Türkiye'nin e-devlet notu "kırık"...
Oracle sponsorluğunda The Economist Intelligence Unit tarafından AB'ye yeni üye ve aday 11 ülke bazında yapılan ?Orta Avrupa'da e-Devletö araştırmasında Türkiye, e-Devlet uygulamaları ile toplamda 6. sırada yer aldı.
e-Devlet'i oluşturan 6 temel yapıtaşının incelendiği araştırmada, Türkiye karnesinde en iyi notu ?e-Demokrasiö, en kötü notunu ?eğitim ve becerilerö kategorisinde aldı. Türkiye'nin karnesindeki tüm notları ise şöyle oluştu:
? Teknoloji altyapısı ve İnternet bağlantısı: 2.67 [11 ülke arasında 6. sırada]
? Ticari ve yasal ortam : 4.23 [11 ülke arasında 11. sırada]
? Eğitim ve beceriler: 5.67 [11 ülke arasında 10. sırada]
? Hükümet politikası ve vizyonu: 4.90 [11 ülke arasında 7. sırada]
? Vatandaşlar için online e-devlet hizmetleri: 5.70 [11 ülke arasında 4. sırada]
? İş dünyası için online e-devlet hizmetleri: 6.00 [11 ülke arasında 8. sırada]
? e-Demokrasi: 4.20 [11 ülke arasında 2. sırada]
Avrupa Birliği, yeni üye ülke hükümetlerini, operasyonlarını elektronik ve online platformlarda gerçekleştirmeleri ve Avrupa Birliği standartlarına yaklaşma sürecinde, devletlerin bilgi toplumu gelişimlerini tamamlamalarını amaçlıyor. Uzun bir süreci kapsayan bu değişim sürecini değerlendirmek amacıyla Economist Intelligence Unit, Oracle sponsorluğunda, Orta Avrupa ülkelerinin ve Türkiye'nin e-devlet uygulamalarını geniş bir araştırma ile mercek altına aldı. Avrupa Birliği'nin bünyesine yeni katılan üye ülkeler ve aday ülkelerin e-devlet yaklaşımlarını incelediği ?Orta Avrupa'da e-devletö (E-Government in Central Europe) adlı dosya The Economist'te yayınlandı.
Oracle'ın sponsorluğunda Ağustos ayı içerisinde yapılan birebir görüşmelerle oluşturulan raporda, Türkiye 10 üzerinden verilen notlardan 4.64 ile 11 ülke arasında 6. sırada yer aldı. Belli kriterler üzerinden yapılan değerlendirmede Türkiye e-devlette ?Ticari ve yasal ortamö konusunda en son sırada yer alırken, ?E-demokrasiö alanında diğer ülkeleri gerisinde bırakarak 2. sırada yer aldı.
Genel değerlendirmede ilk beş sırada 2004 Mayıs'ında AB'ye üye olan, sırayla Estonya (5.87), Çek Cumhuriyeti (5.67), Slovenya (5.33), Polonya (4.74), Macaristan (4.69) yer alıyor. Sıralamada Türkiye'nin arkasında yer alan Litvanya'nın notu 4.62, Letonya'nın 4.58, Slovakya'nın 4.44 olarak belirlendi. 2007'de Avrupa Birliği'ne üye olması beklenen Romanya'nın e-devlet notu 3.99, Bulgaristan'ın ise 3.71 oldu.
Vatandaşların tüm servis ve hizmetlere elektronik olarak ulaşmalarını gerektiren e-devlet uygulaması, ?Internet bağlanabilirliği ve teknoloji altyapısıö kritelerini de baz alıyor. Nüfusa oranla kişi başına düşen bilgisayar oranı, interneti kullanma oranı, mobil telefonunu kullanılması gibi kriterlerin değerlendirildiği araştırmada Türkiye, 10 üzerinden 2.67 ile 6. sırada yer aldı. Internet bağlanabilirliği ve teknolojik altyapı notu en yüksek olan ülke 3.98 ile Çek Cumhuriyeti oldu. Çek Cumhriyeti'ni, Slovenya, Estonya, Macaristan ve Slovakya izledi.
?Eğitim ve beceriö kriterinin değerlendirildiği E-devlet araştırmasında ise Türkiye 10. olarak son sıralarda yer aldı. İş gücünde IT ve internet bilgisinin değerlendirildiği bu bölümde Estonya 7.67 ile ilk sırada yer aldı. Estonya'yı Çek Cumhuriyeti ve Slovenya takip etti. Türkiye'nin eğitim ve beceri notu 5.67 olarak belirlendi.
E-devlete geçilmesi için öne çıkan konulardan biri her ülkenin, IT ve telekom altyapısının gelişimini planlaması ve bunların etkili ve açık bir şekilde uygulamaya geçirmesi. Yeni AB üyesi ülkeler ve aday ülkelerden ?Hükümet politikası ve vizyonuö notunu en yüksek alan ülke 6.50 ile Estonya. Türkiye ise 4.90 ile 7. sırada yer alıyor.
Devletin vatandaşların katılımıyla daha şeffaf ve etkili bir hale gelmesi, ?E-demokrasiö için en önemli önceliklerden biri. Internet ve diğer tüm dijital kanallar yoluyla vatandaşların devlete online ulaşabilmelerini amaçlayan E-demokrasi'de Türkiye, diğer kriterlerin aksine diğer ülkelerin önüne geçerek 2. sırada yer aldı. İlk sırayı 4.60 ile Estonya alırken, Türkiye'nin e-demokrasi notu 4.20 olarak belirlendi.
Araştırmada, vatandaşların, vergi ödeme ve tebliği; iş arama, sosyal güvenlik servisleri, kişisel dökümanlara başvuru ve sağlık servislerine; kurumların da sosyal güvenlik katkıları, kurumlar vergisi, KDV bildirimleri ve ödemeleri, gümrük bildirimleri gibi servislere e-hizmet yoluyla ulaşabilmeleri değerlendirildi. ?Vatandaşlara yönelik e-hizmet uygulamalarıönda Türkiye 5.70 ile 4. sırada yer alırken, ?İş dünyasına yönelik e-hizmet uygulamalarıönda 6.00 ile 8. sırada yer aldı.
Devletlerin, Internet üzerinden verdiği servislerin, Internet üzerinden yapılan ticaret için yapılan yasal düzenlemelerin değerlendirildiği ?Ticari ve yasal ortamö kriterinde Türkiye 4.23 ile en son sırada yer aldı.
milliyet