Şirket aracı kullanan kaymakama iki ceza birden

2017 yılında yaşanan olayda bir kaymakam, aile dostu olduğunu belirttiği bir şirketin kendisine tahsis ettiği aracı kullanmış ve aracın akaryakıt giderleri şirketçe karşılanmıştır.

İçişleri Bakanlığı yaptığı soruşturmada, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası vermiştir.

Kamu Görevlileri Etik Kurulu ise resen yaptığı incelemede, şirketin kaymakamlıktan elde ettiği bir menfaat olmasa da, uygulamanın etik ilkelere aykırı olduğuna karar vermiştir.

İŞTE KARAR METNİ
KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KARARI

Dosya Numarası : 2017/72
Başvuru Tarihi : 19/09/2017
Karar Tarihi : 07/12/2017
Karar Numarası : 2017/98

A. BAŞVURAN
B. HAKKINDA İNCELEME YAPILAN KAMU GÖREVLİSİ
....... Eski Kaymakamı
C. RAPORTÖR
D. İDDİA: ... Valiliğinden Kurulumuza gönderilen yazıda;
... İlçesi Eski Kaymakamı .......... hakkında başlatılan ön inceleme sonucunda düzenlenen

raporda '"İlçede görev yaptığı süre içerisinde ... güneş enerjisi santrali kuran ve işleten ... ... İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait ... plakalı ... binek aracı, dışarıya araç kendisininmiş gibi yansıtarak, kendi özel aracıymış gibi kullanılmak, aracı kullandığı süre içerisinde aracın akaryakıt veya benzeri giderlerinin . . İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye karşılatılması, iddialarının etik açısından da soruşturulmasının uygun olacağı kanaati." belirtilmiş ve söz konusu rapor örneği gereği yapılmak üzere Kurulumuza gönderilmiştir.

E. İNCELEME

Söz konusu iddia üzerine 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 3. maddesi ve Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 28. ve 36. maddeleri uyarınca Kurulumuz tarafından konu hakkında resen inceleme başlatılmıştır.

Konuya ilişkin olarak yapılan araştırma sonucu elde edilen bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; . Eski Kaymakamı . . hakkında . Valiliği tarafından 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun gereğince 29/03/2017 tarihli ve . sayılı onay ile ön inceleme başlatıldığı, 30/05/2017 tarihli ön inceleme raporunda . Eski Kaymakamı . . ' nun anılan bu fiilinin disiplin suçu ve etik açıdan ihlal oluşturduğunu ancak Türk Ceza Kanununa göre bir suç oluşturmadığı bu nedenle konunun disiplin ve etik yönünden soruşturulması gerektiği; bu fiille ilgili olarak adı geçen hakkında 4483 sayılı yasa uyarınca soruşturma izni verilmemesinin uygun olacağı kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.

Bu bağlamda konuya ilişkin Valilik Makamının 05/06/2017 tarihli ve . sayılı oluru ile . Eski Kaymakamı . . hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı, soruşturma sonucu düzenlenen raporda 3 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla tecziye edilmesi teklif edilerek dosyanın karar verilmek üzere İçişleri Bakanlığı Merkez Disiplin Kuruluna gönderildiği, bu Kurul tarafından "göreviyle ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak" fiilini işlediği gerekçesi ile 10/08/2017 tarihinde 3 yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verildiği tespit edilmiştir.

... Eski Kaymakamı.......... 'nun bir şirkete ait özel aracı kendi aracıymış gibi kullanmasını dostluk ilişkisine dayandırması, bu şirketin Kaymakamlıkla iş ilişkisi içerinde olduğunu gösteren ya da bu fiilin yapılmaması gereken bir işi yapmak ya da yapılması gereken bir işi yapmamak karşılığı sağlandığını gösteren bir belgeye dosyada rastlanmadığı, ancak Valilik tarafından yapılan ön incelemede Kaymakamlıkta görev yapan 12 personelin (yazı işleri müdürü, polis memuru, hizmetli, sekreter, şoför) ifadesine başvurulduğu, bu ifadelerin tamamına yakının iddiayı doğrular nitelikte olduğu, aracı kendi aracıymış gibi lanse ettiği, daha çok kaymakamın eşinin aracı kullandığı ve araçta taşıt tanıma sistemi olduğu bu nedenle akaryakıt giderleri için ücret ödenmediği anlaşılmıştır.

Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikin "Saygınlık ve güven" başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasında: "Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar." hükmü yer almaktadır.

Kaymakamlar ilçenin mülki idare amiri olarak vatandaşın devlete olan güveninin tesis edilmesinde, kamu görevlilerinin saygınlığının korunmasında çok önemli bir rol oynadıklarından, tutum ve davranışlarıyla hem personeline örnek olmak hem de halkın kamu hizmetine yönelik algısında olumsuz bir duruma sebep olacak davranışlardan kaçınmak zorundadırlar.

