Facebook paylaşımı nedeniyle meslekten çıkartılan polislere ilişkin çok sayıda dava sonuçlandı

Bu tür paylaşımın meslekten çıkarma cezasını gerektirmeyeceği gerekçesi ile işlemi iptal eden ilk derece mahkemesi kararları onandı.

İlk derece: Değerlendirmede hataya düşülmüştür

Davacının sübuta eren ve genel hükümler uyarınca "Cumhurbaşkanına hakaret" suçu kapsamında kalan eylemi nedeniyle meslekten çıkarma cezasıyla cezalandırılıp cezalandırılamayacağı, bir başka deyişle söz konusu eylemin disiplin cezası gerektirip gerektirmediği, gerektiriyor ise davalı idarenin fiilin hukuki nitelendirmesinde hataya düşüp düşmediği yönünden yapılan incelemede ise; devletin başı ve tüm kamu görevlilerinin amiri konumunda bulunan Cumhurbaşkanına hakaret suçunun, gerek dava konusu işleme esas fiilin işlendiği tarihte yürürlükte bulunan Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü gerek dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 682 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname gerekse 657 sayılı kanun uyarınca amirine hakaret kapsamında bulunması ve bu disiplin suçunun Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü ve 682 sayılı KHK hükümleri uyarınca 24 ay uzun süreli durdurma cezasını gerektirmesi nedeniyle davalı idare tarafından sübuta eren davacı filinin hukuki nitelendirilmesinde hataya düşülmek suretiyle ölçülülük ilkesine aykırı bir şekilde tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Danıştay: Yeni düzenlemeye göre lehe olan hüküm uygulanmalıdır

Ceza Hukuku kökenli olan, lehe olan hükmün uygulanması ilkesi; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehinde ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
İdari işlemlerin yargısal denetimi, tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda, idari işlem niteliğindeki disiplin yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, yukarıda anılan lehe olan hükmün uygulanması ilkesinin disiplin cezaları yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Davacının disiplin cezası ile cezalandırılmasına temel alınan ve Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/47 maddesinde yer alan "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiiline, 7068 sayılı Kanun'un meslekten çıkarma cezasını gerektiren; fiil, işlem, tutum ve davranışlarını saymak suretiyle belirlendiği 8. maddesinde yer verilmemiştir.

T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/10094
Karar No: 2025/1154

İSTEMİN KONUSU:
... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesince verilen... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Dava; polis memuru olan davacı tarafından, ... ili, ... İlçe Emniyet Müdürlüğü kadrosunda olup... İl Emniyet Müdürlüğü emrinde geçici olarak görev yapmakta iken, 25/11/2015 tarihli facebook paylaşımı nedeniyle "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiilini işlediğinde bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/47 maddesi uyarınca meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun... günlü,... sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
... İdare Mahkemesinin... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, 25/11/2015 tarihli sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımın bizzat davacı tarafından yapıldığı hususunun, davacının ikrarı ve hesabın bağlı olduğu telefon üzerinde yapılan dijital veri incelemesi ile anlaşıldığı; davacının sübuta eren bu fiilinin ... Asliye Ceza Mahkemesinin... günlü, E:..., K:... sayılı kararında da belirtildiği üzere "Cumhurbaşkanına hakaret" suçu kapsamında kaldığı; davacının sübuta eren ve genel hükümler uyarınca "Cumhurbaşkanına hakaret" suçu kapsamında kalan eylemi nedeniyle meslekten çıkarma cezasıyla cezalandırılıp cezalandırılamayacağı, bir başka deyişle söz konusu eylemin disiplin cezası gerektirip gerektirmediği, gerektiriyor ise davalı idarenin fiilin hukuki nitelendirmesinde hataya düşüp düşmediği yönünden yapılan incelemede ise; devletin başı ve tüm kamu görevlilerinin amiri konumunda bulunan Cumhurbaşkanına hakaret suçunun, gerek dava konusu işleme esas fiilin işlendiği tarihte yürürlükte bulunan Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü gerek dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 682 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname gerekse 657 sayılı kanun uyarınca amirine hakaret kapsamında bulunması ve bu disiplin suçunun Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü ve 682 sayılı KHK hükümleri uyarınca 24 ay uzun süreli durdurma cezasını gerektirmesi nedeniyle davalı idare tarafından sübuta eren davacı filinin hukuki nitelendirilmesinde hataya düşülmek suretiyle ölçülülük ilkesine aykırı bir şekilde tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; öte yandan, davalı idare tarafından davacının sübuta eren eylemi nedeniyle yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde yeniden disiplin cezası tesis edilebileceği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti:
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; Mahkeme kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI: Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Polis memuru olan davacı tarafından, ... ili, ... İlçe Emniyet Müdürlüğü kadrosunda olup ... İl Emniyet Müdürlüğü emrinde geçici olarak görev yapmakta iken, 25/11/2015 tarihli facebook paylaşımı nedeniyle "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiilini işlediğinde bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/47 maddesi uyarınca meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun... günlü,... sayılı kararının iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki haliyle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8. maddesinin 47. fıkrasında "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiili meslekten çıkarma cezasının uygulanmasını gerektiren eylem, işlem, tutum ve davranışlar arasında sayılmıştır.
Anayasa Mahkemesinin 13/01/2016 günlü, E:2015/85, K:2016/3 sayılı kararı ile; Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü uyarınca verilen dava konusu disiplin cezasının yasal dayanağı olan, 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu'nun 83. maddesinin birinci cümlesinin, "yaptırım konusu eylemleri yasal düzeyde belirlememesi ve bireylerin hangi somut olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımaması nedeniyle, Anayasa'nın 38. ve 128. maddelerine aykırı olduğu" gerekçesiyle iptaline karar verilmiş ve anılan madde, 08/03/2018 günlü, 30354 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7068 sayılı "Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Kabul Edilmesine Dair Kanun"un 37. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Öte yandan, 7068 sayılı Kanun'un Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 657 sayılı Kanun, 6413 sayılı Kanun ve 3201 sayılı Kanun ile 23/3/1979 tarihli ve 7/17339 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerine göre resen veya yetkili disiplin kurullarınca verilmiş olan disiplin cezaları, bu Kanun hükümleri uyarınca verilmiş addolunur." hükmüne yer verildiğinden, dava konusu uyuşmazlığın bu Kanun uyarınca incelenip çözümlenmesi gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Ceza Hukuku kökenli olan, lehe olan hükmün uygulanması ilkesi; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehinde ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
İdari işlemlerin yargısal denetimi, tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda, idari işlem niteliğindeki disiplin yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, yukarıda anılan lehe olan hükmün uygulanması ilkesinin disiplin cezaları yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Davacının disiplin cezası ile cezalandırılmasına temel alınan ve Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/47 maddesinde yer alan "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiiline, 7068 sayılı Kanun'un meslekten çıkarma cezasını gerektiren; fiil, işlem, tutum ve davranışlarını saymak suretiyle belirlendiği 8. maddesinde yer verilmemiştir.
Bu itibarla, "Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak" fiil tipi esas alınarak disiplin cezası verilemeyeceğinden, davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında ise ise sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan; davalı idarece, davacının fiiline uyan başka bir disiplin cezasının verilebileceği de açıktır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen... günlü, E:... K:... sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın, kararı veren ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 18/03/2025 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.