Tıbbi aromatik bitkilerde örnek çalışma 'Şifa kaynağı bal ormanları'

Tıbbi aromatik bitkilerin kültüre alınmasında ve yetiştiriciliğinde örnek bir çalışma ortaya koyan Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi ile Eskişehir Orman Fidanlığı, hep özlemini duyduğumuz, bakanlık, üniversite ve yetiştirici birlikteliğinin ve dayanışmasının iyi bir örneğini sunuyor. Ve karşılığını da alıyor.

Tıbbi aromatik bitkilerin hem kaliteli beslenme hem sağlık açısından değerinin fark edilmesiyle araştırmacıların ve yetiştiricilerin bu alana yönelik çalışmalarında da önemli bir artış sağlandı. Tarımsal üretimdeki payının artmasıyla ekonomik getirisi gittikçe artan tıbbi aromatik bitkilerin kültüre alınması, ıslahı, türlerin tespiti, yaygınlaştırılması, yetiştiriciliği, pazarlanması bu alanı başlı başına bir sektör haline getirdi. Ancak bunun başarılması konu uzmanlarının kılavuzluğunda ve dayanışmasında yatmaktadır. Bu açıdan iyi bir dayanışma ve örneklik gösteren Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi ile Eskişehir Orman Fidanlığı yetiştiricilerle işbirliği ile de bölgede tıbbi aromatik bitkilerin yaygınlaşmasını daha kaliteli ve verimli yetiştirilmesini sağlamaktadır.

Eskişehir'de Osman Gazi Üniversitesi ile Orman Fidanlığının üç yıldır sürdürdüğü çalışmalarda toplam 62 dekarlık alanda 56 tür üzerinde yoğunlaşılmış, çalışmada 20 tür kayda değer bir şekilde öne çıkmış bulunuyor. Alıç, kızılcık, hünnap, ahlat, üvez ve ıhlamur gibi çalı gruplarıyla birlikte adaçayı, melisa, ekinezya, tıbbi papatya, lavanta, sarı kantoron, zufa otu, kişniş, gibi tıbbi aromatik bitkilerdeki üretim ve çalışmalar seri bir şekilde devam etmektedir. Sağlık ve şifa açısından önemi bilinen bu bitkilerin bölgedeki bal üretiminin verim ve kalitesini de önemli ölçüde artırdığı tespit edilmiştir. Bal üreticileri açısından hayati önem arz eden bu durum ülkemiz bal üretimi için örnek teşkil edecek bir çalışma olarak görülmektedir. Tıbbi bitkilerdeki, çeşitlilikten kaynaklanan çiçeklenme periyodunun uzunluğu daha fazla nektar elde edilerek bal verimini artırdığı gibi, bitkilerin ihtiva ettiği şifalı maddelerin bala geçmesiyle, balın kalite ve besin değerini yükseltmektedir. Bu da sağlık ve şifa demektir. Market raflarındaki bal görünümlü şeker kavanozlarının önüne geçmenin bir yolu da budur.

Ülkemizin bir çok yerinde orman alanları bulunmakta ve bu alanlarda farklı tıbbi aromatik bitkiler ile çalı formundaki bitkiler kendiliğinde yetişebilmektedir. Bunların belli bir hedef dahilinde, projelendirilerek kültüre alınması yaygınlaştırılması ülkemiz ekonomisi ve sağlıklı beslenme açısından büyük önem arz etmektedir. Tarım Orman Bakanlığı 81 il 922 ilçede teşkilatlanmış durumdadır. Ayrıca 50 adet araştırma enstitüsü, 28 orman bölge müdürlüğü ve ona bağlı işletme ve fidanlıklar bulunmaktadır. Yani teşkilatın fiziki varlığı eksiksizdir. Bu şartlarda "Şifa kaynağı bal ormanları" sloganıyla mevcut bal ormanları, ormancı, araştırmacı, üniversite ve yetiştirici ortak ve örnek çalışması ile, tıbbi aromatik bitkilerin uygun orman alanlarında kültüre alınma ve yetiştirme işlemleri yaygınlaştırılabilir. Ormanların korunması, orman köylerinin iş istihdamı ve kaynak temini, sağlık ve beslenmeye katkısının yanında ülke ekonomisine getirisi de büyük olacaktır. En önemlisi de üniversite, ormancı, araştırmacı ve yetiştirici dayanışması uygulamalı olarak gerçekleşmiş olacaktır.

M. Murat GÜN