2011 yılı bütçe tasarısı komisyonda
- Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2011 yılı bütçesinin makro ekonomik gerçekler çerçevesinde hazırlandığını belirterek, '' Bu yıl da bütçe açığı açısından Maastricht kriterini tutturacak ender Avrupa ülkelerinden birisi olacağız''dedi. Şimşek, 2011 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısını TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sundu.
Bakan Şimşek, sunuş konuşmasında, ülke imkan ve ihtiyaçlarını esas alarak, titizlikle hazırlanan 2011 Yılı Bütçesinin, AK Parti Hükümetlerinin 9. bütçesi olduğunu hatırlattı.
2011 yılı bütçesinin ülkenin dört bir tarafına ihtiyaç duyduğu yatırım götüren, reel kesimi destekleyen, ekonomik ve sosyal kalkınmaya odaklı, toplumsal refahı, ekonomik ve mali istikrarı gözettiğini belirten Şimşek, bütçenin, makro ekonomik gerçekler çerçevesinde hazırlandığını söyledi.
Türkiye'nin son 60 yılın en büyük küresel krizinden etkilendiğini, 2009 yılında ekonominin daraldığını, işsizlik oranlarının yükseldiğini ifade eden Şimşek, Türkiye ekonomisinin yüzyılın krizi diye anılan bu krizden güçlü ve hızlı bir şekilde çıkmasının da sevindirici olduğunu bildirdi.
-''KRİZİN FATURASINI HALKA ÇIKARMADIK''-
Son 60 yılın en büyük krizini kendi tedbirleriyle atlattıklarını belirten Şimşek, ancak daha da önemli krizin faturasını halka çıkartmadıklarını ifade etti.
Kriz süresince Türkiye'nin ihtiyacı olan memur alımına devam ettiklerini, kamu çalışanlarına ve emeklilere enflasyonun üzerinde maaş artışları yaptıklarını, karayolları, demiryolları ve havaalanları yapmaya devam ettiklerini anlatan Şimşek, krizde birçok ülkede maaşların dondurulduğunu, emeklilik yaşı ve vergi oranlarının artırıldığını ve yeni vergiler uygulamaya konulduğunu kaydetti.
-CARİ AÇIK KONUSU-
Türkiye'de hala çözüm bekleyen bazı yapısal sorunların bulunduğuna işaret eden Şimşek, makro ekonomik açıdan bakıldığına iki temel sorunun cari açık ve işsizlik olduğunu bildirdi.
Bunların farkında olduklarını ve bu sorunların giderilmesi için çözüm üretmeye devam ettiklerini belirten Şimşek, Türkiye ekonomisinin yapısal özellikleri nedeniyle, yüksek oranda büyüdüğü her dönemde cari açık verdiğini, 2010 yılında cari açığın 39,3 milyar dolar seviyesine çıkacağını ve bunun GSYH'ye oranının yüzde 5,4 civarında olacağını öngördüklerini ifade etti.
Mevcut küresel likidite koşulları ve Türkiye'nin sağlam makro ekonomik temelleri dikkate alındığında cari açığın finansmanının önümüzdeki birkaç yılda sorun olmayacağını öngördüklerini vurgulayan Şimşek, bunun orta ve uzun vadede çözümü için gerekli tedbirleri aldıklarını ve almaya devam ettiklerini söyledi.
Cari açığa neden olan hususlardan ilki olan enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için yenilenebilir enerji kaynağının harekete geçirilmesi ve nükleer enerji konusunda çalışmalarda bulunduklarını anlatan Şimşek, daha ileri teknoloji üreten ve daha yüksek katma değer yaratan bir üretim yapısına kavuşmak yönünde AR-GE reformu gibi alanlarda ciddi adımlar attıklarını ifade etti.
Teşvik sistemini de cari açığı azaltacak bir biçimde yapılandırdıklarını belirten Şimşek, Türkiye'nin rekabet gücünün artırılması anlamında altyapı yatırımlarına büyük önem verdiklerini vurguladı.
-İŞSİZLİK SORUNU-
Yapısal sorunlardan bir diğerinin işsizlik olduğuna işaret eden Şimşek, Türkiye'de de işsizlik oranının küresel krizin getirdiği belirsizlik ortamında yüzde 16'lar düzeyine çıktığını, ancak ekonomik faaliyetlerdeki canlanma ve istihdamın artırılmasına yönelik alınan tedbirler sayesinde Temmuz 2010 itibarıyla yüzde 10,6 seviyesine gerilediğini, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranlarında da benzer bir düşüş görüldüğünü belirtti.
