Sağlık çalışanları toplu sözleşmede tek kalem maaş ve emeklilikteki özlük haklarını istiyor

17-20 Temmuz 2023 tarihinde gerçekleştirilen ankete toplamda 532 sağlık ve sosyal hizmet çalışanı katıldı. Katılımcılara ilk olarak "Sizce Önümüzdeki Toplu Sözleşmede Çözümlenmesi Gereken En Önemli 5 Konu Hangisidir?" sorusu yöneltildi.

Toplamda 16 seçeneğin yer aldığı anketten katılımcıların en faza 5 seçeneğe kadar tercih yapmaları istenmiştir. Anket sonucunda toplu sözleşmede çözümlenmesi gereken en önemli konunun %93.2 oranıyla "Maaş + tek kalem maaş düzenlemesi" olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışanların halihazırdaki maaşlarını yetersiz buldukları ve özellikle maaş, ek ödeme, teşvik, nöbet gibi birbirinden farklı adlar altında parça parça alınan ödemelerden şikayetçi oldukları, kendilerine hak ettikleri aylık ödemelerin parçalanmadan tek seferde yapılması gerektiğini talep ettikleri anlaşılmaktadır.

"Emeklilikteki özlük haklarını iyileştirilmesi" talebi, %47 oranıyla en fazla işaretlenen ikinci şık olmuştur. Yapılan değerlendirmede önceki talep ile bu talep arasında da bir bağlantı olduğu söylenebilir. Özellikle maaş dışındaki kısımların halihazırda emekliliğe yansımaması yanında son yapılan maaş artışları içerisindeki brüt 8 bin 138 liralık seyyanen zammın da taban aylığından muaf tutulması sonucunda yine emekli maaşı ve ikramiyelerindeki hak kayıpları çalışanlar nezdinde olumlu karşılanmamaktadır.
"Vergi matrahlarının güncellenerek fazla vergi mağduriyetinin giderilmesi" cevabı, %41.7 ile üçüncü sırada yer alırken, "Enflasyon farkının aylık olarak maaşlara yansıtılması" cevabı ise %41.4 oranında tercih edilmiştir. Katılımcıların %40.2'si ise "Sabit ödemelerin vergiden muaf tutulması" şıkkını işaretlemiştir. En faza 5 seçeneğe kadar tercih yapmaları istenen katılımcıların toplu sözleşme talepleri doğrultusunda önem verdiği son üç şıkkın birbirini tamamlayan gerekçelerle cevaplandığı söylenebilir. Bu sonuçlara göre; sağlık ve sosyal hizmet çalışanlarının elde edebilecekleri gelirin vergi ve enflasyon gibi dış etkenler nedeniyle hızlıca ve fazlasıyla eridiğini düşündüğü ifade edilebilir.

Toplamda 16 seçeneğin yer aldığı ankette yer alan diğer seçeneklerin tercih yüzdeleri şöyle sıralanmaktadır:

6. Ulaşım, kira ve giyim yardımı %35
7. Dini bayramlarda ikramiye verilmesi %34.6
8. Nöbet ücretlerinin yükseltilmesi %31.2
9. Tüm şehirlerde kreş ve misafirhane hizmetlerinin sunulması %20.3
10. Sağlık ve sosyal hizmetlerde mesleki saygınlığın artırılması %19.9
11. Sağlık ve sosyal hizmetlerde şiddet ve mobbing ile mücadele edilmesi %18
12. Eş ve çocuk yardımlarının güncel şekilde artırılması %15.4
13. Görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarının her yıl düzenli şekilde yapılması %14.7
14. Görev tanımlarının daha kapsamlı şekilde yeniden düzenlenmesi %11.7
15. Hizmetlilere sınavsız memur kadrosu verilmesi %8.6
16. Atama nakil uygulama sorunlarının çözülmesi %3.4

"YENİ ENSTİTÜ TOPLU SÖZLEŞME ANKETİ" kapsamında katılımcılara ayrıca "Toplu sözleşme görüşmeleri için dilerseniz istediğiniz görüş, öneri ve taleplerinizi yazabilirsiniz." şeklinde açık uçlu cevap önerisi de yer almıştır. Bu soruya bazı katılımcılar önerileri ile katkıda bulunmak istemiştir. Verilen cevaplar şu şekildedir:

