Askeri mahkemelere ilişkin tasarı TBMM Başkanlığına sunuldu

Sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmalarına sınırlama getiren Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Başkanlığına sunuldu.

AB'ye uyum çerçevesinde hazırlanan ve 63 maddeden oluşan tasarıya göre, AB müktesebatının üstlenilmesine ilişkin Ulusal Program'da öngörülen hedefler doğrultusunda Anayasa'da yapılan değişiklikler ile Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu hükümleri, askeri yargıya yansıtıldı.

Bu çerçevede, savaş ve çok yakın savaş tehdidi hallerinde bile ölüm cezasının verilmemesine yönelik değişikliğin askeri yargıya yansıtıldığı tasarıda yer alan yeniliklerin bazıları şöyle:

"-Soruşturma ve kovuşturma evrelerinin ayrılması ve bunun sonucu olarak şüpheli ve sanık kavramlarının bu evrelerdeki yerlerine yerleştirilmesi,

-Gecikmesinde sakınca bulunan hal kavramının tanımlanması ve yetkilerin genişlemesini sağlayan bu hallerin belirlenmesi,

-Zorunlu avukatlık sisteminin kapsamının genişletilmesi,

-Arama, el koyma, ifade alma, sorgu ve hukuka aykırı delil konularında yeni düzenlemeler yapılması,

-Tutuklama tedbiriyle ilgili kısıtlayıcı hükümler konulması,

-İddianamenin iadesi veya kabulü müessesesinin getirilmesi,

-Duruşmalara gelmeyen kaçakların hazır bulunmalarını sağlayıcı zorlayıcı tedbirler alınması,

-Şüpheliden, sanıktan veya mağdurdan veya üçüncü kişilerden kıl, salgı, kan ve benzerleri gibi kısım veya parçaların alınabilmesi; beden muayenesini sağlayan yetkilerin tanınması; moleküler genetik incelemenin yapılabilmesi,

-Telekomünikasyona müdahale ile belirli bilgi veya verilere el konulabilmesi,

-Kişiyi tanıklıkta bulunmaya zorlayacak ve tanığın korunmasını sağlayacak tedbirler getirilmesi."

Sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasına sınırlama getiren tasarıya göre, sivillerin askeri yargıya tabi olduğu haller, barış ve savaş zamanına göre 2 kategoride ele alınacak.

Siviller, askerlerle birlikte işledikleri askeri suçlara ilişkin yargılamalar hariç olmak üzere, barış zamanında askeri mahkemelerde yargılanmayacak. Askeri mahkemece tutuklanan sivillerin askeri cezaevine konulması zorunluluğu kaldırılacak.

Tasarıda, askeri mahkemelerin savaş zamanındaki yetkilerini düzenleyen hükümlerde ise değişikliğe gidilmedi.