CHP'ye Afganistan tepkisi: Kıbrıs'ta ne işimiz var diyebilirler
Muhalefet, ABD ve NATO'nun çekilmesinden sonra TSK'nın Afganistan'da kalacak olmasını eleştiriyor. Özbekistan dönüşünde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a bunu hatırlattık. İlginç bir cevap verdi: Muhalefete göre hareket etseydik Doğu Akdeniz'de olmamamız gerekiyordu, Libya'da ne işimiz vardı. Neredeyse Kıbrıs'ta ne işimiz var diyebilirler, ona da şaşırmamak lazım

Afganistan'ın kritik bir bölge olduğuna vurgu yapan Oktay şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bölgenin istikrarı bizim için önemli, bizim etrafımızda olan her şey bizi ilgilendiriyor. Eğer uzak kalırsak sonraki aşamada bizi vuruyor. Suriye'de, Irak'ta ne işimiz var deniliyordu. Eğer Suriye ve Irak'ta olmasaydık, bugün terörle mücadelede bulunduğumuz yerde olamazdık. Belki başka şeyler konuşuyor olacaktık. Türkiye'nin güvenliğini sınır ötesinde sağlamaya çalıştık ve sağladık.
MUHALEFET 'EKO' YAPIYOR
'Strateji değişikliği' dedik, 'terör neredeyse gidip yok edeceğiz' dedik ve gereğini yaptık. Libya'da koca bir Münhasır Ekonomik Bölge anlaşması çıktı ve iki ülke de kazandı. Libya'da iç savaş devam etse ve bu anlaşma olmazsa Sevilla Haritası diye bir paçavranın konuşulduğu, bizi Akdeniz'e bile çıkarmamaya çalışan uluslararası bir camiadan bahsediyor olacaktık. Aynı şeyi Azerbaycan'da yaşamadık mı? Ne işimiz var diye sordular. Fransa neyi soruyorsa, ABD, Almanya ve İsrail neyi soruyorsa bizim muhalefet onu soruyor. Kendi geliştirdikleri bir politika değil. Birisinin söylediğini içeride 'eko' yapmaktan başka bir şey değil bizim muhalefetin yaptığı.
AFGANİSTAN'A GÖZÜ KAPALI GİTMİYORUZ
Biz yıllardır Afganistan'dayız. İlişkimiz Batı'nın Afganistan ile ilişkisi gibi değil. Cumhuriyet'i kuruyorsunuz, kolundaki bileziğini çıkarıp gönderiyor. Biz bigane kalamayız. Kuzeyde ciddi Türk nüfusu var. Yarın orada bir sıkıntı oluştuğunda, muhalefet bizi ilgilendirmez mi diyecek? Havalimanını korumak zaten yıllardır yaptığımız bir iş. Afganistan'a yeni girmiyoruz, ilave güç göndermiyoruz. Görüşmeler de devam ediyor. Teknik ve siyasi anlamda son derece hassas biçimde görüşmeler var. Her boyut değerlendiriliyor. Teknik, siyasi, ekonomik, askeri, istihbarat. Gözü kapalı girmiyoruz. Biz hiçbir yere gözü kapalı girmiyoruz. Türkiye devletini küçümsememek gerekiyor. Bunu sınırlarımız içindeki muhalefete söylüyorum. Kendi devletlerinin gücünü bilsinler. Bu devlet nereye gireceğini, nereye girmeyeceğini, ne zaman ne yapacağın çok detaylı çalışır.
Turkovac'a Eylül- Ekim'de acil kullanım izni çıkar
Yerli aşıyla ilgili çalışmaları da koordine eden Fuat Oktay, Erciyes Üniversitesi'nin inaktif aşısı için "Eylül-Ekim gibi acil kullanım izni çıkabilir. Yılsonundan önce de VLP aşısıyla ilgili sonuç alırız diye ümit ediyoruz" dedi. Oktay, yerli aşı çalışmalarının sağlıktaki yeni dönüşüme vereceği katkıları da şu şekilde anlattı:
"Sadece bir sektörle hiçbir ülke ekonomik olarak ayakta kalamaz. Savunma sanayinde
rekabetçiyiz. Bunu diğer alanlarda da yakalamamız lazım. Elektrikli araçla yaptığımız
bu. Elektronik, bilişim, otonom ve otomotiv yan sanayinin hepsinin birden lokomotifliğini
yapacak yeni bir sektörün ayağa kalkması. Sağlık sektörüne de bu başarıları
taşımak istiyoruz. Aşı, ilaç ve medikal ekipmanlar. Şehir hastanelerini yaptık
ama içindeki ekipmanlar açısından ithalat bağımlısıyız. Biz buraları da yerlileştirmek,
millileştirmek zorundayız.
Aselsan medikal cihaz geliştiriyor...
Biz buna savunmadan teknoloji transferiyle başladık zaten. MR cihazları, solumun cihazlarının üretimiyle birçok alanda bu çalışma var. Bunu ekosisteme dönüştürmek istiyoruz. Aşı çalışmaları, yapısal sorunları analiz etmemiz, içeriden görmemizi sağladı. Çok uzun sürmeyecek. 5-10 yıla kadar savunma sanayiinde olduğu gibi iddiasını sahaya yansıtacak. Biz bu aşıyı üreteceğiz. Kovid-19'u kast etmiyorum. Yarın neyle karşılaşacağımızı kimse bilmiyor. Her zaman dışarıya bağımlı bir Türkiye olamaz. Savunma stratejikti. Bunun da stratejik olduğunu salgında net şekilde gördük."