" Vergi dilimleri yeniden düzenlenmelidir.
" Çalışanlar mağdur edilmeyecek şekilde masaya oturulmalıdır.
" Liyakate göre sorumluluk verilsin.
" Yıpranma payı adli tıpta çalışan sağlıkçılara da verilsin.
" Sözleşmeli yöneticiliğin sona ermesi ve liyakat ile yöneticilerin belirlenmesi gerekir.
" 3600 ek gösterge tüm memurlara verilmelidir. Eşitsizlik kaldırılmalı, genel idare hizmetler sınıfına teşvik ödemesi ve döner sermaye artırılmalı ve teknik sınıf tıbbi sekreter ile aynı ücretleri almalı, 2 tane üniversite diploması olan kişilere sınavsız hangi kadroyu istiyorsa o kadroya geçmelidir.
" Taban aylığın brüt asgari ücretten düşük olmaması gerekir.
" Ameliyathane içerisinde bulunana ve ameliyathaneye hizmet veren sterilizasyon ünitesinde çalışanların da fiilen ameliyathane personeli olarak kabul edilmesi sağlanmalıdır.
" 5 kalem seçilmesi istenmesi yetersiz olmuştur. Yukarıdaki yazılan tüm konuların acilen çözümlenmesi gerekmektedir diye düşünüyorum. Diğer bakanlıklar çalışanları hiçbir zaman Sağlık Bakanlığındaki gibi mağdur edilmemiştir. Özellikle doktor bakanlığı olunca sadece insanca ve onurumuzla yaşamak istiyoruz. Çünkü yıllardır zaten merhamet, özveri, insanlık adına çalışıyoruz. Bizler de diğer meslek profesyonelleri gibi belki de daha yoğun ve stresli şekilde lisans eğitimi alıyoruz ama iş riskimiz onlardan kat be kat daha fazladır. İnsan sağlığı ile uğraşıyoruz. Sağlıklı düşünmeli ve geleceğe bakmalıyız ki insanlara daha faydalı olabilelim. Özellikle kendi çalıştığımız hastanede tedavimizi öncelikli ve sıra beklemeden yaptırabilmeliyiz.
" İşçi maaşının altında maaş kabul edilemez.
" Toplu sözleşme görüşmelerini şu anki yetkili sendikanın yapması durumunda çalışanların sorunları ve ne düşündüklerinin hiç bir önemi kalmayacak. Hükümetimiz önlerine ne koyarlar ise sanki savaş kazanmış muzaffer bir komutan edasıyla şov yapacaklar.
" İzinli günlerde kesilen maaş kesintilerinin yapılmamasıdır. En önemlisi görevde liyakat sahibi kıdem sahibi işin ehli kimselerin atanmasıdır.
" Tüm girdilerin emekliliğe yansımasını istiyorum.
" Toplu sözleşmelerin daha kısa olması gerekir. Sendikaların taleplerini hükümet dikkate almıyor. Bunun bir yaptırımının olması, emekliğimizin ve TÜİK vasıtasıyla çoluk çocuğumuzun nafakasının yok edilmesinin önlenmesi gerekir.
" Sadece seyyanen zammın emekliliğe yansıması yeterlidir.
" Yazılanların hepsi maalesef doğrudur.
" Hizmetlilere sınavsız memur unvanı verilmelidir.
" Her ay artan zamlara oranla maaş arısı yapılmalı, giyim parası gerçek değerlerle güncellenmesi. Tek başına çocuk büyüten bekar engelli bireyi olan anneye nasıl eşi çalışmayan kocaya para veriliyorsa ona da verilmelidir. Çalışmayan kocaya da para verilmesin. Bir zahmet gidip çalışsın. Radyoloji ve radyasyonda çalışan personel de özellikli birim sayılsın ve şartları yeniden gözden geçirilsin.
" Sendikalara yüzde iki baraj sorunu en kısa zamanda çözülmedir.
" Maaş ve sabit ek ödemesi birleştirilmeyen döner sermaye bütçesinden maaş alan sistemden bile bordrosunu göremeyen eski 4B'li çalışanların ödemelerinin merkezi bütçeye aktarılması elzemdir.
" Özellikle 2008 sonrası ilk kez memur olanların emekliliğinde maaşa esas kazanç yani SGK'ya bildirilen primler bağlanarak, emekli maaşında belirleyici olduğundan tüm ek ödemeler ve maaşın tek kalem olarak ödenerek, emekliliğe yansıtılması en önemli isteğimdir.
" Aile hekimliğinde çalışan personellerin 657 sağlık çalışanları ile aynı düzeyde ve aynı maaşı almaları gerekir. Özlük haklarının aynı olması sağlanmalıdır.
" Sağlık Bakanlığı doktor bakanlığı olmaktan çıkarılmalıdır. Tüm yönetim kadrolarında hekim dışı personel yer almalıdır. Hekimler gibi hatalara karşı sigorta olmalıdır. Hekimler kadar maaş almalıdır. Hekimlerin izin ve çalışma saatleri gibi esnek çalışma saatleri olmalıdır. Hukuki durumlarda kurum avukatları ücretsiz destek vermelidir. Kişi olarak değil, kurum olarak personel savunulmalıdır.
