Sosyal kriz kapıda, Türkiye'de risk yok

Okan Güray Bülbül

OECD, son raporunda 5 yılına giren küresel krizin, işsizlik ve gelir kaybı nedeniyle bir sosyal krize dönüşme aşamasında olduğuna dikkat çekti. Bugün, OECD'ye üye tüm ülkeler içinde toplam 48 milyon kişi işsiz. Bu işsizlerin 15 milyonu 2007 sonrasında işini kaybedenlerden oluşuyor. İspanya, Yunanistan ve İrlanda, küresel ekonomik krizin çok derinden etkilediği ekonomiler. Bu ülkelerde geliri olmadan yaşamını devam ettirmeye çalışan hanehalkı sayısı 2007 yılından bu yana 2 kat artmış.

4 ÜLKEDEN BİRİ TÜRKİYE

Rapora göre ekonomik kriz insanların çocuk sahibi olma isteklerini de etkiledi, doğurganlık oranlarını düşürdü. Raporun Türkiye açısından tespitleri, Türk işgücü piyasasının işleyişinin olumlu olduğu yönünde. Buna göre, 2007'ye oranla, hanehalkı içerisinde hiç kimsenin çalışmadığı aile sayısının düştüğü 4 ülkeden biri Türkiye. Diğer 3 ülke ise Lüksemburg, Hollanda ve Almanya. Türkiye düşüşün oransal olarak Almanya'dan sonra en yüksek olduğu ülkeler arasında ikinci sırada.

EN BÜYÜK ARTIMIZ GÜÇLÜ AİLE BAĞLARI

Türkiye'nin ekonomik kriz karşısında belki de en önemli artısı, OECD içerisinde, erişkinler açısından en yüksek evlilik oranına sahip olması. Türkiye, Japonya'yla birlikte OECD ülkeleri arasında bu açıdan lider konumda. Krizin sosyal etkilerinin gençler üzerinde yüksek olması aile kurumu vasıtasıyla engellenebiliyor. Krizin sosyal bir patlamaya dönüşmemesi ve ekonomik açıdan daha kolay atlatılmasının arkasında yatan en önemli nedenlerden bir tanesi güçlü aile kurumu olarak gözüküyor.

5 SORU 5 CEVAP

Tespit davası açabilirsiniz

SORU: 1989 yılında sigorta girişim olmasına rağmen işyerim bordro vermemiş. Şimdi SGK girişimi kabul etmiyor. Ne yapmam lazım? (Semih Çalışkan)

CEVAP: Yapmanız gereken, o dönemde işe girdiğinizi kanıtlayacak belge, tanık vs. temin edip iş mahkemesinde hizmet tespit davası açmanızdır.

Geçmiş fazla mesailer...

SORU: 10 ay önce 7 yıl çalıştığım işten çıkarıldım kıdem ve ihbarım ödendi. Geçmişe dönük fazla mesai ücretlerini nasıl alabilirim? (Ozan Sağdıç)

CEVAP: Kanıt ya da tanıklarla dava açmanız gerekiyor. Ancak bu yolla fazla mesaileriniz ispatlayarak geriye dönük para alabilirsiniz.

KRİZ EĞİTİMİ BİTİRDİ

Krizin uzun dönemli etkilerinden birisi de sağlık harcamalarının yükselmesi olacak. Artan stres, pek çok ülkede sağlık harcamalarını patlatabilir. Bunun dışında daha trajik bir durum ise eğitimde görülüyor. Özellikle ailesinde yüksek eğitim almış kişilerin işsiz kaldığını gören gençler, eğitime olan inançlarını kaybediyorlar. Böyle olunca da okuldan kaçışları hızlandırması söz konusu oluyor.

İkramiye hakkınız var

SORU: 14 yıllık polisim istifa etsem ve dışarıdan prim ödemeye devam etsem ikramiye alabilir miyim? (Murat Çelik)

CEVAP: Dışarıdan isteğe bağlı iştirakçi olarak emekli keseneklerinizi ödeyip, emeklilik şartlarını ve yaşı tamamladığınızda emekli ikramiyenizi alabilirsiniz.

Emeklilik tarihiniz 2029

SORU: 15 Ekim 1975 doğumluyum. 1993 SSK girişliyim. 4 bin 606 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? (Mehmet Duran)

CEVAP: 25 yıl sigorta, 54 yaş ve 5675 güne tabisiniz. 1.069 gün daha primle, 2029 yılında yaşı tamamlamanız gerek.

Gelir testine gerek yok

SORU: 31 Aralık'ta işsiz kaldım. Şu an işsizlik maaşı almaktayım. Acaba benim kaymakamlığa gidip gelir testi yaptırmam gerekli mi? (Emir Çakıcı)

CEVAP: Hayır gerekmiyor. Şu an sizin adınıza genel sağlık primi ödenmekte. Ancak ödeneği süreniz bittiğinde gelir testi yaptırarak prim ödemeniz gerekiyor.