Ortak çip üretebiliriz
Oktay, Özbekistan ile Kovid-19 ile birlikte otomotiv sektöründe krize yol açan
çipi üretebileceklerini söyleyip Türkiye'deki yatırımcılara çağrı yaptı: "Eski
Sovyetler'den gelen teknoloji birikimleri var. Çip üretip Rusya'ya veriyorlar.
Sizin vasıtanızla tüm yatırımcılara sesleneyim. Çip konusuyla ilgilenmek isteyen
olursa ciddi açılım olur. Çipin önemini biliyorsunuz. Otomotiv sektörünü en
çok etkileyen ana parçalardan biri. DEİK'te ilan ettik, ilgilenen varsa öne
çıksın. Olsaydı oraya gidecek, yerinde görecektik."
Savunmadaki başarı ekonomiye katkı verecek
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Şevket Mirziyoyev ile Özbekistan Cumhurbaşkanlığı seçildiği dönemde Semerkant'ta yaptığı görüşme iki ülke arasında yeni bir dönem başlatmıştı. Mirziyoyev, Ekim 2017'de Türkiye'yi 21 aradan sonra ziyaret eden ilk Özbekistan cumhurbaşkanı oldu ve stratejik işbirliği o günden bu yana hızlı şekilde ilerliyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın Karma Ekonomik Komisyon toplantısı ve
iş forumu için 27-29 Haziran tarihleri arasında Özbekistan'a yaptığı ziyaret
sıcak ilişkinin yeni bir sağlaması oldu. 2023 için konulan 5 milyar dolar ticaret
hedefinin artık 2023'e kalmadan 2022'de aşılması bekleniyor. Bu nedenle 10 milyar
rakamı telaffuz edilmeye başlandı. Oktay bunu iki ülkenin birbirini tamamlayan
bir ekonomik yapısı olmasına da bağlıyor. Başkent Taşkent ve ardından tarihi
Semerkant ile Buhara kentlerini ziyaret eden Oktay dönüş yolunda sorularımızı
cevapladı. Oktay iki ülke arasında savunma, sağlık, elektronik, otomotiv, eğitim,
turizm ve tarım alanında yoğun iş birliği ve proje bazlı çalışmalar olduğuna
dikkat çekti.
DÜNYADAKİ KONSEPTİ DEĞİŞTİRDİK
"Savunma ve havacılık"a yaptığı vurguyu hatırlattığımızda ise şunları söyledi:
"Çünkü orada bir ivme, teknolojik bir üstünlük yakaladık. Dünyadaki en iyi 1-2 ülkeden biriyiz. O kadar özgüvenimiz var. Yeni ivme ihracatla ilgili olarak. Bu sektör ekonomiye de katkı versin istiyoruz."
-İnsansız hava araçları da buna dahil mi?
"Hepsi. İHA'larda havadan sonra karada ve denizde de yoğunlaşmaya başladık.
Dünyada savunmadaki konseptini değiştiren açılımlar yapıyor, burada elde ettiğimiz
teknolojiyi denizde ve karada üstünlüğe dönüştürmeye çalışıyoruz. Diğer yapmaya
çalıştığımız, bu teknolojiyi başka sektörlere transfer etmek. Her sektörde sıfırdan
başlayıp yeniden yapma lüksümüz yok. Geçen yıldan itibaren Cumhurbaşkanımız
net şekilde tüm birimlere bu hedefleri koydu. Sonuçlarını da alıyoruz. Polonya
ve Ukrayna'nın hava araçlarını alması, akabinde yoğun taleplerin gelmesi. Macaristan'ın
kara araçlarıyla ilgilenmesi."
TAŞKENT'İN AÇILIMINA DESTEK VERİYORUZ
"Türkiye-Özbekistan ilişkilerinin İslam Kerimov döneminde mesafeli olduğu biliniyor. O dönemden tortu kaldı mı?" sorusuna Oktay, "Yok. Son derece samimi son derece sıcak ilişkilerimiz var" karşılığını verdi.
"Şevket Mirziyoyev başkanlığında yeni bir Özbekistan ve açılım, reform süreci var. Türkiye olarak her desteği veriyoruz. Danışman ihtiyaçları varsa, hızlı şekilde gönderiyoruz. Sanayi, tarım, ormancılık, ekonomi, turizm alanında danışmanlarımız var. Yeni danışman talepleri var. Gebze Organize Sanayi Bölgesi'ndeki tecrübeyi oraya aktaracağız."
FETÖ'YE KARŞI NETLER
"Terörle mücadelede önemli işbirliğimiz var. FETÖ ile mücadelemizde net şekilde yanımızdalar. Özbekistan, Afganistan'a sınır. Kabil Havaalanı'nın korunmasıyla ilgili de yoğun temas var. Ortak bir üniversite kurma arzumuz var. Taşkent'te yer belirlendi. Bir Türk okulu kurmak istiyoruz. Onu görüştük. Yunus Emre Enstitüsü'nün daha aktif olmasını istiyoruz."
İdris Saruhan