" Yemek yemeyenler için yemek ücretlerinin çalışanlara verilmesi gerekir.
" Katsayı olarak inanılmaz düşük bir durumda olmamızın düzeltilmesini isterdim.
" Onurumuzu geri versinler.
" Her şeyden önce maaşların seyyanen+sabit+temel+teşvik gibi kalemlerden kurtarılıp taban aylık artırılarak maaş oluşturulmasıdır. Emekliliğe yansıyıp insan gibi izne ayrıldığında maaş kesintisi olmadan dinlenebilmek sağlıkçılarında hakkıdır. Aynı yerde çalışan insanlar arasındaki ücret uçurumunun kapatılması, kıdem denen bir gerçek varken nasıl yeni başlayanla bir tutuluruz ki...
" Sağlıkta istihdamın düzenli olarak artırılması ile her geçen gün artan iş yükü altında ezilen sağlık personelinin, gelişmiş ülkelerdeki meslektaşları gibi bir çalışma hayatına kavuşması gerekir. Sürekli işçilere toplu sözleşmede verilen tüm ikramiye ve yardımların sağlık sektöründe asli unsur olan sağlık profesyonellerine daha da iyileştirilerek verilmesi gerekmektedir.
" Bu görüşmelerde şu anki yetkili sendika olmasın.
" Torpil ve adam kayırmacılık olmasın, yöneticiler liyakatli olsun, nemelazımcılık ve günü kurtarma politikalarından vazgeçilsin her şey düzelir. Herkes torpili yukarıda arar, esas torpilin babası taşradadır. Benim adamım mantığıyla akşama kadar çay kahve lak lak ile mesai dolduruluyor.
" Birinci derecedeki tüm memurlara 3600 ek gösterge verilmelidir.
" Anjiyografi çalışanları kalp krizi, inme ve damar yaralamaları gibi en acil durumlara direkt ameliyathane şartlarında müdahale ettiği, bunun için nöbet tuttuğu halde arada kalmış, ne acil ne de ameliyathane sınıfında gösterilmemektedir. Sınırları ve çalışma şartları belli olmadığından hekim ve anjiyo ekibi arasında çatışmalar çıkmakta, idare keyfi şekilde ödemeleri klinikten ödemektedir. Önceki toplu sözleşmede maddelerinin 7. ve 11.'sindeki konulara anjiyonun da eklenmesi ve anjiyo çalışma prensiplerinin sınırlarının netleşmesi gerekmektedir.
" Sağlık Bakanlığı adil çalışsın ya da hekimlerimizin bakanlığı ayrı, hekim dışı çalışanlar için ayrı bir bakanlık açılsın.
" Torpil ve adam kayırmanın önlenmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
" Hak ettiğimiz ücretin verilmesini istiyorum.
" Memurun maddi ve manevi bütün kayıplarının enflasyona göre hesaplanıp geriye dönük ödenmesi ve kamu isçilerinin zamanında üç katına kadar aldığımız maaşlarımızın yeniden verilmesini talep ediyorum. Emeklilikte hak kaybına uğramamak istiyorum.
" Yıllık izin kullanımında 12 gün ücret kesintisi uygulaması kaldırılarak tüm izin süresince ücret kesintisinin olmaması sağlanmalıdır.
" Sorunlarımızın sayısı 5 ile sınırlı değil hepsi de önemli talepler neticede haklarımız ihlal diliyor, teşekkür ederim.
" Kesinlikle statü, erimeyen maaş, özlük hakları, yıllık izinde kesilmeyen ödenekler istiyorum.
" Devlet dairelerinde çalışan fiziksel sağlığı için iş yeri hekiminin yanı sıra iş yeri psikolojik danışmanlığının da içi doldurularak aktif hale getirilmesi ve bunun çalışan ruh sağlığı için süreklilik arz etmesi önem taşımaktadır.
" Maaş ve sabit ödemelerinin iyileştirilip emekliliğe yansıtılması gerekir.
" Şimdiye kadar memur sendikaları ve özellikle sağlık alanındaki sendikalar ne yaptılar? Hakkımızı yedirmekten ve bizi ezdirmekten başka bundan sonra da bir şey yapabileceklerini düşünmüyorum.
" Yoksulluk sınırı üzerinde tek kalem maaş istiyorum.
" İkramiye kalemi bayram olarak değil de yılda 4 defa olarak verilmesinin sağlanması gerekir. Nöbet ücretlerinin iyileştirmesi ve gece mesailerinin ekstra artırımlı verilmesi gerekir. Taban ödeme katsayısının arttırılmasını istiyorum.
