreç yaşadığını söyleyen Şentürk, şunları kaydetti: "Yüzde 75-77 Avrupa için üretiyoruz. Almanya nispeten daha iyi atlattı. Ancak kıta genelinde oldukça büyük sorun oldu. Biz bu yıl ana pazarımız Avrupa'da yüzde yüzde 25 daralma bekliyoruz. Bizim kendi iç pazarımız umut vaat ediyor. İç pazarın geçen yılın değerlerinin üstüne çıkacağı beklentisi içindeyiz." Salgınla birlikte fabrikalarını yeniden düzenlediklerini söyleyen Şentürk, "Geniş yemekhane alanları oluşturduk. Çadırlar kurduk. Servislerimizi artırdık. Yan yana oturmayı yasakladık. Hijyen ise olmazsa olmazımız. Her vardiya değişiminde alanlar temizleniyor" dedi.

KAPASİTEYİ %100'E ÇIKARACAK
Başta beyaz eşya olmak üzere otomotiv, aydınlatma ve mobilya sektörüne yönelik üretim yapan Arma Filtre Sistemleri de Sakarya 1'inci Organize Sanayi Bölgesi'ndeki üretimine tam gaz devam eden firmalardan. 38 bin metrekarelik kapalı alana fabrikasında dünyanın önde gelen beyaz eşya üreticilerine üretim yapan şirketin, İtalya'da dağıtım şirketi Amerika'da ise depoları var. Şirket krizin en yoğun olduğu mart ayında bile tam kapasite ile Avrupa'nın yanı sıra Kuzey ve Güney Amerika ülkelerindeki müşterilerine yönelik üretim yaptı.

DEVLER İÇİN ÜRETİYOR
Yaklaşık 1.500 çalışanıyla yerli beyaz eşya devlerinin yanı sıra Bosch Siemens, Whirpooll, Elktrolüks, Çinli Haier, Gaggenau, LG gibi global firmalara üretim yaptıklarını söyleyen Arma Filtre Sistemleri Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan Kaya, "İhracatın toplam satışlarımız içindeki payı yüzde 55 seviyesinde. Çok uluslu firmalara üretim yaptığımız için Sakarya'dan Kolombiya ve Yeni Zelanda gibi ülkelere bile ürün gönderiyoruz. Önümüzdeki yıl yüzde 15-20 arasında büyüme hedefliyoruz" dedi.

ÇİN'DEN KAÇIŞ BAŞLADI
Türk şirketlerinin hem Avrupa hem de Amerikalı üreticiler için cazibesinin arttığını anlatan Kaya, şu bilgileri verdi: "Pandemiyle beraber Çin'de artan riskler nedeniyle orayla çalışma arzuları geriledi. Yurtdışındaki müşterilerimizle 2021-22 dönemleri için kontratlar yapmaya başladık. Şu anda bile ihracatımızı yaklaşık yüzde 15 civarında ihracatımı artıracak kontratları yaptık. Amerika'dan çok ciddi bir talep artışı var. Avrupa'da da durum aynı. Kendilerine alternatif üretim noktaları oluşturmak istiyorlar. Yerli beyaz eşya üreticileri bu dönemde çok ciddi bir üretim ve pazar şansı yakaladılar. Bu süreçten Türkiye güçlenerek çıkacak."

KISMİ ÇALIŞMA BİTİYOR
Pandemi sürecinde aldıkları yoğun önlemlerle üretimi ve ihracatı hiç kesintiye uğratmadıklarını söyleyen Kaya, "Servis sayılarımızı iki katına çıkardık. Yemekhanelerde vardiyaların arasını açtık. Sosyal mesafe kuralına göre tüm alanları düzenledik. Martta yüzde 100'e yakın kapasiteyle üretime devam ettik. Nisanda 1.400 çalışanımızın 700'i için kısmi çalışma ödeneğine başvurduk. Beyaz yakalar evden çalıştı. Nisan ve mayıs aylarında yüzde 45 kapasiteye geriledik. Kademeli olarak kısmi çalışmadan çıkıyoruz. 200 personelimiz kısmi çalışmada süresi 27 Haziran'da doluyor. Ondan sonra yüzde 100 kapasite ile yola devam edeceğiz."

FERİDE CEM