Memurun gözü enflasyonda...
Toplu sözleşme kapsamındaki işçilere yapılan yüzde 10-34'lük zammın bütçeye ek maliyeti 460 milyon YTL olarak hesaplandı. İşçinin ardından sıra memurlara geldi. Temmuzda ikinci altı ay zammını alacak memurlara hazirandaki enflasyonun artı çıkması ek zam getirecek
Neşe Karanfil / Referans Gazetesi
Türk-İş ile yürütülen toplu sözleşme görüşmeleri sonrasında işçilere yapılan yüzde 10 ile 34 arasında değişen zam 2007'de bütçeye 460 milyon YTL ek maliyet getirecek. Seçim öncesinde enflasyon hedefinin bir hayli üzerinde zam alan işçilerin ardından gözler memurlara çevrildi.
Memurlar da 3 Temmuz'da haziran ayı ve ilk 6 aylık enflasyonunun açıklanmasını bekliyor. Şu anda 5 aylık enflasyon yüzde 4,12. Eğer haziran ayı enflasyonundaki her artışla memurlar ikinci 6 aylık zamları olan yüzde 4'ün üzerine enflasyon zammı alacaklar. Eğer haziranda eksi enflasyon oluşursa, memurlara enflasyon zammı verilmeyecek. Memurlara yapılacak zammın 1 puanlık maliyetinin 300 milyon YTL civarında olduğu ifade ediliyor. Hem işçilere verilen zam, hem de memurlara enflasyon zammının verilmesi halinde bütçe zorlanacak. Bu durumda işçi ve memurlara verilen zamların ek faturası 700-750 milyon YTL'ye çıkabilecek.
Enflasyon artışı kadar zam
2007 yılında memurlara aslında ilk altı ay yüzde 3 ikinci altı ay yüzde 3 zam yapıldı ancak maaşları düşük olan memurların maaşlarına ilk altı ay yüzde 4 ikinci altı ay 4 zam oranı uygulanması kararı verildi. Maliye de genellikle maaşlara yüzde 4 zam uygulandığı gerekçesiyle enflasyon farkı uygulamasında yüzde 4'lük zammı esas aldı. Şimdi 6 aylık enflasyon oranı haziran ayındaki enflasyonun 3 Temmuz tarihinde açıklanması ile belli olacak. Mayıs ayı itibariyle yılın ilk 5 ayında gerçekleşen TÜFE yüzde 4,12. Eğer haziran ayına ait TÜFE artı çıkarsa memurlara enflasyon zammı uygulanacak. Altı aylık enflasyon yüzde 4,5'a ulaşırsa memurlara yarım puan, eğer 5'e çıkarsa da 1 puan enflasyon farkı zammı uygulanmak zorunda kalınacak. Ama TÜFE eksi çıkarsa enflasyon zammı uygulanmayacak ve sadece temmuz-aralık dönemine ait yılın ikinci dönem zammı maaşlara yansıtılacak.
Hükümet yüzde 4,9 hedeflemişti
Hükümetle işçiler toplu sözleşme görüşmelerinin dördüncü turunda anlaşmaya vardılar. En yüksek maaşı alan kamu işçilerine yıllık yüzde 10 zam yapılacak. Yüzde 21-34 aralığında zam alacak olan düşük ücretli işçilerin sayısı ise 18 bin kişi. Toplam işçilerin sayısı ise 323 bin kişi. Yüzde 10'luk zammın toplam maliyeti ise 800 milyon YTL olacak. İşçilerin bir bölümü merkezi bütçe kuruluşlarında, bir bölümü de KİT'lerde çalışıyor. Ayrı bir bütçeye sahip olan KİT'lerdeki sendikalı işçilerin düşülmesi halinde 800 milyon YTL'lik faturanın 550 milyon YTL'si bütçeden karşılanacak. 2007 bütçesinde işçi ücretlerinde yaklaşık 92 milyon YTL'lik (yüzde 4,9) bir artış öngörülüyordu. Böylelikle hesap dışı yüzde 10'luk zammın maliyeti de 460 milyon YTL'ye indi.
Personel ödeneği altında geçen yıl işçiler için 3.2 milyar YTL harcandı. Bu yılki ödenek ise 3.5 milyar YTL. Geçen yılın gerçekleşmesine göre 2007 yılında ödenek yüzde 9 artırıldı. Ancak bu ödenek içinde sendikalı-sendikasız işçiler var. Yetkililer işçiler için 500 milyon YTL de yedek ödenekte bir kaynak olduğunu söyledi. Toplu görüşmelerin sonuçlanmasının ardından Maliye, varılan mutabakatın bütçe üzerinde nasıl bir yük getireceğine ilişkin maaşlar bazında bir çalışma başlattı. Uzmanlar ise 460 milyon YTL'lik ek kaynağın ödenebilmesi için, diğer kalemlerden tasarruf yapılıp işçilerin ödeneğine aktarım yapılması gerekeceğini vurgulayarak, aksi takdirde bütçe açığının hedeflenen miktarın üstüne çıkacağını ifade etti.
Enflasyon eksi çıkmazsa Merkez hesap verecek
İlk çeyrek itibariyle belirsizlik sınırını geçmekten zorlukla kurtulan Türkiye, 322 bin kişiyi ilgilendiren görüşmelerde yüzde 10 ila yüzde 34,5 zam ile yılın ikinci yarısı için enflasyon riskini artırdı. 2007 enflasyon hedefi ilk beş ayda aşılmışken, toplu görüşmelerde 2008 için de kümülatif olarak yüzde 6,9 zam veren hükümet, gelecek yılın yüzde 4'lük hedefini de şimdiden olumsuz etkiledi. Haziran ayı enflasyonu eksi çıkmazsa Merkez Bankası yılın ikinci enflasyon sınavında da başarısız olacak. Merkez Bankası'nın 2007 para politikası hedeflerine göre, haziran itibariyle yıllık enflasyonda hedefle uyumlu patika yüzde 6,7, belirsizlik aralığı üst sınırı yüzde 8,7 olarak belirlenmişti. Haziran ayı enflasyonu en az 1,99 oranında düşmezse, haziran itibariyle enflasyonda hedefle uyumlu patika aşılacak. Haziran enflasyonu en az 0,15 düşmezse, belirsizlik üst sınırı aşılacak. Bu durumda Merkez Bankası hükümete ve IMF'ye hitaben bir mektup yazarak, sapmanın gerekçelerini açıklayacak.