Bankanın tüketici kredisine karşılık aldığı fazladan faiz ve masraflar, Tüketici Hakem Heyeti'nden döndü

Konya Cumhuriyet Savcısı Cihan Ergün, Ziraat Bankası'ndan 1,59 faiz oranıyla 48 ay vade ile çektiği 45 bin YTL'lik kredi borcunu erken ödedi. Ancak banka tüketiciden 7 ay için 4 bin 308 YTL'si ana para, 4 bin 617 YTL'si faiz ve masraf olmak üzere toplam 9 bin 849 YTL aldı. Bu rakamın sözleşmedeki miktarı aştığını fark eden tüketici Cihan Ergün, 7 ay için ödemesi gereken miktarın 2 bin 905 YTL olduğunu belirterek, kendisinden fazladan alınan bin 702 YTL faiz ve masraf ücretinin iadesini istedi. Bankanın bu talebi kabul etmemesi üzerine Cihan Ergün, İl Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı'na başvuruda bulundu. Bankanın savunmasını isteyen Tüketici Hakem Heyeti, 20 Kasım 2007'de başvuruyu görüşerek, bankanın haksız para aldığına hükmetti ve tüketicinin başvurusu çerçevesinde alınan fazla ücretin iadesine karar verdi. Hakem Heyeti'nin hükmünde bilirkişi raporuna göre faiz hesaplamasında tüketicinin aleyhine bir hüküm oluştuğu hatırlatılıyor. Bankanın erken ödeme sistemindeki hesaplamanın hakkaniyet ölçülerine uymadığı kaydedilen hükümde, bu sistemin yasalarda açık olarak yer almadığı belirtildi. Haksız bedelin tüketiciye iadesine karar verildi.

Ziraat Bankası yetkilileri, Tüketici Hakem Heyeti'ne yaptığı savunmada, borçlunun, vergi ve fonların tamamını kredinin kapanış tarihine kadar ödemekle yükümlü olduğunu kaydetti. Savunmada Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın ilgili yönetmeliği gereğince azalan bakiyeler yöntemi ile oluşturulan geri ödeme planı hazırlandığını dile getiren banka görevlileri, şikayetçi tarafından öne sürülen eşit ana para, eşit taksit ve eşit faiz uygulamasının gerçeği yansıtmadığını savundu.

Bankanın uygulamasının haksız olduğunu söyleyen tüketici Cihan Ergün, kendisinden her ay ödediği miktarın aynı olmasına karşın, fazladan faiz ve masraf alındığını, haksız ücretin iadesini beklediğini belirtti. Milyonlarca tüketicinin aynı mağduriyeti yaşadığını kaydeden Ergün, Hakem Heyeti'nin kararının bu nedenle büyük önem taşıdığını vurguladı. Gelinen noktada bankanın Tüketici Hakem Heyeti kararına uymasını beklediğini söyleyen Ergün, aksi takdirde meseleyi yargıya taşımak durumunda olduğunu sözlerine ekledi.

Söz konusu başvuru ile ilgili bilirkişi olarak tayin edilen Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Kemal Özer, bankaların kredi hesaplamalarını sözleşmede belirlenen oranların üzerine çıkartabildiğini ifade etti. Bu nedenle vatandaşların kredi sözleşmelerini imzalamadan önce dikkatle okuması gerektiğini kaydeden Özer, şunları kaydetti: "Erken ödeme durumunda da mutlaka indirim yapılması gerekiyor. Bu indirimle ilgili hesaplamanın nasıl yapılacağı yönetmelikte detaylı olarak, örnek şablonla birlikte belirtilmiştir. Bankanın itirazı halinde tüketicinin hakem heyetine başvuruda bulunması gerekmektedir."

Tüketici Cihan Ergün'ün şikâyetine konu olan fazladan ödemenin bin 702 YTL değil, 3 bin 358 YTL olduğunu vurgulayan Kemal Özer, "Geri ödeme tablosunda faizler öne, anaparanın ise sonraya bırakılmasının hukuki dayanağı yok" dedi. Özer, tüm vatandaşlara kredi hesaplarını dikkatli kontrol etmeleri çağrısında bulundu. Konya Tüketici Hakem Heyeti'nin kararının kişiye özgü olduğunu belirten Özer, şöyle devam etti: "Ancak karar benzer başvuruların yolunu açabilir. Kredi kullanan vatandaşlar, hesaplarını dikkatli biçimde incelemediği için başvuru az. Hesaplama cetveli karışık olduğu için ilk etapta bir şeyler anlamak zor. Tüketiciler kendi hesaplarını dikkatle kontrol etmeli ve mevzuatta yer alan şablondan hesaplamada yararlanmalıdır. Aksi halde bankaların önemli bir kısmı, kredinin sonunda ödeyeceğiniz faizi bile başta talep ediyorlar. Oysa faizle anaparanın her ay eşit ödenmesi gerekir. Bankaların hali hazırdaki uygulamaları hesaplama hilesi kaynaklıdır ve açık bir şekilde mevzuatın çiğnenmesidir."

Milyonlarca insanın Cihan Ergün gibi mağduriyet yaşadığını hatırlatan Özer, "Bankalar işi çığırından çıkardı. Aslında kendi kuyularını kazıyorlar. Deli Dumrul'dan bile beter hale geldiler. Bana Deli Dumrul mu bankalar mı diye sorsalar, Deli Dumrul'u tercih ederim. Her işi hukuki ve ahlaki kurallara uygun olmalıdır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BBDK)'nun ne iş yaptığını, neden bu yaşananlara seyirci kaldığını merak ediyorum. BBDK şimdiye kadar tüketici lehine hiçbir karara imza atmış değil." değerlendirmesinde bulundu.