Hanelerin borçluluk oranı beş yılda üç kat arttı

-Tek parti hükümetinin sağladığı siyasi istikrar, ekonomide göreli iyileşme ve kredi olanaklarındaki artış, hanelerin tüketim ve borçlanma davranışlarına da yansıdı. Hanelerin 2003 yılında 13.4 milyar YTL olan borcu bu yılın Eylül sonu itibariyle 90.3 milyar YTL'ye ulaştı. Bu dönemde hane halkı borcunda yüzde 572 artış yaşandı.

-2003 yılında yüzde 7.5 olan hane halkı borcunun harcanabilir gelirine oranı, izleyen dönemde hızla artarak bu yıl yüzde 27'ye yaklaştı.

ANKARA(ANKA)-Son beş yıllık dönemde tek parti hükümetlerinin sağladığı siyasi istikrar ve ekonomide ortaya çıkan göreli iyileşmenin verdiği güvenle vadelerin uzaması, bankaların artan likidite ile tüketicileri fonlaması, bireylerin tüketim ve borcunda hızlı bir büyümeye yol açtı.

Hanelerin 2003 yılında 13.4 milyar YTL olan toplam borcu, yaklaşık altı katlık artışla bu yılın Eylül sonu itibariyle 90.3 milyar YTL'ye ulaştı. 2003'te yüzde 7.5 düzeyinde bulunan hane halkı borç yükünün harcanabilir gelirine oranı, bu yılın Eylül sonu itibariyle yüzde 26.5 ile yaklaşık dört katına çıktı.

ANKA'nın Merkez Bankası, BDDK, TÜİK verilerinden yaptığı belirlemelere göre 2003 yılında 13 milyar 442 milyon YTL olan hane halkı borcu 2004 yılında 28 milyar 259 milyon, 2005'te 49 milyar 979 milyon, 2006'da 73 milyar 654 milyon ve bu yılın Eylül sonu itibariyle de 90 milyar 348 milyon YTL'ye ulaştı. Anılan dönemde hane halkı borcunda yüzde 273.2 oranında artış yaşandı.

Aynı dönemde hane halkı harcanabilir gelirindeki artış ise bir kata bile ulaşmadı. 2003 yılında 180 milyar 305 milyon YTL olan hane halkı toplam harcanabilir geliri, bu yıl Eylül itibariyle 340 milyar 786 milyon YTL oldu. Hane halkı borcundaki yüzde 572'lik artışa karşılık, harcanabilir gelirdeki artış yüzde 89'da kaldı.

2003 yılında yüzde 7.5 olan hane halkı borç yükünün, harcanabilir gelirine oranı, 2004'te yüzde 12.9'a, 2005'te yüzde 19.6'ya, 2006'da yüzde 25.2'ye ve bu yıl Eylül itibariyle yüzde 26.52'ye ulaştı. Borçluluk oranı anılan dönemde yaklaşık üç kat büyüdü.

-FAİZ YÜKÜ DE ÜÇ KAT ARTTI

Bu arada hanelerin faiz ödemelerinin 2003 yılında 3 milyar 983 milyon YTL olan tutarı da borçlanmadaki artış paralelinde büyüyerek 2004'te 7 milyar 245 milyon, 2005'te 10 milyar 264 milyon, 2006'da 12 milyar 175 milyon ve bu yılın Eylül sonu itibariyle yıllık bazda 14 milyar 863 milyon YTL'ye ulaştı. Hanelerin faiz yükünde anılan dönemde yüzde 273.2 artış yaşandı.

-?BORCUN MİLLİ GELİRE ORANI AB DÜZEYİNE YAKLAŞACAK?

Hanelerin borç yükünün harcanabilir gelirine oranı son yıllarda hızlı bir büyüme gösterirken, Merkez Bankası'nca hazırlanan Finansal İstikrar Raporu'nda hane halkı toplam yükümlülüğünün GSYİH'ya oranının ise halen birçok ülkeden daha düşük düzeyde bulunduğuna dikkat çekildi. Söz konusu oran, konut kredileri dışarıda tutularak hesaplandığında ise Türkiye'de, özellikle AB'ye yeni üye olan ülkelerle yakın bir düzeyin bulunduğuna işaret edildi.

Ekonomik istikrarın sürmesi, düşen faiz oranları ve ipotekli konut finansman sisteminin işlerlik kazanmasıyla birlikte daha da artması beklenen konut kredisi kullanımıyla Türkiye'de de hane halkı yükümlülüğünün AB ülkeleri

düzeylerine yaklaşmasının beklendiği vurgulandı.

Hanehalkı Harcanabilir Geliri, Borçluluğu ve Faiz Ödemeleri(Milyon YTL)

Eylül

2003 2004 2005 2006 2007

Hanehalkı Faiz Ödemeleri 3.983 7.245 10.264 12.175 14.863

Hanehalkı Borcu 13.442 28.259 49.979 73.654 90.348

Hanehalkı Harcanabilir Geliri 180.305 218.752 255.640 292.775 340.786

Faiz Öd./Hh.Harcanabilir Gelir(%) 2,2 3,3 4,0 4,2 4,4

Borç/Hh.Harcanabilir Gelir(%) 7,5 12,9 19,6 25,2 26,5

Kaynak: BDDK, TCMB,TÜİK

-Eylül 2007 ayı için hane halkı faiz ödemeleri yıllıklandırıldı.

-Hane halkı borcu, bankalar (2003 ve 2004 yılları için Katılım Bankaları hariç) ve tüketici finansman şirketlerince kullandırılan krediler ile kredi kartı bakiyelerinden oluşuyor.

-2006 ve 2007 yılı hane halkı harcanabilir geliri, 2005 yılı