Balıkesir İdare Mahkemesi fesada uğrayan emeklilik istemini iptal etti

BALIKESİR İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO : 2007/1567
KARAR NO : 2009/372

DAVACI:...

...

DAVALI: BALIKESİR-VALIL1G1-BAL1KES1R

DAVANIN ÖZETİ_______; Manyas ilçe Yazı İşleri Müdürü olarak görev yapmakta iken 1.derecenin 1 .kademesine yükseltildiğim ve ek göstergenin 2200 olduğunu öğrenerek emeklilik talebinde bulunan ve 2.derecenin 3.kademesinden emekli aylığı bağlanan davacının, I.derecenin 1 kademesinden emekli olabilmesi için gerekli olan 1 aylık süreyi tamamlamak amacıyla tekrar atanmak istemiyle yaptığı 09.05.2006 tarihli başvuru sonucunda yapılan atamasının iptaline ilişkin 08.06.2006 tarih ve 5068 sayılı Valilik Olurişleminin; görev yaptığı kurum tarafından yapılan iş ve işlemler nedeniyle mağdur, edildiği, ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ ; Davacının 1. derece 1 kademeye getirilerek emekliliğe sevk işleminin yapıldığı, Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü'nün 11.04.2006 tarih ve 63251.007 sayılı yazısı uyarınca 2 derece 3 kademeye getirildiği ve emeklilik keseneğine esas aylık derecesinin 1/1 olması için eksik gösterilen hizmetim tamamlamak istemiyle yaptığı başvuru sonucunda aynı göreve atamasının yapıldığı, ancak sözkonusu atama onayının İçişleri Bakanlığına bildirilmesi üzerine anılan Bakanlıkça boş bulunan bir kadroya açıktan atama yapılamayacağından onayın iptal edilmesi gerektiğinin bildirmesi üzerine davacüun atama onayının iptal edildiği, usul ve esas yönünden hukuka uygun hareket edildiği belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Balıkesir İdare Mahkemesi'nce dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:

Dava, Manyas İlçe Yazı İşleri Müdürü olarak görev yapmakta iken. 1.derecenin I .kademesine yükseltildiğini ve ek göstergenin 2200 olduğunu öğrenerek emeklilik talebinde bulunan ve 2.derecenin 3.kademesinden, emekli aylığı bağlanan davacının, 1,derecenin 1 kademesinden emekli olabilmesi için gerekli olan 1 aylık süreyi tamamlamak amacıyla tekrar atanmak istemiyle yaptığı 09.05.2006 tarihli başvuru sonucunda yapılan atamasının iptaline ilişkin 08.06.2006 tarih ve 5068 sayılı Valilik Oluru işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

657 sayılı. Devlet Memurlari Kanünu'nun Emeklilerin Yeniden Hizmete alınması başlıklı 93.maddesinde, Emekli Sandığı Kanunu bükümlerine göre emekli olanlardan sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanların Kanunun 92 nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak partiyle yeniden memurluğa alınabilecekleri hükmüne yer verilmiştir.

5434 sayılı T.C Emekli Sandığı Kanununun 1425 sayılı Yasakla eklenen Ek 26. maddesinde, Sandıkla ilgilendirilenlerden istek üzerine emekliye sevkedıleceeklerin emeklilik işlemlerinin, iştirakçinin mensup olduğu kurumun en yüksek âmirinin onayıyla tekemmül edeceği hükme bağlanmıştır

5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanumı'nda mevzuatımızda genel olarak kabul edilmiş bulunan memur güvencesinin doğal sonucu olarak emekliye sevk işlemi yaş haddi, sicil, disiplin, re'sen emeklilik gibi ayrışık hükümler hariç tutulursa, esas itibariyle kamu görevlisinin iradesine bağlanmıştır. 5434 sayılı Yasadaki, düzenlemeye göre istek üzerine tesis edilen emekliye sevk işlemleri, bütünüyle ilgililerin isteklerine bağlı, idari işlemler olup; bu nitelikleri itibariyle yasal koşulların oluşmadığı saptanmadığı sürece, idare tarafından kaldırılamamakta; geri alınamamaktadır. İlgililer de, isteğe bağlı emeklilik uygulamasının özelliği nedeniyle ancak emekliye sevk işleminin tesisinden önceki aşamada isteklerinden vazgeçebilmektedirler. Çünkü emekliye ayrılma isteğini bildirip iradesini beyan eden ilgili, emekliye sevk onayıyla birlikte emekli statüsüne girmektedir. İstek üzerine tesis edilen emekliye sevk işleminin ilgilinin isteğindeki değişiklik nedeniyle geri alınması statü hukukuyla bağdaştrılamaz. Fakat, bir şekilde fesata uğratıldığı anlatılan emeklilik iradesinin beyanı üzerine tesis edilen emekliye sevk işlemlerinin dayalı bulunduğu istem ilgilinin gerçek iradesini yansıtmadığından, hukuka aykırı olacağı açıktır.