" Yapılan seyyanen zammın emekliliğe esas sayılması gerekir, yoksa hak kaybı çok olacak. Bu durumu ileriki yıllarda acı bir şekilde anlayacağız..
" Uzman hemşirelere kadro, uzmanlıklarına uygun maaş, sabit ve mesai ücretlerinde fark, giyim yardımı en az bir maaş olmalıdır. Dini bayramlarda veya özel günlerde bir maaş ikramiye, hemşirelikte branşlaşmasın önünün açılması gerekir.
" Yöneticilik sınavları; sağlık bakım hizmetleri müdürlüğü ve idari mali işleri müdürleri sınavla yapılmalıdır.
" 4 yıllık memurlara şef kadrosu verilmelidir. Lisans mezunlarına yüksek lisans tamamlama hakkı tanınmalıdır. Taban aylığa zam verilmesi, engelli ataması ile memur olan arkadaşların 18 yıla tabi tutulması, 4680 prim ile emeklilik olması gerekir. Çünkü engelli ataması olan memur, tekrar engelli raporu alıp Maliye'ye verip emekli olma hakkı kazanıyor. Vergi indirimi için tekrar rapor almak gerekiyor. Zaten engelliyiz. Bu düzenleme ile iki kere neden rapor gerekiyor? Engelli atanan; direkt vergi indirimi ile 18 yıl, 4680 prim gün sayısına tabi olmalıdır.
" İnsanca çalışabilecek maaş sistemi ve adil çalışma koşullarını barındıran kesin çizgilerle belirlenmiş bir görev tanımı istiyoruz.
" Döner sermaye katsayılarının artırılması gerekir. Fizyoterapist, psikolog, sosyal çalışmacı, biyolog gibi sağlık lisansiyerlerinin kat sayısı sağlık lisansiyeri olan eczacıyla aynı olmalıdır. Sağlık lisansiyerlerinin kendi arasındaki katsayı adaletsizliğinin ortadan kalkması gerekir.
" Nöbet tutan memurlar gece, hafta sonu ve tatillerde çalışmalarının karşılığını en az işçiler kadar almalıdır. İşçi maaşlarında yapılan iyileştirmeler memurlara da yapılmalıdır.
" Ebe ve hemşire için daha yüksek maaş istiyoruz.
" Engelli memurlara sınavsız unvan değişikliği hakkı verilmelidir.
" 5510 sayılı Kanunun bir an önce değişmesi gerekir. Bu yüzden emekli olamıyoruz. 5434 sayılı Kanun, emekliler ile aramızda en az 4 Bin TL fark oluşturuyor.
" Seyyanen verilen 8000 TL taban aylığa yansıtılmalıdır.
" Adaletli maaş dağılımı sağlanmalıdır.
" Çalışma saatlerimizin ve çalışma koşullarımızın güçlüğüne ve zorluğuna göre ücret ödenmesi gerekir. Ücretsiz ya da yarı ücretli ulaşım hakkı, sağlık branşlarında fiyatlandırmanın revize edilmesi, döner sermaye ve maaş (işçi tıbbi sekreter, hemşire kadar maaş alıyor), sağlık ve sosyal hizmet branşlarında risk tazminatı ödenmesi, polislere verilen terör, istihbarat fark ücretleri gibi ek ödemeler sağlanmalıdır. Maaş ve fiyatlandırma hesapları için komisyonlar çalıştırılıp, tebliğ, genelge vb. yayınlanarak değişikliğe gidilmesinin önü açılmalıdır. Sendikal seçim özgürlüğü, sendika aidatının ortadan tamamen kalkması, çalışana aidat ödenmemeli, sendikalı olmak bir haktır. Devlet doğrudan sendikaya ödeme yapsın, üye de hak eden sendikasını özgürce seçebilsin. Baraj uygulaması tamamen kalkmalıdır. İkramiye kavramı ya tüm sendikalılara olmalı ya da hiç bir sendikalı ikramiye almamalıdır.
" Unvan değişikliği için sınavsız geçiş istiyoruz. Sadece beş seçenek işaretlenebildiği için, işaretlenemeyen seçenekler de elzemdir.
" Görevde yükselme sınavlarında mülakatın kaldırılması, hak edenin hakkının yenilmemesi gerekir.
" Ücret adaletsizliğinin önüne geçilmelidir. Hiçbir sınava girmeyen, okumadan torpille işe yerleştirilen kişiler, sağlık çalışanından fazla ücret alıyor. Hizmetli kadrosunda görevli işçi, hemşirenin çok üstünde maaş alıyor. Bu iş motivasyonunun ve barışının bozulmasına neden oluyor.
" Hizmetli kadrosu kalksın.
" Veteriner hekimlerin de sağlık hizmetleri sınıfında yer almasına rağmen özlük haklarının iyileştirilmesinde kapsam dışı bırakılması yanlıştır. Veteriner hekimler diş hekimleri gibi 5(beş) yıllık fakülte mezunu olup, yüksek lisans diplomasına sahipler. Bir şekilde sağlık hizmetlerine hizmet vermektedirler.