Önümüzdeki aylarda mevsimsel etkilerden ötürü işsizlik oranlarında bir miktar artış olacağına dikkati çeken Şimşek, bu nedenle 2010'un tümünde ortalama işsizlik oranının yüzde 12 civarında olmasını beklediklerini bildirdi.
Şimşek, ''Ancak önümüzdeki birkaç yıl içerisinde işsizlik oranlarını daha aşağıya çekmeyi hedefliyoruz'' dedi.
-2010 BÜTÇESİ-
Sunuş konuşmasında 2010 yılı gerçekleşme tahminleriyle ilgili açıklamalarda da bulunan Şimşek, yıl sonunda bütçe giderlerinin 297 milyar lira, gelirlerin 252,8 milyar lira, bütçe açığının da 44,2 milyar lira olmasını beklediklerini söyledi. Şimşek, faiz dışı fazla rakamını da 5,3 milyar lira olarak bildirdi.
Başlangıç bütçesine göre, bütçe giderlerinin 10 milyar, bütçe gelirlerinin ise 16 milyar lira daha fazla olmasının beklendiğini kaydeden Şimşek, şöyle konuştu:
''Giderlerdeki artış, özellikle altyapı yatırım harcamalarındaki artıştan, gelirlerdeki artış ise ekonomik büyümeden ve yürütülen çalışmaların olumlu etkilerinden kaynaklanmaktadır. AK Parti'nin iktidarda bulunduğu 8 yıllık dönemdeki ortalama bütçe açığı ile bu dönemden önceki 8 yıllık bütçe açığı kıyaslandığında, bütçe performansı net şekilde görülmektedir. 1995-2002 döneminde ortalama bütçe açığı yüzde 8,2 düzeyindeyken, 2003-2010 döneminde bu oran sadece yüzde 3,6 düzeyindedir'' .
-2011 BÜTÇE HEDEFLERİ-
Maliye Bakanı Şimşek, daha sonra 2011 yılı bütçesiyle ilgili bilgi verdi.
2010 yılı bütçesini krizden çıkış bütçesi olarak hazırladıklarını dile getiren Şimşek, AK Parti iktidarının 9'uncu, 60'ıncı hükümetin de 4'üncü bütçesi olan 2011 yılı bütçesinin ise ''Sürdürülebilir büyümenin devamlılığını sağlarken aynı zamanda mali dengeleri de iyileştirecek bir bütçe'' şeklinde hazırlandığını ifade etti.
2011 yılı bütçesinde faiz giderlerinin azaltıldığını, faiz haricindeki giderlerin ise nominal büyüme oranının altında artırıldığını kaydeden Şimşek, ''Diğer yandan bütçe gelirleri ve vergi gelirlerimizde ise nominal büyüme oranında artış öngörüyoruz. Bu suretle 2011 yılı bütçe açığını, 2010 yılı gerçekleşme tahminine göre yaklaşık yüzde 24 oranında düşürmeyi hedefliyoruz'' dedi.
2011 yılı için, 1 trilyon 215 milyar lira GSYH öngördüklerini, yüzde 4,5'lik büyüme ve yıl sonu için yüzde 5,3'lük TÜFE öngördüklerini anlatan Maliye Bakanı, 2011'de ihracatın 127 milyar dolar, ithalatın da 199,5 milyar dolar olmasının planlandığını bildirdi.
-BÜTÇENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ-
Yeni yıl bütçesine baz oluşturan makroekonomik varsayımları ''ihtiyatlı ve gerçekçi'' olarak niteleyen Şimşek, 2011 Merkezi Yönetim Bütçesinin temel özelliklerini de şu şekilde ifade etti:
''2011 yılı bütçesi; reel kesimi destekleyen bir bütçedir. İstihdamı destekleyen bir bütçedir. Sosyal bir bütçedir. Kamu görevlilerini gözeten bir bütçedir. Öğrencilerin eğitim, barınma, yiyecek ihtiyaçlarını karşılayan bir bütçedir. Özürlü vatandaşlara destek olan ve eğitimine katkı sağlayan bir bütçedir. Eğitime ve sağlığa ayrılan kaynağın artırıldığı bir bütçedir. Reel kesimi destekleyen bir bütçedir.
Bütçede esnaf kredileri ve tarımsal kredilerde faiz desteğine, ihracat desteklerine, küçük ve orta ölçekli işletmelere sağlanan desteklere, Hazine teşvik ödemelerine devam ediyoruz. İstihdamın maliyetini azaltmak amacıyla yürürlüğe koyduğumuz işveren primi 5 puan indirimi uygulamasını sürdürüyoruz.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonuna aktarılan kaynağı yüzde 12,8 oranında artırarak 2,2 milyar liraya, yeşil kartlılara sağlamış olduğumuz sağlık yardımı ödeneklerini 4,7 milyar liraya çıkarıyoruz. Sosyal Destek Projesi (SODES) ile kırsal kesimden kentlere göç eden aileleri, kent hayatına uyum sağlamak üzere destekliyoruz. Özürlü eğitimi ve evde bakımı uygulamasına 3,2 milyar lira ile daha fazla kaynak ayırıyoruz.''