Emekli Sandığı iştirakçisi kamu görevlilerinin emekliye ayrılma iradelerini belirleyen en esaslı unsurlardan biri, emeklilik statüsünde elde edecekleri maddi haklar ve bu hakların üzerinden belirlendiği aylık derece ve kademeleridir. Zira kamu görevlilerinin emeklilik hakları 5434 sayılı Yasada çalıştıkları statülere bağlı olarak düzenlenmiştir. Emekli kesenek ve karşılıkları kural olarak personel kanunlarına göre hesaplanacak kazanılmış hak aylık dereceleri üzerinden tahsil edilmekte; emekli aylıklarının hesaplanmasında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan gösterge ve ek göstergeler esas alınmakta, emekli ikramiyesi de emekli aylığı bağlamaya esas tutarlar üzerinden, hesaplanıp ödenmektedir.

Öte yandan, 5434 sayılı Yasanın Ek 30. maddesi uyarınca Sandığın, emekli keseneğine esas olan derece ve kademelerin mevzuata uygunluğunu incelemesi sonucu ve emeklilik tahsisine esas alınmak üzere belirlediği intibaktan ilgililer ancak emeklilik tahsisine ilişkin bildirimle haberdar olabilmektedirler. Dolayısıyla; kurumların aylık ödediği ve/veya üzerinden emeklilik keseneği kestiği derece ve kademelerin hatalı belirlenmesinde kendi kuşum, hilesi veya gerçeğe aykırı beyanı olmayan iştirakçiler; emeklilik iradelerini kurumlarınca tesbit edilen intibaklarına göre belirlemek zorunda bulunmaktadırlar.

Dava dosyasının incelenmesinden, davacının Balıkesir Valiliği'nde veri hazırlama ve kontrol isletmeni olarak görev yapmakta iken, 03.11.2004 tarih ve 8715 sayıJı. atama onayı ile 2.derece 2.kademe üzerinden intibakı yapılmak suretiyle Manyas İlçe Yazı İşleri, müdürlüğü kadrosuna atandığı, 09.11.2004 tarihinde intibakının 2.dercce 3..kademe olduğumun ve 01.01.2005 tarihinde ise 6 yıllık sicil notu ortalamasının 90 olması nedeniyle intibakının 1.derece 1.kademeye getirildiğinin Valiliğin 13.01.2005 tarihli onayı ile Manyas Kaymakamlığına bildirildiği ve emekli, keseneği ve maaşının 1,derece 1.kademe üzerinden 6 ay süreyle Ödendiği, ancak yapılan inceleme sonucunda davacının hizmet süresinin ve intibakının hesaplanmasında yanlışlık yapıldığının tespit edilmesi üzerine Valiliğin 08,04.2005 tarih ve 3131 sayılı onayı ile davacının tekrar 2.derece 3.kadcmeye intibakının yapıldığı, bunun üzerine davacının 09,11.2005 tarihi itibariyle 1.derece 1. kademeye yükseltileceğini öğrenmesi ve anılan tarihte 1.derece 1.kademeden intibakının yapıldığının Manyas Kaymakamlığı'na bildirilmesi üzerine bila tarihli dilekçesiyle emekliye şevkini istediği, isteği doğrultusunda 10.02.2006 onay tarihli işlemle emekliye sevk edildiği, ancak Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü'nün 28.02.2006 tarih ve 63.25İ/007.0 sayılı.yazısı ile emeklilik tahsisinin 2. derece 3. kademe (1600) ek gösterge üzerinden yapıldığını öğrendikten sonra 09.05.2006 tarihli dilekçe ile 1.derecenin 1 kademesinden emekli olabilmesi için gerekli olan süreyi tamamlamak amacıyla tekrar atanmak istemiyle davalı idareye başvuruda bulunduğu, bu başvuru sonucunda Valiliğin 16.05.2006 tarihli onayı ile Manyas İlçe Yazı İşleri müdürü kadrosuna tekraren atandığı ve yapılan atama işleminin İçişleri. Bakanlığına bildirildiği, bunun üzerine boş bulunan bir kadroya açıktan atama yapılmasına imkan bulunmadığından bahisle atama onayının ivedilikle iptal edilmesi gerektiğinin anılan. Bakanlık tarafından Valiliğe bildirilmesi üzerine dava konusu işlemle yapılan, atama işleminin iptal edildiği ve bu işlemin, iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlık konusu olayda görüleceği üzere, davacı 09.05.2006 tarihinde 1. dereceye yükseltilmesi üzerine davalı idareye verdiği dilekçesiyle emekliliğini istemiş ve emeklilik iradesinde kurumu tarafından 1. dereceye intibakının, yapılmış olması, doğrudan belirleyici olmuştur. 657 sayılı Yasada I. ve 2. dereceler için ve 1. derece lehine farklı öngörülen gösterge ve ek göstergeler davacının emeklilik statüsünde elde edeceği emekli ikramiyesi ve emekli aylığını da doğrudan, etkilemektedir. Dolayısıyla, davacının emekliliği sevk edilmesine ilişkin dilekçesinde, kurumunca 1. derece intibakının yapılarak bu derece üzerinden aylık almaya başlayacak olması nedeniyle bu intibaka bağlı olarak emeklilik isteminde bulunduğunun kabulü zorunludur.

