Yurt dışından alışveriş sevdası 'vergi' dinlemedi

HAMİDE HANGÜL

Yurt dışından yolcu beraberinde en çok getirilen cep telefonu, bilgisayar ve tabletlere 80 Euro'ya kadar bandrol ücreti getirilmesi ve kartla yapılan alışverişlerde kur farkı ve komisyon uygulamasına karşın vatandaşların yurt dışından alışveriş sevdası engel tanımadı. Türkiye'deki bankaların kredi kartlarıyla 2016'nın ilk 6 ayında yapılan yurtdışı alışveriş tutarı 6,3 milyar lira olurken, söz konusu harcama bu yılın aynı döneminde 7,75 milyar liraya çıktı. Bankalararası Kart Merkezi'nden (BKM) yapılan belirlemelere göre, bu ödemelerin 7,4 milyar lirası kredi kartı, 359 milyon liralık kısmı da banka kartlarıyla gerçekleştirildi. Sadece kredi kartlarıyla alışverişte 38,7 milyon işlem adedine ulaşıldı. BKM verileri incelendiğinde sadece alışveriş harcamalarında değil, nakit çekim işlemlerinde de artış görülüyor. Buna göre, geçen yılın aynı döneminde yaklaşık 186 milyon liralık nakit çekim işlem tutarı, bu yılın 6 ayında 242 milyon liraya yükseldi. Böylelikle yurt dışından kredi kartıyla yapılan alışveriş ve nakit çekimin parasal tutarı 7,63 milyar liraya ulaştı. Banka kartlarının da yurt dışında kullanımında artış söz konusu. Buna göre, banka kartlarıyla 359 milyonluk alışveriş, 818 milyon liralık da nakit çekim gerçekleştirildi. Böylelikle 1 milyar 178 milyon liralık işlem tutarına ulaşıldı. Kartla yurtdışı harcamalarını artıranlar sadece Türk vatandaşları değil.

Yabancıların da Türkiye'deki alışveriş ve nakit işlemlerinde artış söz konusu. Bu kapsamda, yabancı kredi kartlarının yurtiçinde kullanımı toplam 7 milyar 637 milyon liraya ulaştı. Bu rakamın 6 milyar 233 milyon lirası alışveriş, 1 milyar 404 milyon liralık kısmı da nakit çekimden oluştu. 2016'nın Ocak-Haziran döneminde bu tutar toplam 6 milyar 324 milyon lirada kalmıştı. Yerli ve yabancı kartların yurtiçi kullanımı da arttı. Yılın ilk yarısında alışverişe 284,2 milyar, nakit çekim için 34,8 milyar lira olmak üzere toplam 319,1 milyar liralık işlem tutarı gerçekleşti. Banka kartlarıyla işlem 326.2 milyar lirayı buldu. Diğer taraftan gerek yurt dışından yolcu beraberinde, gerekse online olarak yurt dışından kartla yapılan siparişlerde elektronik aletlerin ağırlık kazanması hükümeti harekete geçirmişti. Cari açığı kontrol altında tutabilmek ve getirilen ürünleri vergisel olarak da kayda alabilmek için bazı ürünlere ek ücret getirilmişti. Bu kapsamda cep telefonlarına 20, oto radyo alıcılarına 1, bilgisayar ve tabletlere 10, videolara 18, TV'lere ekran boyutuna göre 10 ile 80 euro arasında bir defaya mahsus bandrol ücreti getirilmişti. Uygulama, Aralık 2016'da başlamıştı.Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ise son 15 yılda cep telefonlarına 23.4 milyar dolar ithalat faturası ödendi.

HANGİ ÜRÜNE NE KADAR BANDROL GELMİŞTİ?

* Cep telefonları 20 euro

* Bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar 10 Euro

* TV'de 51 ekrana kadar (51 dahil) 10 euro

* 51-67 ekran arası (67 dahil) 16 euro

* 67-85 ekran (85 dahil) 22 euro

* 85-116 ekran (116 dahil) 34 euro

* 116-148 ekran arası (148 dahil) 40 euro

* 148 ekrandan yukarısı 80 euro

* Oto televizyonu 8 euro

* Cep tipi radyo kasetçalar (radyo-walkman) 1 euro

* Taşınabilir (pilli) radyo-pikap 3 euro

* Oto radyo-kompakdiskçalar 4 euro

* Taşınabilir (pilli) radyo-kompakdiskçalar 4 euro

* Radyo-kompakdiskçalar 7 euro

* Radyo-kasetçalar-pikap 14 euro

* Radyo-kasetçalar-kompakdiskçalar 18 euro

VERGİ BORCUNU KARTLA KAPATTIK

BKM'nin açıkladığı Temmuz 2017 verilerine göre ise internetten ödeme alışkanlıklarında artış söz konusu. Buna göre, 2016 Ağustos-2017 Temmuz dönemini kapsayan son bir yılda 84,7 milyar liralık internetten kartla ödeme yapıldı. Yıllık yüzde 44 olan büyüme hızının bu seviyede devam etmesi halinde 2017 yılı sonunda internetten kartlı ödeme tutarının yaklaşık 98,4 milyar liraya ulaşması öngörülüyor. İnternetten kartlı ödemelerin sektörel dağılımı incelendiğinde ise en fazla yükselişin yüzde 149 artışla mobilya ve dekorasyon hizmetlerinde olduğu görüldü. Burada temmuz ayında 144 milyon liraya ulaştı. Mobilyayı, 363 milyon liralık harcama ve yüzde 119 artışla market ve AVM, 350 milyon TL ve yüzde 102 artışla giyim ve aksesuar, 106 milyon lira ve yüzde 91 artışla sağlık ürünleri/kozmetik sektörü izledi. Kamu vergi ödemeleri de internetten kartla yapılan ödemelerde önemli yer tuttu. Kamu ve vergi ödemelerinin yüzde 59'unun internetten yapıldığı görülürken, ödemelerde 1.8 milyarlık tutara ulaşıldı.

YABANCI KESENİN AĞZINI AÇTI

Kredi kartlarının yanı sıra, yabancı banka kartlarıyla yapılan işlemlerde de artış var. Türkiye'de kullanılan yabancı banka kartlarıyla toplam 5 milyar 377 milyon liralık işlem gerçekleştirildi. Bu tutarın 3 milyar 225 milyon lirası alışveriş, 2 milyar 152 milyon lirası da nakit çekimden oluştu. Kredi kartlarıyla yapılan 7,6 milyarlık harcama da hesaba katıldığında, yabancıların hem kredi kartı, hem de banka kartıyla Türkiye'den yaptığı alışveriş 9 milyar 458 milyon, nakit çekim tutarı 3 milyar 556 milyon lira oldu. Toplamda ise 13 milyarlık bir işlem tutarına ulaşıldı.

Kaynak: Karar Gazetesi