-KAMU GÖREVLİLERİ VE EMEKLİLER-
Maliye Bakanı Şimşek, 2011 yılı bütçesinin kamu görevlilerini ve emeklileri gözeten bir bütçe olduğunu da söyledi.
2011'de memurların aylıklarında yapılacak artışların devletin mali imkanları, ülkenin ekonomik gelişmesi ve enflasyon hedefi ile toplu görüşme süreci sonucunda anlaşmaya varılan hususlar göz önünde bulundurularak belirlendiğini kaydeden Şimşek, bu çerçevede kamu görevlilerinin maaşlarına ocak ve temmuz aylarında yüzde 4 oranında zam yapılacağını vurguladı.
Ayrıca, kamu personelinden ek ödemesi olmayanların aylıklarının iyileştirilmesi ve ücret adaletinin sağlanması amacıyla 2006 ve 2008 yıllarında önemli ölçüde artırılan ek ödeme tutarlarında da, ilave 80 lira artış sağlanacağını belirten Şimşek, bu şekilde kamu personeli arasında kısmen var olan ücret dengesizliğinin önemli ölçüde azaltılması suretiyle ücret adaletinin sağlanması yönünde önemli bir mesafe almış olacaklarını kaydetti.
Çalışmayan eş için ödenmekte olan aile yardımı ödeneğinde de ocak ve temmuz aylarında ilave 20'şer lira artış sağlanacağına dikkat çeken Şimşek, şöyle konuştu:
''Sözleşmeli personel de, devlet memurlarına ödenmekte olan aile yardımı ödeneğinden aynı usul ve esaslar dahilinde yararlandırılmaya başlanacaktır. Yapılacak artışlar sonucunda; 2010 yılı Ekim ayında aile yardımı ödeneği dahil en düşük devlet memurunun 1.300 lira olan net maaşı, 2011 yılı Ocak ayında 1.454 liraya, temmuz ayında ise 1.532 liraya yükselecektir.
Böylece 2011 yılında en düşük devlet memuru aylığında yüzde 17,9 oranında artış yapmış olacağız. 2011 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artış ise yüzde 5,3'tür.
2010 yılı ekim ayında 1.577 lira olan aile yardımı dahil ortalama memur maaşı 2011 yılı Ocak ayında 1.717 liraya, temmuz ayında ise 1.793 liraya yükselecektir. Böylece 2011 yılında ortalama devlet memuru aylığında yüzde 13,7 oranında artış yapmış olacağız.''
Şimşek, SGK tarafından işçi, esnaf ve tarım sigortası emeklilerine ödenen aylık ve gelirlerin de, 2011 yılı ocak ayında 60 liradan az olmamak üzere yüzde 4 oranında artacağını, emekli aylıklarına temmuzda da ayrıca yüzde 4 oranında zam yapılacağını bildirdi.
-DAR GELİRLİLERİN DURUMLARI İYİLEŞTİ-
Şimşek, 2002'den bu yana çalışanlar ile emekliler ve dar gelirlilerinin mali durumlarının iyileştiğini de söyledi.
2003 Ocak?2010 Eylül döneminde TÜFE'deki kümülatif değişmenin yüzde 103,5 olduğunu kaydeden Şimşek, buna karşılık söz konusu dönemde, en düşük memur maaşında yüzde 207, net asgari ücrette yüzde 194,3, en düşük SSK emekli aylığında yüzde 180, en düşük Bağ-Kur esnaf emekli aylığında yüzde 288,7, en düşük Bağ-Kur çiftçi emekli aylığında yüzde 523,1, en düşük memur emekli aylığında da yüzde 138,6 artış olduğunu belirtti.
Bu dönemde 65 yaş aylığında yüzde 311,7, muhtar aylığında yüzde 263,9 oranında artış meydana geldiğini anlatan Maliye Bakanı, ''Bu oranlar ve maaş tutarları, çalışan, emekli ve dar gelirli vatandaşlarımızın mali durumlarının 2002 yılına göre iyileştiğini, gelirlerinde reel artışlar olduğunu açıkça ortaya koymaktadır'' dedi.
Şimşek, 2011 yılı bütçesinin bir seçim bütçesi olmadığını söyledi ve yeni yılda mali disipline devam edileceğini bildirdi. Şimşek, kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin tasarı çalışmasında da son aşamaya gelindiğini söyledi.