Yeni yılda sadece YTL var...
2005 yılı başında Yeni Türk Lirası'na (YTL) geçilmesiyle birlikte, piyasada YTL ile birlikte kullanılan Türk Lirası (TL) banknotlar, bugünden itibaren tedavülden kalktı. Buna göre 1 milyon Türk Lirası, 5 milyon Türk Lirası, 10 milyon Türk Lirası ve 20 milyon Türk Lirası banknotların tedavül süresi sona erdi. Bu banknotlar için 1 ocak 2006'dan itibaren işlemeye başlayacak 10 yıllık zamanaşımı süresi ise 31 aralık 2015 günü mesai saati sonuna kadar devam edecek.On yıllık zamanaşımı süresince bu banknotlar, Merkez Bankası ile Ziraat Bankası şubelerinde değiştirilecek. Söz konusu banknotlar, 1 ocak 2016'dan itibaren ise değerini tamamen yitirecek.
Ne zaman tedavüle çıktılar?
Yeni yıl ile birlikte tedavülden kalkacak olan 250 bin liralık banknotun birinci
tertibi 2 ekim 1992'de, ikinci tertibi 2 ekim 1995'de ve üçüncü tertibi 16 mart
1998'de tedavüle çıktı. 500 bin liralık banknotun birinci tertibi 18 mart 1993'de,
ikinci tertibi 16 mayıs 1994'de, üçüncü tertibi 26 ağustos 1994'de ve dördüncü
tertibi de 10 ekim 1997'de piyasaya çıktı.
1 milyon liralık banknotun ilk tertibi 16 ocak 1995'de, ikinci tertibi 9 eylül
1996'da, üçüncü tertibi de 10 ocak 2002'de tedavüle girdi. Ayrıca 5 milyon liralık
banknotların birinci tertibi 6 ocak 1997'de, 10 milyon liralık banknotların
birinci tertibi 5 kasım 1999'da ve 20 milyon liralıklar da 5 kasım 2001'de tedavüle
çıkmıştı.
Çift etiket zorunluluğu kalkıyor
Öte yandan yarından itibaren tarife ve etiketlerde çift fiyat gösterme zorunluluğu
da sona erdi. Fiyatların sadece YTL üzerinden gösterilmesi yeterli olacak. 1
ocak 2006'dan itibaren sadece YTL'nin kullanılmasına başlanması ile birlikte,
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek bir tarihte, YTL'deki ''yeni'' ibaresi
kaldırılacak. YTL'deki ''Yeni'' ibaresinin kaldırılması sonucunda Türkiye tekrar
''TL'' ye geçmiş olacak.
Türk halkı YTL'ye alıştı
Merkez Bankası tarafından yaptırılan bir araştırmanın sonuçlarına göre toplumun
yüzde 81.7 gibi büyük bir oranı YTL kullanmaya alıştı. Merkez Bankası'nın önceki
hafta açıkladığı ''Kamuoyu Bilgi, Tutum ve Davranışları Araştırması'na göre
toplumun yüzde 73.9'u YTL'nin tasarımını yeni para birimine alışmak bakımından
başarılı bulurken yüzde 66.1'i YTL'ye geçişin gerekli olduğunu düşündü.Katılımcıların
yüzde 64.4'ü YTL ile yatırım yapabileceğini söylerken, toplumun yüzde 55.4'üne
göre YTL'ye geçiş uluslararası alanda ekonomik itibarı artırdı.
Gençler daha kolay alıştı
YTL kullanmaya alıştığını söyleyenlerin oranı yüzde 81.7 gibi oldukça yüksek
bir düzeyde gerçekleşirken, henüz YTL'ye alışamadığını söyleyenler yüzde 17.2
düzeyinde kaldı. Yaşa göre değerlendirildiğinde, alışkanlık düzeyi en yüksek
çıkan grup yüzde 85.8 ile 15-24 yaş grubuyken, alışkanlık düzeyi en düşük çıkan
grubun yüzde 67.1 ile 65 ve üzeri yaş grubu olduğu görüldü. Yaş dağılımlarına
göre YTL'ye alışkanlık düzeyinin en gençten en yaşlıya doğru gidildikçe düştüğü
gözlendi. Yaşanılan yere göre incelendiğinde ise YTL'ye alıştığını söyleyenlerin
oranı metropol alanlarda yüzde 82.1, kentlerde yüzde 82.8, kırsal alanda yüzde
79.2 olarak ortaya çıktı.
En büyük sorun kafa karışıklığı
YTL'ye geçişin yarattığı sorunlarla ilgili soruya en yoğun şekilde, yüzde 44.1'lik
bir oranla hiç bir sıkıntının olmadığı yanıtı alındı. En önemli sorun ise yüzde
40.9'luk oranla hesapların ve kafaların karışması olarak gösterildi. Kullanım
zorluğunu öne süren katılımcıların oranı yüzde 15.9 iken yüzde 6.2'lik bir kitle
yeni zamların yapıldığı yanıtını verdi.
cnntürk