Çöken binaya ilişkin değerlendirme: Tasarımsal hata

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Koçak, Kocaeli'de yıkılan binada tasarımsal hatalar görüldüğünü söyledi.

Koçak, Mevlana Mahallesi Issıkgöl Caddesi'nde 29 Ekim'de çöken 7 katlı Arslan Apartmanı'nın bulunduğu alanda inceleme yaptı.

Koçak, gazetecilere yaptığı açıklamada, "29 Ekim'de yıkılan binanın ana sebeplerinden biri zemin hareketi. Zeminde birtakım çökmeler meydana geldi ve yapı çökmeye başladı." dedi.

Binada en köşedeki, eczanenin yanındaki kolonda oturmalar başladığını ve yapının o yükü taşıyamadığı için oturmaların gittikçe hızlandığını dile getiren Koçak, "Oturma devam ettiği için - bina da ağır bir bina, dar bir bina, yüksek katlı bir bina - bu nedenle de ağırlığı nedeniyle çökmeye uğradı. Burada 2 sebep var. Birincisi zemin oturma hareketi var, ikincisi yapısal hareket var." diye konuştu.

Zemin oturmalarının nedeninin araştırıldığını söyleyen Koçak, şöyle devam etti:

"Bütün jeofizik ve jeolog arkadaşlar araştırmalarını yapıyorlar. Bir de binalar inceleniyor. Binaların durumu ortaya konuluyor. İki durum bir araya getirilip kontroller yapılacak. Kontrolden sonra hem o binanın yıkım şekli, yıkım sebebi ortaya konulacak hem de şu anda mühürlenen 16 binanın akıbeti ortaya çıkarılacak."

Koçak, çökmenin zemindeki boşalmalardan, zemindeki su hareketinden veya binanın yapıldığı günden bu yana maruz kaldığı oturmalardan meydana gelmiş olabileceğine işaret ederek, "Veya çevresel etkiler, Sındırgı depreminin etkileri, metro geçişi, bütün bunların hepsi birden olabilir. Bunlar nedeniyle yapısal hareket meydana gelmiş olabilir. Bu zemin incelemeleri sonucunda net olarak ortaya konulacak." ifadesini kullandı.

- "Bütün sokaklar taranıyor"

Şu anda yer bilimleri açısından bütün sokakların tarandığını belirten Koçak, şunları söyledi:

"Zeminde bir boşluk var mı, zeminin hareketi nedir ve zeminin yapısı nedir diye bakılıyor. Bunların hepsi bir araya getirildikten sonra üstyapıların da durumu inceleniyor. Onlar da bir araya getirilip ikisi birden simüle edilecek. Altyapıyla üstyapı bir araya getirilip kontrol edilecek ama şu anda yıkılan binadan bütün bilirkişi incelemeleri yapıldığı için binanın enkazı ortadan kaldırılıyor. Sonradan zeminsel duruma bakılacak. Böylece hem binanın yıkım nedeni hem de diğer binaların ve mahallenin ne olacağı ve zemin durumlarının ne olduğuna karar verilecek."

Koçak, bir bina projelendirilirken hasar görmemesi ve yıkılmaması için pek çok hesaplama yaptıklarına dikkati çekerek, "Bazı kusurlar var binanın tasarımında. Binanın dar ve uzun olması, yatay hareket yaparak yıkılması. Bir de o düzensizlik var, yani eczanenin üst katı çok yüksekliği az olan, kolonları da kısa olan bir asma kat. Dolayısıyla biz bütün bu hesapları yapacağız. Hesaplar sonucunda bilirkişi arkadaşlar da yorumlarını yapacaklar. Böylece yıkımın gerçek sebebi ortaya konulacak ama tasarımsal hata da görünüyor binada maalesef." dedi.