Alternatif istemli (Terditli) idari dava açılabilir mi?

Bunlardan birisi ise mahkemeden istemin açık ve net olmasıdır. Örneğin bir atama işlemi hakkında "atama işleminin yürütülmesinin durdurulması ve/veya iptalini" istemek, bunun yanında varsa mali ve özlük hak kayıplarının yasal faizi ile birlikte talep etmek gibi.

İdari yargıda terditli dava açılması mümkün değildir. Davacı tarafından dava dilekçesinin konu ve sonuç kısmında terditli (birden fazla istemle açılıp, birisi olmadığı takdirde diğerine karar verilmesi yolunda) istemle dava açılması mümkün değildir. Davacı tarafından davanın konusunun açık ve net olarak ortaya konulması gerekmekte olup; seçenekli ya da dava konusu istemin tespitinin yargı yerine bırakılması gibi istemlerle dava açılamaz.

Danıştay'ın yerleşik içtihatlarına göre idari yargıda terditli dava açılması mümkün olmadığından alternatif istemli dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesi uyarınca; idari ve adli yargının görev alanına giren işlemlerin farklı sonuçlarının olması, temyiz ya da istinaf başvuru yollarının da farklı yargı düzenine ve denetimine tabi olması nedeniyle aynı dilekçe ile dava açılması mümkün olmadığından aynı Kanunun 5. maddesi uyarınca dava dilekçesinin reddi gerekir.

ÖRNEK:

KPSS A Grubu ve Öğretmenlik Alan Bilgisi ile ilgili Yönetmeliğin 4. maddesinin iptali ile bundan dolayı oluşan bir yıllık dershane, barınma, beslenme, yol, harcırah, kırtasiye vb. giderlerinin tazmini, bu uygun görülmediği takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi zararının tazminine karar verilmesi istenilmektedir. Dava dilekçesinin konu kısmında "KPSS A Grubu ve Öğretmenlik Alan Bilgisi ile ilgili Yönetmeliğin 4. maddesinin iptaline" karar verilmesi istenmesine karşın, dava dilekçesinin sonuç kısmında ise; KPSS A Grubu ve Öğretmenlik Alan Bilgisi ile ilgili Yönetmeliğin 4. maddesinin iptali ile bundan dolayı oluşan bir yıllık dershane, barınma, beslenme, yol, harcırah, kırtasiye vb. giderlerinin tazmini, bu uygun görülmediği takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi zararının tazminine karar verilmesi istenildiği, ancak idari yargı merciinde açılan davalarda bu şekilde terditli (basamaklı) veya şartlı istemde bulunulmasına hukuken imkan bulunmadığı, dava konusunun nelerden ibaret olduğu hususunda tereddüte düşüldüğü, dava konusunun açıkça belirtilmesi gerektiği, "KPSS A Grubu ve Öğretmenlik Alan Bilgisi ile ilgili Yönetmeliğin 4. maddesi"nden hangi tarih, sayılı ve hangi metni içeren düzenlemenin iptali istendiği hususuna yer verilmesi ve dava konusu yönetmelik maddesi yanında dava konusu edilerek tazmini istenen zararların ne şekilde oluştuğu anlatılarak bunu ortaya koyan bilgi ve belgelerin dava dilekçesine eklenmesi gerekmektedir. Bu haliyle 2577 sayılı Kanun'un yukarıda belirtilen 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerekmektedir. (Danıştay 12. Daire, E:2015/3722, K:2015/4980)

ÖRNEK:

T.C.

DANIŞTAY SEKİZİNCİ DAİRE

Esas No: 2022/1903

Karar No: 2022/1817

DAVACI : ...

DAVALILAR : 1- ... Bakanlığı

2-... Genel Müdürlüğü

3- ... Akademisi ...

Davanın Özeti:

Davacının 28. dönem Polis Meslek Eğitim Merkezi sınavında ön başvuru aşamasında sıralamaya girememesi işlemi ile, bu işlemin dayanağı olan 21/12/2021 tarih ve 31696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in tümden veyahut bu yerinde görülmezse Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik İle birlikte 06/06/2015 tarih ve 29378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 3. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istemidir.

Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesine uygun olmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, davacının adli yardım talebi kabul edildikten sonra, dava dilekçesi ve ekleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

USUL YÖNÜNDEN:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları ve idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları idari dava türleri olarak belirtilmiş, maddenin 2. fıkrasında ise, idari yargı yetkisinin, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olduğu, idari mahkemelerin; yerindelik denetimi yapamayacağı, yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya idarenin takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı veremeyeceği, 3. maddesinin birinci fıkrasında; idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı; ikinci fıkrasında, dilekçelerde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği; üçüncü fıkrasında, dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dilekçeler üzerinde bu Kanun'un 3. maddesine uygun olup olmadığı yönünden inceleme yapılacağı; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, bu yönlerden Kanuna aykırılık görülür ise otuz gün içinde 3. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği; 15. maddesinin beşinci fıkrasında, bu yönlerden dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hükümlerine yer verilmiştir.

Dava dilekçesinin incelenmesinden, dilekçenin konu ve sonuç kısmında; 21/12/2021 tarih ve 31696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in tümden veyahut bu yerinde görülmezse Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile birlikte 06/06/2015 tarih ve 29378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 3. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istenilerek davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İdari yargıda terditli dava açılması mümkün değildir. Davacı tarafından dava dilekçesinin konu ve sonuç kısmında terditli (birden fazla istemle açılıp, birisi olmadığı takdirde diğerine karar verilmesi yolunda) istemle dava açıldığı açık olup, bu haliyle düzenlenen dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun bulunmamıştır.

Bu durumda, davacı tarafından davanın konusunun açık ve net olarak ortaya konulması gerekmekte olup; seçenekli ya da dava konusu istemin tespitinin yargı yerine bırakılması gibi istemlerin, uyuşmazlık konusunu belirsiz kılacağından 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun bulunmayacağı açıktır.

Ayrıca dava dilekçesinin yenilenmesi durumunda, kamu tüzel kişiliğine haiz olmayan Polis Akademisi Başkanlığının da hasım konumundan çıkarılması gerektiği açıktır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanunun 15. maddesinin 1/d bendi uyarınca bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde usulüne uygun biçimde düzenlenecek dilekçe ile yeniden dava açılabilmek üzere REDDİNE,

2. Yeniden açılacak dava için ayrıca harç alınmayacağının ve aynı yanlışlıkların yapılması halinde davanın reddine karar verileceğinin davacıya bildirilerek, dilekçenin bir örneğinin davacıya gönderilmesi.