DİSK'ten ILO'ya şikayet
Ankara - DİSK, Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) sunduğu raporda, son 4 yılda örgütlenme konusunda yaşadığı güçlüklere yer verdi.
Alınan bilgiye göre, DİSK, "sendika özgürlüğü ve örgütlenme hakkının korunması" ile "örgütlenme ve toplu pazarlık hakkını" düzenleyen ILO sözleşmelerine aykırılıklar konusunda bir rapor hazırladı.
Örgütün genel kurulu öncesinde ILO'ya iletilen raporda, Hükümetin, yapılan kimi yasa hazırlıklarını ve sosyal tarafların anlaşamamalarını gerekçe göstererek, bundan önceki ILO kararlarındaki tespitlere karşı çıktığı belirtildi. Raporda, şunlar kaydedildi:
"2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu tasarı taslakları, ülkemizde sendikalara özgürce üye olma, serbestçe örgütlenme, toplu iş sözleşmesi hakkını kullanma ve grevi bir hak olarak uygulama konularında, çeyrek asırdır yaşanan sorunları ortadan kaldırmadığı gibi, çalışma yaşamının demokratikleşmesi için yaptığımız önerileri, ILO ve AB tarafından yapılan eleştirileri görmezden gelen, statükoyu koruyan, sendikal hakların evrensel boyutunu göz ardı eden, uluslararası belgelerde tanımlanmış standartları yok sayan yasaklayıcı, engelleyici ve kısıtlayıcı niteliktedir."
Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu Taslağı'nda işkolu, işletme ve işyeri barajlarının, toplu sözleşmesi bağıtlanması ile ilgili sürecin, toplu iş sözleşmesi uyuşmazlıklarının çözüm yöntemlerinin aynen korunduğuna işaret edilen raporda, "Sendikal hakların en önemli güvencelerinden olan grevi, bir hak olmaktan çıkaran yasak ve engeller dururken, ILO sözleşmelerine asgari uyumun sağlandığı savının gerçeği yansıtmadığını düşünmekteyiz" denildi.
Raporda, Türkiye'nin imzaladığı ve usulüne göre yürürlüğe konulmuş bulunan ILO sözleşmeleri, BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Birleşmiş Milletler Ekonomik, Siyasal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Sosyal Şartı ile bu hakların uygulanmasını denetleyen organların kararlarının, ülkedeki sendikal hak ve özgürlükleri düzenleyen mevzuat ve uygulama ile çeliştiği görüşüne yer verildi.
Raporda, DİSK'e bağlı sendikaların 2002-2006 yılları arasında 58 ilde, 339 işyerinde, 17 bin 33 işçiyi üye kaydettiği, ancak 4 bin 159 işçinin sendikal nedenle işten atıldığı vurgulandı.
"Ülkemizdeki sendikal hakların ILO standartlarına yükseltilmesine karşı en büyük engel işveren örgütü TİSK'ten gelmektedir" denilen raporda, şu görüşlere yer verildi:
"TİSK, 2003 yılında başlayan çalışmalara ve hazırlanan yasa taslaklarına karşı ancak 28 Aralık 2006 tarihinde görüş bildirmiştir. TİSK, bildirdiği görüşlerinde 2821 ve 2822 sayılı yasalarda yapılacak değişikliklerini ancak İş Kanunu'nda yer alan kıdem tazminatı ile birlikte müzakere edebileceklerini ileri sürmekte ve ILO görüşleri doğrultusunda yapılmak istenen değişikliklerin neredeyse tamamına karşı çıkmaktadır."
Raporda, ILO organlarının dikkati çekilen düzenlemeler şöyle sıralandı:
"1-Örgütlenme özgürlüğünü ortadan kaldıran sendikaya üyelik ve üyelikten ayrılma için aranan noter şartı,
2-Sendikaların iç işleyişlerine ve yapılarına yönelik müdahaleler,
3-Yüzde 10 işkolu ve yüzde 50+1 işyeri barajlarına dayalı çifte baraj sistemi,
4-Toplu sözleşme yetki sürecinin uzunluğu, karmaşıklığı ve yetkili sendikanın belirlenmesinin bakanlığa ve mahkemelere bırakılmış olması,
5-Grev hakkına yönelik sınırlamaları, hak grevi, dayanışma grevi, genel grev, uyarı grevi gibi grev türlerinin yasaklanması,
6-Çok sayıda işkolunda ve işyerindeki grev yasağı,
7-Hükümete tanınan geniş grev erteleme yetkisi ve zorunlu tahkim uygulaması."
DİSK yönetimi, raporun ILO sözleşmelerine ilişkin ihlaller konusunda "resmi bir şikayet" olduğunu belirterek, sendikal hak ihlallerine ilişkin şikayetlerinin ILO Sendikal Hak İhlallerini İzleme Komitesi gündemine alınması için başvurunun kabulünü istedi.