Emeklilik tamam, maaş almak zor

İşte tarafların anlaştığı ve uzlaşamadığı konu başlıkları...

Sosyal Güvenlik Reformu'nda prim ödeme gün sayısı 9 binden 7 bin 200'e indi. Ancak 65 yaş sınırı düşmediği için, 20 yıl çalışan işçi emekli aylığı almak için 20 yıl daha bekleyecek.Calışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ile işçi ve işveren kesimlerinin üzerinde uzlaştığı Sosyal Güvenlik Reformu tasarısına göre çalışanların emekliliği hak ettikten sonra, emekli maaşı alabilmeleri için 15-20 yıl daha beklemelerini zorunlu kılıyor. Tasarının yeni şekline göre çalışanlar emekli olabilmek için 9 bin yerine 7 bin 200 gün prim ödeyecekler.

Ancak, emekli oldukları halde kadınlar 58, erkekler 60 yaşına gelinceye kadar emekli maaşı alamayacak ve genel sağlık sigortasından yararlanamayacaklar. Bakan Faruk Çelik, ?Pazarlık görüşmelerinden kim kazançlı çıktı?? sorumuza, ?Yüzde 60 işçiler kazandı, yüzde 40 devlet kazandı? cevabını verdi. Tasarı, yarın Meclis Genel Kurulu'nda görüşülecek.

7 MADDENİN 3'ÜNDE ANLAŞMA

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkan Vekili Tahsin Güney, önceki günkü görüşmelerde sosyal taraflarla bakanlığın üzerinde uzlaştığı ve uzlaşamadığı maddeler hakkında bilgilendirme toplantısı yaptı. Yapılan değişikliklerle reformun, çalışanların lehine olduğunu ve çalışanları daha fazla sistemde kalmaya teşvik ettiğini ifade eden Güney, ?'Sigortalılar, ne kadar fazla süre sistemde kalıp, prim öderse emekli maaşları o oranda artacak? dedi. Güney'in verdiği bilgilere göre, pazarlık masasında görüşülen 7 maddenin 4'ünden uzlaşma, 3'ünde anlaşmazlık oluştu. İşte uzlaşılan ve uzlaşılamayan maddeleriyle, reformun son hali:

UZLAŞILAN MADDELER

Prim gün sayısı: Kanunun yürürlük tarihinden sonra işe girecek işçi statüsündeki çalışanlar, emekliliği hak edebilmek için 7 bin 200 gün (20 yıl) prim ödemeleri yeterli olacak. Ancak, bu şekilde emekli olan kadınlar 58, erkekler 60 yaşına gelinceye kadar emeklilik maaşı bağlanmayacak. Örneğin 2008 yılında işe başlayan 25 yaşındaki bir erkek sigortalı, 2028 yılında, yani 45 yaşında emekli olabilecek. Ancak emeklilik maaşını 15 yıl sonra yani 60 yaşına geldiğinde almaya başlayacak.

Üstelik, bu süre içerisinde çalışmaya devam etmediği takdirde sağlık sigortasından da ücretsiz yararlanamayacak. Aylık bağlama oranı: Kanunun yürürlük tarihinden sonra işe girenler için yüzde 2 olarak uygulanacak. Ancak, mevcut sigortalılardan 3 bin 600 günü tamamlamamış olanların 3 bin 600 güne kadar olan süreleri için bu oranın yüzde 3 olarak uygulanması kararlaştırıldı. Memur ve esnaf statüsündekiler, halen olduğu gibi 25 yıllık sigortalılığa tabi olacaklar.

UZLAŞILAMAYAN MADDELER

Diş protezleri: Diş protezlerinde 18 yaş altı ve 45 yaş üstüne getirilmek istenen yüzde 50 katkı payı kaldırıldı. Ortez ve protezlerde olduğu gibi yüzde 10-20 oranında katkı payı alınacak. Meslek örgütleri: Sağlık hizmetleri fiyatlandırma komisyonu başta olmak üzere oluşturulan komisyonlara, konusuna göre ilgili meslek örgütlerinin temsilcilerinin katılımına imkan sağlanacak.

Emekli olabilmek için 65 yaş sınırı şartı aynen kaldı. Buna göre, 2036 yılına kadar mevcut yasadaki kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş sınırı korunacak. 2036 yılından sonra her yıl bir yıl artılarak,erkeklerde 2046'dan, kadınlarda da 2048'den itibaren emekli olabilmeleri için 65 yaş şartı aranacak. Bunun dışında, güncelleme katsayısı ve fiili hizmet zammında değişiklik yapılmadı.

ÜZERİNDE ÇALIŞILAN MADDELER

Emzirme ve cenaze ödeneklerinin ne olacağına Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Yönetim Kurulu'nun teklifi ve Çalışma Bakanı'nın onayıyla karar verilecek. Ölüm aylığından yararlanabilmek için esnaf ve memur statüsündekilerin bin 800 gün çalışması gerekecek. İşçilerde ise bu süre 5 yıldır sigortalılık ve 900 gün prim ödemiş olma koşuluna bağlı olacak.

Ancak, 900 günün hesabında askerlik vs. borçlanmaları dikkate alınmayacak. Evlenme yardımı kapsamından dul eş çıkartılırken, kız çocuklarının evlenme yardımı 12 aydan 24 aya çıkartılacak. İş kazası ve meslek hastalıklarında sürekli iş göremezlik gelirinin alt sınırı, bakıma muhtaç derecede sakat olanlar için asgari ücretin yüzde 85'inden az olamayacak.

ÇELİK: IMF'YE SORMAMIZ GEREKMİYOR

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, sosyal taraflarla yaptıkları pazarlık sonrası Meclis'te, parti guruplarını teker teker ziyaret ederek, reformdaki değişiklikleri anlattı. Çelik,, ?Pazarlık görüşmelerinden kim kazançlı çıktı?? sorumuza, ?Bence yapılan bu değişikliklerden en çok işçiler kazançlı çıktı. Bir oran verirsek, işçilerin kazancı yüzde 60, devletin kazancı yüzde 40'dır? yanıtını verdi.

Prim ödeme gün sayısının 7 bin 200'e indirilmesinin işçiler açısından büyük kazanç olduğuna işaret eden Çelik, ?Türkiye'de 9 bin prim gün sayısını doldurmak çok zor. O bakımdan bu indirim işçinin emeklilik yolun kısaltıyor? dedi. Çelik, ?Yapılan değişikliklerle ilgili IMF'ye bilgi verdiniz mi?? sorumuza da, ?Ben IMF'yi, bakanlığa yeni oturduğumda nezaket ziyareti yaptılar, o zaman gördüm. Başka da görmedim. Reformda değişiklik yapmak için kimseye bir şey sormamız gerekmiyor? yanıtını verdi. Bakan Çelik, 65 yaş sınırından taviz verilmesi halinde, sistemin zarar üretmeye devam edeceğini de söyledi.

Erdoğan SÜZER/ ANKARA