Kaldı ki, davacının, davalı idarece 1. derece ve 1..kademeye getirilerek emekliliğe sevk işleminin yapıldığı, ancak Emeldi Sandığı Genel Müdürlüğü tarafından davacının vekil öğretmenlikte geçen hizmet süresinin değerlendirilmesine imkan bulunmadığı gerekçesiyle intibakının 2.derece 3 kademe olarak yapılması ve yemden hazırlanacak hizmet bilgilerinin gönderilmesinin istenilmesi üzerine davacını» intibakının yeniden 2.derece 3 kademe üzerinden düzeltildiği, bu arada işe, davacının 1.derece 1 kademe üzerinden intibakının yapılabilmesi için kalan hizmet süresinin tamamlamasına ilişkin yaptığı başvurunünda kabul edilerek davacının mağduriyetinin giderilmesine yönelik olarak göreve tekrar başlatıldığı dosyadaki mevcut bilgi ve belgelerden anlatılmaktadır.

Öte yandan, davacının 1. derecenin 1 kademesinden aylık almaya başlaması , davacının 1.derecenin 1. kademesinde olduğunu düşünerek emeklilik talebinde bulunması, davalı idarenin 1. derecenin 1. kademesinden emekliye sevk işlemi tesisi için Emekli Sandığına bildirimde bulunması ve davacının intibakının yanlış yapıldığından bahisle düzeltme işlemi yapılması ve sonuç olarak 2. derecenin 3. kademesinden maaş bağlanması ve davacının idareyi yanıltması veya kendisine atfedilebilecek kusurlu bir eyleminin söz konusu olmaması, davacının iradesinin idarenin işlemi ile fesada uğraması ve bu yanılma sonucunda emeklilik iradesinin ortaya çıkmış olması karşısında bu dununun idare tarafından telafi edilmesi gerekliliği tartışmasızdır.

Bu durumda, davalı idarenin kendi hatalı ve yanbş hesaplamasından doğan, ve davacının emeklilik statüsüne girmesine neden olan işlemleri, davacının emekliliğe esas alınan özlük durumunun yanlışlığından kaynaklanan emeklilik isteminin davacı tarafından geri alınmasının mümkün olması, davacının gerçek iradesinin fesada uğraması, 1. derecenin 1. kademesine yükselmesi için gerekli sürenin kısalığı ve davacının, isteminin Anayasal sosyal bir hak olan çalışma ve sosyal güvenlik hakkının korunması sekiinde değerlendirilmesi gerekirken, davacının başvurusunun açıktan atama olarak değerlenduilerek, göreve tekrar başlatılmasına ilişkin, atama onayının iptaline ilişkm dava konusu işlemde hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 48,80.-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin isteği halinde davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren onu (30) gün içerisinde Danıştay Baskanlığı'na temyiz yolu açık olmak üzere 30/03/20P9 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan: MERİH DİNÇER 3778

Üye: METİN SARIKURT 4X966

Uye: YASÎN KADIOĞLU 10721.1

YARGILAMA GİDERLERİ

Başvuru Harcı Karar Harcı Dosya Ücreti Posta Gideri

:13,10.-TL : .13,.1.0.-TL : 1,20.-TL :21,40.-TL

TOPLAM :48,80.-TL

3/3