Asker kaçakları artık sivil mahkemelerde yargılanacak
Askerî mahkemelerdeki davaların yarısından fazlasını oluşturan bakaya ve yoklama kaçağı suçlarına ilişkin davalar sivil yargıya kaydırılıyor.
Şimdiye kadar askerî mahkemelerde yargılanan asker kaçakları, artık sivil mahkemelerde hakim karşısına çıkacak. Askerî Ceza Kanunu'nda bakaya ve yoklama kaçağı suçları için askere teslim olma süresinin uzunluğuna göre 1 ay ile 3 yıl arasında değişen hapis cezaları öngörülüyor.
Geçtiğimiz ay Askerî Mahkemeler Kanunu'nda yapılan değişiklikle sivillerin barış zamanında askerî mahkemelerde yargılanmasına son verilirken, askerî mahkemelerin baktığı yoklama kaçağı ve bakaya suçları da sivil mahkemelerin görev kapsamına alındı. Kanun değişikliğinin yürürlüğe gireceği 5 Ekim 2006 tarihinden itibaren yoklama kaçağı ve bakaya durumunda olanlar hakkında sivil savcılar dava açacak. Bu tür davalara asliye ceza mahkemelerinde bakılacak. Ancak şimdiye kadar askerî mahkemelerde görülen yoklama kaçağı ve bakaya suçlarına ilişkin binlerce davanın, sivil mahkemelerin yükünü büyük ölçüde artıracağı ve uygulamada sorunlar çıkacağı belirtiliyor.
Eski Askerî Hakim Yüzbaşı Ahmet Karamanlı, askerî mahkemelerdeki davaların yarısından fazlasını yoklama kaçağı ve bakaya suçlarının oluşturduğunu belirterek, kanunda yapılan değişiklikle askerî mahkemelerin yükünün büyük ölçüde hafifleyeceğini; ancak sivil mahkemelerin iş yoğunluğunun artacağını söylüyor. Bu tür davaların uzmanlık gerektirdiğini söyleyen Karamanlı, asker kaçaklarıyla ilgili binlerce davayı üstelenecek sivil hakim ve savcıları uygulamada ciddi sıkıntıların beklediğini dile getiriyor. Bakaya ve yoklama kaçağı suçlarının Askerî Ceza Kanunu'nda yer aldığının altını çizen Karamanlı, sivil hakim ve savcıları yakından ilgilendiren yeni düzenlemeyle ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor: ?Sivil mahkemelerin yabancı olduğu bu davaların nerede görüleceği, hapis cezasının paraya çevrilmesi ve ertelenmesi, askerlik sırasında davanın devam edip etmeyeceği gibi konularda sorunlar çıkacaktır. Çok ince yönleri olan bu davalarla ilgili olarak Askerî Yargıtay'ın binlerce içtihadı vardır. Sivil hakimlerin bunları öğrenmesi ve uygulamada istikrarın sağlanması zaman alacağı için geçiş sürecinde çeşitli mağduriyetler ortaya çıkabilir.?
Askerlik çağına girdikleri halde askerlik şubelerine giderek yoklamalarını yaptırmayanlar yoklama kaçağı, yoklamalarını yaptırdıkları halde çağrıldıklarında askere gitmeyenler ise bakaya olarak adlandırılıyor. Askerlik Kanunu'nda ve Askerî Ceza Kanunu'nda yoklama kaçağı ve bakaya durumundaki kişilerin yargılanmasına ve cezalandırılmasına ilişkin düzenlemeler yer alıyor. Askerî Ceza Kanunu'nun 63. maddesine göre, geçerli bir mazereti olmadığı halde askere gitmeyerek bakaya ve yoklama kaçağı durumuna düşenler, askere teslim olma süresinin uzunluğuna göre 1 ay ile 3 yıl arasında hapis cezasına çarptırılıyor.
Askerî Ceza Kanunu'nun 63. maddesi:
Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta bakayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının veya birlikte işleme bağlı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunanlar ve ihtiyat erattan çağrılıp da özürsüz yaşıtlarının yollanmalarından başlayarak yedi gün içinde gelenler bir aya kadar, yakalananlar üç aya kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler üç aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar, üç aydan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar hapis, üç aydan sonra yakalananlar altı aydan üç yıla kadar ağır hapis cezasıyla cezalandırılır.
zaman