Söz konusu olayda Kaymakamın görev yaptığı ilçede faaliyet gösteren bir şirkete ait aracı dışarıya karşı kendi aracıymış gibi göstererek kullanması, aracın akaryakıt giderlerinin bu şirket tarafından ödenmesi, kamu hizmetine, kuruma ve makama olan saygı ve güvende olumsuz bir algıya sebep olduğundan Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10. maddesinde düzenlenen etik davranış ilkesine aykırı bir durum ortaya çıkardığı görülmektedir.

F. SAVUNMA

Yukarıda özetlenen iddia çerçevesinde; Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 35. maddesi gereğince ve 19/09/2017 tarihli Kamu Görevlileri Etik Kurulu Ara Kararı ile . Eski Kaymakamı . .'nun savunmasının alınmasına karar verilmiş olup ilgilinin 09/11/2017 tarihli savunmasında özetle;

Söz konusu özel şirketin sahibi . .'ün .'dan aile dostları olduğunu, adı geçenin .'dan .'e geldiğinde kullanmak üzere bir araç aldığını ve .'de tanıdığı tek kişi kendisi olduğu için aracı kendisine emanet ettiğini, bahse konu aracı özel işlerinde zaman zaman kullandığını ancak akaryakıt ve diğer giderlerinin kendisi tarafından karşılandığını,

Söz konusu aracı özel aracıymış gibi kullanarak herhangi bir menfaat elde etmediğini, şirket sahibi .......... 'ün görev süresi içinde Kaymakamlıktan herhangi bir talebinin olmadığını, Kaymakamlıktan da bu şirkete herhangi bir çıkar sağlanmadığını, Kaymakamların makam araçlarını özel işlerinde kullanabildikleri halde kendisinin özel işlerinde makam aracını değil bu emanet aracını kullanarak akaryakıt ve diğer giderlerini cebimden karşıladığını, burada kamunun herhangi bir zararı olmadığını ifade etmiştir.

KARAR

Dosyadaki bilgi ve belgeler ile raportörün inceleme raporu birlikte değerlendirildiğinde;

... Eski Kaymakamı .......... 'nun görev yaptığı ilçede faaliyet gösteren özel bir şirkete ait binek aracı kendi özel aracıymış gibi kullandığı, dışarıya araç kendisininmiş gibi yansıttığı, aracı kullandığı süre içerisinde aracın akaryakıt veya benzeri giderlerin şirket tarafından karşılandığı, bu şekilde hem makama hem de kamu hizmetine olan güveni sarsacak, saygınlığı zedeleyecek, kamuda olumsuz bir algı oluşturacak işlem ve eylemde bulunduğu anlaşıldığından . Eski Kaymakamı . .'nun Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10. maddesinde yer alan "Saygınlık ve güven" ilkesinin birinci fıkrasında yer alan "Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar." hükmüne aykırı bir işlem ve eylemde bulunduğuna;

İdari Yargı yolu açık olmak üzere 07.12.2017 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

MUHALEFET ŞERHİ

Kamu görevlilerinin görevlerini yaparken temsil ettikleri kuruma söz getirmeyecek ve Kurum hakkında olumsuz imaj yaratmayacak şekilde davranmaları bu konuyu düzenleyen mevzuatta genişçe yer almıştır.

Nitekim Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10. maddesinde "Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler.

Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar." denilmektedir.

Bu nedenle görev itibarıyla en küçüğünden en üste kadar bütün kamu görevlilerinin bu konuda dikkatli olması ve özen göstermesi gereklidir. İlçedeki en üst görevli mülki amir olan ve devleti temsil eden kaymakamlarında buna uygun hareket etmesi elzemdir.

İncelenen olayda . Valiliğince gönderilen yazıya ekli ön inceleme raporunda . Eski Kaymakamı . . hakkında ilçede faaliyet gösteren özel şirkete ait bir aracı kullandığı, yakıt

giderlerini şirkete ödettirdiği belirtilmiş ve konunun Kurumumuzca değerlendirilmesi istenmiştir.

Temsil görevi bulunan mülki amir hakkında ileri sürülen bu iddia yukarıda açıklanan yönetmelik hükmünden de anlaşılacağı üzere önem arz etmektedir.

Bu konuda gerçeğe uygun karar verilebilmesi için Kurulumuzun 2 Ekim 2017 tarihli yazısı ile ilgilinin savunmasının alınmasına ve bazı bilgi ve belgelerin Valilikten getirtilmesine karar verilmiştir.

Etik ilkelere aykırı davrandığına dair karar verilebilmesi için;

1) Kaymakam hakkında düzenlenen ön inceleme raporundan sonra disiplin cezası verilip verilmediğinin, verilmiş ise kararın idari davaya konu olup olmadığının,

2) Kaymakam tarafından kullanıldığı iddia edilen aracın kime ait olduğu ve araç sahibi ile kaymakam arasında akrabalık-dostluk gibi yakınlığın bulunup bulunmadığının,

3) Araca ait yakıt giderlerinin şirket tarafından ödendiğini gösteren belgelerin bulunup bulunmadığının tespiti gerekmektedir.

Dosyada bu konuda kanaat oluşturacak şekilde yeterli bilgi bulunmadığından gerekli bilgi belge elde edilip değerlendirildikten sonra karar verilmesi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.